Δεν ξέρω αν ήταν μεγάλες, ήταν όμως βαθιά συγκινητικές οι στιγμές που ζήσαμε χθες βράδυ, όλοι εμείς που είχαμε την τύχη να παρευρεθούμε στην παρουσίαση του βιβλίου της Αγγελικής Κίτσιου-Μαγαράκη "Σπίτια της καρδιάς..." στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου.
του Δημήτρη Καρατζάνη
Ένα εξαιρετικό βιβλίο-λεύκωμα, που, μέσα από τις 499 σελίδες του και τις 450 αισθητικά άψογες φωτογραφίες, ζωντανεύει έναν ολόκληρο κόσμο, μια άλλη εποχή. Τότε που ο ελληνισμός άνθιζε - κυριολεκτικά - στην «καθ' ημάς Ανατολή» και τα δείγματα της παρουσίας του, τα ελληνικά σπίτια, εξακολουθούν, 93 χρόνια μετά την καταστροφή, να στέκουν όρθια και να σφραγίζουν, ακόμα και με τη σιωπή τους, την παρουσία του εκεί. Αυτήν την παρουσία έφερε κοντά μας η κ. Μαγαράκη με την εξαιρετική δουλειά της.
Έξοχη η όλη οργάνωση της παρουσίασης. Λιτός αλλά ουσιαστικός ο λόγος του συντονιστή κ. Κεφαλάκη, καθώς και των μελών του "πάνελ", της έμπειρης και ταλαντούχου φιλολόγου κ. Φραγκιαδάκη, της αρχιτεκτόνισσας κ. Κουτάντου και της ψυχολόγου κ. Μυλωνάκη, που, πέρα από την αναφορά στο βιβλίο, μέσα από το γνωστικό της αντικείμενο η κάθε μια, άγγιξαν με επιστημοσύνη αλλά και ευαισθησία πτυχές της Μικρασιατικής τραγωδίας, που δεν ακούμε συχνά.
Εκείνη όμως που πλημμύρισε με συγκίνηση τη Βασιλική του Αγίου Μάρκου και έκανε όλα σχεδόν τα μάτια να δακρύσουν ήταν η συγγραφέας. Με φωνή που παλλόταν από συγκίνηση, με τέλεια άρθρωση, χωρίς προσκόλληση σε γραπτό κείμενο, αλλά με λόγια που ένιωθες να βγαίνουν από την ψυχή της, μας πήρε από το χέρι και μας ταξίδεψε, μέσα από τις φωτογραφίες των πληγωμένων σπιτιών - πολλά, με "σφιγμένα τα δόντια", στέκουν όρθια - σε μια, σε όλες τις αλησμόνητες Πατρίδες: Κωνσταντινούπολη, Ανατολική Θράκη, Προποντίδα, Βιθυνία, Πόντος, Καππαδοκία, Μικρασιατική Ενδοχώρα, Νότια Παράλια, Ιωνία, κ.λπ.
Χωρίς να γνωρίζομε αν αυτή η πρωτοβουλία αποτελούσε για την Αγγελική "τάμα", υποχρέωση, η εσωτερική παρόρμηση, για μας ήταν ένα μαγικό ταξίδι στις αλησμόνητες πατρίδες, στις γειτονιές και τα σπίτια των προγόνων, που όσο τα θυμόμαστε παραμένουν ζωντανά.
Η άψογη ανάγνωση κειμένων με αναφορά στη Μικρασία από την ηθοποιό-σκηνοθέτιδα κ. Δερμιτζάκη και η μουσική πλαισίωση της εκδήλωσης από τους Ηρακλειώτες καλλιτέχνες Αριάδνη Καρέκου-Βασιλάκη και Γιάννη Κασσωτάκη ήταν άλλη μια ευχάριστη έκπληξη των διοργανωτών. Μακάρι η πόλη μας να έχει συχνά τέτοιες εκδηλώσεις.
