Στα 83 του χρόνια σήμερα ο κ. Τζίμης Πυργιωτάκης, ένας από τους «πρωτομάστορες» της ανάπτυξης των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στην Ιεράπετρα και από τους πρώτους "μαθητές" του αείμνηστου Ολλανδού γεωπόνου Παύλου Κούπερ, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, και ζητά την ίδρυση ενός φορέα διαχείρισης και προώθησης στις αγορές, των πιστοποιημένων ποιοτικών κηπευτικών που παράγονται στον Λασιθιώτικο Νότο.
«Τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα την καλλιεργητική περίοδο που ολοκληρώθηκε πριν μερικές μέρες, είμαι εξαιρετικά ανήσυχος, για την πορεία που έχει πάρει η θερμοκηπιακή Ιεράπετρα.
Φοβούμαι ότι ο αγροτικός κόσμος οδηγείται σε αδιέξοδο, καθώς αδυνατεί αν και εργάζεται σκληρά, να εξασφαλίσει τα έξοδα της καλλιέργειας του και να ζήσει με αξιοπρέπεια», μας λέει ο 83χρονος Τζίμης Πυργιωτάκης, έχοντας περάσει ολόκληρη του τη ζωή στην καλλιέργεια των κηπευτικών και στην παραγωγή γηγενών σπόρων.
«Η κατάσταση που επικρατεί στα δημοπρατήρια με τα αγροτικά προϊόντα να διατίθενται στους εμπόρους σε τιμές που δεν φτάνουν ούτε το ένα τρίτο του κόστους παραγωγής, δε μπορεί να συνεχιστεί. Θα πρέπει να καθοριστούν από τους ίδιους τους παραγωγούς οι κατώτερες τιμές πώλησης των προϊόντων τους, οι οποίες θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 30% πάνω από το κόστος παραγωγής. Μόνο αν εξασφαλιστεί αυτό το λογικό κέρδος, θα συνεχίσει ο αγρότης να παράγει και να πληρώνει τους φόρους του. Διαφορετικά θα συνεχίσουμε να βλέπουμε έναν -έναν τους παραγωγούς να εγκαταλείπουν τα θερμοκήπια τους και να ψάχνουν να εργαστούν σαν απλοί εργάτες», προσθέτει ο κ. Τζίμης Πυργιωτάκης, ο οποίος έχει βραβευτεί με δίπλωμα και χρυσό μετάλλιο από τον παγκόσμιο Οργανισμό Προόδου και Πολιτισμού για την ευρεσιτεχνία του στην αναπαραγωγή σπόρων πιπεριάς.
«Τα κηπευτικά έκαναν τσιμεντούπολη την Ιεράπετρα»
Η Ιεράπετρα από το 1970 μέχρι το 2000 ήταν η πλουσιότερη πόλη της Ελλάδας, με τρομερή οικιστική ανάπτυξη, το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν εισόδημα, και τα περισσότερα αυτοκίνητα.
«Ήταν η περίοδος που το χρήμα έρεε άφθονο, εξαιτίας της χρυσής εποχής των κηπευτικών, τότε που το αγροτικό εισόδημα κινούσε όλους τους τομείς της πραγματικής οικονομίας. Τις κατασκευές, το εμπόριο, τις μεταφορές, τις Τράπεζες, τη διασκέδαση στα νυχτερινά μαγαζιά κ.ο.κ. Νομίζω ότι δεν υπήρχε άλλη πόλη τέτοιου μεγέθους, με τόσα πολλά τραπεζικά υποκαταστήματα. Η παλιά Ιεράπετρα με τα χαμόσπιτα και τους χωμάτινους στενούς δρόμους, πάρα πολύ γρήγορα μετατράπηκε σε μεγάλη τσιμεντούπολη. Τα αγροτικά εισοδήματα τότε, τα διέθεταν όλοι στην οικοδομή και τις αγορές ακινήτων. Περασμένα μεγαλεία …», λέει ο Τζίμης Πυργιωτάκης και το βλέμμα του καρφώνεται στο κενό.
Τον ρωτώ αν μπορεί να φανταστεί πως θα ήταν η Ιεράπετρα, αν δεν περνούσε ποτέ από εδώ ο αείμνηστος Ολλανδός γεωπόνος Παύλος Κούπερ, και αν εκείνος και μερικοί ακόμη διορατικοί αγρότες της γενιάς του, δεν πίστευαν σε εκείνον τον ευεργέτη της περιοχής, που έμαθε τους Ιεραπετρίτες να καλλιεργούν κηπευτικά στο θερμοκήπιο, αλλάζοντας τα πάντα στη ζωή των κατοίκων της μεγαλύτερης πόλης του Νομού Λασιθίου.
«Αν δεν εμπιστευόμαστε το 1966 ορισμένοι τον Ολλανδό Πάυλο Κούπερ και αν δεν μαθαίναμε από εκείνον πώς να καλλιεργούμε κηπευτικά στο θερμοκήπιο, η Ιεράπετρα σήμερα θα έμοιαζε με τα Γουρνιά.
Θυμούμαι όταν τον Οκτώβρη του 1966 ήρθε για πρώτη φορά στο πρώτο καλαμένιο θερμοκήπιο που είχα φτιάξει στο Στόμιο και μου ζήτησε να συνεργαστούμε. Μόλις είδε τις αγγουριές που είχα φυτέψει στο χώμα, μου είπε ότι πρέπει να καρφώσουμε στη γη καλάμια για να δέσουμε εναέρια τα φυτά με σπάγκο πάνω στα καλάμια. Είπα τότε από μέσα μου. Ετούτος πρέπει να 'ναι παλαβός. Έκανα όμως ό,τι μου είπε, και σε λίγες μέρες άρχισαν να επισκέπτονται όλοι οι αγρότες το θερμοκήπιο μου και να εκπαιδεύονται στις καλλιεργητικές μεθόδους του Ολλανδού», μας διηγείται με συγκίνηση ο κ. Τζίμης Πυργιωτάκης.
Οι πρώτοι παραγωγοί που συνεργάστηκαν στις καλλιέργειες και στις κατασκευές ξύλινων θερμοκηπίων με τον Ολλανδό Παύλο Κούπερ, που έχασε τη ζωή του (32 ετών) σε τροχαίο δυστύχημα την Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου του 1971 στα Βιγλιά, ήταν εκτός από τον Τζίμη Πυργιωτάκη, ο Απόστολος Διακάκης, ο Γιώργος Ζαχαριαδάκης, ο Μιχάλης Καπαράκης, ο Νίκος Φανουράκης και ο Γιάννης Τσαμπανάκης στον τότε Σταθμό Γεωργικής Έρευνας Ιεράπετρας, όπου σήμερα έχουν απομείνει μόνο τα κουφάρια του ιδρύματος, για να θυμίζουν πόσο η πολιτεία έχει απαξιώσει την αγροτική έρευνα.
«Είμαι στη διάθεση των νέων γεωπόνων και των τεχνολόγων γεωπονίας, να τους μεταλαμπαδεύσω ό,τι έμαθα από τον Παύλο Κούπερ, που εκτός από την καλλιέργεια και την κατασκευή θερμοκηπίων, με έμαθε να βγάζω και τους δικούς μου σπόρους, πράγμα το οποίο συνεχίζω μέχρι και σήμερα», δηλώνει ο κ. Τζίμης Πυργιωτάκης "ρίχνοντας το γάντι", στη νέα γενιά της Ιεράπετρας.
Ρεπορτάζ: Νίκος Πετάσης
