Μια μικρή Ατλαντίδα χαμένη κάτω από δυο μέτρα νερού, με απομεινάρια κτιρίων και ίχνη οχυρωματικού τείχους, απλώνεται στο βυθό βόρεια και νότια της στενής χερσαίας διόδου που ενώνει την ξηρά με τη χερσόνησο της Κολοκύθας, στον Πόρο Ελούντας.
Οι καταδύσεις που έγιναν το καλοκαίρι από ερευνητές της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του ΙΤΕ Κρήτης φέρνουν στο προσκήνιο κατάλοιπα ενός οικισμού.
Βυθισμένη αρχαία πόλη
Τμήμα βυθισμένης αρχαίας πόλης εντοπίζονται μέσω της διασκόπησης του βυθού και της ακτή στον όρμο νότια του Πόρου, όπως εξηγεί ο καταδυόμενος Αρχαιολόγος της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων Θεοτόκης Θεοδούλου ο οποίος αναμένεται να ξεναγήσει το κοινό στο συναρπαστικό κόσμο των ενάλιων αρχαιοτήτων της Ανατολικής Κρήτης σε εκδήλωση που προγραμματίζεται στα μέσα Μαρτίου στην Ελούντα.
Ο θησαυρός του ναυαγίου των Αντικυθήρων
Ο κ. Θεοδούλου ταξίδεψε τα μέλη της Ένωσης Ξεναγών Κρήτης και Δωδεκανήσου στα νέα δεδομένα που προκύπτουν από τις έρευνες για το ναυάγιο των Αντικυθήρων, το οποίο αποτελεί το λίκνο των ενάλιων αρχαιοτήτων καθώς η ανακάλυψη του έφερε στο φώς το "Μηχανισμό των Αντικυθήρων" ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο του διεθνούς επιστημονικού ενδιαφέροντος.
Το ρωμαϊκό πλοίο που εντοπίστηκε το 1900 στο βυθό, μετέφερε εμπορεύματα, είδη πολυτελείας και σπουδαία έργα τέχνης από τη Ρόδο, είτε τη Μικρά Ασία. Ανάμεσα στα γλυπτά που ανασύρθηκαν από το βυθό, ο έφηβος των Αντικυθήρων, που συγκαταλέγεται στα αριστουργήματα της ελληνιστικής εποχής και ακόμη μια παράξενη και απροσδιόριστη συσκευή με γρανάζια η οποία αποδείχτηκε πως αποτελεί τον πρώτο γνωστό αναλογικό υπολογιστή της αρχαιότητας.
Ο μηχανισμός που αποτελεί συναρπαστικό επιστημονικό μυστήριο εμπεριέχει όπως αποδεικνύει η συστηματική μελέτη του, μεγαλοφυείς λειτουργίες οι οποίες ακόμη και σήμερα δεν μπορούν να αποδοθούν από τη σύγχρονη ωρολογοποιία.
Ο μηχανισμός, τμήματα του οποίου φιλοξενούνται στο εθνικό αρχαιολογικό μουσείο αποτυπώνει αστρονομικά δεδομένα, όπως οι κινήσεις των πλανητών και οι εκλείψεις ενώ αποτελεί και ένα ημερολόγιο της εποχής όπου ο χρόνος ορίζεται με βάση τις ολυμπιάδες…
Προσπάθεια για ανάδειξη μέσα από ευρωπαϊκό πρόγραμμα
Παράλληλα εξετάζεται η ανάδειξη του θαλασσίου πλούτου της βυθισμένης αρχαίας Ολούντας, καθώς και η παράλληλη στήριξη των παράκτιων ζωνών της περιοχής, μέσα από τη συμπερίληψη της ανακάλυψης στην πρόταση που θα καταθέσει ο δήμος Αγίου Νικολάου, στο πρόγραμμα Interreg «Ελλάδα-Κύπρος», σε συνεργασία με το Ι.Τ.Ε Κρήτης, την Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων- με την συνδρομή του Πανεπιστημίου Κύπρου καθώς και του Τεχνολογικού Ιδρύματος της ίδιας περιοχής.
Όπως έκανε γνωστό δήμαρχος Αγίου Νικολάου κ. Αντώνης Ζερβός: «Σε συνεργασία με την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων και συγκεκριμένα με τον αρχαιολόγο κ. Θεοτόκη Θεοδούλου, καταβάλλεται προσπάθεια προκειμένου να οργανωθεί και να υλοποιηθεί η συγκεκριμένη πρόταση, που θα συμπεριλάβει μεταξύ άλλων την ανάδειξη των παράκτιων ζωνών, (Μύλοι Ελούντας, ψηφιδωτό), ενώ με αφορμή την διευρυμένη συνεργασία των θεσμικών φορέων, υποβάλλεται ξανά το αίτημα για την ανάδειξη των αλυκών της Ελούντας-μέσω του «Μουσείου αλατιού», όπως έχει ήδη κατατεθεί ως πρόταση, μερικώς ίσως τροποποιημένη!
Επίσης, επισήμανε ότι γίνονται προσπάθειες για την ανακατασκευή των γεφυρών του καναλιού της Ελούντας, καθώς και για την βελτίωση του χώρου πρόσβασης προς το περίφημο ψηφιδωτό που βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της νήσου «Κολοκύθας», όπου πιθανότατα μέσω του προγράμματος, θα υπάρξει πρόβλεψη καθαρισμού των ήδη υφιστάμενων μονοπατιών και ενδεχομένως η πρόταση για την δημιουργία βοτανικού - αρχαιολογικού πάρκου στην περιοχή.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η αρχική πρόταση που είχε συζητηθεί μεταξύ των συμβαλλόμενων στο πρόγραμμα εταίρων, προέβλεπε να συνδυαστεί η αρχαία Ολούς με το αρχαίο λιμάνι της Αμαθούντος, που όπως αποκάλυψαν οι εξερευνήσεις στην περιοχή χτίστηκε τον 4ο π.Χ. αιώνα.
Ρεπορτάζ:Έλλη Κοκάλη
(Φωτογραφίου αρχείου)
