Είναι λυπηρό, αλλά είναι αλήθεια: Τα παιδιά μισούν το σχολείο! Και αυτό ισχύει όχι μόνο για τους αδύναμους μαθητές, αλλά και για τους καλούς. Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό; Διότι οι απαιτήσεις του σχολείου από τους μαθητές είναι υπερβολικές. Τα παιδιά μαθαίνουν την προπαίδεια από τη Β' Δημοτικού, καλούνται να αποστηθίσουν όλους τους ποταμούς της Ελλάδας στην Ε', όλα τα υλικά του... αγιασμού (!) στη Γ', αλλά και να μάθουν γυμνασιακού επιπέδου Μαθηματικά και Γραμματική νωρίς-νωρίς.
Αποτέλεσμα; Παιδάκια 8 και 10 ετών κουβαλάνε το βάρος του σχολικού προγράμματος στο σπίτι, όπου πρέπει να εξακολουθήσουν να μελετούν ακόμα και μετά το 6ωρο ή 8ωρο του σχολείου. Μικρά παιδιά, αντί να βγουν έξω το απόγευμα και να παίζουν, αναγκάζονται να κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα, προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του... Δημοτικού!
Και μπορεί κάτι τέτοιο να βοηθά στην... καταπολέμηση της ανεργίας, όμως έχει ανυπολόγιστες συνέπειες στον ψυχισμό των παιδιών και στην οικογενειακή συνοχή: Οι οικογενειακές σχέσεις δυναμιτίζονται, ενώ χρόνος για ουσιαστική επικοινωνία γονέων-παιδιών δεν υπάρχει. Η κατάσταση γίνεται χειρότερη από τις ένα σωρό "επιβαλλόμενες" εξωσχολικές δραστηριότητες (ξένες γλώσσες, μπαλέτα, μουσική, υπολογιστές, κολυμβητήρια κ.ά.). Οι γονείς βρίσκονται μονίμως με το ένα χέρι στην τσέπη και το άλλο στο... τιμόνι.
Έχουμε φτάσει στο σημείο να ακούμε βαθυστόχαστες δηλώσεις του τύπου «τα παιδιά πρέπει να κάνουν ένα άθλημα για να ασκούνται», λες και αν μαζευτούν στην αυλή του σχολείου τους το απόγευμα και παίξουν δε θα... ασκηθούν! Ένα ολόκληρο σύστημα έχει γυμνασιοποιήσει το Δημοτικό Σχολείο, έχει λυκειοποιήσει το Γυμνάσιο, ενώ έχει κάνει το Λύκειο προθάλαμο, αν όχι πρώτο έτος, Πανεπιστημίου.
Οι γονείς, μοιραίοι και άβουλοι, τρέχουμε, πληρώνουμε, πιέζουμε, συγκρουόμαστε, παλεύουμε να κάνουμε τα παιδιά μας ανταγωνιστικά, αλλά δεν τα αφήνουμε να ζήσουν! Δεν τα αφήνουμε να χαρούν την ηλικία τους, λες και τα προσόντα που αγωνιζόμαστε να εγγράψουν μελλοντικά στο βιογραφικό τους υπάρχει ποτέ περίπτωση στην Ελλάδα να... αμειφθούν!
Ισπανία: Η μεγαλύτερη ένωση γονέων και κηδεμόνων της Ισπανίας κάλεσε τα μέλη της να απεργήσουν από τις... σχολικές εργασίες όλο το Νοέμβριο, θεωρώντας ότι ο υπερβολικός φόρτος εργασίας των παιδιών καταστρέφει τη ζωή τους.
Σε αντίθεση με τους Έλληνες γονείς, οι Ισπανοί αποφάσισαν να αντιδράσουν! Η μεγαλύτερη ένωση γονέων και κηδεμόνων της Ισπανίας κάλεσε τα μέλη της να απεργήσουν από τις... σχολικές εργασίες όλο το Νοέμβριο, θεωρώντας ότι ο υπερβολικός φόρτος εργασίας των παιδιών καταστρέφει τη ζωή τους, χωρίς να βελτιώνει τις επιδόσεις τους στο σχολείο.
Αυτή η ιδιότυπη απεργία κηρύχθηκε από την ισπανική Συνομοσπονδία Ενώσεων Πατέρων και Μητέρων Μαθητών, η οποία εκπροσωπείται σε 12.000 από τα 18.000 δημόσια σχολεία, όπου φοιτούν μαθητές ηλικίας από 6 έως 18 ετών.
Ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Χοσέ Λουίς Πάθος δήλωσε «απολύτως πεπεισμένος ότι οι σχολικές εργασίες είναι επιζήμιες», επειδή δυσχεραίνουν την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των παιδιών, καθώς προσφέρουν μόνο καθαρά «ακαδημαϊκές» γνώσεις.
Η Ισπανία βρίσκεται στην πέμπτη θέση μεταξύ 38 χωρών σε ό,τι αφορά την ποσότητα των σχολικών εργασιών που δίνονται στους μαθητές για το σπίτι. Ακόμη περισσότερες εργασίες κάνουν μόνο οι μαθητές στη Ρωσία, την Ιταλία, την Ιρλανδία και την Πολωνία, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης για το θέμα αυτό.
