Το σταυρό τους κάνουν οι ελαιοπαραγωγοί σε πολλές περιοχές της Κρήτης, περιμένοντας να έρθει η πολυπόθητη στιγμή που θα αρχίσουν τη συγκομιδή της πλούσιας και φέτος ελαιοπαραγωγής τους. Πολλές περιοχές του νησιού μας, με χαρακτηριστική περίπτωση τα χωριά στο Μονοφάτσι, τις Αρχάνες, χωριά της Πεδιάδας και της Βιάννου και λιόφυτα στο παραλιακό μέτωπο του νομού Ηρακλείου, έχουν από βεντέμα έως υπερβεντέμα.
Το αντίθετο συναίσθημα εκφράζουν οι αγρότες στα χωριά του Μαλεβιζίου, όπου η έλλειψη παραγωγής συνδυάζεται με την κακή χρονιά των σταφυλιών και προκαλεί απογοήτευση στους παραγωγούς, οι οποίοι όπου έχουν, ακόμα και λίγες να είναι οι ελιές τους, θα τρέξουν να τις μαζέψουν όσο γίνεται πιο γρήγορα!
Υπάρχουν έμποροι που υπολογίζουν ότι από την 1η Νοεμβρίου φέτος θα είναι έτοιμοι να ανοίξουν τις εγκαταστάσεις τους για να αρχίσουν να αγοράζουν λάδι για να εξάγουν. Ένας από τους εμπόρους αυτούς, που μας περιέγραψε μια πολύ ελπιδοφόρα για μια ακόμα χρονιά - μετά την περσινή - περίοδο για φέτος, είναι ο Αποστόλης Αγγελιδάκης στο Ασήμι του δήμου Αρχανών-Αστερουσίων, που λέει ότι, όπως όλα δείχνουν, η χρονιά θα είναι πολύ πρώιμη για το ελαιόλαδο.
«Η συγκομιδή, όπως όλα δείχνουν, θα ξεκινήσει ένα δεκαήμερο νωρίτερα φέτος», όπως εκτιμά ο κ. Αγγελιδάκης. «Ο καιρός έχει βοηθήσει με τις βροχές που έχει κάνει», λέει ο ίδιος, ενώ αναφέρεται στην περυσινή χρονιά, ελπίζοντας η φετινή να είναι ακόμα καλύτερη. «Πήγαμε αρκετά καλά. Πήραμε αρκετές ποσότητες. Το λάδι είχε καλές τιμές. Εμείς αγοράσαμε πέρυσι από 2,80 έως και 3,90 ευρώ το κιλό», λέει στη "Ν. Κρήτη" από την πλευρά του και ο αδελφός του, Κώστας Αγγελιδάκης, γεωπόνος.
Στο ερώτημά μας για την ποιοτική κατάσταση του ελαιολάδου, όπως αυτή εξελίσσεται μέχρι τώρα, ο Κώστας Αγγελιδάκης μάς είπε: «Φέτος δεν είχαμε και ιδιαίτερο πρόβλημα με το δάκο. Μάλιστα, εδώ στα μέρη μας η ποιότητα είναι πάρα πολύ καλή. Προβλήματα έχουμε δει μόνο στο βόρειο άξονα του Ηρακλείου, λόγω κλιματολογικών συνθηκών, λόγω υγρασιών κ.λπ., που έχουν δημιουργήσει τις συνθήκες για τη δακοπροσβολή της ελιάς. Υπήρχε μια έξαρση και υπάρχουν και ελαιώνες που είχαν μέχρι και 70 και 80% καταστροφή. Αλλά θεωρώ ότι είναι μεμονωμένες οι περιπτώσεις».
Η βεντέμα
Στην ερώτησή μας για τις περιοχές με τις μεγαλύτερες βεντέμες, ο κ. Αγγελιδάκης είπε: «Η περισσότερη παραγωγή είναι από την Αυλή, να πάμε στην Παναγιά, στους Κασάνους, στη Χερσόνησο, στο Καστέλι, σε όλα αυτά τα μέρη έχουμε υπερ-καρποφορία, ενώ σε όλη την άλλη Κρήτη έχουμε μια μεσαία καρποφορία της τάξης του 70% σε παραγωγικότητα των δέντρων. Έχουμε όμως και περιοχές στο Ρέθυμνο, στις χοντρολιές, που δεν έχουν τίποτα».
Στα σπίτια
Στο μεταξύ, ακόμα και σήμερα πολλοί παραγωγοί σε διάφορες περιοχές της Κρήτης κρατούν από πέρυσι αποθηκευμένο το λάδι τους στις αποθήκες των σπιτιών τους. Ο δήμαρχος Αρχανών-Αστερουσίων Μανόλης Κοκοσάλης τονίζει στην εφημερίδα μας ότι «πολλοί παραγωγοί κρατούν τα λάδια στις αποθήκες των σπιτιών τους και αυτή είναι η αιτία και έχει πάει η τιμή του λαδιού επάνω. Τώρα οι παραγωγοί οι δικοί μας πουλούν στα 3,70 ευρώ το κιλό τις τρεις γραμμές. Το κρατάνε αυτοί. Μα, δεν έχουν και εμπιστοσύνη να το αφήσουν. Και προτιμούν να το κρατήσουν στα σπίτια τους».
