Κάθε χρόνο, η 31 Μαΐου ορίζεται, από το Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και άλλους συνεργαζόμενους οργανισμούς, Παγκόσμια Μέρα Κατά του Καπνίσματος.
Ο σταθερός σκοπός της καθιέρωσης αυτής της μέρας είναι:
1. Να τονισθούν οι κίνδυνοι για την υγεία και όχι μόνο, που σχετίζονται με την χρήση καπνού και
2. Να προταθούν και εφαρμοστούν πολιτικές ώστε να ελαττωθεί η κατανάλωση του καπνού.
Το θέμα της Παγκόσμιας Μέρας Κατά του Καπνίσματος για το 2017 είναι:
'Κάπνισμα - απειλή για την ανάπτυξη'.
Οι στόχοι της εκστρατείας με τον τίτλο 'Κάπνισμα - απειλή για την ανάπτυξη' είναι:
• Καπνός - απειλή για την ανάπτυξη. Ενθάρρυνση των χωρών να συμπεριλάβουν τον έλεγχο του καπνού στις εθνικές τους απαντήσεις για την Ατζέντα για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του 2030
• Η Υποστήριξη των κρατών μελών και των πολιτών στην μάχη εναντίον των παρεμβάσεων της καπνοβιομηχανίας στις πολιτικές διαδικασίες
• Η Ενθάρρυνση της ευρύτερης συμμετοχής των πολιτών και των εταίρων σε εθνικές ή παγκόσμιες προσπάθειες για την ανάπτυξη και εφαρμογή αναπτυξιακών στρατηγικών και σχεδίων και την επίτευξη στόχων που δίνουν προτεραιότητα στη δράση για τον έλεγχο του καπνού.
• Η επίδειξη πώς μπορούν τα άτομα να συνεισφέρουν στη δημιουργία ενός αειφόρου, απαλλαγμένου από τον καπνό κόσμου, είτε δεσμευόμενα να μην χρησιμοποιήσουν ποτέ προϊόντα καπνού, είτε εγκαταλείποντας τη χρήση.
Όλες οι χώρες επωφελούνται από τον επιτυχή έλεγχο της επιδημίας του καπνού γιατί:
1. Προστατεύονται, πρωτίστως, οι πολίτες τους από τις βλάβες της χρήσης καπνού και
2. Μειώνεται το οικονομικό φορτίο της χρήσης καπνού στις εθνικές οικονομίες.
Ο στόχος της ατζέντας για την συνεχιζόμενη ανάπτυξη και των 17 παγκόσμιων στόχων της είναι να διασφαλιστεί ότι «κανείς δεν μένει πίσω».
Ο στόχος αυτού του προγράμματος είναι η μείωση, σε παγκόσμιο επίπεδο, κατά ένα τρίτο των πρόωρων θανάτων από μη μεταδοτικές ασθένειες μέχρι το 2030. Στις ασθένειες αυτές συμπεριλαμβάνονται αυτές που σχετίζονται κατά κύριο λόγο με το κάπνισμα όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, οι καρκίνοι και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
Ιατρεία Διακοπής καπνίσματος
Στην Ελλάδα περισσότεροι από 15000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από νόσημα που σχετίζεται με το κάπνισμα ενώ ξοδεύονται 25-30 εκατ. ευρώ/έτος για τσιγάρα.
Η συνέχιση του καπνίσματος οφείλεται στην νικοτίνη που περιέχεται στον καπνό ενώ η πρόοδος στην κατανόηση της φαρμακολογικής φύσης του εθισμού στην νικοτίνη έδειξε ότι πρόκειται για μια ουσία με ισχυρές εθιστικές ιδιότητες με θύματα την πλειονότητα των καπνιστών.
Η αντιμετώπιση της νόσου του καπνίσματος αρχίζει με την συνειδητοποίηση ότι δεν πρόκειται για μια κακή συνήθεια αλλά για μια κατάσταση εθισμού την οποία μπορεί να αντιμετωπίσει χωρίς εξειδικευμένη βοήθεια μόνο το 3-5% των καπνιστών.
Η θεραπεία την νόσου του καπνίσματος αφορά κατ' αρχάς στην αλλαγή της στάσης απέναντι στο κάπνισμα όλων των επαγγελματιών της υγείας.
Για περισσότερα από 15 χρόνια σχεδόν σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας με πρωτοβουλία της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) λειτουργούν Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος.
Σε όλα τα ιατρεία Βοήθειας Διακοπής Καπνίσματος που λειτουργούν αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, ο καπνιστής αντιμετωπίζεται ως ασθενής. Λαμβάνεται το ιστορικό του, εξετάζεται ιατρικά και στοιχειοθετείται το ιστορικό του ως καπνιστή. Καταγράφονται κάποιες ιδιαίτερες παράμετροι όπως σωματικό βάρος, εκπνεόμενο μονοξείδιο (CO), γίνεται σπιρομέτρηση κ.λ.π.
Ανάλογα με το προφίλ του (αξιολογείται η εξάρτησή του χρησιμοποιώντας διεθνείς κλίμακες) και σε συνεργασία πάντα μαζί του, αποφασίζεται ποια μέθοδος παρακολούθησης ή θεραπείας θα ακολουθηθεί.
Στα ιατρεία διακοπής καπνίσματος προσδιορίζεται και καταγράφεται το προφίλ του καπνιστού και καθορίζεται εξατομικευμένα η θεραπευτική παρέμβαση [που περιλαμβάνει γενική ή πιο εξειδικευμένη (όταν κρίνεται απαραίτητο) ψυχολογική, γνωσική και συμπεριφορική προσέγγιση σε συνδυασμό με αποτελεσματική φαρμακοθεραπεία για τον εθισμό στην νικοτίνη.
Στόχος των ιατρείων είναι:
• Η θεραπεία των καπνιστών από την νόσο του καπνίσματος
• Η ενημέρωση τόσο των καπνιστών όσο και του κοινωνικού συνόλου για τις επιπτώσεις του καπνίσματος και
• Η πρόληψη του καπνίσματος σε ευαίσθητους πληθυσμούς όπως είναι οι νέοι (προγράμματα ενημέρωσης σε σχολεία)
• Η προσπάθεια ανάπτυξης σχέσης εμπιστοσύνης και η λειτουργία τους ως σημείων αναφοράς τόσο για την κοινωνία όσο και για το κάθε καπνιστή ξεχωριστά.
