Από τα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης οι Ιεραπετρίτες, που μέχρι τότε καλοπερνούσαν, παρασυρμένοι από τις παρενέργειες του νεοπλουτισμού, ξεκίνησαν δειλά - δειλά να γυρίζουν στις παραδοσιακές οικογενειακές καλλιέργειες, που είχαν εγκαταλείψει, ξαναφτιάχνοντας το μποστανάκι που είχαν παρατήσει και τα καρποφόρα δέντρα που είχαν αδικαιολόγητα ξεχάσει χωρίς νερό και «φαϊ».
Τα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης πανικόβλητοι οι συνταξιούχοι κυρίως, προσπαθούσαν να εξασφαλίσουν τα φρούτα και τα λαχανικά του σπιτιού τους μειώνοντας τα έξοδα τους αφού οι συντάξεις είχαν «ψαλιδιστεί».
Έπειτα, όταν ακολούθησαν και άλλες μειώσεις στις συντάξεις και στο ΕΚΑΣ, με παράλληλη αύξηση των φόρων, οι συνταξιούχοι σκέφτηκαν ότι θα έπρεπε από τη μικρή παραγωγή τους, να πουλούν και ένα μέρος στα μανάβικα της περιοχής τους, για να συμπληρώνουν το κενό που είχε αφήσει στο άδειο πορτοφόλι τους η Ελληνική πολιτεία και οι δανειστές της, με τις αποφάσεις τους.
«Μέχρι σήμερα, συνεχίζουν να έρχονται καθημερινά, αρκετοί συνταξιούχοι συντοπίτες μας, οι περισσότεροι άνω των 60 χρονών, να μας προτείνουν διάφορα δικά τους προϊόντα για αγορά. Μας φέρνουν τα πάντα . Μαϊντανό, σέλινο, άνηθο, κρεμμυδάκια, ρόδια, γούλες, φασολάκια, μπάμιες, αχλάδια, μήλα και φιρίκια από τα ορεινά χωριά, καρύδια, αμύγδαλα και πολλά φυλλώδη πράσινα λαχανικά. Έρχονται και κάποιοι νεότερης ηλικίας, οι οποίοι έχουν χάσει τη δουλειά τους, καθώς ο κλάδος στον οποίο δούλευαν μαστίζεται από ανεργία, όπως είναι για παράδειγμα εκείνος της οικοδομής», μας λέει ο οπωροπώλης κ. Κώστας Ζαμπετάκης.
«Σε πολλές των περιπτώσεων βλέπουμε ότι οι άνθρωποι που έρχονται για να μας πουλήσουν ένα μέρος της σπιτικής παραγωγής τους, έχουν απόλυτη οικονομική ανάγκη για να καλύψουν κάποια έξοδα τους, και συνήθως κρατάμε αυτό που μας προτείνουν», προσθέτει ο Ζαμπετάκης.
«Στο δικό μας κατάστημα έρχονται εκτός τους ηλικιωμένους και ερασιτέχνες παραγωγοί μικρότερης ηλικίας, οι οποίοι έχουν μείνει άνεργοι, και έχουν αναγκαστεί να ξανακαλλιεργήσουν το «κηπούλι» του παππού στο χωριό, για να εξασφαλίσουν τα άκρως απαραίτητα.
Σκάβουν τη γη των προγόνων τους και δεν ντρέπονται καθόλου γι' αυτό. Νιώθουν μεγάλη ικανοποίηση, όταν ο καταναλωτής, προτιμά να ψωνίσει από τη δική τους μικρή παραγωγή κάτι που μυρίζει Κρήτη, από το να πάρει κάτι ξένο», μας λέει ο νεαρός οπωροπώλης κ. Δημήτρης Μπαλοθιάρης.
«Αναλόγως την εποχή, μας φέρνουν διάφορα είδη, όπως για παράδειγμα γούλες, κουκιά, αγκινάρες, ξυλάγγουρα, κολοκυθάκια, κληματόφυλλα, ανθούς, φασολάκια, μπάμιες από παλιό παραδοσιακό ντόπιο σπόρο, μπρόκολα, λάχανα, καρότα, μαρούλια, σύκα, φραγκόσυκα, μήλα, σταφύλια, αχλάδια, κυδώνια, βερύκοκα, βανίλιες, ήμερα και άγρια χόρτα, μανιτάρια και ότι άλλη πρασινάδα υπάρχει σε όλα τα χωριά», προσθέτει ο κ. Δημήτρης Μπαλοθιάρης.
Οι Ιεραπετρίτες πλέον φυτεύουν τα πάντα. Στις γλάστρες και στα μπαλκόνια φυτεύουν εκείνοι που θέλουν να έχουν κάτι φρέσκο για τις ανάγκες της κουζίνας τους. Στα περιβόλια περιμετρικά της πόλης, στον κάμπο της Ιεράπετρας και σε όλα τα χωριά του Δήμου, φυτεύουν εκείνοι που προσδοκούν από το μικρό εισόδημα τους, να μείνει και ένα μικρό χαρτζιλίκι, που θα λειτουργήσει σαν αντίβαρο στο «τσουνάμι» των «μνημονειακών» περικοπών.
Η διέξοδος αυτή έχει κάνει πολύ καλό στην κατανάλωση. Οι μανάβηδες βρίσκουν επιτέλους φρέσκα, ωραία, μυρωδάτα, υγιεινά και πάρα πολύ φτηνά ποιοτικά κρητικά προϊόντα, που έχουν παραχθεί με γηγενείς σπόρους, οι οποίοι είχαν ξεχαστεί ενδεχομένως στο παράσπιτο του παππού στο χωριό, ενώ οι νεότεροι καταναλωτές ανακαλύπτουν τη μαγεία των γεύσεων της αγροτικής λαϊκής μας παράδοσης, για την οποία είχαν ακούσει πολλά από τους μεγαλύτερους σε ηλικία, αλλά δεν είχαν την τύχη να τη γνωρίσουν.
Ρεπορτάζ: Νίκος Πετάσης
