Ποια νομικά επιχειρήματα επικαλούνται οι μεγάλοι τηλεοπτικοί σταθμοί, η Ενωση Ιδιοκτητών Τηλεοπτικών Σταθμών και μια κυπριακή τηλεοπτική εταιρεία.
Η μάχη για τις τέσσερεις τηλεοπτικές άδειες εθνικής εμβέλειας μεταφέρθηκε στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας η οποία καλείται να δώσει λύση, καθώς εκεί έχουν προσφύγει όλοι οι μεγάλοι τηλεοπτικοί σταθμοί, η Ενωση Ιδιοκτητών Τηλεοπτικών Σταθμών και μια κυπριακή τηλεοπτική εταιρεία.
Μάλιστα ο πρόεδρος του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου Νικόλαος Σακελλαρίου έχει ήδη προσδιορίσει ότι η συζήτηση της πρώτης αίτησης θα γίνει σύντομα και ειδικότερα, το πρώτο πενθήμερο του επόμενου μήνα με εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Ηλία Μάζο, ενώ η έκδοση της σχετικής απόφασης αναμένεται μέσα στον ερχόμενο Ιούνιο.
Δεν πρέπει να παραληφθεί ότι οι τηλεοπτικοί σταθμοί, πλέον του ότι ζητούν να ακυρωθεί το όλο νομοθετικό πλαίσιο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στον τομέα της χορήγησης των αδειών, ζητούν ακόμη να εκδοθεί προσωρινή διαταγή του κ. Σακελλαρίου που να παγώνει άμεσα τη διαγωνιστική διαδικασία, αλλά και να εκδοθεί στη συνέχεια απόφαση που να αναστέλλει τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση επί της κυρίας προσφυγής που έχουν καταθέσει.
Στο Συμβούλιο της Επικρατείας έχουν προσφύγει οι τηλεοπτικοί σταθμοί ALPHA, ANT1, EPSILON TV (E-TV), MEGA, SKAΪ, STAR και η Ενωση Ιδιοκτητών Τηλεοπτικών Σταθμών. Επίσης, στο ΣτΕ, για άλλους όμως λόγους, έχει προσφύγει και ο κυπριακός τηλεοπτικός σταθμός ΛΟΓΟΣ (MEGA Κύπρου το οποίο ανήκει στην Αρχιεπισκοπή Κύπρου και χρησιμοποιεί τον διακριτικό τίτλο MEGA) που ζητά στην ουσία να εκπέμπει και στην Ελλάδα με την κυπριακή άδεια που ήδη έχει.
Όλοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί βομβαρδίζουν με νομικά επιχειρήματα, κατά κύριο λόγο, την από 1.3.2016 απόφαση του (4297/2016) υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά, με την οποία μεταβιβάζονται οι αρμοδιότητες της διαγωνιστικής διαδικασίας των αδειών επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής «ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας» και παράλληλα ρυθμίζονται τα ειδικότερα θέματα της διαγωνιστικής διαδικασίας.
Ακόμη, στρέφονται κατά του νόμου 4339/2015 για την αδειοδότηση της επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρωεκπομπής, αλλά και όλων των άλλων προγενέστερων και μεταγενέστερων υπουργικών αποφάσεων σχετικών με το ζήτημα της χορήγησης των 4 αδειών τηλεοπτικών σταθμών επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής για μετάδοση υψηλής ευκρίνειας (high definition), όπως είναι η ανάθεση σε ιδιωτική εταιρεία του ελέγχου των φακέλων συμμετοχής των υποψηφίων.
- Οι καναλάρχες υποστηρίζουν βασικά ότι τόσο ο νόμος 4339/2015 όσο και η 4297/1.3.2016 απόφαση του κ. Παππά, με την οποία μεταβιβάζει τις αρμοδιότητες της διαγωνιστικής διαδικασίας των αδειών τηλεόρασης στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης παρακάμπτοντας έτσι το κατά το Σύνταγμα αρμόδιο ΕΣΡ, είναι αντισυνταγματικές και αντίθετες στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), όπως επίσης είναι αντίθετες στην ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία.
- Ο υπουργός Επικρατείας αναρμοδίως και παρανόμως εξέδωσε τις επίμαχες υπουργικές αποφάσεις, καθώς ο νόμος 4339/2015 προσκρούει στις επιταγές του άρθρου 15 του Συντάγματος, που καθιστά αποκλειστικά αρμόδιο για τη χορήγηση των αδειών στα κανάλια το ΕΣΡ, όπως υποστηρίζουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί. Προσθέτουν, όμως, ότι ο κ. Παππάς παραβιάζει και το άρθρο 14 του Συντάγματος που αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ενημέρωσης, όπως και την ΕΣΔΑ.
