«Κάντε κάτι για το χωριό μας. Μην το αφήνετε να μαραζώνει». Αυτή είναι η κραυγή απόγνωσης των κατοίκων του Μοχού, που χρόνια τώρα βλέπουν το άλλοτε κεφαλοχώρι να αποδυναμώνεται. Πριν τον "Καλλικράτη", όπως λένε οι ίδιοι, το χωριό τους δε ζήλευε σε τίποτα τις υπόλοιπες περιοχές.
Τα είχε όλα! Έτσι, τόσο οι μεγάλοι όσο και τα νέα ζευγάρια με τα παιδιά τους δε σκέφτηκαν ποτέ να ξεσπιτωθούν για να πάνε να κλειστούν σε κάποια τσιμεντούπολη.
Σήμερα, όμως, η εικόνα του χωριού έχει αλλάξει ριζικά. Οι περισσότερες υπηρεσίες έχουν κλείσει, ενώ και αυτές που υπάρχουν, υπολειτουργούν. Οι υπάλληλοι που έχουν κληθεί να υπηρετήσουν σε αυτές, μέχρι και ο γιατρός, μοιράζονται και στα γύρω χωριά, με αποτέλεσμα στο Μοχό να βρίσκονται μία ή ακόμα και καμιά φορά μέσα στην εβδομάδα, με ό,τι καθυστέρηση και άγχος συνεπάγεται η κατάσταση αυτή στην καθημερινότητα των κατοίκων, που, όπως λένε, αισθάνονται αποκομμένοι από τον υπόλοιπο δήμο.
Ατέλειωτα βάσανα
Αρχίζοντας την ανάλυση των προβλημάτων της περιοχής, δεν ξέρει κανείς από πού να αρχίσει... Από το ότι μόνιμος γιατρός και συγκοινωνία τακτική δεν υπάρχουν; Από το ότι και για ένα απλό γνήσιο της υπογραφής ή για να βγάλουν λεφτά από μηχάνημα αυτόματης ανάληψης οι κάτοικοι πρέπει να κατέβουν στα Μάλια, στη Σταλίδα ή στη Χερσόνησο, διανύοντας απόσταση πάνω από 10 χιλιόμετρα πηγαινέλα; Από το ότι, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, είναι αναγκασμένοι να περιμένουν για ώρα το ασθενοφόρο, το πυροσβεστικό όχημα ή το περιπολικό της Αστυνομίας να έρθει από Χερσόνησο και πολλές φορές ακόμα και από πιο μακριά, αφού υποσταθμοί των ανωτέρω υπηρεσιών στο χωριό πλέον απουσιάζουν; Ή από το ότι ο πρόεδρος της Κοινότητας αναγκάζεται, μέσα σε όλα τα άλλα, να εκτελεί και χρέη γραμματειακής υποστήριξης, αφού οι ανάγκες των χωριανών "τρέχουν" και η μία υπάλληλος του Δήμου, που επίσης μοιράζεται στα γύρω χωριά, δεν προλαβαίνει;
Η τραγική αυτή κατάσταση, όπως λένε οι κάτοικοι, οι οποίοι στο σημερινό ρεπορτάζ μιλούν για τις συνθήκες ζωής στο χωριό, που τους πικραίνουν, έχει ως συνέπεια την ερήμωση του Μοχού, αφού τα νέα παιδιά επιλέγουν να φύγουν, αναζητώντας αλλού καλύτερη ποιότητα ζωής, με συνέπεια ακόμη και ο παιδικός σταθμός της περιοχής να κινδυνεύει με "λουκέτο".
Η κραυγή των κατοίκων
Ο Μοχός παλιά είχε περίπου 2.000 κατοίκους. Σήμερα οι μόνιμοι κάτοικοι αγγίζουν τους 700. Αυτή τη στιγμή, όπως σημειώνει αγανακτισμένος ο κ. Νίκος Λαγουδάκης, μέλος του Τοπικού Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας Μοχού, το χωριό βιώνει πλήρη εγκατάλειψη. Περιγράφοντας τα καυτά ζητήματα της περιοχής, αναφέρει: «Στις μετακινήσεις μας υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Πέρα από τα δύο δρομολόγια όλη μέρα, παλιά το λεωφορείο ερχόταν μέχρι την πλατεία. Τώρα πρέπει να διανύσεις με τα πόδια μια διαδρομή 2 χιλιομέτρων για να φτάσεις στη στάση, που είναι έξω από το χωριό, ενώ, αν δεν προλάβεις, πρέπει να πάρεις ταξί ή να κάνεις ωτοστόπ.
