Τα προβλήματα και οι ανησυχίες της ψυχής, που πολλές φορές επηρεάζουν και το σώμα, μπορούν να βρουν λύση μέσα από τη διαδικασία της ψυχοθεραπείας.
Πριν από μερικά χρόνια η ψυχοθεραπεία αποτελούσε ταμπού για τους Κρητικούς, γεγονός όμως που έχει πλέον ξεπεραστεί, καθώς στην Κρήτη της ανθρωπιστικής και οικονομικής κρίσης όλο και περισσότεροι είναι οι συνάνθρωποί μας που καταφεύγουν στον ψυχολόγο ζητώντας βοήθεια για τα τραύματα της ψυχής.
Στην εκπομπή "Κρήτη Σήμερα" της "ΚΡΗΤΗ TV", ο κλινικός ψυχολόγος Νίκος Παπανικολάου αναφέρθηκε στη σχέση ψυχοθεραπείας-ατόμου, καταφέρνοντας να λύσει πολλές απορίες για μια διαδικασία που μπορεί να βελτιώσει αισθητά την ποιότητα ζωής των ανθρώπων, με την προϋπόθεση να γίνεται με σωστό και επιστημονικό τρόπο.
Άλλωστε, τα τραύματα της ψυχής μπορεί να μην είναι ορατά, όμως σε αρκετές περιπτώσεις πονούν περισσότερο από τα αντίστοιχα τραύματα στο σώμα.
Σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου, οι Κρητικές καταφεύγουν με μεγαλύτερη ευκολία στον ψυχοθεραπευτή, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έχει ξεπεραστεί αρκετά το ταμπού και από τους Κρητικούς. Μάλιστα, οι ηλικίες από 30 έως και 50 είναι αυτές που επισκέπτονται πιο συχνά έναν ψυχολόγο.
Τι είναι η ψυχοθεραπεία;
Ψυχοθεραπεία είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο συνεργάζεται συστηματικά, ένας προς έναν, με έναν ψυχοθεραπευτή για εύλογο χρονικό διάστημα, με στόχο να αντιμετωπίσει τα επώδυνα θέματα και καταστάσεις της ζωής του.
Υλοποιείται με τακτικές συναντήσεις, που έχουν συχνότητα, συνήθως μία φορά την εβδομάδα. Η διάρκεια κάθε συνάντησης είναι πενήντα λεπτά.
Η συχνότητα μπορεί να αυξηθεί σε δύο φορές την εβδομάδα, ανάλογα με τις ανάγκες του θεραπευόμενου, για μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, μπορεί να μειωθεί σε δύο φορές ή μία φορά το μήνα για σοβαρούς λόγους.
Η τακτικότητα και η σταθερότητα των συνεδριών βοηθάει το θεραπευόμενο να εντάξει πιο εύκολα τη θεραπεία στην καθημερινότητά του και να συγκεντρωθεί στους στόχους του. Κατά την πορεία της θεραπείας οι στόχοι είτε επιτυγχάνονται, είτε τίθενται καινούργιοι, είτε αλλάζουν.
Ερωτήματα για την ψυχοθεραπεία
* Πώς ακριβώς βοηθάει η ψυχοθεραπεία τους ανθρώπους;
Κάθε θεραπεία παρέχει τη δική της εξήγηση για κάθε συναισθηματική δυσκολία, προσαρμοσμένη στο άτομο-θεραπευόμενο, ενισχύοντας έτσι την αντίληψη ότι ο ίδιος μπορεί να κάνει κάτι για τη βελτίωση της κατάστασής του.
* Για ποιο λόγο κάποιοι θεραπευτές είναι πιο αποτελεσματικοί σε σχέση με κάποιους άλλους;
Οι πιο αποτελεσματικοί θεραπευτές επιλέγουν την κατάλληλη θεραπεία, έχουν την ικανότητα ν' αντιλαμβάνονται, να κατανοούν και να επικοινωνούν κοινωνικά μηνύματα με τους θεραπευόμενούς τους.
