Γερμανικοί κολοσσοί κάνουν τοξικά πειράματα σε ανθρώπους

Γερμανικοί κολοσσοί κάνουν τοξικά πειράματα σε ανθρώπους

Διεθνή κατακραυγή έχουν προκαλέσει οι αποκαλύψεις για πειράματα ελεγχόμενης δηλητηρίασης σε πιθήκους και ανθρώπους με τοξικά αέρια, στα οποία συμμετείχαν γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες.

Το πρώτο πείραμα έγινε για λογαριασμό του EUGT (στα Ελληνικά, Ευρωπαϊκός Όμιλος Έρευνας για το Περιβάλλον και την Υγεία στον Τομέα των Μεταφορών), ενός "ερευνητικού ινστιτούτου"-λόμπι που χρηματοδοτείται από το σύνολο της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας - Volkswagen, Daimler, BMW - και τη γιγαντιαία Bosch, πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ το 2014, πριν δηλαδή από την έκρηξη του σκανδάλου με το "πειραγμένο" λογισμικό, που έκρυβε τις πραγματικές εκπομπές καυσαερίων των οχημάτων της Volkswagen, και είχε σκοπό να αποδείξει πως οι σύγχρονοι κινητήρες ντίζελ είναι ασφαλέστεροι για την υγεία από τα παλαιότερα μοντέλα.

Η δεύτερη και ακόμη πιο σκανδαλώδης υπόθεση αφορά δύο πειράματα που πραγματοποιήθηκαν για λογαριασμό της EUGT στη Γερμανία το 2013 και το 2014, και αποκαλύφθηκαν χθες από τις εφημερίδες "Stuttgarter Zeitung" και "Suddeutsche Zeitung". Συγκεκριμένα, 25 νέοι άνθρωποι (19 άνδρες και 6 γυναίκες) εκτέθηκαν για αρκετές ώρες σε (σχετικά χαμηλές, αλλά δυνάμει επικίνδυνες) δόσεις διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2), ενός γνωστού δηλητηρίου που παράγεται από τους ντίζελ κινητήρες, προκειμένου να καταγραφεί η βλάβη στον οργανισμό τους.

Είναι δύο περιπτώσεις που προκαλούν προβληματισμό, καθώς παραπέμπουν στις εποχές της ναζιστικής Γερμανίας, τότε που ο Αδόλφος Χίτλερ πειραματιζόταν πάνω σε ανθρώπους με σκοπό την παραγωγή υλικών αγαθών. Είναι ένα ζήτημα με ηθικές προεκτάσεις. Σε ποιο βαθμό έχει ο άνθρωπος τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει έναν άλλο άνθρωπο για πειραματικούς σκοπούς είναι ζήτημα βιοηθικής.

Η Σταυρούλα Τσινόρεμα, καθηγήτρια Σύγχρονης, Νεότερης Φιλοσοφίας και Βιοηθικής, διευθύντρια Σπουδών του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών "Βιοηθική" και διευθύντρια του Εργαστηρίου Βιοηθικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, μίλησε στην εκπομπή του Γιώργου Σαχίνη στο Ράδιο 98,4, ώστε να μας δώσει μια καλύτερη εικόνα γύρω από αυτό το ζήτημα, που προσβάλλει πανανθρώπινες και καθολικές αξίες.

Η κ. Τσινόρεμα αρχικά ανέφερε πως το συγκεκριμένο συμβάν, όπου άνθρωποι χρησιμοποιήθηκαν για να ελεγχθεί η επικινδυνότητα, δεν είναι μεμονωμένο, αλλά και στο παρελθόν έχουν συμβεί πειραματισμοί πάνω σε ανθρώπους.

«Και στο παρελθόν έχουν συμβεί πειραματισμοί πάνω σε ανθρώπους σε διάφορα πλαίσια και έρευνας αλλά και εφαρμογής, προκαλώντας μεγάλη αναταραχή και ανησυχία», είπε χαρακτηριστικά.

«Μια τέτοια πρακτική, που χρησιμοποιεί ανθρώπους για εμπορική εκμετάλλευση, προκαλεί κατακραυγή και ηθική απόρριψη, καθώς δε λαμβάνονται υπόψη η ασφάλεια και η υγεία τους, ενώ δεν υπάρχει πλήρης ενημέρωσή τους».

Η πρόεδρος του μεταπτυχιακού προγράμματος Βιοηθικής υποστήριξε ότι «και οι Γερμανοί πολίτες και οι πολίτες όλων των κρατών έχουν απαίτηση οι θεσμοί τους να προστατεύουν πρωτίστως την υγεία τους και στη συνέχεια την ευζωία τους. Έχουμε όλοι απαίτηση για αξιόπιστους θεσμούς και αυτό βάζει σε πολύ μεγάλη δυσκολία τους θεσμούς, όταν αναπτύσσονται τέτοιες πρακτικές-σκάνδαλα, τα οποία προσβάλλουν την υγεία των προσώπων, των πολιτών».

