Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα έχει προκαλέσει και ανθρωπιστική κρίση, με έναν ολόκληρο λαό να πεθαίνει αργά αλλά σταθερά. Τα σημάδια βρίσκονται γύρω μας και μπορούμε να τα δούμε όλοι, ωστόσο υπάρχει και στατιστική τεκμηρίωση, μέσα από την αποκαλυπτική έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας αναφορικά με τις δραματικές επιπτώσεις στην υγεία και την ψυχολογία των Ελλήνων.
Κατάθλιψη, μεγάλα προβλήματα ακόμη και στην υγεία των μικρών παιδιών και μάλιστα αυξανόμενη παιδική θνησιμότητα είναι οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης από το 2010 μέχρι και το 2015, ενώ, όπως τονίζεται, απαιτούνται αρκετά χρόνια ακόμα ώστε να αποκαλυφθούν οι πλήρεις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην υγεία του πληθυσμού στην Ελλάδα!
Η "Νέα Κρήτη" φιλοξενεί σήμερα απόψεις και στοιχεία που δείχνουν ότι ο ελληνικός πληθυσμός βιώνει δραματικές καταστάσεις, οι οποίες και έχουν πολύ σοβαρή επίπτωση στην υγεία του ή στη μελλοντική εξέλιξη της κατάστασης της υγείας των Ελλήνων και γενικότερα των ανθρώπων που μένουν στη χώρα μας και βιώνουν τις συνθήκες της οικονομικής κρίσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, υπάρχουν πρόσφατες μελέτες που υποστηρίζουν ότι τα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης μειώθηκε το ποσοστό του πληθυσμού που δηλώνει "καλή" ή "πολύ καλή" αυτοαξιολογούμενη υγεία (self - rated health), από 71% το 2006 σε 68,8% το 2011.
Χρόνιες παθήσεις
Παρακάτω αναφέρονται νεότερα στοιχεία που ανήκουν στην ΕΛ.ΣΤΑΤ. για το 2015, σύμφωνα με τα οποία, το ποσοστό του πληθυσμού που δηλώνει "καλή" ή "πολύ καλή" υγεία έχει παραμείνει σταθερό μεταξύ 2009 και 2014. Ωστόσο, στην ίδια έρευνα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. καταγράφεται σημαντική αύξηση (κατά 24,2%) στον πληθυσμό ηλικίας 15 ετών και άνω (15+) που δηλώνει ότι πάσχει από κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας ή χρόνια πάθηση (τα περιστατικά χρόνιας νοσηρότητας αυξήθηκαν από 39,7% το 2009 σε 49,3% το 2014).
Στα παιδιά
Αξιοσημείωτο είναι το εύρημα ότι η σωματική υγεία των παιδιών έχει επηρεαστεί αρνητικά από την οικονομική κρίση. Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύει η ΕΛ.ΣΤΑΤ., «έχει ανακοπεί η μακροχρόνια τάση μείωσης της παιδικής θνησιμότητας (θάνατοι βρεφών έως ενός έτους ανά 1.000 γεννήσεις ζώντων). Συγκεκριμένα, η παιδική θνησιμότητα αυξήθηκε από 2,65 το 2008 σε 3,75 το 2014. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται αφενός στην αύξηση κατά περίπου 10% των θανάτων βρεφών κάτω του ενός έτους και αφετέρου στην υποχώρηση των γεννήσεων κατά 22,1% την προαναφερθείσα περίοδο».
Η έκθεση αναφέρει ότι κατά τα χρόνια της οικονομικής κρίσης καταγράφηκαν 92.149 γεννήσεις το 2014, έναντι 118.302 το 2008 (που ήταν η υψηλότερη τιμή της περιόδου 1985-2014).
Οι φτωχότεροι
Το neakriti.gr επισκέφτηκε χθες την παιδίατρο Πελαγία Μαθιουδάκη, που προσφέρει τις πολύ σημαντικές υπηρεσίες της στο Κοινωνικό Ιατρείο του Δήμου Ηρακλείου.
«Άνθρωποι που δεν ήταν άποροι, έχουν καταντήσει άποροι. Είναι άνθρωποι του μεροκάματου, που βρίσκονταν στα όρια της αξιοπρεπούς συμβίωσης. Όλοι εμείς οι άλλοι έχουμε φτωχοποιηθεί, έχουμε πέσει προς τα κάτω. Αλλά υπήρχαν και οι άνθρωποι που ήδη τα έβγαζαν πέρα δύσκολα, να έχουν πέσει σήμερα στα όρια της μη επιβίωσης», σύμφωνα με την κ. Μαθιουδάκη, που πιστεύει ακράδαντα ότι τα μεγαλύτερα θύματα της οικονομικής κρίσης ήταν από την αρχή οι πιο αδύναμοι.