* Τι να προτιμήσω, φαρμακευτική αγωγή ή ψυχοθεραπεία;
α. Το ένα δεν αποκλείει το άλλο. Σε αρκετές περιπτώσεις λειτουργούν αλληλοϋποστηρικτικά.
β. Τα ψυχοτρόπα φάρμακα δείχνουν ότι το πρόβλημα είναι βιολογικό, κάτι που ανακουφίζει τον ασθενή από το να έχει την ευθύνη για τις πράξεις του. Είναι πιο εύκολο να πάρει κάποιος ένα χάπι και να συνεχίσει τη ζωή του, από το να αποδεχτεί ότι η αλλαγή απαιτεί "εργασία" με κίνητρο και στόχους.
Οι πιο συχνές απορίες σχετικά με την ψυχοθεραπεία είναι οι ακόλουθες:
* Τι είναι ψυχοθεραπεία;
* Γιατί επισκέπτομαι ένα ψυχοθεραπευτή;
* Τι είδους ψυχοθεραπευτή επιλέγω;
* Πώς μπορώ να γνωρίζω ότι ο θεραπευτής που επιλέγω είναι ο κατάλληλος για μένα;
* Πώς θα πρέπει να λειτουργήσω κατά την πρώτη συνεδρία;
* Τηρείται το απόρρητο κατά την ψυχοθεραπεία;
* Πόσο διαρκεί μια θεραπευτική συνεδρία;
* Πόσο χρονικό διάστημα διαρκεί μια ψυχοθεραπεία;
* Πρέπει να επιλέγω άντρα ή γυναίκα θεραπευτή;
* Γιατί οι φίλοι και η οικογένεια δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τον ψυχοθεραπευτή;
* Πότε μια θεραπεία είναι επιτυχής;
Τι πρέπει να γνωρίζετε
Βασικές αλήθειες για την ψυχοθεραπεία
Κάποιες βασικές πληροφορίες είναι απαραίτητες για να γίνει περισσότερο κατανοητό το έργο του ψυχοθεραπευτή. Αυτές είναι ενδεικτικά οι ακόλουθες:
* Ο ψυχοθεραπευτής ακούει το ψυχοθεραπευόμενο, ενώ δεν είναι δουλειά του να δώσει συμβουλές.
* Το πιο πιθανό είναι ότι οι ψυχοθεραπευτές κάνουν και οι ίδιοι ψυχοθεραπεία.
* Δε σημαίνει ότι κάποιος... τρελάθηκε και επισκέπτεται τον ψυχοθεραπευτή του. Άλλωστε, οι περισσότεροι ψυχοθεραπευτές δε θα σας συνταγογραφήσουν φάρμακα.
* Δε χρειάζεται να έχεις διαγνωστεί με κάποια ψυχική διαταραχή για να κάνεις ψυχοθεραπεία.
* Τα όσα... λέμε με τον ψυχοθεραπευτή μας είναι αυστηρά προσωπικά και δεσμευτικά γι' αυτόν. Δεν πρόκειται να τα συζητήσει με τους φίλους του στην... καφετέρια ή το μπαρ.
* Ο ψυχοθεραπευτής σας δε θα σας χαιρετήσει δημόσια, εκτός αν το κάνετε εσείς πρώτοι.
* Η ψυχοθεραπεία για να είναι αποτελεσματική πρέπει να είναι ψηλά στις προτεραιότητές μας. Δεν αρκεί απλώς να πας για ψυχοθεραπεία, πρέπει να συμμετέχεις στη διαδικασία.
* Η ψυχοθεραπεία δεν είναι απαραίτητα μια μακροπρόθεσμη δέσμευση.
* Ο πιο σημαντικός παράγοντας στο να βρεις τον κατάλληλο ψυχοθεραπευτή είναι η σωστή "χημεία".
* Οι ψυχοθεραπευτές δεν έχουν όλες τις απαντήσεις.
Ρεπορτάζ: Μάνος Δασκαλάκης
