Κάθε χρόνο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και κάθε Οκτώβρη του Αγίου Δημητρίου βάζουν και βγάζουν τα κοντομάνικα οι στρατευμένοι στην Ελλάδα! Στην παρούσα συγκυρία οι ημερομηνίες αυτές σηματοδοτούν, όχι μόνο την αρχή και το τέλος της θερινής περιόδου, αλλά και πάσης φύσεως εκλογικής και προεκλογικής περιόδου για τη χώρα, αφού ως τότε θα έχουν διεξαχθεί και οι εθνικές εκλογές!
Και αυτό γιατί η χώρα βρίσκεται πέντε μόλις ημέρες, συγκυριακά ανήμερα σήμερα Κωνσταντίνου και Ελένης, από τις αυτοδιοικητικές εκλογές και τις ευρωεκλογές, ενώ ως το τέλος Οκτώβρη το αργότερο, οπότε πέφτει και του Αγίου Δημητρίου, οι Έλληνες θα έχουν εκλέξει και τους αντιπροσώπους τους στην ελληνική Βουλή!
Σε μια αμιγώς εκλογική χρονιά όπως είναι αυτή η οποία διανύεται, θα περίμενε κάποιος περισσότερη πόλωση στην κοινωνία, με δεδομένο ότι οι Έλληνες δεν έχουν εκφραστεί από τον Σεπτέμβριο του 2015 σε όποια εκλογική κάλπη, παρά μόνο στην κάλπη των δημοσκόπων!
Αξιοσημείωτο όμως είναι το γεγονός ότι η χώρα, ενώ διανύει μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδο αφού εδώ και ένα χρόνο γίνεται συζήτηση για τις εθνικές κάλπες και τις κάλπες της 26ης Μαΐου (Αυτοδιοίκηση και ευρωεκλογές), η πόλωση βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, γεγονός που δείχνει αφενός ότι η κοινωνία έχει ωριμάσει και αφετέρου ότι υπάρχουν παράγοντες ανάσχεσης αυτής που δεν υπήρχαν τα προηγούμενα έτη.
Οι παράγοντες αυτοί θα μπορούσαν να είναι οι εξής:
1. Απλή αναλογική και “νεροκουβαλητές”. Θα έλεγε με ευκολία κάποιος ότι η απλή αναλογική στις αυτοδιοικητικές εκλογές, πρώτη φορά που εφαρμόζεται και θεσμοθετήθηκε με τον νόμο “Κλεισθένη”, έχει “σπάσει” τα φαινόμενα πόλωσης, καθώς οι περισσότερες παρατάξεις που διεκδικούν την Περιφέρεια ή έναν Δήμο θεωρούν ότι θα πιάσουν το εκλογικό μέτρο και θα εισέλθουν στο Περιφερειακό ή το Δημοτικό Συμβούλιο έστω κι αν τα ποσοστά τους είναι εξαιρετικά χαμηλά. Με τον προηγούμενο νόμο αυτό δεν ήταν εφικτό. Την πριμοδότηση των εδρών στο Περιφερειακό ή το Δημοτικό Συμβούλιο λάμβανε η παράταξη εκείνου που εκλεγόταν περιφερειάρχης ή δήμαρχος. Με την απλή αναλογική, το άγχος αυτό έχει εκλείψει από την καθημερινότητα των επικεφαλής - οι οποίοι θα είναι και εκείνοι που θα εκλεγούν ακόμη κι αν τα ποσοστά τους αντιστοιχούν στην εκλογή ενός και μόνο συμβούλου. Συνεπώς, οι υποψήφιοι δημοτικοί ή περιφερειακοί σύμβουλοι, ενώ παραμένουν κατά την εκλογική αργκό “νεροκουβαλητές” για την παράταξή τους, στην πραγματικότητα επιφορτίζονται με ένα επιπλέον άγχος: την προσωπική εκλογή τους, δηλαδή σταυρό-σταυρό, αφού εκλέγεται εκείνος που θα πάρει τους περισσότερους από την πρώτη Κυριακή, με βάση πάντα και το εκλογικό μέτρο ανά Δήμο ή Περιφέρεια!
2. Μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τα θρυλικά κομματικά καφενεία της δεκαετίας του 1980 έχουν αντικατασταθεί από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Τwitter, Facebook, Instagram κ.λπ.! Το Facebook φαίνεται ότι έχει κατακτήσει και κατέχει τα σκήπτρα της πολιτικής αντιπαράθεσης, η οποία πλέον δεν απαντάται καν στην τηλεόραση, αφού οι υποψήφιοι - κάποιοι υποκριτικά - δηλώνουν και εμφανίζονται κραδαίνοντας το λάβαρο του πολιτικού πολιτισμού! Στο Facebook όμως τα πράγματα είναι αλλιώς: ύβρεις, κόντρες, αναφορές και μπλοκαρίσματα! Μάλιστα, σε μια περίπτωση στο Ηράκλειο εμπλεκόμενοι κατέληξαν στην Υποδιεύθυνση Ασφαλείας, όταν κάποιος άσκησε με υβριστικό τρόπο την κριτική του έναντι υποψηφίου. Ο μεν υποψήφιος προσέφυγε στην Αστυνομία, ενώ ο υβριστής αναδιπλώθηκε μέχρι που ζήτησε και συγνώμη, εγγράφως, προς τον θιγμένο υποψήφιο! Αυτά συμβαίνουν πλέον μόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης! Πάντως, ένα μεγάλο ποσοστό του προεκλογικού αγώνα γίνεται πλέον από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
3. Ανεξάρτητα Τοπικά Συμβούλια. Το γεγονός ότι οι επικεφαλής παρατάξεων που διεκδικούν τον δημαρχιακό θώκο απαλλάχθηκαν από την υποχρέωση να συγκροτούν ψηφοδέλτια για τις Τοπικές Κοινότητες συνετέλεσε στην κοινωνική ειρήνη. Με τον νόμο “Κλεισθένη” δίνεται η δυνατότητα να συγκροτούνται ανεξάρτητα ψηφοδέλτια για τα Τοπικά Συμβούλια, ασχέτως παρατάξεων που κατέρχονται για να διεκδικήσουν τον Δήμο κεντρικά. Έτσι, σε πολλά χωριά συγκροτήθηκαν ενιαία ψηφοδέλτια από την κάθε τοπική κοινωνία και ο κάθε υποψήφιος δίνει μόνος τον αγώνα του σταυρού, χωρίς να εξαρτά τη δική του εκλογή ή όχι από την εκλογή συγκεκριμένου υποψήφιου δημάρχου.
