default-image

Νέα Δημοκρατία: Ο νέος αρχηγός και η νέα πολιτική

Απόψεις
Νέα Δημοκρατία: Ο νέος αρχηγός και η νέα πολιτική

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το εκλογικό αποτέλεσμα που πέτυχε η Νέα Δημοκρατία υπό την ηγεσία του Βαγγέλη Μεϊμαράκη μπορεί να αποτιμηθεί με διάφορους τρόπους. Ωστόσο, καμία από τις αποτιμήσεις δεν μπορεί να του δώσει την ταμπέλα της "επιτυχίας". Όμως, ούτε και η "παταγώδης αποτυχία" για την οποία μιλάνε (φανερά ολίγοι, κρυφά πολύ περισσότεροι) κάποια στελέχη της παράταξης είναι. Και όσοι μιλάνε για "αποτυχία" δείχνουν δύο πράγματα: την ηγεσία Μεϊμαράκη (λιγότερο) και την "κεντροδεξιά στροφή" (περισσότερο). Προσωπικά θεωρώ θεμελιωδώς λανθασμένη αυτήν την "ανάγνωση".

Του Γιώργου Ψαρουλάκη

Πιστεύω ότι η εκλογική παρουσία της Ν.Δ., τηρουμένων των αναλογιών και με τα σημερινά δεδομένα, δεν ήταν "αποτυχημένη". Ούτε και "επιτυχημένη" ήταν, αλλά σαφώς και δεν ήταν η "μεγάλη ήττα" για την οποία μιλούν κάποιοι.

Όμως, γιατί συμβαίνει αυτό;

Το πολιτικό πρόβλημα της Ν.Δ.

Ας δούμε αναλυτικά τα ζητήματα που έχω εντοπίσει ως προς τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κόμμα που ίδρυσε ο Κων/νος Καραμανλής.

- Η Ν.Δ. πήγε στις εκλογές... δίχως πολιτικό αφήγημα. Δίχως κεντρική γραμμή, δίχως πολιτική πυξίδα. Ο Αντώνης Σαμαράς βάσισε την προεκλογική του τακτική σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις στον... μπαμπούλα. Τον "Γκοτζίλα", όπως τον λέμε χαριτολογώντας τα τελευταία χρόνια. Δηλαδή, επέσειε την απειλή «θα έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ και θα μας βγάλει από το ευρώ». Είναι προφανές ότι η υιοθέτηση και υπογραφή από το ΣΥΡΙΖΑ (με τους γνωστούς κλυδωνισμούς) του τρίτου μνημονίου "ξεδόντιασε" παντελώς αυτό το αφήγημα και άφησε τη Ν.Δ. ενάμιση μήνα πριν από τις εκλογές, κι ενώ είχε "υποχρέωση" να ψηφίσει και το νέο μνημόνιο, να αναζητεί μια νέα ταυτότητα. Φυσικά, αυτό θα ήταν αδύνατο, δε συνέβη, και το αποτέλεσμα ήταν να μη μπορεί να πείσει ως εναλλακτική λύση, ακόμη και αυτού του ΣΥΡΙΖΑ.

- Ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης μοιάζει με τον καλό στρατιώτη που στέλνεται στην πρώτη γραμμή της μάχης με ένα ωραίο, τεχνολογικά προχωρημένο όπλο, αλλά... δίχως πυρομαχικά. Καθ' όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου η Ν.Δ. βαρούσε... άσφαιρα. Δεν είχε τι να πει, δεν είχε καμία εναλλακτική πρόταση, βασίστηκε σε δύο "επιχειρήματα" τα οποία ήταν πολιτικά αστεία: Ψηφίστε εμάς γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι... πιο αναξιόπιστος και ψηφίστε τον Βαγγέλη γιατί ο Αλέξης είναι ψευτράκος. Ε, δεν κερδίζεις εκλογές με τέτοια επιχειρήματα, το πολύ εκλογές δεκαπενταμελούς.

