Έχει υμνηθεί με κάθε μορφή τέχνης, έχει σημαδέψει τις ζωές απλών και διάσημων ανθρώπων και σε πολλές περιπτώσεις έχει καθορίσει ακόμα και την έκβαση σημαντικών ιστορικών γεγονότων.
Ο έρωτας έχει την τιμητική του την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, καθώς η Γιορτή των Ερωτευμένων έχει κυριαρχήσει σε ολόκληρο τον πλανήτη, παρά τη σκληρή κριτική και πολεμική που δέχεται.
Αιώνιος, ανυπέρβλητος, ακαταμάχητος, συγκλονιστικός... ο έρωτας αποκαλύπτεται μέσα από τη σμίλη ή την πινελιά καλλιτεχνών που μας χάρισαν ορισμένα από τα πλέον ερωτικά έργα τέχνης στην ιστορία. Εκείνα που θυμίζουν τη δύναμη του έρωτα, που ανακαλούν κρυφούς πόθους των δημιουργών τους ή αποτυπώνουν στιγμές μοναδικού ερωτισμού και πάθους...
Αντόνιο Κάνοβα: Το θρυλικό ζευγάρι "Έρωτας και ψυχή"
Ένα από τα κορυφαία ερωτικά έργα τέχνης όλων των εποχών, που απογειώνει τις αισθήσεις με τα πολλά "πρόσωπα" ανάλογα από την πλευρά που το απολαμβάνει κανείς, ένα αριστούργημα για το οποίο τα λόγια είναι πολύ φτωχά να το περιγράψουν...
Το μαρμάρινο γλυπτό, που στεγάζεται στο Μουσείο του Λούβρου, αναπαριστάνει στιγμιότυπο από το δημοφιλή ελληνικό μύθο του "Έρωτα και της Ψυχής" του Λούκιου Απουλήιου, και συγκεκριμένα τη στιγμή που ο Έρωτας ξαναζωντανεύει την Ψυχή. Το έργο, το οποίο ανήκει στον κύκλο μυθολογικών αλληγοριών του Κανόβα, φιλοτεχνήθηκε μεταξύ 1788 και 1793 ύστερα από παραγγελία του συνταγματάρχη Τζον Κάμπελ.
Το γλυπτό, το οποίο θεωρείται αριστούργημα του νεοκλασικισμού και του ανερχόμενου τότε κινήματος του ρομαντισμού, αγοράστηκε το 1801 από τον Ζοακίμ Μιρά και μετά το θάνατό του φιλοξενείται στο διάσημο παρισινό μουσείο.
Μια δεύτερη εκδοχή του έργου βρίσκεται στο Ερμιτάζ της Αγίας Πετρούπολης. Ίσως η πιο συγκλονιστική περιγραφή του αριστουργήματος του Κανόβα να μην είναι άλλη από εκείνη του συγγραφέα Γκιστάβ Φλομπέρ:
«Δεν κοίταξα τίποτε άλλο στην υπόλοιπη αίθουσα. Επέστρεψα πολλές φορές και την τελευταία φίλησα τη μασχάλη της ημιλιπόθυμης γυναίκας, που στρέφει προς τον έρωτα τα μακριά μαρμάρινα χέρια της. Και το πόδι. Και το κεφάλι. Και το προφίλ της. Συγχωρέστε με, αλλά μετά από πολύ καιρό ήταν το μόνο αισθησιακό φιλί μου. Ήταν κάτι περισσότερο από αυτό. Φιλούσα την ίδια την ομορφιά...».
Ετιέν Μορίς Φαλκονέτ: Το "μυστικό" του "πονηρού" Έρωτα
Ένας μικρός, πονηρός έρωτας ζητά από το κοινό του διάσημου Βασιλικού Μουσείου του Άμστερνταμ να μην αποκαλύψει τα μυστικά που γνωρίζει φέρνοντας το δάχτυλο με τη χαρακτηριστική κίνηση στο στόμα, ενώ με το άλλο χέρι ετοιμάζεται να πάρει ένα βέλος από τη φαρέτρα του για να το εκτοξεύσει.