- Σύμφωνα με το Σύνταγμα, αποκλειστικά αρμόδια αρχή για τη χορήγηση των προκηρυσσόμενων αδειών είναι το ΕΣΡ, που παρέχει αυξημένες εγγυήσεις αμεροληψίας και διαφάνειας ως συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξάρτητη αρχή, υπογραμμίζουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί και «όχι ο υπουργός Επικρατείας, ο οποίος είναι μέλος της κυβέρνησης και όργανο της κεντρικής διοίκησης του κράτους».
- Εξάλλου, το Σύνταγμα κατοχυρώνει το δικαίωμα των πολιτών σε μια πολυφωνική ενημέρωση, δηλαδή ενημέρωση με τρόπο αντικειμενικό, πολυφωνικό και με βάση την αρχή του σεβασμού και διακίνηση όλων των ιδεών και απόψεων που αναπτύσσονται σε μια πλουραλιστική δημοκρατική πολιτεία, κάτι που μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο από έναν ανεξάρτητο συνταγματικά κατοχυρωμένο μη κρατικό φορέα, που δεν είναι άλλος από το ΕΣΡ.
- Ούτε όμως συντρέχει κάποιος λόγος κατεπειγόντως ή ανωτέρας βίας που να δικαιολογεί την παράκαμψη του ΕΣΡ. Το ότι η ανεξάρτητη αυτή αρχή αντιμετωπίζει αδυναμία συγκρότησής της θα μπορούσε να λυθεί με την παράταση της θητείας των μελών της, όπως επανειλημμένα έχει συμβεί στο παρελθόν, αλλά η κυβέρνηση προτίμησε να επικαλεστεί την αδυναμία συνεδρίασης της διάσκεψης των προέδρων της Βουλής να επιλέξουν μέλη του ΕΣΡ προκειμένου να παρακάμψει την ανεξάρτητη αυτή αρχή.
Τα προβλήματα συγκρότησης του ΕΣΡ τα προκάλεσε η ίδια η κυβέρνηση, παύοντας μέλη του και αυξάνοντας τον αριθμό τους από 7 σε 9 προκειμένου να δικαιολογήσει την δήθεν αναγκαιότητα της παράκαμψής του. Δηλαδή η κυβέρνηση για να παρακάμψει το ΕΣΡ «επικαλείται έναν λόγο που η ίδια δημιούργησε».
Η ανάθεση της διενέργειας της διαγωνιστικής διαδικασίας για τη χορήγηση των αδειών στον υπουργό Επικρατείας -δηλαδή μέλος της κυβέρνησης- εισάγει ανεπίτρεπτο περιορισμό στην πολυφωνία και την διαφάνεια που κατοχυρώνουν τόσο το Σύνταγμα όσο και η ΕΣΔΑ.
¦ Και αυτό γιατί η μη διενέργεια διαγωνισμού και η μη χορήγηση των αδειών από ένα ανεξάρτητο έναντι της κυβέρνησης όργανο, «το οποίο θα αποτελούσε εγγυητή μιας αμερόληπτης και διαφανούς από οιαδήποτε αθέμιτη, κυβερνητική πρακτική αδειοδοτική διαδικασία δεν εγγυάται αποτελεσματική πολυφωνία και πλουραλισμό διότι παρέχει τη δυνατότητα στο κράτος να κυριαρχήσει στα οπτικοακουστικά μέσα και έτσι να ασκήσει πίεση στους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς περιορίζοντας τη συντακτική τους ελευθερία και υποβαθμίζοντας τον θεμελιώδη ρόλο της ελευθερίας εκφράσεως σε δημοκρατική κοινωνία».
Η κρατική παρέμβαση στα οπτικοακουστικά μέσα, που υλοποιήθηκε μέσω του νόμου 4339/2015, εισάγει περιορισμό στη ελευθερία έκφρασης των τηλεοπτικών σταθμών, ο οποίος δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό δημοσίου συμφέροντος (εθνική ή δημόσια ασφάλεια, εδαφική ακεραιότητα, κ.λπ.), προσθέτουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί στις προσφυγές τους.
