"Φωτιά" στο κρασί πυροδοτεί το κλείσιμο των τραπεζών, με τους μεγάλους οινοποιούς να κάνουν εξαγωγές με ανταλλαγή χρημάτων μέσα από το web banking, αλλά να μην μπορούν, όταν θα ξεκινήσει η φετινή οινοποιητική περίοδος, να πληρώσουν τους παραγωγούς από τους οποίους θα προμηθεύονται τα οινοστάφυλα, για να βάλουν στις δεξαμενές και στα μπουκάλια τη φετινή σοδειά, που έτσι κι αλλιώς αναμένεται μειωμένη λόγω θεομηνίας.
Οι μικρότεροι οινοποιοί δεν μπορούν ούτε εξαγωγές να κάνουν. Ανάλογες καταστάσεις θα ξεσπάσουν σταδιακά, από το Σάββατο και μετά, στις πρώτες εξαγωγές των επιτραπέζιων σταφυλιών, με τους αμπελουργούς να δουλεύουν αλλά να μην πληρώνονται όσο διαρκεί το "φρούτο" που λέγεται capital control, και που ο αγρότης, ακόμα και αν δεν ξέρει Αγγλικά, σε αυτές τις δύο λέξεις... θα γίνει σύντομα "διδάκτορας"!
Στην κυβερνητική "αφασία" φαίνεται ότι θυσιάζεται φέτος ένας ολόκληρος κόσμος, με το κρασί να είναι ένας τομέας που ήδη αρχίζει να "πνίγεται", κάνοντας πισωγυρίσματα, παρά το γεγονός ότι από χρόνο σε χρόνο κατακτούσε ολοένα και περισσότερο τις ξένες αγορές, λόγω του πολύ καλού ονόματος των κρητικών κρασιών.
To πρόβλημα
«Εγώ έχω μάθει και πληρώνω μετρητοίς τους παραγωγούς. Και αυτό δεν μπορώ να το αλλάξω, οπωσδήποτε», λέει με "πόνο ψυχής" στη «Νέα Κρήτη» ο γνωστός οινοποιός Στέλιος Αλεξάκης, που ετοιμάζεται να "υποδεχτεί" τη φετινή παραγωγή οινοσταφύλων, αλλά δεν ξέρει τι θα γίνει από τώρα και μετά, για να αντιμετωπιστεί η σημερινή κατάσταση, καθώς δε φαίνεται ότι θα μπορέσει να πληρώσει τους παραγωγούς αμέσως, αν δεν ανοίξουν οι τράπεζες.
«Εγώ πληρώνω τους πελάτες μου στο εξωτερικό για το κρασί που τους στέλνω μέσω web banking. Αλλά δεν μπορώ να πληρώσω τους παραγωγούς. Κι αυτό διότι δε γίνεται να έχουν web banking, όπως καταλαβαίνετε. Είναι ένα σύστημα μεταφοράς χρημάτων από ένα λογαριασμό σε έναν άλλο. Αλλά και οι δύο που κάνουν τη συναλλαγή αυτή πρέπει να διαθέτουν web banking. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει για τόσους αμπελουργούς», λέει χαρακτηριστικά.
Στο σημείο αυτό εξηγεί ότι στις εξαγωγές που κάνει ο ίδιος προς τα έξω, ακριβώς επειδή υπάρχει αυτό το σύστημα, είναι εύκολο να έρθουν τα χρήματα απ' έξω μέσα. Αλλά δεν μπορεί να γίνει η πληρωμή των παραγωγών, γεγονός που από ένα σημείο και μετά θα μπλοκάρει όλη τη διαδικασία.