4. Στήριξη και “ψηφοπαγίδες”: Η διαχωριστική γραμμή που έθεταν μεταξύ υποψηφίων τα χρίσματα των κομμάτων έχει πλέον σβήσει ύστερα από μια δεκαετία κοινωνικής αποδοκιμασίας των κομματικών σχηματισμών, που θεωρήθηκαν υπεύθυνα για την οικονομική κατάρρευση στη χώρα. Η στήριξη, που εμπερικλείει μια ευρεία έννοια ως προς την επιλογή, φαίνεται ότι λειτουργεί υπέρ της κοινωνικής ειρήνης ενόψει εκλογών και δη αυτοδιοικητικών, αφού επήλθε απενοχοποίηση για όσους συμπαθούσαν κάποιον υποψήφιο, όμως ψήφιζαν άλλον υπακούοντας στην κομματική πειθαρχία των χρισμάτων. Πλέον ένας υποψήφιος δήμαρχος μπορεί να υποστηρίζεται από περισσότερα του ενός κόμματα και να έχει συμπεριλάβει στον σχηματισμό του υποψηφίους με κοινωνικά κριτήρια - δηλαδή πώς να “πιάσει” μεγάλες κοινωνικές ομάδες τους. Στην εκλογική αργκό αυτοί οι υποψήφιοι, που φέρνουν ψήφους, αποκαλούνται “ψηφοπαγίδες”. Υπάρχουν και κάποιες κομματικές επιλογές για να δίνουν το “χρώμα” της στήριξης κάθε κόμματος, ενώ υπάρχουν και οι πιο ακραίες περιπτώσεις που δηλώνουν όχι μόνο ακομματίκ, αλλά και απολιτίκ, γεγονός που κάνει κάποιον να αναρωτιέται για ποιο λόγο κάποιος απολιτίκ... ασχολείται με την πολιτική!
Στην μάχη του σταυρού - Εντός παρατάξεων... τα “μαχαιρώματα”!
Η απλή αναλογική μπορεί να γλίτωσε τους επικεφαλής των παρατάξεων από το άγχος της εισόδου της παράταξής τους στο Δημοτικό Συμβούλιο, γεγονός που αποδεικνύεται από την εκδήλωση ενδιαφέροντος πολλών υποψηφίων, επέφερε ωστόσο “πονοκέφαλο” στους υποψήφιους δημοτικούς ή περιφερειακούς συμβούλους. Για παράδειγμα, για πρώτη φορά στα χρονικά εμφανίζονται τόσοι πολλοί επικεφαλής παρατάξεων να διεκδικούν τους Δήμους της Κρήτης (π.χ. μόνο στο Ηράκλειο είναι 9, στα Χανιά 8, στην Ιεράπετρα 8, ακόμη και στη Γόρτυνα 5), γνωρίζοντας ότι η προσωπική τους εκλογή είναι σχεδόν βέβαιη. Εξάλλου λίγες παρατάξεις θα μείνουν εκτός νυμφώνος με την απλή αναλογική. Ωστόσο αυτό το εκλογικό σύστημα είναι πιο δύσκολο για τους υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, αφού κυριολεκτικά δίνουν ο καθένας ατομικά τη μάχη του σταυρού! Θα εκλεγούν όσοι πιάσουν τους περισσότερους “σταυρούς”.
Αυτό το γνωρίζουν πλέον καλά. Έτσι η πόλωση φαίνεται ότι είναι κυρίως “ενδοπαραταξιακή”, με την έννοια ότι όλοι οι υποψήφιοι θέλουν πρώτα το δικό τους καλό - δηλαδή η εκλογή τους θα εξαρτηθεί από τις ψήφους της πρώτης Κυριακής και αυτό δε θα αλλάξει όποιος κι αν εκλεγεί δήμαρχος τη δεύτερη, σε όποιους Δήμους υποτεθεί ότι θα υπάρξει β’ γύρος! Συνεπώς τα ενδοπαραταξιακά “μαχαιρώματα” είναι τα πιο συχνά, ενώ και οι απλοί υποψήφιοι δημοτικοί ή περιφερειακοί σύμβουλοι κάνουν ό,τι μπορούν για να κερδίσουν την εκλογή τους με το σπαθί τους! Εξάλλου στην εκλογή με τον νέο νόμο ούτε ποσόστωση υπάρχει ούτε πριμοδότηση του πρώτου!
