Είκοσι χρόνια πριν η "Ηράκλεια Πρωτοβουλία" άνοιγε την πόρτα της ιστορίας και καλούσε όλους τους Ηρακλειώτες να διαβούν το κατώφλι της και να μυηθούν στα μυστικά αυτής της πόλης, μακραίωνα και γοητευτικά, κρυμμένα μέσα σε σοκάκια, πίσω από τοίχους από μπετόν, αποτυπωμένα με μελάνι σε παλιούς τόμους αρχείων και βιβλίων, μυστικά καλυμμένα από την ομίχλη του χρόνου ή σκεπασμένα από τη βλάστηση και ξεχασμένα από τους περισσότερους.
Όχι όμως από τους εραστές του παρελθόντος, που γνωρίζουν πως το αύριο περνάει μέσα από τους δαιδαλώδεις διαδρόμους του χθες και πως όποιος δεν έχει βαδίσει στα χνάρια αυτής της αιώνιας γνώσης δεν μπορεί να βρει μέσα στο λαβύρινθο το μίτο της Αριάδνης, που θα του δείξει το δρόμο προς το φως.
Αυτός ακριβώς ο ευρηματικός τίτλος, που παραπέμπει στην Αριάδνη και το θρύλο της μέσα στο ανάκτορο της Κνωσού, ήταν ο πυρήνας μιας ιδέας που οδήγησε πολλούς Ηρακλειώτες να ανακαλύψουν την ιστορία του τόπου τους μέσα από τις ιστορικές εκείνες διαλέξεις που παρακολούθησαν και αρκετούς ακόμα μέσα από τη συλλεκτική έκδοση των κειμένων. Είκοσι χρόνια μετά, το κουβάρι αρχίζει και πάλι να ξετυλίγεται μέσα από τη νέα σειρά διαλέξεων που θα γράψουν και πάλι ιστορία. Η νέα πρωτοβουλία της... "Ηράκλειας Πρωτοβουλίας" έχει τον ίδιο τίτλο "Ο μίτος της Αριάδνης - Ξετυλίγοντας την ιστορία της πόλης του Ηρακλείου" και σημείο αναφοράς τη δημοτική αίθουσα της οδού Ανδρόγεω, όπου, όπως και ο πρώτος κύκλος, θα γίνονται οι διαλέξεις Σάββατο πρωί.
Την αυλαία άνοιξε ο γνωστός αρχαιολόγος δρ. Αντώνης Βασιλάκης, ταξιδεύοντάς μας «στο Λαβύρινθο μιας μητρόπολης του Αιγαιακού κόσμου: Η Κνωσός από το 7000 μέχρι το 1000 π.Χ.». Και επειδή η σύγχρονη τεχνολογία έχει τη δική της δυναμική, η διάλεξη αυτή, όπως και οι επόμενες ομιλίες γίνονται προσιτές και σε όσους δεν μπόρεσαν να παραστούν διά ζώσης μέσω της ιστοσελίδας στο You Tube του Δήμου Ηρακλείου. Η συνέχεια αναμένεται να είναι εξίσου συναρπαστική καθ' όλη τη διάρκεια της χρονιάς, με το ιστορικό... ποδαρικό για το 2017 να κάνει η γνωστή αρχαιολόγος και συγγραφέας Λιάνα Σταρίδα, η οποία το ερχόμενο Σάββατο 7 Ιανουαρίου, στις 11 το πρωί, θα μιλήσει για το Χάνδακα της Βυζαντινής Περιόδου μέσα από τις ενδείξεις και τα τεκμήρια. Την ομιλήτρια θα προλογίσει ο κ. Μανόλης Δρακάκης, δρ. Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.
"Είκοσι χρόνια πριν, είκοσι χρόνια μετά"
Όπως αναφέρει στην πρόσκλησή του το Τμήμα Νέων της "Ηράκλειας Πρωτοβουλίας", από το Νοέμβριο του 1996 μέχρι το Μάιο του 1997 είχε οργανώσει μια σειρά διαλέξεων για την ιστορία της πόλης του Ηρακλείου με τον ευρηματικό τίτλο "Ο Μίτος της Αριάδνης - Ξετυλίγοντας την ιστορία της πόλης του Ηρακλείου". Οι ομιλητές ήταν σπουδαίοι και οι ομιλίες αποδείχτηκαν σημαντικές και έτσι ακολούθησε η έκδοσή τους σε βιβλίο με τον ίδιο τίτλο.