«Στην αρχή πιστεύαμε ότι θα έχουμε πιο πολλούς ξένους, όταν δημιουργήσαμε το Κοινωνικό Ιατρείο. Το πρώτο διάστημα πράγματι είχαμε πιο πολλούς ξένους. Σιγά-σιγά, που έγινε πιο γνωστό το Κοινωνικό Ιατρείο, όμως, άρχισαν να αυξάνονται οι Έλληνες. Και σήμερα το 70-80% των ανθρώπων που έρχονται για βοήθεια σε μας είναι Έλληνες».
Έτσι, από τον Απρίλιο του 2012, που ξεκίνησε τη λειτουργία του το Κοινωνικό Ιατρείο, περισσότερα από 2.500 άτομα δέχτηκαν τις υπηρεσίες του και μάλιστα σε τακτική βάση προσέφυγαν σε αυτό, με ένα ποσοστό άνω του 70% να είναι Έλληνες.
Για τους εμβολιασμούς των παιδιών υπάρχουν πολλά παιδιά σήμερα που παραμένουν ανεμβολίαστα, σύμφωνα με την ίδια, και αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους.
Όπως επισημαίνει, εξάλλου, η παιδική παχυσαρκία, που "θερίζει" στην Κρήτη, δεν οφείλεται μόνο στην υιοθέτηση του δυτικού τρόπου διατροφής, αλλά ένα μέρος αυτών των παιδιών ανήκουν και στην κατηγορία των παιδιών που δεν τρέφονται σωστά λόγω ανέχειας.
«Αλλά, εκτός από την παχυσαρκία, στα παιδιά αυτά βλέπουμε πολλές φορές και οδοντιατρικά προβλήματα, τα οποία είναι αποτέλεσμα της κακής διατροφής. Έχουμε τμήμα οδοντιατρικό και παιδοδοντιατρικό στο Κοινωνικό Ιατρείο. Ξέρετε, τα πρώτα που επηρεάζονται στον οργανισμό μας από την κακή διατροφή είναι τα δόντια. Αυτά βλέπουμε καταρχήν. Άλλες συνέπειες αυτής της κρίσης θα φανούν σε κάποια χρόνια».
Η κ. Μαθιουδάκη, καταλήγοντας, συνιστά στους γονείς που μένουν άνεργοι, ή που δεν μπορούν να εξασφαλίσουν στο παιδί τους ούτε ένα ποτήρι γάλα, να μη διστάσουν να απευθύνονται στις κοινωνικές δομές, ακόμα και στο ΚΑΠΗ της γειτονιάς τους, και βέβαια να στραφούν προς το χωριό τους και να καλλιεργήσουν ή να βρίσκουν από δικούς τους ανθρώπους φρούτα και λαχανικά.
Στις γυναίκες
Η εφημερίδα μας απευθύνθηκε όμως χθες και στο γυναικολόγο-μαιευτήρα Χαράλαμπο Ξημέρη, ζητώντας τα δικά του σχόλια και στοιχεία.
«Ένα βασικό συμπέρασμα για τα χρόνια της κρίσης είναι ότι έχουμε μείωση γεννήσεων και αύξηση διαζυγίων. Οπότε ένα μεγάλο ποσοστό της υπογεννητικότητας πρέπει να το αποδώσουμε στην οικονομική κρίση», αναφέρει.
Παρακάτω, ο κ. Χαράλαμπος Ξημέρης εξηγεί ότι «υπάρχει πρόβλημα στην πρόληψη και στη θεραπεία. Ακόμα και στις χρόνιες παθήσεις, έχουμε υποτροπές στα προβλήματα αυτά και στους μεγάλους και στις νεότερες ηλικίες. Διότι δε γίνεται σωστή παρακολούθηση, λόγω έλλειψης υγειονομικής περίθαλψης και λόγω ανέχειας. Γι' αυτό πολλοί άνθρωποι δεν παίρνουν τα φάρμακά τους, στις χρόνιες παθήσεις.
Στους νεότερους, έχουμε μείωση εμβολιασμού, όταν κάποτε εμείς ως χώρα ήμασταν οι πρώτοι με πολύ μεγάλο ποσοστό πληθυσμού που εμβολιαζόταν. Τώρα, λόγω έλλειψης ασφάλισης, δε γίνονται οι εμβολιασμοί στο ποσοστό που γίνονταν παλαιότερα»...
Σε ό,τι αφορά τις εγκυμοσύνες, ο κ. Ξημέρης τονίζει ότι έχουν μειωθεί δραματικά οι γυναίκες που πηγαίνουν σε ιδιώτες γιατρούς. Και πλέον σε ένα μεγάλο ποσοστό πηγαίνουν στα νοσοκομεία. Πολλές από αυτές τις γυναίκες, όμως, πηγαίνουν σε προχωρημένο στάδιο εγκυμοσύνης. Είναι πολλές οι περιπτώσεις που βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο και το μωρό αντιμετωπίζει πρόβλημα και πρέπει να γίνει έκτρωση!
