Τέσσερις έγγραφες καταγγελίες υπαλλήλων του Δήμου Ηρακλείου, αρμόδιων για τη διανομή τροφίμων στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος ΤΕΒΑ για την καταπολέμηση της φτώχιας, προς τους ελεγκτές Δημόσιας Υγείας, τη δημοτική Αρχή και την Περιφέρεια. Μία παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη, με έγγραφη επείγουσας προτεραιότητας αναφορά, προς το Δήμο Ηρακλείου.
Μία εισαγγελική παρέμβαση για κατεπείγουσα προκαταρκτική και μία κοινοποίηση σχετικού φακέλου προς την Επιθεώρηση Δημόσιας Διοίκησης. Όλα αυτά συνθέτουν ένα άκρως εκρηκτικό σκηνικό, με αποκαλύψεις για διανομή ευπαθών τροφίμων, που ενδεχομένως έχουν υποστεί και αλλοίωση, μέσα από εγκληματικά επικίνδυνους αποθηκευτικούς χώρους, με ευθύνη της δημοτικής Αρχής Ηρακλείου ή, για την ακρίβεια, με «εγκληματική αμέλεια και αδιαφορία» της.
Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι, παρά τις επίμονες έγγραφες αναφορές και επισημάνσεις, που μετατράπηκαν στην πορεία σε καταγγελίες, των αρμόδιων υπαλλήλων του Δήμου για τη διανομή ευπαθών προϊόντων σε ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες συμπολιτών μας, η δημοτική Αρχή όχι μόνο τους αγνόησε επιδεικτικά, αλλά συνέχισε να ρισκάρει την υγεία των δημοτών, διανέμοντας τρόφιμα που ενδεχομένως να υπέστησαν αλλοίωση ή και άλλες μολύνσεις, όπως σαλμονέλα, αν ληφθεί υπόψη ότι μεταξύ των προϊόντων συγκαταλέγονται "επικίνδυνα" τρόφιμα, όπως κοτόπουλα, κρέας, τυρί και γάλα, με τον κίνδυνο τροφικής δηλητηρίασης (ή και... χειρότερου) να ελλοχεύει ανά πάσα στιγμή.
Καταγγελίες "φωτιά"
Οι καταγγελίες τόσο της τριμελούς επιτροπής παραλαβής, διανομής και παράδοσης του προγράμματος ΤΕΒΑ, όσο και της 11μελούς επιτροπής ΤΕΒΑ είναι ανατριχιαστικές. Διατυπώνονται σε τέσσερα έγγραφα από τις 07/03/2017 έως και τις 24/03/2017 και ενώ το πρόγραμμα ΤΕΒΑ "τρέχει" και φυσικά συνεχίζεται και μετά από αυτές, όπως για παράδειγμα τις ημέρες του Πάσχα. Κάνουν λόγο για αποθηκευτικούς χώρους χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και νερό, με εύκολη πρόσβαση σε τρωκτικά και ζωύφια, ακατάλληλους υγειονομικά! Αναφορές ως «εγκληματικές ενέργειες» στη διανομή νωπού κοτόπουλου, στοιβαγμένου πάνω στο πάτωμα και εκτός ψυγείου επί 7,30 ώρες, μέχρι να διατεθεί στους ωφελούμενους του προγράμματος, φτωχούς συνδημότες μας, που είχαν ανάγκη τα τρόφιμα. Σημειωτέον ότι το κοτόπουλο είναι από τα πλέον ευπαθή προϊόντα σε αλλοιώσεις για δηλητηρίαση ή σαλμονέλα, με μέγιστο χρόνο εκτός ψυγείου και σε θερμοκρασία άνω των 5 βαθμών Κελσίου το πολύ τα 20 λεπτά!
Στις καταγγελίες γίνεται επίσης μνεία σε μικρούς αποθηκευτικούς χώρους, με αποτέλεσμα πολλά προϊόντα να αποθηκεύονται χύδην και εκτεθειμένα, ενώ γίνεται και "ακτινογραφία" ανά χώρο αποθήκευσης, με συγκεκριμένα ζητήματα για τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων, όπως για παράδειγμα: 1) Αγία Αικατερίνη, μεταξύ άλλων: «Η εγκατάσταση του νιπτήρα (σωλήνας) που υπάρχει προκαλεί συνεχή διαρροή νερών στο πάτωμα, λιμνάζοντα νερά και ύπαρξη υγρασίας στο πάτωμα... Δεν υπάρχει η δυνατότητα να τηρούνται οι συνθήκες υγιεινής από το προσωπικό σε τακτική βάση, λόγω μη ύπαρξης βρύσης...» και 2) Αποθήκη στη Νέα Λαχαναγορά: «Δεν υπάρχει ρεύμα από το περασμένο έτος (2016), άρα ο αποθηκευτικός χώρος ψύξης είναι εκτός λειτουργίας... Υπάρχει κίνδυνος επιμόλυνσης των τροφίμων: α) από την υγρασία λόγω παλαιότητας της οροφής και εισροής βρόχινων μερών και β) και από την εισχώρηση τρωκτικών και εντόμων από τα κενά που δημιουργούνται στις εισόδους...».