Επιπρόσθετα, τονίζουν οι τηλεοπτικοί σταθμοί ότι η μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων στον υπουργό Επικρατείας έρχεται σε σύγκρουση με τις συνταγματικές επιταγές και την ΕΣΔΑ, καθώς:
1. Οσο το κράτος ελέγχει το πληροφορείν τόσο περιορίζεται η ελευθερία εκφράσεως, ο πλουραλισμός και η πολυφωνία στην ενημέρωση. Ετσι, αντί η λαϊκή κυριαρχία να διαμορφώσει την κρατική βούληση, όπως συμβαίνει στα δημοκρατικά πολιτεύματα, το κράτος «δια του ελέγχου των μέσων ενημέρωσης και της πληροφορίας, διαμορφώνει την λαϊκή βούληση» και
2. Εάν ο υπουργός Επικρατείας εκδώσει τελικά τις 4 άδειες ισχύος 10 ετών, αυτός μόνο θα είναι ο αρμόδιος να τις ανακαλέσει, όταν «η εκάστοτε κυβέρνηση θα θεωρεί ότι ο ραδιοτηλεοπτικός σταθμός δεν ικανοποιεί τις συνταγματικές απαιτήσεις της αντικειμενικότητας και της ποιότητας, όπως αυτή τις αντιλαμβάνεται».
- Μάλιστα, σημειώνουν με νόημα ότι, σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ, τον έλεγχο της πληροφορίας δεν μπορεί να την έχει το κράτος, ειδικά στο πεδίο των ραδιοτηλεοπτικών αδειών, λόγω της μεγάλης εμβέλειας, της χρονικής αμεσότητας και της ιδιαίτερης δύναμης επιρροής της ραδιοτηλεόρασης» και για τον λόγο αυτό «ο έλεγχος αυτός ανατέθηκε σε ανεξάρτητη διοικητική αρχή (ΕΣΡ)».
- Αφού παρακάμφθηκε το ΕΣΡ, προσθέτουν οι προσφεύγοντες, προκειμένου ο διαγωνισμός να διενεργηθεί από τον υπουργό Επικρατείας, τότε εκείνος απεκδύεται του συνόλου των αρμοδιοτήτων που ανέθεσε ο ίδιος στον εαυτό του και οι συναρμόδιοι υπουργοί Οικονομικών, Εργασίας και Υποδομών και τις μεταβιβάζει στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, ο γενικός γραμματέας της οποίας στη συνέχεια τις παραχωρεί σε ιδιωτική ελεγκτική εταιρεία ορκωτών ελεγκτών.
- Με άλλα λόγια, ο επίμαχος διαγωνισμός θα διενεργηθεί από ιδιώτες κατά παράβαση τόσο του Συντάγματος όσο του ίδιου του νόμου 4339/2015, αφού ο ιδιωτικός φορέας θα ασκεί τον πλήρη έλεγχο των δικαιολογητικών των υποψηφίων σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, υποκαθιστώντας έτσι πλήρως της αρμόδιες αρχές.
- Αδιαφανή και αναιτιολόγητη χαρακτηρίζουν την τιμή εκκίνησης των 4 δημοπρατούμενων αδειών στο ποσό των 3.000.000 ευρώ, τη στιγμή μάλιστα που η σχετική μελέτη της Σχολής της Φλωρεντίας, την οποία έχει λάβει υπόψη του ο κ. Παππάς, τόσο για τον καθορισμό του αριθμού των αδειών σε 4 όσο και για τα λοιπά στοιχεία, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «καίτοι το εύρος της τιμής εκκινήσεως κάθε δημοπρατούμενης άδειας κυμαίνεται μεταξύ των 500.000 ευρώ και 3.500.000 ευρώ εν τούτοις προτείνεται να καθοριστεί η τιμή εκκινήσεως μεταξύ 500.000 ευρώ και 2.000.000 ευρώ».
- Ωστόσο, οι τηλεοπτικοί σταθμοί έχουν ενστάσεις και ως προς τον αριθμό των αδειών που έπρεπε να χορηγηθούν από την κυβέρνηση. Και αυτό, γιατί σύμφωνα με τους διεθνούς και μη κανόνες της βιωσιμότητας των ραδιοτηλεοπτικών φορέων, της απελευθέρωσης της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς, του ψηφιακού φάσματος, του καταμερισμού των συχνοτήτων εκπομπής, του πληθυσμού της χώρας, κ.λπ., έπρεπε να προκηρυχθούν 16 τηλεοπτικές άδειες υψηλής ευκρίνειας εθνικής εμβέλειας και όχι 4 όπως έπραξε η κυβέρνηση.
- Προβλήματα αντιμετωπίζει, κατά τους καναλάρχες και η συγκρότηση της επιτροπής διενεργείας του διαγωνισμού αφού είναι αντίθετη στις συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές της διαφάνειας και της δημοσιότητας της δημόσιας διοίκησης.
- Το MEGA στην προσφυγή του θέτει επιπρόσθετα και ζητήματα παράβασης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, στηρίζοντας έτσι και τις θέσεις του θυγατρικού κυπριακού MEGA (Ο ΛΟΓΟΣ) που έχει και αυτό προσφύγει στο ΣτΕ. Υποστηρίζει ότι σύμφωνα με το εφαρμοστέο ενωσιακό δίκαιο η όλη διαδικασία αδειοδότησης, πλέον του ότι είναι αντίθετη στα ευρωπαϊκά νομοθετικά δρώμενα είναι και αντισυνταγματική, λόγω της παράκαμψης του ΕΣΡ. Δεν παραλείπει πάντως να υπενθυμίζει το MEGA ότι μέτοχοί του είναι και εταιρείες που εδρεύουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως είναι το Λουξεμβούργο και η Κύπρος.
