Σήμερα και αύριο οι επικεφαλής των κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπαθούν για μία ακόμη φορά να αποφασίσουν κοινούς τρόπους αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης, με την Ελλάδα να βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο.
Οι 28 ηγέτες των κρατών-μελών της Ε.Ε. καλούνται να συζητήσουν τα σχέδια για τη σύσταση ισχυρής ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής και ακτοφυλακής, με δυνατότητα επέμβασης στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. χωρίς να προηγηθεί σχετικό αίτημα κράτους-μέλους.
Νωρίτερα, σε μίνι Σύνοδο θα συμμετάσχουν οι ηγέτες Γερμανίας, Ελλάδας, Αυστρίας, Ολλανδίας, Βελγίου, Σουηδίας, Φινλανδίας και Λουξεμβούργου, που θα έχουν συνάντηση και με τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, παρουσία του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών θα βρεθεί η πρόταση για εθελοντικό πρόγραμμα μετεγκατάστασης Σύρων προσφύγων από την Τουρκία προς ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Άγνωστο παραμένει, προς το παρόν, αν τελικά θα παραβρεθεί στη συνάντηση ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ.
Τετ α τετ Τσίπρα-Νταβούτογλου
Το πρωί, στις Βρυξέλλες, ο Αλέξης Τσίπρας είχε συνάντηση με τον Αχμέτ Νταβούτογλου. Μιλώντας στους δημοσιογράφους λίγο πριν από τη συνάντηση, ο Αλέξης Τσίπρας υπογράμμισε τη σημασία συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για τον έλεγχο των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών.
Το ζήτημα της μείωσης των προσφυγικών ροών είναι ζωτικής σημασίας για την περιοχή, την Ευρώπη και τις ευρωτουρκικές σχέσεις, τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας στη διάρκεια της συνάντησής του με τον Τούρκο ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου. Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε στον κ. Νταβούτογλου ότι το πρόγραμμα των ελληνοτουρκικών επαφών είναι βεβαρημένο για τους επόμενους τρεις μήνες.
«Έχουμε μια πολύ γεμάτη ατζέντα όσον αφορά τις διμερείς μας σχέσεις, τον ευρύτερο διάλογό μας στη βάση του διεθνούς δικαίου. Μια ατζέντα που είναι ακόμα πιο σημαντική, δεδομένης της αυξανόμενης αστάθειας στην περιοχή μας. Ως εκ τούτου, εκτιμώ ότι είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι έχουμε ακόμα μια ευκαιρία να ανταλλάξουμε απόψεις», κατέληξε.
Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρωθυπουργός συμφώνησε στην ανάγκη συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και πρότεινε στον Αλέξη Τσίπρα να συναντηθούν το επόμενο διάστημα, είτε στην Άγκυρα, είτε στην Κωνσταντινούπολη, είτε στη Θεσσαλονίκη.
Πιέσεις από τις Βρυξέλλες στην Ελλάδα
Από τη μία, οι εταίροι θεωρούν ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει καθυστερήσει σημαντικά στη δημιουργία των hotspots στα νησιά και, από την άλλη, της επιρρίπτουν ευθύνες για αδυναμία φύλαξης των συνόρων. Το τελευταίο είναι αυτό που οδήγησε στο να ανοίξει θέμα Σένγκεν και να βρεθεί η Ελλάδα αντιμέτωπη ακόμα και με τον κίνδυνο εξόδου. Ενδεικτική του κλίματος είναι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία προωθούν Γερμανία και Γαλλία, για δημιουργία ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής με δύναμη 1.500 ανδρών σε πρώτη φάση, με εκτεταμένες αρμοδιότητες και με δυνατότητα να παρεμβαίνει όταν η Ε.Ε. κρίνει ότι υπάρχει θέμα φύλαξης συνόρων ακόμη και χωρίς αίτημα του κράτους-μέλους.