Μάλιστα, ήδη φέτος η παραγωγή των οινοσταφύλων είναι και μειωμένη. «Έχουμε μικρότερη παραγωγή από πέρυσι. Και την ίδια ώρα, έχουν μειωθεί και οι πωλήσεις των κρασιών, λόγω της γενικότερης κατάστασης», τονίζει ο Στέλιος Αλεξάκης. Και επισημαίνει ότι ακόμα και στον τουρισμό, αν θα μπορούσαμε να ποντάρουμε, «μιλάμε για τουρίστες που έρχονται με τα "βραχιολάκια". Και όσοι έρχονται με τα "βραχιολάκια" δεν κάνουν κατανάλωση προϊόντων, όχι μόνο στο κρασί, αλλά σε όλα τα αγροτικά προϊόντα», καταλήγει.
«Ας κυβερνήσουν»
Ο πρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης κάνει λόγο για μια πολύ σοβαρή κατάσταση, που απειλεί να τινάξει φέτος στον αέρα όχι μόνο τα κρασιά, αλλά και τα επιτραπέζια σταφύλια, όπως και τη σταφίδα, αν δεν ανοίξουν και πάλι οι τράπεζες.
«Η κυβέρνηση θα πρέπει να παρέμβει άμεσα», λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος των αμπελουργών, τονίζοντας ότι οι αμπελουργοί περίμεναν όλο το χρόνο και σήμερα θα καταστραφούν, επειδή δε θα μπορούν να τους πληρώσουν τα σταφύλια τους οι εξαγωγείς, με συνέπεια και οι ίδιοι να μην μπορούν να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους σε εργατικό προσωπικό, και όχι μόνο».
Στο σημείο αυτό, ο ίδιος εκφράζει την έντονη ανησυχία του, σύμφωνα με την οποία «από τώρα και μετά, χρόνο με το χρόνο, θα εγκλωβίζονται ολοένα και περισσότεροι παραγωγοί, που δε θα μπορούν να εισπράξουν τα χρήματά τους και δε θα μπορούν να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Επιταγές δε θα μπορούν να τους δίνουν. Και αν τα χρήματα τούς τα βάλουν σε λογαριασμούς, δε θα μπορούν να τα σηκώνουν, πέρα από τα 60 ευρώ τη μέρα, όσοι διαθέτουν κάρτα».
Ο Πρίαμος Ιερωνυμάκης λέει στο σημείο αυτό ότι αποδείχτηκε με το χειρότερο τρόπο ότι «για τον πρωτογενή τομέα δεν υπάρχει καμία στρατηγική. Δεν μπορείς να έχεις καμία εμπιστοσύνη αυτή τη στιγμή στην κυβέρνηση. Διότι, σου λένε άλλα το πρωί, άλλα το βράδυ. Με υπουργούς και γραμματείς υπουργείων που συζητούσες, την ώρα που πάνε να μπουν σε ένα δρόμο, αλλάζουν.
Στις φορολογίες ακούς άλλα το πρωί, άλλα το βράδυ. Λαμβάνουν υπόψη το κομμάτι το εισπρακτικό και δε λαμβάνουν υπόψη αν μπορεί ο άλλος να το δώσει. Και όταν ο άλλος δεν μπορεί να το δώσει, εγκλωβίζεις τον ίδιο και δημιουργείς πρόβλημα στον πρωτογενή τομέα και συνολικά στην ίδια τη χώρα σου. Δεν έχει νόημα να λες δηλαδή "φορολογώ τόσα και θα πάρω τόσα". Δεν τα παίρνεις. Αφού ο άλλος δεν τα έχει, πώς θα τα πάρεις;».
Φετινή παραγωγή: «Κάτω από πέρυσι οι παραγόμενες ποσότητες»
Και η φετινή αμπελουργική περίοδος αναμένεται ότι θα είναι, έτσι κι αλλιώς, προβληματική, σε αντίθεση με πέρυσι, λόγω των κακών καιρικών συνθηκών, που ήταν καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου πολύ αρνητικές για την αμπελουργία, και όχι μόνο.