Το "κέντρο"

- Η Ν.Δ. επιχείρησε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να περάσει από την ακροδεξιά ρητορική του Αντώνη Σαμαρά και των "πουλέν" του σε μια πιο κεντρώα και πιο ευρέως αποδεκτή ρητορική. Αυτή η προσπάθεια δεν πέτυχε, αλλά... πρέπει να δούμε γιατί δεν πέτυχε. Και ο ένοχος δεν είναι ότι "ήταν κακό που ανοίχτηκε η Ν.Δ. στο κέντρο", αλλά το ότι... η Ν.Δ. δεν είχε καμία πρόταση για το "κέντρο". Η αντίθεση στο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να βοήθησε τη Ν.Δ. να κερδίσει τις εκλογές του 2012 και να συγκρατήσει τις απώλειές της τον Ιανουάριο, αλλά... δεν είναι πρόταση διακυβέρνησης. Και ήδη είδαμε ότι η μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ έχει στερήσει πλήρως από επιχειρήματα τη Ν.Δ.

- Το ζήτημα των ταξικών αναφορών δουλεύει... άσχημα πλέον για τη Νέα Δημοκρατία. Είναι το κατεξοχήν κόμμα της αστικής τάξης (ανεξαρτήτως του ότι τα περισσότερα κόμματα την ίδια τάξη εξυπηρετούν) και για το λόγο αυτό ξεκινά με πιο περιορισμένο κομματικό ακροατήριο από τα κόμματα που κινούνται "αριστερότερα". Παλιότερα η Ν.Δ. πετύχαινε, ιδιαίτερα με κεντρογενείς επικεφαλής (Μητσοτάκης) ή με κεντρώες πολιτικές (Καραμανλής), να ξεπερνά αυτόν το σκόπελο και να "ακουμπά" πολύ ευρύτερα στρώματα πληθυσμού. Άλλωστε και στη Γερμανία ή την Αγγλία τα συντηρητικά κόμματα κατορθώνουν να ψηφίζονται από μικροαστούς και από μισθωτούς. Ωστόσο, η Ν.Δ. των μνημονίων έχει μια χαρακτηριστική δυσκολία να προσεγγίσει άλλο ακροατήριο πέραν εκείνου στο οποίο έχει πάγιες αναφορές (τα πλέον εύπορα στρώματα, τους παραδοσιακούς ψηφοφόρους της Δεξιάς, τους ένστολους κ.λπ.).

Η επιλογή νέου αρχηγού ως... rebranding

Βεβαίως, η Νέα Δημοκρατία ξεκίνησε την ύπαρξή της ως ένα προσωποπαγές κόμμα, όπου κουμάντο κάνουν τα καπετανάτα (οι "βαρονίες", αλλιώς) της παραδοσιακής Δεξιάς, αλλά και τα νεότερα (οι "ξενομπασάρηδες") και τον τελικό λόγο για την πολιτική τον έχει ο αρχηγός. Δηλαδή η Ν.Δ. ήταν συνηθισμένη να σηματοδοτεί την πολιτική της ταυτότητα με την επιλογή αρχηγού.

Ας πούμε, η επιλογή Μητσοτάκη σηματοδοτούσε μια "στροφή στο κέντρο", την εποχή που το ΠΑΣΟΚ σάρωνε τα εργατικά και μικροαστικά στρώματα. Η επιλογή Έβερτ σήμαινε μια "στάση αναμονής και επιστροφή στην παραδοσιακή Δεξιά", αφού τα καπετανάτα ετοίμαζαν ήδη τη μελλοντική λύση, που ήταν ο Κ. Καραμανλής ο νεότερος και η "επιστροφή στις ρίζες του Καραμανλισμού" - άλλο αν τελικά ο ανιψιός του ιδρυτή του κόμματος "βγήκε" ο πλέον... κεντρώος όλων. Αντίστοιχα, η επιλογή του Αντώνη Σαμαρά έναντι της Ντόρας Μπακογιάννη σήμαινε την επάνοδο στον παραδοσιακό δεξιό δρόμο, ενώ η αντίθετη επιλογή θα σήμαινε ότι το κόμμα θα βάδιζε πιο κεντρώα και πιο νεοφιλελεύθερα.