«Σήμερα, 20 χρόνια μετά, αποφασίσαμε να οργανώσομε έναν νέο κύκλο ομιλιών με τον ίδιο τίτλο και αρκετά στοιχεία όμοια με εκείνα του πρώτου: έχομε και πάλι εξέχοντες ομιλητές, ξεκινήσαμε, όπως και τότε, από την Κνωσό το 7000 π.Χ. και θα φτάσομε μέχρι τα νεότερα χρόνια, ενώ όλες οι διαλέξεις πραγματοποιούνται ημέρα Σάββατο, ώρα 11 π.μ., στην αίθουσα "Μανόλης Καρέλλης" του δημοτικού κτηρίου της οδού Ανδρόγεω», αναφέρουν στην πρόσκληση.
Οι Νέοι της "Πρωτοβουλίας" ευχαριστούν θερμά τον καθηγητή κ. Θεοχάρη Δετοράκη και τη φιλόλογο κ. Σοφία Κανάκη, «που μας συμβούλευσαν στην κατάρτιση του προγράμματος των ομιλιών, τους εξέχοντες επιστήμονες, που αποδέχτηκαν πρόθυμα την πρόσκλησή μας να συμμετάσχουν στην πραγματοποίηση αυτού του κύκλου, το Δήμο Ηρακλείου και τη Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη για την όλη στήριξή τους, την Aegean για τη χορηγία των αεροπορικών εισιτηρίων των εκτός Κρήτης ομιλητών και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της πόλης μας για την προβολή των εκδηλώσεων.
Ευχαριστούμε, επίσης, τον πρόεδρο κ. Μανόλη Βασιλάκη και τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής κ.κ. Σοφία Κανάκη, Άρια Μαυρογιάννη, Γιώργο Νάκη, Γιάννη Πρεβεζά και Κατερίνα Σαββουλίδη».
Το πρόγραμμα των διαλέξεων
Οι διαλέξεις θα συνεχιστούν με το ακόλουθο πρόγραμμα:
* Το Σάββατο 14/1/2017 και ώρα 11 π.μ., ο καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων κ. Ιωάννης Μαυρομάτης θα μιλήσει με θέμα "Σάτιρα και κοινωνία στην πρώιμη κρητική λογοτεχνία (14ος-15ος αιώνας)".
* To Σάββατο 21/1/2017, στις 11 π.μ., η Λιάνα Σταρίδα, αρχαιολόγος-συγγραφέας, και η Μάρα Παναγιωτάκη, ιστορικός, μεταπτυχιακή στην Τουρκολογία, θα μιλήσουν με θέμα "Κάστρο, Candia, Kandiye: Τα μνημεία".
* Το Σάββατο 28/1/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Στέφανος Κακλαμάνης, καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης θα αναπτύξει το θέμα "Οι αδελφοί Κορνάροι στα χρόνια του πολέμου (1570-1573)".
* To Σάββατο 4/2/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Θεοχάρης Δετοράκης, ομότιμος καθηγητής Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, θα μιλήσει με θέμα "Κρήτη, Βενετία και Ευρώπη στη διάρκεια του Κρητικού Πολέμου 1645-1669".
* To Σάββατο 11/2/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Αντώνης Αναστασόπουλος, επίκουρος καθηγητής Οθωμανικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης θα δώσει ομιλία με θέμα "Ο μαχαλάς και το δικαστήριο του καδή: η συνοικία του Χατζή Αλή Πασά στο Ηράκλειο".
* Το Σάββατο 18/2/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Θεοχάρης Δετοράκης, ομότιμος καθηγητής Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, θα αναπτύξει το θέμα "Σεισμοί και λοιμοί στο Χάνδακα κατά τη Βενετοκρατία και την Τουρκοκρατία. Οι μαρτυρίες των πηγών".
* To Σάββατο 25/2/2017 και ώρα 11 π.μ. Ben Petre, δρ. Νεοελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης "Εν εκλεκτώ κύκλω: Εκδοτική δραστηριότητα και φιλολογική ζωή, 1878-1906".