«Οι καιρικές συνθήκες έπληξαν περισσότερο το επιτραπέζιο σταφύλι, κυρίως λόγω του παγετού αλλά και βροχοπτώσεων που έπεσαν σε πολλές περιοχές και προκάλεσαν ζημιές», εξηγεί στη "Νέα Κρήτη" ο πρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης.
«Μείωση υπάρχει και στα οινοστάφυλα. Από 'κει και πέρα όμως, θέμα ποιότητας στα οινοστάφυλα δεν έχουμε, ευτυχώς», λέει ο συνδικαλιστής.
Στο μεταξύ, εισαγωγές γίνονται σε κρασιά αμφιβόλου ποιότητας, που έρχονται από διάφορες χώρες σε πολύ χαμηλές τιμές, σύμφωνα με τον Πρίαμο Ιερωνυμάκη. «Λόγω της διαφοράς που έχει το νόμισμα τρίτων χωρών, υπάρχουν τεράστια κέρδη σε αυτούς που βάζουν κρασιά μέσα. Και μπορεί να φέρει υποβαθμισμένα κρασιά από τρίτες χώρες και να τα πουλάει σε πολύ μεγαλύτερες τιμές, κερδίζοντας πολλά χρήματα», όπως τονίζει ο πρόεδρος των αμπελουργών.
Δε θα μπορούσαν όμως οι οινοποιοί να διαθέσουν το κρασί τους στην εσωτερική αγορά, αφού υπάρχουν οι δυσκολίες αυτές στις εξαγωγικές δραστηριότητες; Απαντώντας στο ερώτημα αυτό, ο κ. Ιερωνυμάκης λέει ότι «υπάρχει μεγάλη πίεση των τιμών στους χώρους εστίασης. Λόγω του μεγάλου ανταγωνισμού στον τουρισμό, οι χώροι εστίασης ρίχνουν τις τιμές στο κρασί σε εξευτελιστικά επίπεδα και έτσι, αντί να αναζητούν το ποιοτικό κρασί, ψάχνουν τα χύμα φτηνά κρασιά, δημιουργώντας έτσι προβλήματα στα ποιοτικά κρασιά της Κρήτης».
Εκτιμήσεις ΚΕΟΣΟΕ
«Να πληρώνουν τους παραγωγούς και ας αφήσουν τις προφάσεις», λέει για τους οινοποιούς ο πρόεδρος της ΚΕΟΣΟΕ Χρήστος Μάρκου, διευκρινίζοντας ότι χωρίς να αμφισβητεί τα υπάρχοντα προβλήματα, υπάρχουν κάποιοι επιχειρηματίες στην Ελλάδα που δεν πληρώνουν τους παραγωγούς, ενώ θα μπορούσαν να το κάνουν, εκμεταλλευόμενοι τα capital controls.
«Εγώ ξέρω πάρα πολύ καλά ότι, πριν από λίγες μέρες, συνεταιριστικές οργανώσεις της χώρας έδωσαν χρήματα στους παραγωγούς τους, για σταφύλια που τους χρωστούσαν. Δε λέω ότι δεν υπάρχουν προβλήματα. Αλλά υπάρχουν και αυτοί που εκμεταλλεύονται την κρίση», λέει ο Χρήστος Μάρκου.
Και τονίζει την αναγκαιότητα αυτή, περιγράφοντας και μια κατάσταση δύσκολη για τους παραγωγούς, καθώς από περιοχή σε περιοχή τα σταφύλια φέτος είτε έχουν μείωση, είτε είναι στα ίδια με τα περσινά επίπεδα, για λόγους καιρικών συνθηκών.