Σε κάθε περίπτωση, ο επικεφαλής της Ν.Δ. σημαίνει και την αλλαγή κατεύθυνσης (ή επιμονή στην ίδια κατεύθυνση μέσω... άλλου δρόμου) και έτσι έχει μάθει να λειτουργεί η Νέα Δημοκρατία.

Ωστόσο, κρίνω ότι σε αυτήν τη φάση αυτό δεν αρκεί. Απαιτείται μια πολύ ουσιωδέστερη αλλαγή από απλώς μια αλλαγή ηγεσίας που θα σηματοδοτήσει μια στροφή στο Κέντρο ή στη Δεξιά.

Θεωρώ ότι απαιτείται ένας επαναπροσδιορισμός της ταυτότητας της Ν.Δ., και κυρίως της πολιτικής της έκφρασης. Διότι, όταν στο σημαντικότερο κομμάτι, αυτό της οικονομίας, η μόνη διαφοροποίησή σου από αυτά που επιβάλλουν οι δανειστές είναι... ότι εσύ προσπαθείς να μην πειραχθούν οι φαρμακοποιοί... ε, αυτό είναι ένα ζητηματάκι.

Όταν έχεις συμβάλει τα μέγιστα στην απόλυτη φτωχοποίηση των μισθωτών - το μεγαλύτερο pool ψηφοφόρων, αφού το σύνολο των μισθωτών ξεπερνά τα 3,4 εκατ. και δε βάζουμε καν τους άνεργους μέσα - και δεν κάνεις τίποτε για να τους προσεγγίσεις, ίσα-ίσα, "υπόσχεσαι" ακόμη περισσότερο αίμα και μάλιστα την ίδια ώρα προσπαθείς να απομακρύνεις και τους μισθωτούς του δημόσιου τομέα, τους μισούς εκ των οποίων έχεις διορίσει εσύ (η Ν.Δ.)... ε, τότε μάλλον θα έχεις ένα πρόβλημα στην κάλπη.

Το "ταβάνι"

Μόνο με τους επιχειρηματίες, τους αγρότες και τους συνταξιούχους (οι τρεις από τις τέσσερις ομάδες όπου η Ν.Δ. είναι ψηλά - η τέταρτη είναι οι νοικοκυρές) δεν υπάρχει περίπτωση να ξεπεράσεις το 30%, που θα πρέπει να λογίζεται και το "ταβάνι" σου, κάτω από ιδανικές συνθήκες.

Αν η Ν.Δ. δεν ανοιχτεί και σε άλλα στρώματα σε κοινωνικό επίπεδο, θα πρέπει να περιμένει... μια νέα εποχή της αφθονίας, για να γίνει ξανά πραγματικά μεγάλη πολιτική δύναμη. Μια και τέτοια εποχή... δεν αναμένεται για την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον... θα πρέπει να προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα και η Ν.Δ.

Σαφώς και η αλλαγή ηγεσίας θα σηματοδοτήσει μια αλλαγή... αλλά αν δεν αλλάξει και το περιεχόμενο της πολιτικής της Ν.Δ., το μέλλον θα είναι δύσκολο για τη συντηρητική παράταξη.

Τα πρόσωπα της... αρχηγίας

Για τη θέση του νέου προέδρου της Ν.Δ. έχουν ακουστεί πολλά ονόματα. Μέχρι τώρα ο μόνος που έχει δηλώσει απερίφραστα τη θέλησή του να είναι υποψήφιος είναι ο Πέτρος Τατούλης, όμως ονόματα ακούγονται... πάρα πολλά και ορισμένα παίζουν πολύ δυνατά.

