Δεν είναι κρυφό μυστικό ότι φέτος οι τουρίστες είναι... φτωχαδάκια, ή τουλάχιστον έτσι εμφανίζονται όταν βγαίνουν για βόλτα ή για διασκέδαση απέχοντας από τα ψώνια. Η γκρίνια είναι διάχυτη σε πολλούς επαγγελματίες, που βλέπουν τους επισκέπτες να μετρούν ευρώ το ευρώ, να "ζυγίζουν" δυο και τρεις φορές τη σκέψη τους να αγοράσουν κάτι και να κάνουν ακόμα και σκληρά παζάρια.
Είναι χαρακτηριστική η εκτίμηση του προέδρου του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου ότι, αν και φέτος η αύξηση των τουριστών στο νησί μας υπολογίζεται στο 1,5%, η μείωση στα έσοδα φτάνει ή ξεπερνά το 15% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Οι μαγαζάτορες διαμαρτύρονται φέρνοντας στο μυαλό την κλασική φράση «κάθε πέρυσι και καλύτερα» και ελπίζουν ότι ο Αύγουστος θα μπορέσει να "μπαλώσει" λίγο τις "τρύπες" της χρονιάς.
Η ρίζα του κακού
Τι δεν πάει καλά, όμως; Είναι απλά θέμα κλασικής και διαχρονικής ελληνικής γκρίνιας ή όντως υπάρχει θέμα με την οικονομική επιφάνεια των φετινών επισκεπτών, που όπως διαμαρτύρονται οι περισσότεροι επαγγελματίες του χώρου μοιάζουν να έχουν... "καβούρια στην τσέπη", να είναι δηλαδή εξαιρετικά φειδωλοί στα έξοδά τους κατά τις διακοπές.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου κ. Μανώλη Κουμαντάκη, «όχι απλά έχουν καβούρια στην τσέπη, αλλά δεν έχουν καθόλου... τσέπη». Οι τουρίστες που μας επισκέπτονται κατά κοινή ομολογία των εμπόρων δεν ψωνίζουν, με τα έσοδα να έχουν καταποντιστεί κατά 15% τουλάχιστον σε σχέση με το 2015. Κι αυτό παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται.
«Κάνουμε ό,τι μπορούμε», μας είπε ο κ. Κουμαντάκης, εκφράζοντας την απογοήτευσή του. «Προσπαθούμε ως Εμπορικός Σύλλογος, σε συνεργασία με τον ΟΛΗ για την κρουαζιέρα, μοιράζουμε φυλλάδια που καταγράφουν τους εμπορικούς δρόμους, κάνουμε σημαντικές εκπτώσεις, διοργανώνουμε εκδηλώσεις, όμως το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Οι τουρίστες δεν ψωνίζουν, δεν ενδιαφέρονται για ψώνια!».
Το κακό δεν περιορίζεται μονάχα στην πόλη του Ηρακλείου, αλλά σε όλες τις τουριστικές περιοχές: τα Μάλια, τη Χερσόνησο, την Αγία Πελαγία... παντού». Όσο για τις αιτίες αυτής της "ανομβρίας", αυτές εστιάζονται στο επίπεδο των φετινών τουριστών.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Ηρακλείου, ίσως ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης οφείλεται στο ότι πολλοί από τους επισκέπτες είναι της τελευταίας στιγμής, που είχαν ως αρχικό προορισμό την Τουρκία και άλλαξαν τα σχέδιά τους μετά την αστάθεια στην περιοχή τους τελευταίους μήνες. Είχαν χαμηλό προϋπολογισμό έχοντας κλείσει φτηνά πακέτα, με αποτέλεσμα να μη διαθέτουν χρήματα να ξοδέψουν. Και φυσικά ευθύνεται και η κρίση, καθώς δεν αποτελεί φαινόμενο μόνο ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό.
Από την άλλη, δεν υπάρχει εσωτερικός τουρισμός για να αντισταθμίσει τις απώλειες. «Με τόση επιβάρυνση των Ελλήνων, με αυτή τη στυγνή φορολογική πολιτική χωρίς ίχνος αναπτυξιακού στόχου, κάθε νοικοκυριό έχει στερέψει». Πόσω μάλλον να τολμήσει να ξοδέψει στις διακοπές του. Τα πράγματα είναι δύσκολα, αναγνωρίζει ο κ. Κουμαντάκης, καταγράφοντας την ελπίδα του να υπάρξει ανάκαμψη τον κατεξοχήν τουριστικό μήνα, τον Αύγουστο.
Κάπου στη μέση
Λιγότερο απαισιόδοξη είναι η εκτίμηση του εντεταλμένου συμβούλου της Περιφέρειας Κρήτης σε θέματα Τουρισμού κ. Μιχάλη Βαμιεδάκη, ο οποίος σημειώνει ότι «η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Οι αριθμοί λένε ότι υπάρχει μια μεγάλη αύξηση στις αφίξεις, κάτι που μεταφράζεται όπως είναι φυσικό σε διανομή του χρήματος στην τοπική οικονομία, από τις θέσεις εργασίας μέχρι την αγορά. Φυσικά και κάποιες ομάδες βγαίνουν ζημιωμένες από τη γενικευμένη, σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και όχι μόνο στη χώρα μας, τάση των all inclusive και για το λόγο αυτό η Περιφέρεια καταβάλλει κάθε προσπάθεια ώστε να στηριχθούν αυτοί οι επαγγελματίες».
Έχουν αλλάξει οι καιροί
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Παγκρήτιου Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων, κ. Γιώργος Πελεκανάκης, αναγνωρίζει ότι οι φετινοί τουρίστες είναι πιο προσεκτικοί στα έξοδά τους, συνεπεία και της κρίσης, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχει πλήξει όλες τις χώρες και πολλοί έρχονται με τα φτηνά πακέτα που προσφέρονται.
Την ίδια στιγμή, όμως, δίνει μια ακόμα πιο ενδιαφέρουσα διάσταση στο όλο θέμα. Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει, όπως βεβαίως και οι τουρίστες, που έχουν προσαρμόσει τις συνήθειές τους στην καινούργια πραγματικότητα. Η παγκοσμιοποίηση έχει βάλει το "χεράκι" της, με αποτέλεσμα μια αυτονόητη διαπίστωση: «Γιατί ο τουρίστας να ψωνίσει από εδώ όταν βρίσκει τα ίδια πράγματα στη χώρα του;».
Έτσι ως αυτονόητο αποτέλεσμα είναι τα καταστήματα που δουλεύουν να είναι, σύμφωνα με τον κ. Πελεκανάκη, εκείνα οι ιδιοκτήτες των οποίων ξέρουν τι ακριβώς θέλει ο επισκέπτης. Όσο για το ότι οι τουρίστες έχουν περιορίσει τα έξοδά τους, αυτό είναι αυτονόητο, καθώς είτε έχουν και αυτοί δει το εισόδημά τους να έχει περιοριστεί είτε απλά είναι προσεκτικοί γιατί φοβούνται. Όμως δε φταίει μόνο η κρίση, αλλά και το γεγονός ότι πολλοί ξένοι δεν κάνουν μόνο μία φορά το χρόνο διακοπές, αλλά περισσότερες, με αποτέλεσμα να μην ξοδεύουν όλο τον ταξιδιωτικό "προϋπολογισμό" τους σε έναν από τους ετήσιους εκδρομικούς σταθμούς τους. Μαζεύουν απόθεμα και για τους επόμενους στη διάρκεια του έτους.
Ρεπορτάζ: Σταύρος Μουντουφάρης