Βέβαια, δεν είναι και ό,τι ευκολότερο, όπως λέει ο ίδιος, να έχεις στο σπίτι σου μεγάλη ποσότητα ελαιολάδου. «Υπάρχει πρόβλημα. Αλλά από 'κει και πέρα, τι να κάνεις; Καλύτερα να το έχεις εσύ στο σπίτι σου παρά να το εκμεταλλεύεται ένας άλλος».
Οι παραγωγοί, όταν θέλουν να το πουλήσουν, επικοινωνούν με τους εμπόρους και το μεταφέρουν μόνοι τους.
Καταλήγοντας, ο δήμαρχος Αρχανών-Αστερουσίων αναφέρει ότι «φέτος από ποσότητα θα πάμε καλά, εδώ στην περιοχή μας. Θα έχουμε καλή παραγωγή, περίπου στα ίδια με την περυσινή χρονιά, αρκεί βέβαια να μη μας ξανακάνει χαλάζι, όπως έγινε προ ημερών, που είχε προκαλέσει σημαντικές ζημιές σε κάποιες περιοχές».
Στη Ζάκρο
Ο πρόεδρος του πρωτοπόρου Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζάκρου στο Λασίθι κ. Κατσικαλάκης λέει ότι φέτος η δική του περιοχή θα έχει μειωμένη παραγωγή.
«Είναι ζήτημα φέτος αν θα βγάλουμε 300 με 400 τόνους», όπως λέει. Μειωμένη παραγωγή αναμένεται όμως και συνολικά για το νομό Λασιθίου.
Το παράδειγμα του Συνεταιρισμού της Ζάκρου είναι προς μίμηση για όλες τις οργανώσεις των ελαιοπαραγωγών της Κρήτης, αφού πετυχαίνει κάθε χρόνο πολύ καλές τιμές, μέσα από μαζικές δημοπρασίες στο προϊόν.
«Μας ζητούν ακόμα και σήμερα λάδι. Αλλά δεν έχουμε άλλο για χύμα διάθεση. Οι ποσότητες που έχουμε κρατήσει είναι μικρές και είναι μόνο για τυποποίηση», προσθέτει ο κ. Κατσικαλάκης.
Πέρυσι ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζάκρου συγκέντρωσε από τα μέλη του 1.700 τόνους ελαιολάδου. «Ήταν», λέει ο πρόεδρος, «μια πολύ καλή παραγωγή, που δεν είχε ξαναγίνει για το συνεταιρισμό μας. Και δεν ήταν μόνο μεγάλη ποσότητα, αλλά και εξαιρετική ποιότητα, καθώς όλο μας το λάδι ήταν οξύτητας κάτω των 2 γραμμών. Και οι τιμές πολύ καλές. Κυμάνθηκαν από 3,25 ευρώ το κιλό στην αρχή της περιόδου, μέχρι και τα 4 ευρώ στη λήξη της περιόδου, και μιλάμε για καθαρές τιμές προς τον παραγωγό».
Οι τιμές
Σε επίπεδο Κρήτης, οι τιμές παραγωγού κυμαίνονται από 3,40 έως και 3,70 ευρώ το κιλό, ενώ έχουν υποστεί μια μικρή μείωση περίπου 10 με 15 λεπτών το κιλό κατά τον τελευταίο μήνα. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, αυτή η μείωση οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχει μεγάλη προσφορά ελαιολάδου το τελευταίο διάστημα, ενόψει της νέας ελαιοκομικής περιόδου και της προσπάθειας των παραγωγών να πουλήσουν το τελευταίο περυσινό τους λάδι για να "υποδεχτούν" τη νέα ελαιοκομική περίοδο.
Στο Μαλεβίζι «οι ελιές είναι λίγες»
Ακριβώς αντίθετη είναι η κατάσταση που επικρατεί στο Μαλεβίζι. Ο πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Πυργούς Μιχάλης Χαιρέτης λέει στην εφημερίδα μας ότι «οι ελιές είναι λίγες. Φανταστείτε ότι σε πολλά λιόφυτα ο κόσμος δε θα πάει να μαζέψει. Και αλλού, όπου πάει, θα βρει πολύ μικρή παραγωγή, ενώ πέρυσι ήταν και σε μας καλή χρονιά».
Ο κόσμος στο Μαλεβίζι περίμενε όμως ένα καλό εισόδημα και από τα σταφύλια, όμως φέτος δε θα έχει ούτε από αυτά, αφού οι θεομηνίες τα σάπισαν κι έμειναν πάνω στις κουρμούλες. Είναι η άλλη όψη του νομίσματος αυτό που συμβαίνει στο Μαλεβίζι φέτος...
Χριστόφορος Παπαδάκης