Εξαιρετικά μεγάλο ζήτημα είναι και το ότι το Ιατρείο, που είχε δύο γιατρούς, έχει μείνει με έναν, ο οποίος εξυπηρετεί εμάς αλλά και τα γύρω χωριά, με αποτέλεσμα να μην προλαβαίνει όλα τα περιστατικά». Ωστόσο, κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με το ταχυδρομείο, όπως λέει ο ίδιος, σημειώνοντας πως «έχουμε ένα ταχυδρομείο και έναν ταχυδρόμο, που επίσης καλύπτουν όλα τα γύρω χωριά. Η υπηρεσία έχει μείνει πολύ πίσω τεχνολογικά. Γράφουν ακόμα χειρόγραφα και υπολογιστές δεν υπάρχουν, ενώ θα μπορούσαν να έχουν εκσυγχρονίσει την υπηρεσία».
Ο κ. Λαγουδάκης επισημαίνει ότι η περιοχή έχει «μείνει πολύ πίσω», ενώ παράλληλα υπογραμμίσει το λάθος να κλείσει ο Αστυνομικός Σταθμός Μοχού. Αίτημα των κατοίκων, με βάση όλα αυτά, είναι ο Μοχός να αποκτήσει δικούς του υποσταθμούς ΕΚΑΒ, Πυροσβεστικής και Αστυνομίας, όπως και μια υπηρεσία ανάλογη των ΚΕΠ, ώστε να αποσυμφορηθούν, όπως σημειώνουν, και οι υπηρεσίες του Δήμου από τους συγχωριανούς τους αλλά και από τους κατοίκους της γύρω περιοχής, που, μη έχοντας πού αλλού να πάνε για τη διευθέτηση των γραφειοκρατικών τους υποθέσεων, απευθύνονται σε αυτές, χάνοντας έτσι χρόνο αλλά και χρήμα.
Έργα ζωτικής σημασίας
«Ζητούμενο είναι να γίνει ένα στέκι πολιτισμού για τη νεολαία, που θα της παρέχει όλα τα απαραίτητα και σύγχρονα για την καθημερινότητα "κομφόρ". Το κτήριο που προορίζεται γι' αυτό το σκοπό εδώ και αρκετό καιρό είναι παρατημένο στην τύχη του. Η Εκκλησία θέλει να το αναστηλώσει. Έκανε κάποιες παρεμβάσεις μόνη της, αλλά από εκεί και μετά όλες οι ενέργειες έμειναν στη μέση, καθότι δεν υπάρχει καμία στήριξη και ανταπόκριση από τις αρμόδιες Αρχές.
Παράλληλα, στην περιοχή υπάρχει μια λιμνοδεξαμενή, η οποία είναι στεγανή, δεν έχει απώλεια νερού. Όμως αυτή τη στιγμή που μιλάμε έχει μόνο 40.000 κυβικά μέτρα νερού, την ώρα που οι ελαιώνες που βρίσκονται δίπλα της καταστρέφονται από την ανομβρία. Με λίγη προσπάθεια όμως η εν λόγω δεξαμενή μπορεί να συγκεντρώνει 200.000 κυβικά νερού, ποτίζοντας όλα τα ελαιόδεντρα της περιοχής, πράγμα που είχαμε δει να συμβαίνει πριν από χρόνια. Η λειτουργία της ταυτόχρονα έπαιξε σημαντικό ρόλο και στην κατάσβεση πυρκαγιών, όταν ελικόπτερο της Πυροσβεστικής αντλούσε από εκεί νερό. Παρ' όλα αυτά, την έχουν εγκαταλείψει.
Ζωτικής επίσης σημασίας έργο είναι η σύνδεση της τοπικής κοινότητας Ποταμιών με τη δημοτική κοινότητα Μοχού. Πρόκειται για ένα δρόμο που υπάρχει και μπορεί να συνδέσει την περιοχή με το Καστέλι και το Ηράκλειο, μειώνοντας την απόσταση, ωστόσο είναι σε κακά χάλια και χρειάζεται διαπλάτυνση», μας είπε ο πρώην κοινοτάρχης-συνταξιούχος εκπαιδευτικός κ. Γιάννης Τροχαλάκης, αναφέροντας μερικά μόνο από τα έργα που μπορούν να αναβαθμίσουν την περιοχή, προκειμένου να αποκτήσει ξανά την παλιά της αίγλη και ζωντάνια, αλλά δυστυχώς δε γίνονται.