«Ακόμα είναι νωρίς, βέβαια, για να κάνουμε εκτιμήσεις. Οι πιο ασφαλείς εκτιμήσεις θα γίνουν προς τις αρχές Αυγούστου. Αλλά μέχρι τώρα υπάρχουν εκτιμήσεις που αναφέρουν ότι η παραγωγή δε θα είναι ιδιαίτερα μεγάλη, θα είναι στα κανονικά επίπεδα, αλλά και σε ορισμένες περιοχές θα είναι μειωμένη σε ό,τι αφορά τα οινοστάφυλα. Υπάρχουν προβλήματα με κάποιες χαλαζοπτώσεις, οι οποίες όμως δε θα επηρεάσουν πάρα πολύ τη συνολική παραγωγή. Οι χαλαζοπτώσεις είναι κυρίως στη βόρεια Ελλάδα. Μειώσεις βέβαια έχετε κι εσείς εκεί στην Κρήτη, λόγω του παγετού της Μεγάλης Εβδομάδας».
Εισαγωγές κρασιών
Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της κεντρικής τριτοβάθμιας οργάνωσης αμπέλου και οίνου κάνει την εκτίμηση ότι, λόγω των capital controls, θα μειωθούν δραστικά οι εισαγωγές και αυτό θα είναι υπέρ του ελληνικού κρασιού, που θα καλύψει τις ανάγκες της ντόπιας αγοράς.
«Τελικά, εγώ πιστεύω ότι τα ελληνικά κρασιά θα αντικαταστήσουν οπωσδήποτε το κομμάτι εκείνο που κάλυπταν μέχρι σήμερα τα εισαγόμενα κρασιά. Και το λέω αυτό, διότι σήμερα μπαίνουν μέσα περιορισμένες ποσότητες και εκείνες που έχουν προπληρωθεί», εκτιμά ο Χρήστος Μάρκου.
Καμπανάκι εξαγωγέων Κρήτης: «Τα περιθώρια στενεύουν επικίνδυνα»
«Πρέπει το συντομότερο δυνατόν να βρεθεί ένας τρόπος να ξεπεραστεί το πρόβλημα με τις τράπεζες», τονίζει στην εφημερίδα μας και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης Άλκης Καλαμπόκης, επισημαίνοντας ότι στο κρασί αλλά και στα άλλα προϊόντα ήδη τα περιθώρια στενεύουν επικίνδυνα.
«Η κυβέρνηση θα πρέπει να διευρύνει τον κύκλο των συναλλαγών, που αφορά στις εταιρικές συναλλαγές, εταιρικές πράξεις και ας ζητήσει οτιδήποτε θέλει. Είτε αυτό λέγεται τιμολόγιο, είτε οτιδήποτε διευκολύνει τους ίδιους τους παραγωγούς.
Σήμερα ήθελα να στείλω χρήματα σε μια έκθεση στη Γερμανία και μου ζήτησαν τιμολόγια, πιστοποιητικά, ένα σωρό πράγματα. Δε γίνεται όμως έτσι. Πρέπει να διευκολυνθούν οι άνθρωποι που ασχολούνται με το εμπόριο, με τις εξαγωγές, με την παραγωγική διαδικασία. Διαφορετικά, το πρόβλημα που έχουμε 15 μέρες τώρα θα γιγαντωθεί και τότε θα είναι πραγματικά μεγάλο», επισήμανε ο κ. Καλαμπόκης.
Μάλιστα, για τις εξαγωγές των επιτραπέζιων σταφυλιών, που ξεκινούν μεθαύριο Σάββατο, ο κ. Καλαμπόκης τονίζει ότι εκεί θα υπάρξει και ένα πρόσθετο πολύ σοβαρό πρόβλημα: «Θα στέλνουν τα χρήματα οι άνθρωποι απ' έξω. Αν δεν έχει ξεκαθαρίσει το ζήτημα του κουρέματος των καταθέσεων, θα φοβούνται οι άλλοι να πάρουν λεφτά!
Υπάρχουν κάποιοι αυτή τη στιγμή που λένε στους πελάτες μας στο εξωτερικό "μη βάλετε λεφτά". Φοβούνται. Και αυτό δεν μπορεί να συνεχίζεται επ' άπειρον. Πρέπει κάποτε να τελειώσει για να ξαναβρούμε τους ρυθμούς μας», καταλήγει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης.
Χριστόφορος Παπαδάκης