Φυσιολογικά, και αν δε συμβεί κάτι απρόοπτο στην πορεία, η εκλογή θα γίνει ξανά από τη βάση της Νέας Δημοκρατίας, σύστημα το οποίο αρκετοί στο κόμμα δεν επιθυμούν (ένας απ' αυτούς είναι και ο προσωρινός πρόεδρος Βαγγέλης Μεϊμαράκης).

Αυτό το σύστημα σαφώς ευνοεί τους πλέον "προβεβλημένους" και δυσχεραίνει το εσωκομματικό παιχνίδι. Επίσης, θα δημιουργήσει πρόβλημα εφόσον οι υποψήφιοι είναι περισσότεροι από δύο. Γίνονται πάντως έντονες ζυμώσεις στα όργανα της Ν.Δ. και αναμένεται τις επόμενες ημέρες να γίνει γνωστό το σύστημα εκλογής.

Μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για μια διαδικασία όπου θα υπάρξουν και οι απαραίτητοι "λαγοί", που είτε θα ανοίξουν το δρόμο για άλλη υποψηφιότητα, είτε θα δημιουργήσουν ένα ρεύμα που... θα διοχετεύσουν στη συνέχεια σε άλλη υποψηφιότητα.

Να σημειώσουμε ακόμη ότι ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης πιθανότατα δεν θα είναι υποψήφιος, καθώς διαφωνεί με τη διαδικασία εκλογής από τη βάση. Εφόσον επιλεγεί σύστημα εκλογής από συνέδρους, τότε... δεν είναι απίθανο να τον δούμε και μόνιμο αρχηγό της Ν.Δ., για τα επόμενα χρόνια τέλος πάντων. Όμως δε θα το έλεγα και ιδιαίτερα πιθανό αυτό...

Ας δούμε λοιπόν τους πιθανούς (ή λιγότερο πιθανούς) υποψήφιους για την αρχηγία της Ν.Δ., ξεκαθαρίζοντας εξαρχής ότι απ' όλα αυτά τα ονόματα πιθανόν τελικά οι υποψήφιοι να είναι... μόνο δύο:

- Μανόλης Κεφαλογιάννης: θα ξεκινήσουμε από τον Ηρακλειώτη επικεφαλής των ευρωβουλευτών της Ν.Δ. Με μακρά ιστορία στο κόμμα και σημαντικό έργο, φέρεται διατεθειμένος να μπει στη "μάχη" για την προεδρία, έχοντας πλέον τα ερείσματα και τις συμμαχίες για να πετύχει αποτελέσματα, ενώ είναι και αρκετά προβεβλημένος. Ο Ηρακλειώτης πολιτικός δέχεται πιέσεις από αρκετές πλευρές να είναι υποψήφιος και κατά τα φαινόμενα θα τον δούμε στη "γραμμή της εκκίνησης". Έχει πιθανότητες, αν το κόμμα προσανατολιστεί σε μια πιο "σύγχρονη" κατεύθυνση και πιθανόν να τα πάει πολύ καλά με τους ψηφοφόρους της "βάσης", ανάλογα πάντα με τον αντίπαλο.

- Πέτρος Τατούλης: Δεν είναι από τους πιο... συμπαθείς εντός της Ν.Δ., ούτε και από τους πιο προβεβλημένους, ενώ έχει προκαλέσει μάλλον αρνητικά συναισθήματα με πολλές δηλώσεις του κατά το παρελθόν. Ωστόσο, θεωρεί ότι έχει πιθανότητες, ή τέλος πάντων... αυτό δείχνει.