Οι επιδόσεις των Ισπανών μαθητών όμως στα Μαθηματικά, την ανάγνωση και τις επιστήμες «δε φτάνουν ούτε στο μέσο όρο των συνομηλίκων τους των άλλων χωρών», αναφέρει η έκθεση Evaluation Pisa. Παράλληλα, το ποσοστό των μαθητών που εγκαταλείπουν το σχολείο είναι διπλάσιο σε σύγκριση με των άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από την άλλη πλευρά, τα παιδιά στη Φιλανδία ή τη Νότια Κορέα έχουν καλές επιδόσεις, μολονότι ο χρόνος που τους χρειάζεται για να ολοκληρώσουν τις εργασίες που τους δίνονται για το σπίτι δεν ξεπερνά τις 3 ώρες την εβδομάδα (στην Ισπανία είναι 6,5 ώρες και ο μέσος όρος στις χώρες του ΟΟΣΑ 4,9 ώρες).
Το «μποϊκοτάζ στο διάβασμα στο σπίτι» έχει στεφθεί από επιτυχία. Οι δάσκαλοι που επέμειναν να βάζουν εργασίες για το σπίτι κατά τη διάρκεια του μποϊκοτάζ ενημερώνονταν ότι τα παιδιά πήγαν αδιάβαστα και ότι για αυτό ευθυνόταν η απεργία των γονιών τους.
«Δεν τηρείται πάντα η εγκύκλιος...»
Ο περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης Κρήτης, Γιώργος Τερζάκης, τάσσεται «φανατικά υπέρ της λίγης και ποιοτικής δουλειάς στο σπίτι». Ωστόσο, όπως εξηγεί, το πρόβλημα ξεκίνησε από τη στιγμή που η κοινωνία άρχισε να θεωρεί πως δεν είναι καλός δάσκαλος όποιος δε δίνει πολλή δουλειά στα παιδιά για το σπίτι. Η κατάσταση ξέφυγε κάποια στιγμή, σε σημείο που «να μην ξέρουμε τι κυνηγάμε και τι θέλουμε να αποδείξουμε σε ποιον».
Σύμφωνα με τον κ. Τερζάκη, «υπάρχει εγκύκλιος που λέει πόσες και τι επιπέδου εργασίες δίνονται σπίτι, αλλά δεν τηρείται πάντα. Το υπουργείο γνωρίζει το πρόβλημα και έχει δώσει οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς και τους σχολικούς συμβούλους. Στόχος είναι να γίνεται η δουλειά στο σχολείο. Τα παιδιά που πάνε στο ολοήμερο πρέπει να διαβάζουν εκεί, ενώ για τα υπόλοιπα δεν πρέπει το σύνολο της δουλειάς που έχει δοθεί για το σπίτι να υπερβαίνει τη μία ώρα. Επιπλέον πρέπει να είναι επιπέδου που να μπορεί να αντεπεξέλθει μόνο του το παιδί, χωρίς να χρειάζεται τη βοήθεια των γονέων του.
Καταλήγοντας ο κ. Τερζάκης σημειώνει πως από πλευράς του υπουργείου Παιδείας έχει γίνει προσπάθεια προς την κατεύθυνση της ελάφρυνσης των μαθητών, με το να τεθούν εκτός ύλης μέρη των σημερινών σχολικών βιβλίων.
«Παιδαγωγικά και ψυχολογικά λάθος»...
Ως «πολύπλοκο και πολυδιάστατο» χαρακτηρίζει το θέμα της σχολικής εργασίας που δίνεται για το σπίτι ο πρόεδρος του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης "Δ. Θεοτοκόπουλος", Γιώργος Μακράκης, ο οποίος εξηγεί: «Καλλιεργήθηκε μια νοοτροπία στη χώρα μας και σε άλλες χώρες, σύμφωνα με την οποία το παιδί που κάνει πολλές εργασίες, το παιδί που πηγαίνει σε πολλά εξωσχολικά, αποκτά περισσότερη και καλύτερης ποιότητας γνώση, που θα το βοηθήσει να μπορέσει να σταθεί στο σημερινό απαιτητικό κόσμο. Είναι όμως σωστό αυτό; Αποδεικνύεται πως όχι. Πρόκειται για μια λανθασμένη αντίληψη παιδαγωγικά και ψυχολογικά, τουλάχιστον για τα παιδιά της ηλικίας Δημοτικού».
Σύμφωνα με τον κ. Μακράκη, «πρέπει το σχολείο να ωθεί κάθε παιδί να αναπτύξει δεξιότητες που έχει. Δεν προκύπτει από πουθενά ότι το παιδί που φορτώνεται θα έχει περισσότερα εφόδια. Το παιδί πρέπει να μαθαίνει όσα πρέπει να μάθει στο σχολείο, ώστε όταν σχολάει να έχει χρόνο για παιχνίδι. Οι εκπαιδευτικοί έχουν κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση και από την πλευρά του το υπουργείο εξορθολογίζει την ύλη, όμως, επιπλέον, χρειάζεται επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, καθώς επίσης αλλαγή της κουλτούρας και της νοοτροπίας των γονέων, για να υπάρξουν χειροπιαστά αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση έχει αποδειχτεί πως το παιδί που φορτώνεται με πολλά πράγματα κλοτσάει, μπουκώνει και μας δίνει αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που επιδιώκουμε».
Ρεπορτάζ: Ελένη Σταυρουλάκη