Όσον αφορά στο σενάριο επέκτασης αντίστοιχων φαινομένων και σε άλλες χώρες, η κ. Τσινόρεμα απάντησε: «Είναι δύσκολο να απαντηθεί με βεβαιότητα. Αλλά τέτοιου είδους πρακτικές μπορούν να αποτραπούν μόνο όταν θεσπίζονται κατάλληλα θεσμικά πλαίσια ελέγχου των εταιρειών-των επιχειρήσεων, αλλά για να συμβεί αυτό είναι αναπόδραστη η συμμετοχή των πολιτών. Η κοινή γνώμη, η κοινωνία των πολιτών πρέπει να εμπλακούν και να απαιτήσουν κανόνες διαφάνειας. Αυτοί οι πειραματισμοί γίνονται εν κρυπτώ και χρειάζεται διαφάνεια. Χρειάζεται μια διαρκής δημόσια συζήτηση και εμπλοκή, αλλά και μια συνείδηση και συνειδητοποίηση από την πλευρά των πολιτών».

Μεταξύ άλλων, η κ. Τσινόρεμα ανέφερε: «Ο ηθικός και ο πολιτικός λόγος είναι ότι το όριο για τον τρόπο μεταχείρισης του ανθρώπου από άνθρωπο είναι ο σεβασμός της ανθρώπινής του αξίας. Η ανθρώπινή του αξία, η ακεραιτότητα (σωματική και ψυχική) του ενός δεν μπορεί να θυσιαστεί ούτε για εκατό ούτε για χίλιους».

Όσον αφορά στα όρια της επιστήμης και της έρευνας σε σχέση με τις κοινωνίες, η κ. Τσινόρεμα δήλωσε: «Μέσα από την επιστημονική εξέλιξη δημιουργούνται από τη μια πλευρά μεγάλες προσδοκίες και από την άλλη μεγάλες φοβίες. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό των κοινωνιών από τότε που υπάρχουν. Υπάρχει μια αμφίθυμη σχέση με την τεχνολογία και με όλες τις προοπτικές που διανοίγονται μέσω αυτής. Οι πολίτες χρειάζεται να είναι ενημερωμένοι και οι φορείς των μέσων ενημέρωσης, ώστε να καταλάβουμε τι γίνεται. Ζητούμε τη μέγιστη δυνατή διαφάνεια και πληροφόρηση».

Σ' άλλο σημείο της δήλωσής της επισήμανε: «Χρειάζεται η εμπλοκή της παγκόσμιας κοινωνίας να συγκροτήσει ένα παγκόσμιο λόγο γύρω από αυτά τα ζητήματα».

Η καθηγήτρια Ηθικής Φιλοσοφίας αναφέρθηκε και σε μια τραγική κατάσταση που επικρατεί στην Ινδία, όπου φτωχοί Ινδοί πουλούν το νεφρό τους για εκατοντάδες δολάρια, με τη μεταμόσχευση να λαμβάνει χώρα σε κράτος συνήθως της Αφρικής. Τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να εγείρουν την εγρήγορση όλων μας.

Η κ. Τσινόρεμα μίλησε και για την πρόκληση της πολιτικής, λέγοντας: «Η πρόκληση της πολιτικής σήμερα είναι να συμπεριλάβει τον ηθικό προβληματισμό γύρω από την πράξη που γίνεται πλέον δυνατή μέσω της επιστημονικής και τεχνολογικής ανάπτυξης. Χρειάζεται η πολιτική να αναζωογονηθεί».

Η ευθύνη των επιστημόνων

Αναφερόμενη στο ρόλο των επιστημόνων σήμερα, η κ. Τσινόρεμα δήλωσε: «Απολύτως σημαντικός ο ρόλος των επιστημόνων σήμερα. Πλέον, οι επιστήμονες, ατομικά και συλλογικά, μέσω των επιστημονικών κοινοτήτων και των φορέων τους, αποκτούν τεράστια θέση δύναμης. Η δύναμη αυτή πρέπει να συμβαδίζει με την ευθύνη. Θεωρώ ότι τόσο οι επιστήμονες όσο και οι κοινότητες έχουν ευθύνη σήμερα. Ένα από τα στοιχεία πάνω στα οποία δοκιμάζεται και η δική τους συμμετοχή ως πολιτών μέσα στα δρώμενα είναι επειδή σήμερα ορισμένες φορές δε γνωρίζουμε τις συνέπειες από τα πειράματα ή τις ανακαλύψεις», ενώ έδωσε έμφαση στο γεγονός πως απαιτείται «αυτοπεριορισμός, φρόνηση και να ελέγχεται ο κίνδυνος διακινδύνευσης όπως προκληθεί».

Τέλος, η κ. Τσινόρεμα κατέληξε, λέγοντας πως «καθήκον των ιδρυμάτων είναι να είναι διαφανή ως προς τις πηγές που τα χρηματοδοτούν. Αυτό συνδέεται με μια άλλη σημαντική αξίωση και αξία της επιστήμης, που είναι η λογοδοσία. Διαφορετικά, η κοινωνία θα φοβάται, θα είναι καχύποπτη και δε θα αποδεχτεί την επιστήμη, και η κοινωνία πρέπει να αποδεχτεί την επιστήμη για να μη φτάσουμε στο άλλο άκρο».

Η ίδια δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει πως το αίτημα προς την επιστήμη είναι «η κατάκτηση της γνώσης, η ελευθερία του πνεύματος στην αναζήτηση της γνώσης και η αξιοποίησης της γνώσης για το ευ ζην των πολιτών. Αυτό το αίτημα δε θα πρέπει να υποσταλεί μέσα σ' ένα κλίμα φόβου, καχυποψίας και αγωνίας».

Ρεπορτάζ: Νίκος Κοσμαδάκης

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News