Πρόκειται για το μοναδικής ομορφιάς γλυπτό του Ετιέν Μορίς Φαλκονέτ, το οποίο φιλοτεχνήθηκε το 1757 και περιλαμβάνεται στους θησαυρούς του Rijksmuseum.
Το γλυπτό, το οποίο ήταν παραγγελία της μετρέσας του βασιλιά Λουδοβίκου XV Μαντάμ ντε Πομπαντούρ, προκάλεσε μεγάλη αίσθηση ήδη από την εποχή του και είναι γνωστό με πολλά... παρατσούκλια, με πιο γνωστό το "Απειλητική αγάπη".
Ογκούστ Ροντέν: Το πιο διάσημο "Φιλί" του κόσμου
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία... Είναι το πιο διάσημο φιλί του κόσμου ή, για να ακριβολογούμε, ένα από τα παρόμοια φιλιά που δημιούργησε ο Ροντέν υμνώντας τον αιώνιο έρωτα.
Το ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι η έμπνευση του μεγάλου καλλιτέχνη πηγάζει από την ίδια την... Κόλαση και πιο συγκεκριμένα από τις "Πύλες της Κολάσεως", ένα ακόμα διάσημο έργο του. Σε αυτό το ανάγλυφο σύμπλεγμα ο Ροντέν εικόνιζε το καταραμένο ζευγάρι από το δεύτερο κύκλο της "Κολάσεως" του Δάντη, που αποτέλεσε την έμπνευση για το πρώτο "Φιλί".
Επρόκειτο για ένα ξακουστό ζευγάρι εραστών που έζησαν στο Μεσαίωνα, στα τέλη του 13ου αιώνα, και δολοφονήθηκαν από τον απατημένο σύζυγο και άρχοντα του Ρίμινι, Τζιαντσιότο Μαλατέστα, την ώρα που αντάλλασσαν το πρώτο τους φιλί.
Ο παράνομος έρωτας της Φραντζέσκας και του Πάολο έγινε στη φαντασία του Ροντέν ένας ύμνος για την αγάπη που σκανδάλισε πολλούς όταν πρωτοεμφανίστηκε στο κοινό.
Ο Ροντέν κατασκεύασε τέσσερα ορειχάλκινα αντίγραφα του "Φιλιού" από το πρωτότυπο εκμαγείο. Είναι ενδεικτικό της δύναμης του έργου το γεγονός ότι ως το 1917 είχαν δημιουργηθεί τριακόσια διαφορετικά εκμαγεία για την πιστή αντιγραφή του έργου σε διάφορα υλικά.
Το πρωτόλειο γλυπτό βρίσκεται στο Μουσείο Ροντέν του Παρισιού και αντίγραφά του εκτίθενται στη Γλυπτοθήκη Κάρλσμπεργκ της Κοπεγχάγης, τους κήπους Τουιλερί του Παρισιού και την Τέιτ Μόντερν του Λονδίνου.
Γούσταβ Κλιμτ: Το αριστουργηματικό "Φιλί"
Ένα από τα κορυφαία αριστουργήματα του Αυστριακού καλλιτέχνη Γκούσταφ Κλιμτ είναι "Το φιλί", ένα έργο που ανήκει στη λεγόμενη "χρυσή περίοδο" του ζωγράφου και θεωρείται από τις πιο ερωτικές σκηνές που έχουν ζωγραφιστεί ποτέ.
Το έργο, που εικονίζει ένα ζευγάρι έτοιμο να φιληθεί, δεν αποτελεί απλά το διασημότερο του Κλιμτ, αλλά και ένα πίνακα-σημείο αναφοράς για την τέχνη του κινήματος Αρτ Νουβό.
Φιλοτεχνήθηκε μεταξύ 1907 και 1908 και εκτίθεται στην Πινακοθήκη Μπελβεντέρε της Βιέννης.
Ο πίνακας έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις κυρίως για τη γυναίκα η οποία απεικονίζεται και σύμφωνα με πολλούς δεν είναι άλλη από την αγαπημένη του Εμίλ Φλογκ, την οποία γνώρισε ο ζωγράφος όταν εκείνη ήταν μόλις 17 ετών και μάλιστα ο αδελφός του παντρευόταν την αδελφή της.
Άλλοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ένα από τα μοντέλα του Κλιμτ, την "Κόκκινη" (Red) Χίλντα, η οποία είχε ποζάρει ξανά για εκείνον και σε άλλα έργα του.
Επιπλέον ένας από τους λόγους που το "Φιλί" θεωρείται από τα σπουδαιότερα έργα του Κλιμτ είναι ο τρόπος απεικόνισης της γυναίκας, όχι σε κυρίαρχο ρόλο, αλλά υποταγμένη στην αγκαλιά του συντρόφου της και μάλιστα με ένα προκλητικό για την εποχή εφαρμοστό ρούχο. Αρκετές συζητήσεις έχουν γίνει και για το πλαίσιο μέσα στο οποίο δρουν οι μορφές και το οποίο έχει φαλλικό σχήμα.
Πιερ Ογκουστ Κοτ: Η ερωτική, γεμάτη μυστικά "Άνοιξη"
Η ελαιογραφία του Πιέρ Ογκούστ Κοτ με τίτλο "Le Printemps", δηλαδή "Άνοιξη", που φιλοτεχνήθηκε στα 1873, αποτελεί ένα από τα πιο χαρούμενα στιγμιότυπα που έχουν φιλοτεχνηθεί ποτέ.
Ο έρωτας έχει στον πίνακα τη μορφή ενός νεανικού ζευγαριού, το οποίο απολαμβάνει τη φύση, τη ζωή και την αγάπη μέσα σε ένα ανοιξιάτικο τοπίο γεμάτο σύμβολα της εποχής. Η αναγέννηση της φύσης και η χαρά της ζωής συνδέονται με τον έρωτα, ο οποίος είναι γεμάτος μυστικά, όπως υποδηλώνει το πυκνό δάσος πίσω από τους δύο εραστές.
Ο πίνακας εκτέθηκε για πρώτη φορά το 1873, προσφέροντας την αναγνώριση στον Κοτ με πληθώρα αντιγράφων σε πολλά υλικά, από ταπισερί μέχρι πορσελάνες και χαρακτικά. Το έργο φιλοξενείται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης.
Ρέμπραντ: Το μυστήριο με την "Εβραία νύφη"
(κεντρική φωτογραφία)
Μια διαφορετική, αλλά τόσο συγκλονιστική εκδοχή του έρωτα διαιωνίζει με την πινελιά του ο μετρ της Φλαμανδίας, Ρέμπραντ Χάρμενσοον φαν Ράιν, στην "Εβραία νύφη" του 1666 (περίπου).
Η αγάπη φωτίζει τα πρόσωπα του ζευγαριού των εύπορων αστών, οι εκφράσεις μιλάνε από μόνες τους, ενώ η κίνηση του χεριού του άντρα στην κοιλιά τής εγκύου γυναίκας αποτελεί ένα ολόκληρο λεξιλόγιο συναισθημάτων.
Ελάχιστα είναι γνωστά για το εικονιζόμενο ζευγάρι, με πολλές εικασίες να περιλαμβάνονται στις σελίδες των βιβλίων τέχνης. Μία από αυτές θεωρεί ότι πρόκειται για το γιο του καλλιτέχνη, τον Τίτο, με τη νύφη του, ή τον ποιητή από το Άμστερνταμ Μιγκέλ ντε Μπάριος με τη σύζυγό του.
Δε λείπουν και οι θεωρίες που παραπέμπουν σε βιβλικά πρόσωπα, αγαπημένα για τον Ρέμπραντ, όπως ο Αβραάμ και η Σάρα, ή ο Ισαάκ με τη Ρεβέκκα. Αμφίβολο θεωρείται αν όντως πρόκειται για μια Εβραία νύφη, όπως υποδηλώνει ο τίτλος του πίνακα που εκτίθεται στο Βασιλικό Μουσείο του Άμστερνταμ, το Ρέικς, μαζί με άλλα αριστουργήματα του Ρέμπραντ.
Ρεπορτάζ: Σταύρος Μουντουφάρης