Τι λέει ο πρόεδρος της Κοινότητας
Για τα προβλήματα, τις παρεμβάσεις που έχουν υλοποιηθεί, αλλά και για όλα εκείνα τα έργα που μένει να γίνουν και χρειάζεται άμεσα η περιοχή μίλησε αναλυτικά ο πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Μοχού κ. Μανώλης Μορφουλάκης, ο οποίος, παρουσιάζοντάς τα ένα-ένα, ενημερώνει ταυτόχρονα τις αρμόδιες Αρχές και για τα αιτήματα των κατοίκων.
ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ
«Όσοι δεν έχουν όχημα είναι αποκλεισμένοι»
«Η μετακίνηση των κατοίκων από και προς τους τόπους δουλειάς και αναψυχής είναι μεγάλο πρόβλημα. Άμεση λύση υπάρχει μόνο για όσους διαθέτουν δικό τους όχημα. Οι υπόλοιποι είναι αποκλεισμένοι. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στη μεταφορά μέσω ΚΤΕΛ από Ηράκλειο, υπάρχει μόνο ένα δρομολόγιο το πρωί και ένα το μεσημέρι, εκτός σαββατοκύριακου. Από Σταλίδα δεν υπάρχει μεταφορά. Έγιναν προσπάθειες για επιπλέον δρομολόγια, αλλά απέβησαν άκαρπες. Επίσης, μέσω Δήμου, υπάρχει κάθε Τετάρτη μόνο λεωφορείο που ξεκινά το πρωί από Χερσόνησο, περνά από Σταλίδα, ανεβαίνει Μοχό και ξανακατεβαίνει. Και επαναλαμβάνεται το μεσημέρι η ίδια κίνηση με δωρεάν μεταφορά».
Ταχυδρομείο
«Το ταχυδρομείο εξυπηρετεί και όλη τη Λαγκάδα. Τις ημέρες που είναι να κάνει πληρωμές στα υπόλοιπα χωριά, κλείνει. Υπάρχει μόνο ένας υπάλληλος. Αυτό που θα διευκόλυνε πολλούς δημότες και το ζητάμε από κάποια τράπεζα που θα ήθελε να βοηθήσει, είναι να τοποθετηθεί στο χωριό μας ένα μηχάνημα αυτόματης ανάληψης, ώστε να μη συνωστίζεται ο κόσμος στο ταχυδρομείο, σχηματίζοντας ουρές, αλλά και να μην είναι αναγκασμένος να μεταβεί στη Σταλίδα, στα Μάλια ή στη Χερσόνησο για να βγάλει λεφτά από ΑΤΜ», λέει ο πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας.
Ιατρείο
Στο ιατρείο, όπως λέει ο κ. Μανώλης Μορφουλάκης, είναι τοποθετημένοι δύο γιατροί και μία νοσηλεύτρια. Ωστόσο, από το Μάιο του 2014 το χωριό έχει μείνει με ένα γιατρό.
«Ο δεύτερος γιατρός είναι σε άδεια άνευ αποδοχών στη Σαουδική Αραβία, όπου έχει δικό του ιατρείο. Τον Οκτώβριο 2015 η άδειά του έληξε. Ζήτησε παράταση, αλλά κρατάει την οργανική του θέση. Συνεπώς, απουσιάζει δύο χρόνια από το χωριό μας, με αποτέλεσμα ο γιατρός που έχει απομείνει να κάνει εφημερίες στο Κέντρο Υγείας Καστελίου, στο Τζερμιάδο, στις Γωνιές, στο Αβδού, στις Ποταμιές, στο Κράσι και στην Κερά, οπότε και οι μέρες που μπορεί να είναι στο Μοχό είναι ελάχιστες. Παρ' όλα αυτά τελειώνει την εφημερία του και, αν και κουρασμένος, πολλές φορές έρχεται και ανοίγει το Ιατρείο».
Όμως αυτό, όπως λένε οι κάτοικοι, δεν είναι αρκετό, γι' αυτό και αιτούνται μόνιμο γιατρό.