Αίσθηση, επίσης, προκαλεί η καταγγελία ότι η Περιφέρεια, μετά τη διαπίστωση ότι ο Δήμος Ηρακλείου αδυνατεί να έχει επαρκείς ψυκτικούς θαλάμους, του διέθεσε τρεις μεγάλους τέτοιους θαλάμους (του ενός τόνου έκαστος), τους οποίους, άγνωστο για ποιο λόγο, όπως αναφέρεται, «η υπηρεσία του Δήμου έχει απομακρύνει από τους χώρους διανομής των τροφίμων στους δικαιούχους και τους έχει αντικαταστήσει με θαλάμους μικρής χωρητικότητας ευπαθών τροφίμων»!
Kαθηγητής Τυμπής: «εγκληματική ενέργεια»
Το πρόγραμμα ΤΕΒΑ είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα καταπολέμησης της φτώχιας, με διανομή τροφίμων και ρούχων. Αρχικά ο Δήμος Ηρακλείου το διεκδίκησε ως διαχειριστής για όλη την Κρήτη, επειδή είχε έτοιμες και διαπιστευμένες κοινωνικές του δομές, όπως το Κοινωνικό Παντοπωλείο. Ωστόσο, τελικά το πήρε η Περιφέρεια ως διαχειριστής και ο Δήμος Ηρακλείου είναι συμπράττων φορέας.
Στα πλαίσια αυτά, ο Δήμος είχε ορισμένες βασικές υποχρεώσεις (χώροι υποδοχής και χώροι διανομής των προσφερόμενων τροφίμων και ρούχων). Από τις αναφορές των υπαλλήλων του στο πρόγραμμα είναι προφανές ότι δεν τις εκπλήρωσε, είτε από προκλητική αδιαφορία, είτε από ανικανότητα. Επιπλέον, από τις αναφορές των υπαλλήλων του προγράμματος και ιδιαίτερα των κοινωνικών λειτουργών προκύπτουν και τα εξής, για τις καταγγελίες που έστειλαν:
1) Προς το Σύλλογο Εργαζομένων του Δήμου και το Συνήγορο του Πολίτη, υποστηρίζοντας ότι δεν είχαν τις γνώσεις για την ασφάλεια και υγιεινή κατά την παραλαβή και διανομή ευπαθών προϊόντων. Εντούτοις, κατά την παρακολούθηση των επιμορφωτικών σεμιναρίων της Περιφέρειας για το θέμα, διαπίστωσαν πως όχι μόνο τίποτα από αυτά δεν τηρείται, από τις υποχρεώσεις του Δήμου, αλλά, όταν έθεσαν μια σειρά ζητημάτων στις 3/3/2017, σε επιμορφωτικό σεμινάριο για το ΤΕΒΑ ως προς τις Ορθές Πρακτικές Χειρισμού Τροφίμων, που απ' όσα ανέλυε ο καθηγητής Εφαρμογών στη Μικροβιολογία Τροφίμων κ. Τυμπής, που είχαν διαπιστώσει ότι στους αποθηκευτικούς χώρους του Δήμου δεν ίσχυαν, ο ίδιος ο καθηγητής τούς είπε πως, αν συμβαίνουν αυτά που του περιγράφουν, πρόκειται για «εγκληματική ενέργεια»...
Όπως αναφέρουν σε σχετικό τους έγγραφο, που κοινοποιούν σε δημοτική Αρχή, Περιφέρεια και Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας, στις 7/3/2017: «Σε ερώτησή μας προς τον καθηγητή για το εάν θα πρέπει να γίνονται διανομές στη θέση Η9 στη Νέα Λαχαναγορά, απάντησε κατηγορηματικά "όχι", ενώ χαρακτήρισε εγκληματική ενέργεια τη διανομή κοτόπουλου, το οποίο είχε στοιβαχτεί πάνω στο πάτωμα και είχε παραμείνει εκτός ψυγείου πάρα πολλές ώρες (από τις 7 το πρωί έως τις 2:30 το μεσημέρι), έως ότου διατεθεί στους ωφελούμενους. Κατά τον καθηγητή κ. Τυμπή, τα ευπαθή προϊόντα και ειδικά το κοτόπουλο δεν μπορούν να διατηρούνται σε θερμοκρασίες άνω των 5 βαθμών Κελσίου, ενώ χρόνος ανάπτυξης επικίνδυνων μικροοργανισμών στα εν λόγω προϊόντα είναι τα 20 λεπτά».
2) Αλλά οι υπάλληλοι του προγράμματος ΤΕΒΑ στο Δήμο έστειλαν τις αναφορές τους και προς το Υγειονομικό, για τους χώρους παραλαβής και διανομής των τροφίμων. Έγινε έλεγχος και αν έγινε πού βασίστηκε και τι τους υποδείχτηκε να ελέγξουν;
Ρεπορτάζ: Γιώργος Σαχίνης
Φωτογραφία αρχείου
