Οι ευρωεκλογές βρίσκονται προ των πυλών και η διαδικασία του Μαΐου έχει ιδιαίτερη βαρύτητα σε μια συγκυρία κατά την οποία το σχέδιο ή «μοναδικό πείραμα», όπως έχει χαρακτηριστεί, της ενωμένης Ευρώπης δοκιμάζεται σκληρά.
Η συμμετοχή των πολιτών, ο ρόλος των ηγετών σε σχέση με το αύριο της Ευρώπης, οι φόβοι για ισχυροποίηση των λαϊκιστών και της άκρας δεξιάς, το Brexit, η Αμερική του Τραμπ, και ο απόηχος της οικονομικής κρίσης και του μεταναστευτικού αποτελούν τους μεγάλους άγνωστους “Χ” αυτής της εκλογικής αναμέτρησης, από την έκβαση της οποίας θα κριθούν πολλά.
Αρχικά οι ισορροπίες που θα διαμορφωθούν και θα αποκρυσταλλωθούν τόσο στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και από την άλλη ο τρόπος λειτουργίας στη νέα περίοδο που θα ξεκινήσει μετά τις ευρωεκλογές, με δεδομένο το ότι σχεδόν σύσσωμοι οι πολιτικοί αναλυτές και δημοσκόποι εκτιμούν ότι θα υπάρξει κατακερματισμός στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με τους δύο μεγάλους, Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και Σοσιαλιστές, να χάνουν για πρώτη φορά τη δυνατότητα ελέγχου, μπαίνοντας ήδη από τώρα στη βολιδοσκόπηση πιθανών συμμαχιών. Σε διαφορετική περίπτωση θα είναι σχεδόν αδύνατη η νομοθέτηση, ειδικά σε κρίσιμα ζητήματα, αφού χωρίς τη στήριξη άλλων πολιτικών ομάδων πέραν του ΕΛΚ και των Σοσιαλιστών δε θα μπορεί να επιτευχθεί πλειοψηφία.
Κρίσιμο σημείο είναι το αν οι ευρωσκεπτικιστές θα καταφέρουν να ξεπεράσουν τις διαφορές τους και να εμφανιστούν με ενιαία πολιτική ομάδα, καθώς μόνο έτσι θα είναι σε θέση να επηρεάσουν τις εξελίξεις στην Ευρωβουλή και τα όργανα της Ε.Ε. εκ των ένδον. Στον αντίποδα, μένει να φανεί αν τα αναδυόμενα φιλοευρωπαϊκά κόμματα θα μπορέσουν να λειτουργήσουν ενδυναμώνοντας την πολιτική ένωση της Ευρώπης.
Οι κάλπες
Οι εκλογές για την ανάδειξη των νέων μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα διεξαχθούν και στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (αν τελικά δε συμμετάσχει το Ηνωμένο Βασίλειο σε αυτές) και θα αναδείξουν 705 ευρωβουλευτές, σε σχέση με τους 751 πριν από την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί στο διάστημα από 23 έως 26 Μαΐου ανάλογα με τη χώρα-μέλος, είτε διά ζώσης με διάφορους τρόπους, είτε ηλεκτρονικά, πάντα ανάλογα με τη νομοθεσία που ισχύει σε κάθε κράτος.
Πόσους θα εκλέξουμε
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενόψει των ευρωεκλογών, η διαμόρφωση του αριθμού των ευρωβουλευτών ανά χώρα έχει ως εξής: Η Γερμανία εκλέγει 96 ευρωβουλευτές (= αριθμός με το 2014), η Γαλλία 79 (+5 έναντι της εκλογής του 2014), η Ιταλία 76 (+3), η Ισπανία 59 (+5), η Πολωνία 52 (+1), η Ρουμανία 33 (+1), η Ολλανδία 29 (+3), το Βέλγιο 21 (=), η Τσεχία 21 (=), η Ελλάδα 21 (=), η Ουγγαρία 21 (=), η Πορτογαλία 21 (=), η Σουηδία 21 (+1), η Αυστρία 19 (+1) και η Βουλγαρία 17 (=).
Η Δανία εκλέγει 14 ευρωβουλευτές (+1), η Σλοβακία 14 (+1), η Φιλανδία 14 (+1), η Ιρλανδία 13 (+2), η Κροατία 12 (+1), η Λιθουανία 11 (=), η Λετονία 8 (=), η Σλοβενία 8 (=), η Εσθονία 7 (+1), η Κύπρος 6 (=), το Λουξεμβούργο 6 (=) και τέλος η Μάλτα 6 (=).
Πότε θα ψηφίσουμε
Στις περισσότερες χώρες, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα, οι εκλογές θα γίνουν στις 26 Μαΐου. Στις 23 θα γίνουν στην Ολλανδία, στις 24 στην Ιρλανδία, και στις 25 σε Λετονία, Μάλτα και Σλοβακία.
Πώς θα ψηφίσουν από το εξωτερικό
Τέσσερις χώρες, η Τσεχία, η Ιρλανδία, η Μάλτα και η Σλοβακία, δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία των ευρωεκλογών από το εξωτερικό. Για τις υπόλοιπες χώρες ισχύουν εναλλακτικές. Στο Βέλγιο, τη Δανία, τη Γερμανία, την Εσθονία, την Ισπανία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, την Ολλανδία, την Αυστρία, την Πορτογαλία, τη Σλοβενία και τη Σουηδία επιτρέπεται η ψηφοφορία με επιστολική ψήφο.
Στις πρεσβείες και προξενεία των χωρών της Ε.Ε. όπου κατοικούν μπορούν να ψηφίσουν οι πολίτες του Βελγίου, της Βουλγαρίας, της Δανίας, της Εσθονίας, της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Κροατίας, της Ιταλίας, της Κύπρου, της Λιθουανίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Σλοβενίας, της Φιλανδίας και της Σουηδίας.
Τέλος, διά πληρεξούσιου αντιπροσώπου μπορούν να ψηφίσουν μόνον οι πολίτες του Βελγίου, της Γαλλίας και της Ολλανδίας, ενώ ηλεκτρονική ψήφος είναι δυνατή μόνον για τους Εσθονούς.
Το όριο εκλογής
Το εκλογικό “κατώφλι” για την εκλογή ευρωβουλευτή με βάση την εθνική νομοθεσία των χωρών-μελών της Ε.Ε. είναι 5% για την Τσεχία, τη Γαλλία, την Κροατία, τη Λιθουανία, τη Λετονία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Σλοβακία. Το όριο του 4% ισχύει για την Ιταλία, την Αυστρία και τη Σουηδία, του 3% για την Ελλάδα και του 1,8% για την Κύπρο. Οι υπόλοιπες χώρες δε θέτουν ελάχιστο όριο.
Το ελάχιστο ηλικιακό όριο
Στις περισσότερες χώρες ισχύει το 18ο έτος ως ελάχιστο ηλικιακό για υποβολή υποψηφιότητας για τις ευρωεκλογές. Το 21ο έτος ισχύει για το Βέλγιο, τη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Εσθονία, την Ιρλανδία, τη Λιθουανία, τη Λετονία, την Πολωνία, τη Σλοβακία και την Κύπρο. Το 23ο έτος ισχύει για τη Ρουμανία και το 25ο έτος για την Ελλάδα και την Ιταλία.