Αστυνόμευση
Όσον αφορά στο θέμα της αστυνόμευσης, εδώ και πολλά χρόνια που ο Αστυνομικός Σταθμός Μοχού έκλεισε, η περιοχή, όπως τονίζει ο πρόεδρος της Κοινότητας, ανήκει στο Αστυνομικό Τμήμα Χερσονήσου. «Δεν μπορούμε να πούμε ότι είμαστε χωρίς αστυνόμευση, με την έννοια ότι γίνονται περιπολίες. Επίσης, τις μέρες που γίνονται πληρωμές πάντα υπάρχει περιπολικό στο χωριό. Εάν χρειαστούμε την παρουσία της Αστυνομίας, την έχουμε. Δεν υπάρχει όμως καθημερινή περιπολία, αλλά αυτό είναι κάτι που οφείλεται στο γενικό πρόβλημα έλλειψης προσωπικού που υπάρχει και στο φόρτο εργασίας με το οποίο έρχεται καθημερινά αντιμέτωπη η υπηρεσία», είπε ο κ. Μορφουλάκης.
Γραμματειακή υποστήριξη
Η υπάλληλος γραμματειακής υποστήριξης στο Μοχό βρίσκεται μόνο κάθε Τετάρτη. «Για κάτι επείγον τις υπόλοιπες ημέρες», όπως μας λέει ο κ. Μορφουλάκης, η εξυπηρέτηση γίνεται με φαξ ή ο δημότης θα πρέπει και πάλι αναγκαστικά να πάει στα Μάλια». Γι' αυτό και, όπως σημειώνει, «καλό θα ήταν να υπάρχει μόνιμος υπάλληλος για όλα αυτά τα γραφειοκρατικά επί καθημερινής βάσεως. Βλέποντας όμως τα προβλήματα των υπαλλήλων του Δήμου, που ο καθένας τους είναι φορτωμένος με πολλά διαφορετικά καθήκοντα, όπως για παράδειγμα η υπάλληλος που έρχεται στο Μοχό και ταυτόχρονα είναι ανταποκρίτρια του ΟΓΑ, κάνει γραμματειακή υποστήριξη, είναι στο Τμήμα Τουρισμού υπεύθυνη και συνεχώς μετακινείται μεταξύ Μαλίων, Γουρνών και Μοχού, οι κάτοικοι καταλαβαίνουν πως δεν μπορούν να περιμένουν και πολλά πράγματα».
Παιδικός σταθμός - Σκουπίδια
Μέγα ζήτημα, που έχει πληγώσει βαθιά τους κατοίκους της περιοχής το τελευταίο διάστημα, αποτελεί το ενδεχόμενο ο παιδικός σταθμός του Μοχού να κλείσει οριστικά, καθώς τίθεται θέμα μεταφοράς των παιδιών. Αυτή τη στιγμή δε λειτουργεί και οι κάτοικοι περιμένουν οι δημοτικές δεσμεύσεις για τοποθέτηση λεωφορείου να υλοποιηθούν, εφόσον βέβαια βρεθούν πάνω από 10 παιδιά.
Την ίδια ώρα, θέμα υπάρχει και με την αποκομιδή των σκουπιδιών, που γίνεται μέσα στο μεσημέρι και ενώ οι τουρίστες τρώνε στις ταβέρνες, με τους κατοίκους να απευθύνουν πρόσκληση στους αρμόδιους να επισκέπτονται πιο συχνά το χωριό, για να δουν τον καθημερινό αγώνα που δίνουν στην προσπάθειά τους να τα βγάλουν πέρα.
Η άλλη πλευρά του Μοχού
Η περιοχή του Μοχού κρύβει πολλές ομορφιές, αλλά και βαριά ιστορία. Η επισκεψιμότητα από τουρίστες τώρα το καλοκαίρι είναι ικανοποιητική, με την περιοχή να διαθέτει πολλές πλατείες με πλακόστρωτα, εκκλησίες απαράμιλλης ομορφιάς, καφετέριες, ταβέρνες, αλλά και το Λαογραφικό Μουσείο, ένα χώρο μεγάλου ενδιαφέροντος, τα οποία μπορεί να επισκεφτεί και να θαυμάσει κανείς.
Να σημειωθεί ότι ο Πολιτιστικός-Λαογραφικός Σύλλογος της περιοχής, σε συνεργασία με διάφορους φορείς, οργανώνει διάφορες εκδηλώσεις κατά τη διάρκεια του έτους και ειδικά τώρα το καλοκαίρι, που μπορεί να ψυχαγωγηθεί και να περάσει όμορφα ο επισκέπτης.
ρεπορτάζ: Μαρία Αντωνογιαννάκη