- Όλγα Κεφαλογιάννη: Άλλη μια κρητική υποψηφιότητα, που δεν ξέρουμε αν θα προχωρήσει (δεν έχουν γίνει γνωστές οι προθέσεις της συμπαθούς Ρεθυμνιώτισσας). Έχει πολλές συμπάθειες στη βάση του κόμματος, έχει συμπάθειες και σε σημαντικούς επιχειρηματικούς κύκλους, έχει έργο στο υπουργείο Τουρισμού σημαντικό, είναι γοητευτική... Δεν ξέρουμε αν αυτά φτάνουν, πάντως κάποιοι καλοβλέπουν την υποψηφιότητά της.

- Μάκης Βορίδης: Αν η Ν.Δ. αποφασίσει να συνεχίσει από εκεί που σταμάτησε με τον Αντώνη Σαμαρά και να εξελιχθεί σε ένα καθαρά δεξιό κόμμα, ο Μάκης Βορίδης μάλλον θα είναι η ιδανική επιλογή. Αν η εκλογή γίνει από τη βάση, ο ιδιαίτερα προβεβλημένος πρώην βουλευτής του ΛΑΟΣ έχει πάρα πολύ ισχυρές πιθανότητες, ωστόσο αν η εκλογή γίνει από τους συνέδρους, μάλλον θα είναι απίθανο να τον δούμε αρχηγό της Ν.Δ. - είναι "ξενομπασάρης" και "ακροδεξιός", δύο στοιχεία που δεν κάνουν γκελ στην ισχυρή καραμανλική πτέρυγα και στους μητσοτακικούς και κεντρογενείς. Έχει αναμιχθεί και στην υπόθεση της Energa, έχει και αρκετούς "σκελετούς στην ντουλάπα" (καθώς υπήρξε αρχηγός του χουντικού και ρατσιστικού Εθνικού Μετώπου) και όλα αυτά στη σύγχρονη πολιτική σκηνή είναι μεγάλα μειονεκτήματα.

- Απόστολος Τζιτζικώστας: Πουλέν των καραμανλικών και των καπετανάτων της βόρειας Ελλάδας (όπου και η "βάση" της Ν.Δ. - από τη Μακεδονία προέρχεται η οικογένεια Καραμανλή και πολλά μεγάλα σόγια του κόμματος) ο νέος και άφθαρτος Τζιτζικώστας έχει πολλές συμπάθειες πάνω από τα Τέμπη, αλλά είναι... πρακτικά άγνωστος στους υπόλοιπους. Αν η Ν.Δ. πάει σε λύση "ολικής αλλαγής" και οι Καραμανλικοί θελήσουν να επιβάλλουν δικό τους υποψήφιο, θα παίξει δυνατά, αλλά δεν ξέρουμε αν θα επιβιώσει σε "εκλογή από τη βάση", αφού δεν είναι γνωστός πέραν της Μακεδονίας. Επίσης, είναι νέος και άπειρος, κάτι που είναι καλό (είπαμε, "ολική αλλαγή") και κακό ταυτόχρονα.

- Νίκος Δένδιας: Με "προίκα" μια θητεία στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη που τον έκανε ιδιαίτερα δημοφιλή και ένα συναινετικό προφίλ, χαμηλών τόνων, είναι μια υποψηφιότητα που μπορεί να παίξει γερά. Αν πάει σε εκλογή από τη βάση, έχει πολύ καλές πιθανότητες, αφού έχει πιστό ακροατήριο και πολλές συμπάθειες, από το κέντρο έως και την καθαρή δεξιά. Από τον Ιανουάριο προσπαθεί να χτίσει ένα "αρχηγικό προφίλ", ωστόσο δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να πάρει το χρίσμα από τις "βαρονίες" του κόμματος...

- Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχει επιτυχημένη κυβερνητική θητεία, έχει αρχηγικό προφίλ, έχει πολλές συμπάθειες εκτός Ελλάδος... αλλά έχει και ένα όνομα που για πολλές πτέρυγες της Ν.Δ. είναι περίπου... κόκκινο πανί. Σε περίπτωση που διεκδικήσει την αρχηγία η Ντόρα Μπακογιάννη, μάλλον θα... κάνει πίσω, αλλά δεν είναι καθόλου απίθανο να δούμε τον Κυριάκο ως "εκπρόσωπο" των μητσοτακικών σε αυτήν την κούρσα. Ωστόσο, κάποιες αναφορές στο όνομά του σε σχέση με το "αμαρτωλό" παρελθόν της Ν.Δ. (λ.χ. Siemens) μπορεί να βάλουν φρένο στην υποψηφιότητά του. Σε εκλογή από τη βάση, η τύχη του εξαρτάται από τον αντίπαλό του.

- Ντόρα Μπακογιάννη: Δε θα έλεγα ότι είναι πιθανό να προχωρήσει στην ανακοίνωση υποψηφιότητας, καθώς έχει ήδη δύο αποτυχίες στο ενεργητικό της (έχασε από τον Αντώνη Σαμαρά και το κόμμα του οποίου ηγήθηκε... πάτωσε), ωστόσο δε θα πρέπει να αποκλείσουμε κάτι τέτοιο. Ίσως ανοίξει το δρόμο για τον αδελφό της, ίσως... κάτι άλλο. Πάντως, θα παίξει ρόλο, έτσι ή αλλιώς, στην κούρσα της ηγεσίας.

- Δημήτρης Αβραμόπουλος: Αν ο ίδιος ο Έλληνας επίτροπος θελήσει να παίξει ρόλο, υπάρχουν πάρα πολλοί εντός της Ν.Δ. που θα τον στηρίξουν, καθώς μπορεί να συμβιβάσει τις διάφορες πλευρές του κόμματος και να δώσει ένα "ευρωπαϊκό αέρα", ενώ παραμένει δημοφιλής και σε μεγάλα τμήματα της βάσης του κόμματος. Ωστόσο, οι προθέσεις του παραμένουν ανεξακρίβωτες και για την ώρα δείχνει να αισθάνεται καλά στις Βρυξέλλες, αν και... τίποτε δεν αποκλείεται.

- Κώστας Καραμανλής: Όχι, δεν αναφερόμαστε στον πρώην πρωθυπουργό, αλλά στον... τρίτο συνονόματο, το γιο του Αχιλλέα Καραμανλή, και προσφάτως εκλεγέντα βουλευτή Σερρών. Ό,τι και να γίνει, η Νέα Δημοκρατία θα είναι πάντα "το κόμμα του Καραμανλή" και οι επίγονοι του ιδρυτή της έχουν a priori δικαίωμα διεκδίκησης της ηγεσίας. Βεβαίως δεν έχει προηγηθεί το "χτίσιμο του προφίλ" του μελλοντικού αρχηγού, κάτι που σημαίνει ότι ο νεότερος Κ. Καραμανλής μάλλον είναι... λύση μέλλοντος και όχι παρόντος. Πιθανόν να είναι ο μεθεπόμενος αρχηγός της Ν.Δ., αλλά όχι ο επόμενος.

- Κώστας Μπακογιάννης: Είναι ακόμη πολύ νέος για να πέσει τόσο... στα βαθιά, αλλά η αναφορά του ονόματός του από τον Θ. Πάγκαλο (που τελευταία έχει γίνει... πιο νεοδημοκράτης από τους νεοδημοκράτες) κατέστησε απαραίτητο να γίνει μνεία του κι εδώ. Πρόκειται για τον πλέον φέρελπι νεαρό πολιτικό της συντηρητικής παράταξης, που συνδυάζει το όνομα του αδικοχαμένου Παύλου Μπακογιάννη, την πολιτική κληρονομιά των Μητσοτάκηδων και ένα προφίλ νέου, δυναμικού, ευφυούς και εμφανίσιμου πολιτικού. Προφανώς θα παίξει σημαντικό ρόλο στο μέλλον, αλλά για την ώρα... δε βρίσκεται στο ραντάρ.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News