Μία ακόμη Ιεραπετρίτισσα ερευνήτρια βραβεύεται στο εξωτερικό, η οποία κατάφερε να αντικαταστήσει τα πειραματόζωα στην ιατρική έρευνα, με τα δεδομένα ανθρώπινων μοντέλων χτισμένα στον υπολογιστή.
Η δρ της μοριακής Βιολογίας Ελευθερία Περβολαράκη, κόρη του Σταύρου και της Μαρίας το γένος Τζωρτζακάκη, με καταγωγή από το Κάτω Χωριό Ιεράπετρας, μετά από τις σπουδές της και τις έρευνες πολλών ετών στο εξωτερικό, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, τα καλύτερα αποτελέσματα σε κάποιους τομείς της ιατρικής έρευνας, μπορούν να επιτευχθούν μόνο εάν χρησιμοποιήσουμε ανθρώπους, τα δεδομένα τους και μοντέλα χτισμένα στον υπολογιστή, αντί να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε αρουραίους, κουνέλια, γουρούνια, κατσίκια και άλλα ζώα .
«Μεγάλωσα σε διαφορετικές πόλεις τις Ελλάδας επειδή ο πατέρας μου ήταν στρατιωτικός. Όταν τελείωσα το λύκειο αποφάσισα να πάω στο πανεπιστήμιο στην Αγγλία. Ήθελα να σπουδάσω Μοριακή Βιολογία και κάτι τέτοιο δεν ήταν εύκολο το 1999 στην Ελλάδα», μας είπε η Ελευθερία Περβολαράκη.
«Στην Αγγλία πήρα το πτυχίο μου (BSc Molecular Biology), το μεταπτυχιακό μου (MSc Molecular Genetics) και το διδακτορικό μου (PhD in Neuroscience and Bioinformtics). Μετά από χρόνια δουλειάς ως επιστημονικός συνεργάτης σε πανεπιστήμια της Αγγλίας και της Νέας Υόρκης, βρέθηκα στο πανεπιστήμιο του Λιντς. Εδώ άρχισα να ασχολούμαι με το δικό μου επιστημονικό αντικείμενο της φυσιολογίας και της βιοπληροφορικής.
Ασχολούμαι με την μελέτη της ανάπτυξης της ανθρώπινης καρδιάς κατά την κύηση, με έμφαση στην χρήση υπολογιστών και κωδικών φτιαγνενών στους υπολογιστές (computational modelling).
Σκοπός μου είναι να κατανοήσω πως αναπτύσσεται η ανθρώπινη καρδιά και ποιοί είναι οι παράγοντες που οδηγούν σε καρδιακά προβλήματα το έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη, και πως μπορούμε να κάνουμε κάτι για να επιλύσουμε τέτοια προβλήματα νωρίς και να σώσουμε το μωρό από μακροχρόνιες ιατρικές επεμβάσεις, οι οποίες κοστίζουν χρήματα που το εθνικό σύστημα υγείας δεν διαθέτει την σημερινή εποχή, λόγω της οικονομικής, και πολιτικοκοινωνικής κρίσης», προσθέτει η Γεραπετρίτισσα ερευνήτρια.
Το 2013, ανακάλυψε ότι η χρήση πειραματόζωων δεν είναι ότι καλύτερο για την συγκεκριμένη έρευνα με την οποία είχε εξειδικευτεί. Πειραματόζωα, όπως το κουνέλι, ο αρουραίος, το γουρούνι και η κατσίκα, με τα οποία οι ερευνητές δούλευαν για πολλές δεκαετίες, διαπίστωσε ότι, δεν έδιναν σωστά αποτελέσματα τα οποία να είναι απολύτως ανάλογα με τον άνθρωπο.
«Τα πειραματόζωα έχουν διαφορετική κύηση που δεν διαρκεί 9 μήνες. Έχουν διαφορετική καρδιακή αρχιτεκτονική και λειτουργία. Τέτοια πειράματα με πειραματόζωα χρειάζονται μακροχρόνιες αλλαγές για να δώσουν αποτελέσματα όμοια με αυτά που βλέπουμε σε ασθενείς. Η δημοσίευση μου το 2013, έγινε παγκοσμίως γνωστή, με πολλούς επιστήμονες από τη Νέα Ζηλανδία, τον Καναδά και την Αμερική, να θέλουν να αλλάξουν τον τρόπο με το οποίο εργάζονται για να ακολουθήσουν το παράδειγμά μου.