Την ικανοποίησή του για τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. εξέφρασε ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ, Ντόναλντ Τουσκ προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Ο Ντ. Τουσκ τόνισε ότι ο έλεγχος των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ είναι «εκ των ων ουκ άνευ» στη μεταναστευτική πολιτική και προσέθεσε ότι «η προστασία των συνόρων είναι και θα πρέπει να είναι πρωτίστως, εθνική αρμοδιότητα».
Ο ίδιος σημείωσε ότι σήμερα θα πρέπει να αναλυθούν οι «αμφιλεγόμενες» προτάσεις-ιδέες της Επιτροπής για επέμβαση μιας ευρωπαϊκής συνοριοφυλακής στο έδαφος κυρίαρχων κρατών. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να παραμείνει «τρωτή», όταν κάποιες χώρες της ζώνης Σένγκεν δεν μπορούν να προστατεύσουν αποτελεσματικά τα σύνορά τους.
«Αν απορρίψουμε την πρόταση της Επιτροπής θα πρέπει να βρούμε άλλες λύσεις, αλλά πολύ φοβάμαι ότι θα είναι το ίδιο επώδυνες», δήλωσε ο Ντ. Τουσκ.
Εξάλλου, ο κ. Τουσκ τόνισε ότι παρότι η προσφυγική κρίση συγκλονίζει την Ευρώπη, δεν θα πρέπει να καθυστερήσουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που αφορούν την οικονομική και νομισματική ένωση. «Αυτή η Σύνοδος θα καταστήσει σαφές ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να λάβουν δύσκολες αποφάσεις για την τραπεζική ένωση», ανέφερε ο ίδιος.
Τέλος, σχετικά με τις σχέσεις Ε.Ε.-Μ. Βρετανίας που θα συζητηθούν στη Σύνοδο Κορυφής, ο πρόεδρος του Συμβουλίου χαρακτήρισε «απαράδεκτα» ορισμένα σημεία της βρετανικής πρότασης, σημειώνοντας ωστόσο ότι θα μπορούσε να βρεθεί μια συμφωνία έως το Φεβρουάριο.
Η Ευρώπη ανησυχεί για το μεταναστευτικό
Κάλεσμα στους ηγέτες της Ε.Ε. να βρουν «κοινές λύσεις» στο προσφυγικό απηύθυνε ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς σε δηλώσεις του, που ακολούθησαν τη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, με θέμα την προετοιμασία της Συνόδου Κορυφής.
Ο Μ. Σουλτς υπογράμμισε πως το σύστημα μετεγκατάστασης δεν λειτουργεί και πως στην Ευρώπη των 570 εκατομμυρίων κατοίκων, ένα ή δύο εκατομμύρια πρόσφυγες «δε θα έπρεπε να είναι πρόβλημα».
Γιούνκερ για ευρωπαϊκή ακτοφυλακή
Από την πλευρά του, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε αισιόδοξος πως οι 28 ηγέτες θα συμφωνήσουν «τουλάχιστον επί της αρχής» με την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία ευρωπαϊκής ακτοφυλακής και συνοριοφυλακής.
«Πρέπει να προστατέψουμε τα σύνορά μας», είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί από την επαναφορά των ελέγχων εντός Σένγκεν πρέπει να σταματήσει. Επιπλέον, αναφερόμενος στην αμφιλεγόμενη πρόταση της Επιτροπής να μπορεί το νέο αυτό σώμα να παρεμβαίνει ακόμα και χωρίς τη συγκατάθεση του ενδιαφερόμενου κράτους-μέλους, επισήμανε πως δεν είναι υποστηρικτής της μεθόδου που προτείνεται, ωστόσο είναι ανάγκη «να διασφαλιστεί πως θα λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις».
Ερωτηθείς, τέλος, σχετικά με τη μίνι Σύνοδο των οκτώ χωρών που υποστηρίζουν ένα σχήμα επανεγκατάστασης προσφύγων απευθείας από την Τουρκία, σημείωσε πως δεν θεωρεί ότι αποτελεί σημάδι «διχασμού» και πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είναι παρούσα για να δείξει πως οι ευρωπαϊκοί θεσμοί είναι εκεί.