* To Σάββατο 4/3/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Μανόλης Δρακάκης, δρ. Ιστορίας Πανεπιστημίου Κρήτης, θα μιλήσει με θέμα "Ζήτω η Παιδεία! Κάτω η Τυραννία! Κάτω οι Οπισθοδρομικοί! Παιδεία και Πολιτική - Πολιτικοί και Παιδεία στο Ηράκλειο του β' μισού του 19ου αιώνα".
* To Σάββατο 11/3/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Εμμανουήλ Ανδρουλιδάκης, δρ. Κλασικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ, σύμβουλος, καθηγητής Αρχαίου Θεάτρου στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, θα αναπτύξει το θέμα "Το Μεγάλο Κάστρο στα έργα του Καζαντζάκη".
* Το Σάββατο 18/3/2017, ώρα 11 π.μ., ο Γιάννης Ζαϊμάκης, καθηγητής Κοινωνιολογίας των Τοπικών Κοινωνιών και του Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, θα μιλήσει για "Αστική κοινωνικότητα και Πολιτισμός της Καθημερινότητας στην περίοδο της Αυτονομίας της Κρήτης".
* Το Σάββατο 1/4/2017, ώρα 11 π.μ., ο Μανόλης Δρακάκης, δρ. Ιστορίας Πανεπιστημίου Κρήτης, και ο Κλεάνθης Σιδηρόπουλος, αρχαιολόγος-νομισματολόγος στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, θα μιλήσουν με θέμα "Έμποροι και βιομήχανοι στο Κάστρο της όψιμης Βενετοκρατίας και της Κρητικής Πολιτείας".
* To Σάββατο /8/4/2017 και ώρα 11 π.μ. η Ελευθερία Ζέη, επίκουρη καθηγήτρια Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης θα αναπτύξει το θέμα "Οι αόρατες πόλεις του Ηρακλείου κατά την Κρητική Πολιτεία".
* To Σάββατο 22/4/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Αντώνης Καρτσάκης, δρ., επίτιμος σχολικός σύμβουλος Φιλολόγων, θα μιλήσει για το "Ηράκλειο του Μεσοπολέμου: όψεις ενός πνευματικού πεδίου ανοιχτών οριζόντων, όπως σκιαγραφείται στα λογοτεχνικά έντυπα της εποχής".
* Το Σάββατο 29/4/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Γιώργος Τζωράκης, αρχαιολόγος, υποψήφιος δρ. Πανεπιστημίου Κρήτης, θα αναπτύξει το θέμα "Εις ένδειξιν οφειλομένης ευγνωμοσύνης... Ματιές στην ιστορία του Ηρακλείου μέσα από τα αρχεία της ονοματοθεσίας οδών και πλατειών της πόλης".
* To Σάββατο 6/5/2017 και ώρα 11 π.μ. η Μαρία Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου, καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, διευθύντρια Μουσείου Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών θα μιλήσει με θέμα "Η βυζαντινή τέχνη της βενετικής Κρήτης: παράδοση και προκλήσεις, η κοινωνία και οι δημιουργοί".
* Το Σάββατο 13/5/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Κλεάνθης Σιδηρόπουλος, αρχαιολόγος-νομισματολόγος στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου θα αναπτύξει το θέμα "Από το Χάνδακα ως το Ηράκλειο: ένα ταξίδι στον κόσμο της Νομισματικής".
* Το Σάββατο 20/5/2017, ώρα 11 π.μ., ο Δημήτρης Καρατζάνης, ταξίαρχος ε.α., τ. πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Ηρακλείου, θα μιλήσει για τη "Συμβολή του λαϊκού στοιχείου στη Μάχη της Κρήτης - Ο αγώνας του Ηρακλείου".
* Το Σάββατο 27/5/2017 και ώρα 11 π.μ. ο Άγγελος Χανιώτης, καθηγητής Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών, Πρίνστον, ΗΠΑ, θα μιλήσει με θέμα "Ηράκλειο και Κνωσός σε εποχές κοσμοπολιτισμού: από τον Αλέξανδρο στον Αδριανό".
Ρεπορτάζ: Σταύρος Μουντουφάρης