Όποτε κατέληξα στο συμπέρασμα ότι, τα καλύτερα αποτελέσματα μπορούν να επιτευχθούν εάν χρησιμοποιήσουμε ανθρώπους, τα δεδομένα τους και μοντέλα χτισμένα στον υπολογιστή.
Έτσι δημιούργησα ένα πρόγραμμα έρευνας, όπου, με την βοήθεια ερευνητών από τα πανεπιστήμια του Εδιμβούργου κ του Σέφιλντ , χρησιμοποιήσαμε εγκύους από την αρχή της κύησης μέχρι το τέλος.
Με την χρήση υπερήχων, μαγνητικών και ενός ειδικού μηχανήματος το οποίο μετράει την καρδιακή λειτουργία του εμβρύου, το οποίο αναπτύξαμε εμείς σε συνεργασία με μια εταιρεία "Monica Healthcare", καταφέραμε να ακολουθήσουμε την ανάπτυξη της ανθρώπινης καρδιάς για 9 μήνες, σε ένα μεγάλο αριθμό εθελοντών», μας εξηγεί η βραβευμένη ερευνήτρια Ελευθερία Περβολαράκη, το όνομα της οποίας προστίθεται στους νέους Γεραπετρίτες επιστήμονες, όπως τον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη τη Δέσποινα Φραγκούλη και άλλους πολλούς υπηρέτες της γνώσης και των γραμμάτων, που κάνουν υπερήφανη τη γενέτειρα τους.
Η βράβευση
Η Ελευθερία Περβολαράκη έχει καταφέρει επίσης να δημιουργήσει ένα μοντέλο, με την βοήθεια υπολογιστών, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από κλινικούς ιατρούς για να προβλέψουν εάν η καρδιακή λειτουργία του εμβρύου που κυοφορεί η έγκυος, είναι αυτή η οποία πρέπει, η εάν έχει κάποιο πρόβλημα.
«Όλα αυτά μαζί, είχαν σαν αποτέλεσμα να κερδίσω το βραβείο για την αντικατάσταση των πειραματόζωων.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι όλα τα πειραματόζωα πρέπει να αντικατασταθούν. Έχουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην ιατρική έρευνα και είναι πολύτιμα. Η δίκη μου η έρευνα απλά έχει πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα από την χρήση δεδομένων τα οποία προέρχονται από ανθρώπους και όχι ζώα» συμπληρώνει η Ελευθερία Περβολαράκη.
Αγαπούν τα ζώα οι επιστήμονες;
Κληθείς να μας απαντήσει πόσο πολύ αγαπάει τα ζώα η επιστημονική κοινότητα, η Ελευθερία Περβολαράκη ήταν κατηγορηματική.«Δε νομίζω ότι υπάρχει άνθρωπος που δεν αγαπάει τα ζώα. Όλοι οι επιστήμονες αγαπούν τα ζώα. Δε τα σκοτώνουμε χωρίς να σκεφτόμαστε και χωρίς να είμαστε υπεύθυνοι.
Η δουλειά μας για το καλό της επιστήμης και για το καλό του πολίτη και πάνω από όλα του ασθενούς, χρειάζεται τα πειραματόζωα. Υπάρχουν πολλές πτυχές έρευνας που δε μπορούν να γίνουν με την χρήση ανθρώπων. Όπως η θεραπεία των καρκίνων, είναι ένα καλό παράδειγμα. Παλαιότερα ασχολήθηκα με την ιδιότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται σε αλλαγές λόγω τραυματισμού. Εκεί δε μπορείς, απο ηθικής άποψης, να χρησιμοποιήσεις ανθρώπους. Οπότε και χρειάστηκε να χρησιμοποιήσω τα ποντίκια.
Στο συγκεκριμένο όμως τομέα έρευνας, δηλαδή την ανάπτυξη της ανθρώπινης καρδιάς, χρειάζεσαι τους ανθρώπους», καταλήγει η ερευνήτρια από την Ιεράπετρα.
Ρεπορτάζ: Νίκος Πετάσης
