Σε πείσμα των καιρών επιλέγει να φτιάχνει παραδοσιακά στιβάνια και βρήκε την «απάντηση» στην κρίση αφού μπορεί να μην ξεπουλάει αλλά δουλειά όπως λέει έχει και μάλιστα μια δουλειά που κάνει με μεράκι , στέλνοντας τα στιβάνια που φτιάχνει και στο εξωτερικό. Στην «καρδιά» του Ηρακλείου δίπλα σε πολυσύχναστους δρόμους και σύγχρονα κτίρια, τα στιβάνια στην βιτρίνα μοιάζουν να «ξεπήδησαν» από άλλη εποχή, ένα νοσταλγικό ταξίδι στο παρελθόν για όσους προλαβαίνουν για λίγο να παρατηρήσουν τη βιτρίνα.
Και είναι τα ίδια στιβάνια που τελικά θα ταξιδέψουν από τη Γερμανία έως τη Ρωσία!
Tα κρητικά στιβάνια άντεξαν στην κρίση και φιγουράρουν στο πιο κεντρικό σημείο της πόλης
Ο Γιώργος Λιάσκος δεν είχε ποτέ σκεφτεί να ασχοληθεί με τα παραδοσιακά υποδήματα μέχρι που αγάπησε τη δύσκολη διαδικασία και έβαλε όλη του την τέχνη για να τα καταφέρει. Όπως λέει ο ίδιος χαρακτηριστικά «τα στιβάνια δεν είναι απλά εμπόριο. Παίρνεις ένα κομμάτι δέρμα και το κάνεις παπούτσι. Υπάρχει ακόμη μια πιο προσωπική σχέση με τον πελάτη. Περνάει από το μαγαζί , σου μιλάει, σου αναφέρει για το αν «πέτυχαν» τα στιβάνια, σε ευχαριστεί…». Πολλοί μάλιστα συγκινούνται όταν μπαίνουν στο μαγαζί και του αφηγούνται ιστορίες από την εποχή που κάθε χωριό είχε το δικό του στιβανά.
Τα στιβάνια είναι «αήττητα» λέει ο Γιώργος Λιάσκος καθώς έχουν εξαιρετική αντοχή
«Έμαθα τα μυστικά από τον καλύτερο»
Ο 44χρονος στιβανάς γυρίζει με συγκίνηση το χρόνο πίσω στο παρελθόν όταν αποφάσισε να κάνει ένα βήμα παρακάτω και να ασχοληθεί με τα στιβάνια, χωρίς κανείς στην οικογένεια να έχει ασχοληθεί με την «τέχνη» αυτή. Όπως αφηγείται στο neakriti.gr «ξεκίνησα να ασχολούμαι πριν 10 χρόνια και το είδα ως εξέλιξη δουλειάς μου καθώς μέχρι τότε έκανα επισκευές σε παπούτσια και ήθελα να πάω ένα βήμα παρακάτω. Είχα την τύχη να γνωρίσω τον κατ' εμέ καλύτερο εν ενεργεία μάστορα της Κρήτης, τον Μανώλη Νινιράκη. Έκατσα δίπλα του να μάθω τα μυστικά της δουλειάς και μετά μοναχός μου, το προσπάθησα»..
Δουλεύει ακόμα με τα ίδια παραδοσιακά εργαλεία καθώς «όλα γίνονται στο χέρι , με το σουβλί, το σφυρί, τη φαλτσέτα και το περιβόητο «κατσαμπρόκο», μικρό εργαλείο με το οποίο χτυπάμε τα ξυλόκαρφα. Στο τέλος υπάρχει η μηχανή που γυαλίζει τα στιβάνια. Όλα γίνονται όπως παλιά…».