Ο Χαράλαμπος Ξημέρης λέει, επίσης, ότι έχουν αυξηθεί και οι καρκίνοι των γεννητικών οργάνων και του στήθους στις γυναίκες, λόγω της έλλειψης προληπτικών ελέγχων. Καταλήγοντας, ο κ. Ξημέρης θεωρεί ότι είναι "δώρο άδωρο" το δικαίωμα του ανασφάλιστου να έχει βιβλιάριο, όσο τον υποχρεώνουν να στέκεται στις ουρές των νοσοκομείων για να τους τα γράψουν οι γιατροί.
Έχουν "μπλοκάρει" τα νοσοκομεία - 40% αυξήθηκε η προσέλευση των ασθενών
«Η αύξηση της προσέλευσης του κόσμου στα κρατικά νοσοκομεία έχει αυξηθεί σε σχέση με τα χρόνια προ κρίσης, σε ποσοστό άνω του 40%», λέει από την πλευρά του στην εφημερίδα μας ο γενικός σύμβουλος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Δημόσιων Νοσοκομείων Κυριάκος Θεοδοσάκης.
«Παλιά έλεγε κάποιος "ή θα πάω σε ένα απογευματινό ιατρείο ή θα πάω σε έναν ιδιώτη". Τώρα το κλείνει το ραντεβού. Περιμένει το τετράμηνο. Γιατί δεν μπορεί να πληρώσει "έξω». Στο σημείο αυτό, ο συνδικαλιστής κάνει λόγο για «κοινωνική βόμβα» στην Ελλάδα.
Και προσθέτει: «Από την άλλη, παρόλο που έχει αυξηθεί πάρα πολύ η ζήτηση των υπηρεσιών στα δημόσια νοσοκομεία, έχει μειωθεί κατά πολύ το ανθρώπινο δυναμικό και έχουν μειωθεί κατά πολύ και οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων. Και δεν ξέρω στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους πόσο μπορεί να αντέξει το σύστημα. Γιατί πολλοί κωδικοί που δίνουν χρήματα στη λειτουργία των νοσοκομείων έχουν εξαντληθεί. Και αν δε δοθεί έκτακτη επιχορήγηση, θεωρώ πως δεν μπορεί να εξασφαλιστεί η καθημερινή λειτουργία των νοσοκομείων».
«Να παλέψουμε»
Ο πρόεδρος των εργαζομένων στο ΠΑΓΝΗ Δημήτρης Βρύσαλης, από την πλευρά του, λέει: «Τα στοιχεία αυτά αποδεικνύουν ότι οι παροχές υγείας και ιδιαίτερα η πρόληψη στο μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι όχι μόνο ανεπαρκής, αλλά είναι και πίσω από τις ανάγκες των ανθρώπων, για να μπορούν να ζήσουν ικανοποιητικά στον 21ο αιώνα».
Σύμφωνα με τα στοιχεία του σωματείου του, «μόνο το 30,05% των γυναικών εξετάζονται συστηματικά για τον καρκίνο. Την ίδια ώρα, νέα ζευγάρια πληρώνουν πανάκριβα στον ιδιωτικό αλλά και στο δημόσιο τομέα τις εξετάσεις του προγεννητικού ελέγχου πρώτου και δεύτερου επιπέδου. Τα υπερηχογραφήματα κ.ά. Δηλαδή, μια σειρά από εξετάσεις προληπτικές, που θα έπρεπε να γίνονται στο σύνολο του πληθυσμού».
Στο σημείο αυτό, ο Δημήτρης Βρύσαλης επαναφέρει το ζήτημα του εμβολίου κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου τύπου β', που οι δύο δόσεις του κοστίζουν περίπου 220 ευρώ.
«Γι' αυτό εμείς ως εργαζόμενοι λέμε ότι παίζει σημαντικό ρόλο ο πρωτοβάθμιος τομέας υγείας. Η πρωτογενής πρόληψη. Δηλαδή να μπορούν ομάδες πληθυσμού προληπτικά και να εξετάζονται αλλά και να ελέγχονται για πιθανόν νοσήματα που μπορεί να προκύψουν.
Σε καμιά περίπτωση, ούτε οι προηγούμενες κυβερνήσεις, αλλά ούτε και η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει στο βασικό της σχεδιασμό ένα τέτοιο σύστημα υγείας. Αυτό που βλέπουμε εμείς καθημερινά είναι ότι τα Κέντρα Υγείας έχουν αφεθεί στη μοίρα τους και στο φιλότιμο των εργαζομένων.
Έχουν αφεθεί στις τσέπες των κατοίκων της υπαίθρου, για να μπορούν να συντηρηθούν, και την ίδια ώρα το σχέδιο της κυβέρνησης αποτελεί ένα συνονθύλευμα δομών υγείας, που μέσα θα μετέχουν τα δημοτικά ιατρεία, τα κοινωνικά ιατρεία και αυτοαπασχολούμενοι γιατροί, που δεν αποτελούν, κατά τη γνώμη τη δική μας, οργανωμένο σύστημα υγείας, αλλά, όπως λέει και η κυβέρνηση, "ένα δίκτυο", που δε θα μπορεί να καλύπτει τις βασικές ανάγκες του πληθυσμού».
Ρεπορτάζ: Χριστόφορος Παπαδάκης
