default-image

Προς τα πού θα οδηγήσει τη Ν.Δ. ο νέος αρχηγός

Απόψεις
Προς τα πού θα οδηγήσει τη Ν.Δ. ο νέος αρχηγός

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα ελληνικά κόμματα εξουσίας - και αυτό είναι περίπου μια αυταπόδεικτη αλήθεια - δεν είναι "κόμματα αρχών", αλλά κόμματα που βασίζονται, στηρίζονται σε και προσδιορίζονται από τη φυσιογνωμία του αρχηγού τους.

Του Γιώργου Ψαρουλάκη

Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να διαφοροποιηθεί αρχικά απ' αυτό το πλαίσιο, αλλά πολύ σύντομα (πολύ συντομότερα απ' ό,τι περίμεναν ακόμη και οι "ρεαλιστές" εντός του κόμματος) μετατράπηκε σε ένα τυπικά "αρχηγικό" κόμμα, η φυσιογνωμία του οποίου είναι ταυτισμένη με αυτήν του αρχηγού του.

Για ένα κόμμα της Αριστεράς αυτό μοιάζει τουλάχιστον παράξενο, αν όχι εντελώς αφύσικο, αλλά είναι εύκολα εξηγήσιμο, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ διέρχεται από τις ατραπούς της μεταλλαγής του σε ένα τυπικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα εξουσίας, απ' αυτά που αφθονούν στην Ευρώπη. Απλώς στο νεοφιλελεύθερο αφήγημα - στο οποίο έχουν υποκύψει τα περισσότερα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης και αυτό τους έχει στοιχίσει εκλογικά - βάζει και κάποιες δικές του "ριζοσπαστικές" ιδέες, που μένει να δούμε αν μπορεί να τις βάλει και σε πράξη.

Ωστόσο το θέμα αυτού του άρθρου δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, απλώς δοθείσης της ευκαιρίας τονίσαμε την ομοιότητά του στο σημείο αυτό (το concept ταυτότητα = αρχηγός) με το κατεξοχήν αρχηγικό κόμμα της ελληνικής πολιτικής σκηνής, τη Νέα Δημοκρατία.

Το θέμα μας λοιπόν είναι η Νέα Δημοκρατία και η φυσιογνωμία της την "επόμενη ημέρα", βάσει πάντα του αρχηγού που θα εκλέξουν τα μέλη και οι φίλοι του κόμματος, που θα προσέλθουν στην κάλπη σε ενάμιση περίπου μήνα από τώρα, καθώς οι διαδικασίες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη.

Η Ιστορία διδάσκει

Ξεκινήσαμε με τη βασική αρχή ότι τα κόμματα εξουσίας στην Ελλάδα προσδιορίζονται και λαμβάνουν την ταυτότητά τους από τον επικεφαλής τους. Ας πάμε λ.χ. στη δεκαετία του 1980. Η τότε Νέα Δημοκρατία, έχοντας ως "προσωρινή λύση" τον Ευάγγελο Αβέρωφ, που της προσέδιδε ένα "παλαιοδεξιό" προφίλ, πήγε στο... αντίθετο άκρο, επιλέγοντας τον Κώστα Μητσοτάκη, έναν κεντρογενή πολιτικό, που ήταν ο πρώτος εν Ελλάδι θιασώτης του νεοφιλελευθερισμού που είχαν εφαρμόσει Ρίγκαν και Θάτσερ σε ΗΠΑ και Η.Β. αντίστοιχα.

Η Ν.Δ. συνέχισε να έχει ως επίσημη ιδεολογία το "ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό" (όπως καθορίστηκε ήδη από την εποχή Καραμανλή), αλλά πλέον το "φιλελευθερισμός" λάμβανε νέο περιεχόμενο. Η αδυναμία της Ν.Δ. υπό τον Κ. Μητσοτάκη να νικήσει αποφασιστικά το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου στις συνεχόμενες εκλογές έφερε τους πρώτους κλυδωνισμούς. Στη συνέχεια ο Κ. Μητσοτάκης έγινε πρωθυπουργός με μια εύθραυστη πλειοψηφία, αλλά έπεσε, καθώς οι πολιτικές του δεν ήταν καθόλου δημοφιλείς και σαμποταρίστηκε ευθέως από τον Αντώνη Σαμαρά.

Μετά τον Κ. Μητσοτάκη η Ν.Δ. επέστρεψε στις "λαϊκοδεξιές" ρίζες της, με τον Μιλτιάδη Έβερτ, μια επιστροφή που έγινε ακόμη πιο προφανής με τον Κώστα Καραμανλή το νεότερο στη συνέχεια, ο οποίος μετακίνησε τη Ν.Δ. προς... το κέντρο, αλλά όχι σε νεοφιλελεύθερη κατεύθυνση (όπως ο Κ. Μητσοτάκης) αλλά σε πιο... κεϋνσιανή.