0 44χρονος στιβανάς χρησιμοποιεί ακόμα τα παραδοσιακά εργαλεία
«Τα στιβάνια είναι γερά και …αήττητα»
Πιο χαριτωμένα είναι τα μικρά στιβανάκια τα οποία βγαίνουν ακόμη στα μικρότερα νούμερα και χρησιμοποιούνται κυρίως σε βαφτίσεις. Δεν είναι εύκολο πάντως να φτιάξεις στιβάνια… Χρειάζεται υπομονή, ακρίβεια κινήσεων και κυρίως αγάπη γι'αυτό το υπόδημα που φορέθηκε από χιλιάδες Κρητικούς και «άντεξε» στο πέρασμα του χρόνου. Όπως τονίζει «τα στιβάνια γίνονται κατόπιν παραγγελίας. Πρώτα παίρνουμε μέτρα από τον πελάτη και μάλιστα με κάθε λεπτομέρεια και μετά από 20 μέρες έως ένα μήνα τα παραδίδουμε. Το κόστος κυμαίνεται περίπου στα 200 ευρώ αλλά τα στιβάνια έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής . Έχουν διπλό πετσί μέσα και έξω, κολλημένο και καρφωμένο με ξυλόκαρφα. Είναι αήττητα και φυσικά ανά πάσα στιγμή επισκευάσιμα».
Με μεράκι φτιάχνει τα υποδήματα καθώς κάθε στιβάνι μπορεί να του «πάρει» και ένα μήνα
«Ταξιδεύουν» από τη Γερμανία έως τη Ρωσία!
Για τους Κρητικούς ιδιαίτερα στα χωριά, τα στιβάνια έχουν μια ξεχωριστή θέση ,αλλά ποιος θα περίμενε ότι έχουν φανατικούς οπαδούς και στο εξωτερικό; Η μεγαλύτερη έκπληξη για τον 44χρονο στιβανά είναι όταν το κατώφλι του καταστήματος περνάνε τουρίστες που -όσο απίστευτο κι αν ακούγεται- κάνουν την παραγγελία τους. Όπως σχολιάζει «οι τουρίστες μπαίνουν στο κατάστημα και προς μεγάλη μου έκπληξη γνωρίζουν τα στιβάνια. Μάλιστα σε κάποιες χώρες απ'ότι μου είπαν έχουν αντίστοιχα υποδήματα. Έχω στείλει στιβάνια στη Γερμανία γιατί έχουν κάποια αντίστοιχα που τα φοράνε στη γιορτή της μπύρας. Ο πελάτης που τα παρήγγειλε έχει καταγωγή από την Κρήτη και η βαυαρική στολή ,όπως είπε, έχει αντίστοιχες μπότες. Ακόμη μου τα ζήτησαν από την Αγγλία όπου τα φοράνε σε ένα είδος αναπαράστασης μάχης ιπποτών και την παραγγελία έκανε υπάλληλος ενός τουριστικού πάρκου .Είναι ένα υπόδημα που θαυμάζουν… Ακόμη και στη Ρωσία έχω στείλει στιβάνια!».
Τα μικρότερα παιδικά στιβάνια κλέβουν την παράσταση
Άντεξαν στην κρίση
Η κρίση άγγιξε βέβαια και το παραδοσιακό ένδυμα της Κρήτης αλλά «αντιστέκεται» σθεναρά. Όπως περιγράφει ο κ.Λιάσκος περισσότερο από την περιφέρεια ζητάνε τα στιβάνια αλλά και στο Ηράκλειο υπάρχει αρκετή ζήτηση σε σχέση πάντα με τις δυσκολίες της εποχής μας .Πολλοί τον ρωτούν για την προκαταβολή ,το σκέφτονται και επιστρέφουν μετά από καιρό για να τα αγοράσουν, ενώ ενδιαφέρον υπάρχει και από συλλόγους .
Εν τέλει στο ερώτημα αν η «τέχνη» περάσει και στην επόμενη γενιά ,δηλαδή στους δύο γιους του, ο 44χρονος στιβανάς δεν μπορεί ακόμα να απαντήσει. Ξέρει μόνο ότι αρνείται να ενδώσει στην εποχή των εισαγόμενων ειδών και της βιομηχανοποιημένης κατασκευής, απαντώντας με τα δικά χειροποίητα υποδήματα και το μεράκι για την παράδοση…
Ρεπορτάζ : Φιλία Σαριδάκη
Φωτογραφίες : Νίκος Χαλκιαδάκης