- Για το αίτημα της προσωρινή διαταγής και της έκδοσης απόφασης αναστολής επικαλούνται τα κανάλια, μεταξύ άλλων, ότι συντρέχουν επείγοντες λόγοι να χορηγηθούν, καθώς έχει ανακοινωθεί από τον κ. Παππά ότι μέσα στο αμέσως επόμενο διάστημα θα προχωρήσει η δημοσίευση της προκήρυξης του διαγωνισμού.
- Ο κυπριακός τηλεοπτικός σταθμός Ο ΛΟΓΟΣ επικαλούμενος την ευρωπαϊκή νομοθεσία, υποστηρίζει ότι εφόσον έχει άδεια λειτουργίας σε ευρωπαϊκή χώρα μπορεί να εκπέμπει ψηφιακά και στην Ελλάδα καταθέτοντας μια απλή δήλωση στο ΕΣΡ. Επικαλείται το νομοθετικά κατοχυρωμένο δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης δυνάμει του παραγώγου και του πρωτογενούς δικαίου και στηρίζει τις θέσεις του σε οδηγίες της Ε.Ε. όπως είναι οι 2002/20/ΕΚ 2009/140/ΕΚ, κ.λπ.
- Το MEGA Κύπρου ζήτησε από το ΕΣΡ να καταχωρηθεί ως τηλεοπτικός σταθμός που θα εκπέμπει στη χώρα μας, αλλά η εν λόγω αρχή με σχετικό έγγραφό της (334/2016) αρνήθηκε να το πράξει επικαλούμενη ότι πρέπει να συνέλθει η Ολομέλειά του για να αποφανθεί επί του αιτήματός του. Με την προσφυγή του το MEGA Κύπρου ζητάει να ακυρωθεί η άρνηση του ΕΣΡ να του επιτρέψει να εκπέμψει στην Ελλάδα.
Ποιες αποφάσεις ζητούν να ακυρωθούν
Ολοι οι τηλεοπτικοί σταθμοί (εκτός του MEGA Κύπρου) πλέον του ότι ζητούν να ανασταλεί και να ακυρωθεί ο νόμος 4339/2015, ζητούν να έχουν την ίδια τύχη και οι εξής 5 αποφάσεις:
1. Του υπουργού Επικρατείας με αριθμό 4297/2016 γι την «μεταβίβαση επιμέρους αρμοδιοτήτων της διαγωνιστικής διαδικασίας αδειών παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψεως εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου στη Γενική Γραμματεία Ενημερώσεως και Επικοινωνίας και ρύθμιση ειδικότερων θεμάτων της διαγωνιστικής διαδικασίας».
2. Του υπουργού Επικρατείας με αριθμό 7230/2016 για τη «μεταβίβαση αρμοδιότητας στη Γενική Γραμματεία Ενημερώσεως και Επικοινωνίας για τη σύσταση Ειδικής Επιτροπής Ενστάσεων στο πλαίσιο της διαγωνιστικής διαδικασίας αδειών παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψεως εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου για μετάδοση υψηλής ευκρίνειας (high definition)».
3. Του Γενικού Γραμματέα Ενημερώσεως και Επικοινωνίας (Α. Π.7752/8.4.2016) με την οποία εγκρίνεται η διενέργεια πρόχειρου διαγωνισμού με σταθμισμένα κριτήρια για την παροχή ελεγκτικών υπηρεσιών στο πλαίσιο της διενέργειας της διαδικασίας αδειοδοτήσεως παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψεως εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου σε εφαρμογή των άρθρων 5 παρ. 6 και 6 παρ. 5 ν. 4339/2015 και με την οποία καλούνται οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλουν προσφορές.
4. Των υπουργών Οικονομικών και Επικρατείας με αριθμό 7984/2016 για τον «καθορισμό τιμής εκκλήσεως για τις δημοπρατούμενες άδειες παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψεως εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου για μετάδοση υψηλής ευκρίνειας (high definition)».
5. Των υπουργών Εργασίας, Υποδομών και Επικρατείας με αριθμό 7577/2016 για τον καθορισμό ελάχιστου αριθμού εργαζομένων πλήρους απασχόληση ανά ειδικότητα των παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψεως εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού προγράμματος γενικού περιεχομένου.
Πηγή: protothema.gr