Η επιλογή του Αντώνη Σαμαρά το 2010 έφερε τη Ν.Δ. πολύ πιο δεξιά πολιτικά και πιο νεοφιλελεύθερα οικονομικά, αν και στο δεύτερο έκανε... την ανάγκη φιλότιμο, αφού αυτό επέβαλλαν οι Ευρωπαίοι εταίροι. Εφόσον οι φίλοι και οπαδοί της Ν.Δ. επέλεγαν την Ντόρα Μπακογιάννη, το κόμμα θα παρέμενε πολιτικά εκεί που ήταν επί Κ. Καραμανλή, αλλά οικονομικά θα πήγαινε... ακόμη πιο νεοφιλελεύθερα και μάλιστα συνειδητά και όχι εξ ανάγκης.

Οι υποψήφιοι και οι πολιτικές τους

Ας δούμε λοιπόν τους κυριότερους υποψήφιους της Ν.Δ. ξεκινώντας από εκείνους που έχουν ήδη εκφράσει την πρόθεσή τους και προχωρώντας σε αυτούς που πιθανότατα θα είναι υποψήφιοι. Φυσικά, όπως είχα επισημάνει και σε προηγούμενο σημείωμα, σε καμία περίπτωση οι υποψήφιοι που θα φτάσουν στη "γραμμή εκκίνησης" δε θα είναι παραπάνω από 2 ή 3, ωστόσο μέχρι την οριστικοποίηση μπορεί αρκετοί να βγουν μπροστά, είτε... ως "λαγοί" άλλων, είτε για να δημιουργήσουν πολιτικό κεφάλαιο προς αξιοποίηση στη συνέχεια.

Κυριάκος Μητσοτάκης

Ο νεότερος γιος του Κώστα Μητσοτάκη θα είναι ο τρίτος της οικογένειας που θα διεκδικήσει την προεδρία της Ν.Δ. - ο πατέρας του έγινε αρχηγός, η αδελφή του απέτυχε. Ξεκινά με καλές πιθανότητες λόγω του ότι είναι από τα πλέον αναγνωρίσιμα πρόσωπα της Ν.Δ. και έχει κατορθώσει, παρότι θήτευσε σε "καυτά" μνημονιακά υπουργεία, να μη γίνει τόσο αντιπαθής όσο άλλοι υπουργοί της Ν.Δ. (λ.χ. Χατζηδάκης, Γεωργιάδης κ.λπ.).

Ιδεολογικά, ο Κ. Μητσοτάκης τοποθετείται στο φιλελεύθερο χώρο. Είναι μετριοπαθής, οικονομικά είναι ακραία φιλελεύθερος, δεν έχει πρόβλημα να συνομιλεί με όλες τις πτέρυγες του κόμματος (σύμφωνα με τα παρασκηνιακά λεγόμενα, ίσως τον στηρίξουν στο τέλος οι "ακραίοι φιλελεύθεροι" όπως ο Βορίδης και ο Γεωργιάδης).

Εφόσον η Ν.Δ. πορευτεί με αρχηγό τον Κ. Μητσοτάκη, θα δούμε ένα κόμμα που θα προσπαθήσει για μία ακόμη φορά να κάνει "σημαία" του τον οικονομικό φιλελευθερισμό, ενώ θα προσπαθεί να ισορροπήσει με τις πολιτικές ανάγκες του κόμματος. Και ταυτόχρονα, εφόσον στηριχτεί από Βορίδη κ.λπ. θα πρέπει να περιμένουμε αναβάθμιση σε κομματικό επίπεδο και της ακροδεξιάς πτέρυγας, που με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη πέρασε σε δεύτερο πλάνο.

Πάντως ο Κ. Μητσοτάκης είναι, όπως οι περισσότεροι υποψήφιοι, υπέρ του συγκερασμού των απόψεων όλων των πτερύγων της Ν.Δ. και δεν αναμένεται να δούμε "εντυπωσιακές ανατροπές" σε αυτό το πεδίο.

Απόστολος Τζιτζικώστας

Κομματικά έχει πολλές συμπάθειες στον κομματικό μηχανισμό, θεωρείται το πουλέν του κόμματος στη βόρεια Ελλάδα (όπου είναι πολύ δημοφιλής και έχει παράξει έργο ως περιφερειάρχης) αλλά πέραν τούτου... ουδέν. Γόνος πολιτικού τζακιού και αυτός (ο πατέρας του ήταν βουλευτής και υπουργός επί σειρά ετών), με συμπάθειες κυρίως στην παραδοσιακή Δεξιά όπου βρίσκονται και οι ιδεολογικές αναφορές του.

Δεν είναι γνωστός στην υπόλοιπη χώρα, δεν έχει προβληθεί επαρκώς για να διεκδικήσει αρχηγία σε "ανοιχτές" διαδικασίες και έχει και ένα σοβαρό κώλυμα: ακόμη και αύριο να γίνουν εκλογές, δεν μπορεί να εκλεγεί βουλευτής λόγω συνταγματικού κωλύματος με τα τωρινά καθήκοντά του. Θα μπορέσει να διεκδικήσει βουλευτικό αξίωμα μόνο το 2019.

Πέραν των τυπικών προβλημάτων (να έχει η Ν.Δ. αρχηγό που δεν μπορεί να εκλεγεί βουλευτής) ο Τζιτζικώστας δεν έχει πιθανότητες σε αυτή τη φάση και το γνωρίζει. Αλλά καθώς προετοιμάζεται για "μεγάλα πράγματα" στο μέλλον, πιθανόν με την υποψηφιότητά του φωνάζει "είμαι και εγώ εδώ" και κάνει μια επένδυση για το αύριο.

Εφόσον (απίθανο, αλλά...) εκλεγεί, η Ν.Δ. θα συνεχίσει στο "καραμανλικό" μονοπάτι, από εκεί που σταμάτησε ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, δηλαδή με ένα κεντροδεξιό προφίλ και ταυτόχρονα με προσπάθεια συμβιβασμού όλων των πτερύγων του κόμματος.

Αδωνις Γεωργιάδης/Μάκης Βορίδης

Δεν έχει εκφράσει ακόμη τη θέλησή του να είναι υποψήφιος και πολύ πιθανό είναι τελικώς να μην είναι, ωστόσο ο Μάκης Βορίδης εκπροσωπεί μια πολύ υπαρκτή τάση του κόμματος, αυτήν της άκρας δεξιάς. Βεβαίως ταυτόχρονα είναι και από τους ακραιφνείς νεοφιλελεύθερους, όπως άλλωστε και ο "έτερος Καππαδόκης" της ακροδεξιάς πτέρυγας, Γεωργιάδης - που επίσης έχει σε ανύποπτο χρόνο εκφράσει την προθυμία του να διεκδικήσει τον αρχηγικό θώκο και χθες το επισημοποίησε και έγινε άλλος ένας στην κούρσα των υποψηφίων. Κάνουμε λοιπόν αναφορά και στους δύο, διότι λειτουργούν μαζί σε αυτήν την υπόθεση, εξάλλου μέχρι την τελευταία στιγμή "παιζόταν" ποιος από τους δύο θα "έβγαινε μπροστά".

Βεβαίως - για να είμαστε ρεαλιστές - ούτε ο ένας, ούτε ο άλλος έχουν πιθανότητες να εκλεγούν στην αρχηγία, αφού οι απόψεις τους είναι υπερβολικά ακραίες (και πολιτικά και οικονομικά) ακόμη και για τη Νέα Δημοκρατία. Αλλά ο Βορίδης πρακτικά συμπεριφέρεται σαν "κληρονόμος" του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος επί της ουσίας τον είχε χρίσει άτυπο Νο2 της κοινοβουλευτικής ομάδας της Ν.Δ., κάτι που λέει πολλά. Πάντως η κάθοδος Γεωργιάδη μάλλον έχει στόχο να "καταγράψει" την ακροδεξιά/νεοφιλελεύθερη τάση της ΝΔ και να δημιουργήσει τετελεσμένα για τη μελλοντική φυσιογνωμία του κόμματος.

Στην απίθανη περίπτωση που ο Γεωργιάδης εκλεγόταν αρχηγός της Ν.Δ., το κόμμα θα έκανε δύο "στροφές": μια ακροδεξιά στροφή στον πολιτικό τομέα και μια νεοφιλελεύθερη στροφή στον οικονομικό. Βεβαίως το "ταβάνι" της ακροδεξιάς στην Ελλάδα είναι περιορισμένο και μια Νέα Δημοκρατία με αυτά τα χαρακτηριστικά θα είχε αρκετά προβλήματα στο να πιάσει την εκλογική βάση που απολαμβάνει η σημερινή - μετριοπαθής - Ν.Δ. Διότι ακόμη και στην περίοδο Σαμαρά, απλώς το κόμμα είχε μετακινηθεί λίγο προς τα δεξιά και κυρίως σε επίπεδο ρητορικής.

Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης και η κεντρώα στροφή

Πολύπειρο κομματικό στέλεχος, με θέσεις ευθύνης και ουσίας στον κομματικό μηχανισμό επί σχεδόν 30 χρόνια, ενώ την εποχή του Κώστα Καραμανλή ήταν ο "ισχυρός άνδρας" της Ν.Δ. Η "προσωρινή" προεδρία του δεν μπορεί να κριθεί "αποτυχημένη", αφού παρά το "στρογγύλεμα" του λόγου του και την πλήρη απουσία επιχειρημάτων (για το οποίο δεν είναι υπεύθυνος αυτός, αλλά η συνολική πολιτική της Ν.Δ. την τελευταία πενταετία) κατόρθωσε να μην πάει χειρότερα από τον Αντώνη Σαμαρά τον Ιανουάριο, αντίθετα, πέτυχε οριακή αύξηση του ποσοστού της Ν.Δ.

Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά του ως προς το αν θα είναι υποψήφιος και δε γνωρίζουμε αν τελικά το αποφασίσει. Εξαρτάται από το αν κατέβει κι άλλος προερχόμενος από την "καραμανλική" πτέρυγα - καθώς φαίνεται ο κ. Μεϊμαράκης (που έχει έτσι κι αλλιώς σοβαρές ενστάσεις για την εκλογή "από τη βάση") δε θέλει να μπει στη διαδικασία των άγονων αντιπαραθέσεων με σωρεία υποψηφίων, αλλά θέλει ξεκάθαρες λύσεις.

Εφόσον "μονιμοποιηθεί" στην "προσωρινή" θέση, ο Β. Μεϊμαράκης θα συνεχίσει την κεντρώα στροφή του κόμματος, δίχως ωστόσο να αφήνει εκτός νυμφώνος και τις υπόλοιπες πτέρυγες, αφού αναγκαστικά η Ν.Δ. αποτελεί ένα άθροισμα πολιτικών θέσεων που ξεκινούν από την άκρα δεξιά και φθάνουν στο φιλελεύθερο κέντρο.

Το πώς θα πορευτεί στον οικονομικό τομέα μένει να το δούμε. Σίγουρα δε θα έχουμε τον "υπερήφανο νεοφιλελευθερισμό" της περιόδου Σαμαρά, όπου στελέχη όπως ο Γεωργιάδης "φώναζαν" πόσο... καλά είναι τα μνημόνια, κάνοντας τεράστια ζημιά στη Ν.Δ. Αλλά επίσης οι καιροί δεν επιτρέπουν επιστροφή στη "λαϊκή δεξιά". Οπότε... κάπου στη μέση, τουλάχιστον όσον αφορά στη ρητορική, γιατί στην πράξη... ό,τι πουν οι δανειστές θα κάνει οποιοσδήποτε κυβερνήσει τη χώρα.

Η δυναμική του Μανόλη Κεφαλογιάννη

Ο πολύπειρος Ηρακλειώτης ευρωβουλευτής έχει πολλά κομματικά ένσημα, έχει υπάρξει πολλάκις υπεύθυνος προεκλογικού αγώνα της Ν.Δ., έχει μια σημαίνουσα παρουσία στην Ευρωβουλή και έχει υπηρετήσει υποδειγματικά όλες τις ηγεσίες του κόμματος. Δηλαδή, τα έχει καλά με όλες τις πτέρυγες.

Γι' αυτό, εφόσον αποφασίσει να κατέλθει, έχει μια δυναμική η υποψηφιότητά του. Ωστόσο τις τελευταίες ημέρες ο Μ. Κεφαλογιάννης δε δείχνει διάθεση να "ανοίξει τα χαρτιά" του, οπότε... περιμένουμε.

Πολιτικά, ο Μανόλης Κεφαλογιάννης, αν και προέρχεται από τη "λαϊκή δεξιά", έχει αποκτήσει συμπάθειες και σχέσεις με όλες τις πλευρές. Εκπροσωπεί το συναινετικό προφίλ του αρχηγού της Ν.Δ. που θα προσπαθήσει να συμβιβάσει στην πολιτική του κόμματος όλες τις πτέρυγές της. Στον οικονομικό τομέα, σαφώς και αναμένεται να είναι εκσυγχρονιστικός ο λόγος και οι απόψεις του, ιδιαίτερα δε μετά την τριβή του στο Ευρωκοινοβούλιο.

Οι άλλοι υποψήφιοι

Υπάρχουν πολλοί ακόμη που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το θώκο της Ν.Δ., ενώ υπάρχουν και "επίσημες" ανακοινώσεις υποψηφιότητας, που δε γνωρίζουμε βεβαίως αν "θα πάνε μέχρι το τέλος". Όπως για παράδειγμα ο Παναγιώτης Ψωμιάδης και ο Μάρκος Πανέττας - αμφότεροι δεν έχουν την παραμικρή πιθανότητα για αρχηγοί και η κίνησή τους μόνο ως "λαγός" για κάποιον άλλον υποψήφιο μπορεί να ερμηνευτεί.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News