Η θάλασσα είναι δημόσιο αγαθό και οι παραλίες ανήκουν σε όλους, είτε έχουν χρήματα να δώσουν και να ενοικιάσουν μια ξαπλώστρα και μια ομπρέλα, είτε δεν έχουν χρήματα, ή έχουν άλλες προτεραιότητες γι' αυτούς και τα παιδιά τους, οπότε έχουν κάθε δικαίωμα να καρφώσουν την ομπρέλα τους και να απολαύσουν το μπάνιο τους χωρίς να λογοδοτήσουν σε κανέναν. Και αν αυτή η αυτονόητη αρχή ίσχυε μέχρι και πέρυσι, φέτος με όλα όσα συμβαίνουν, έχει γίνει και "ιερή".
Μάλιστα, φαίνεται πως κυρίως από τους Δήμους υιοθετείται μια πολιτική της δωρεάν ή και της πολύ φτηνής ενοικίασης ξαπλώστρας και καρέκλας, με τους λουόμενους να αποφασίζουν αν επιθυμούν να αγοράσουν κάτι από το αναψυκτήριο, για να καλυφθεί και το κόστος καθαρισμού της παραλίας και πληρωμής του ναυαγοσώστη.
Σε γενικές γραμμές, στην παρούσα καλοκαιρινή περίοδο είναι πολλοί οι επιχειρηματίες εκείνοι - είτε πρόκειται για δημοτικές είτε για ιδιωτικές επιχειρήσεις - που έχουν εντελώς δωρεάν τις ξαπλώστρες και τις ομπρέλες για τον κόσμο. Βέβαια, στις περιπτώσεις αυτές, γκαρσόνια επισκέπτονται τους λουόμενους και λαμβάνουν παραγγελίες για να πιουν κάτι, προκειμένου να εξασφαλίσει και η επιχείρηση ένα μέρος των εσόδων που χρειάζεται για να καλύψει το κόστος καθαρισμού της παραλίας.
Μιλώντας στη "Ν. Κρήτη" χθες, ο πρόεδρος της ΔΕΠΤΑΗ Γιάννης Ξυλούρης τόνισε ότι η δημοτική Αρχή του Ηρακλείου κάνει ό,τι μπορεί για να προσφέρει στους πολίτες που επιλέγουν τη δημοτική πλαζ του Καρτερού για το μπάνιο τους όσο γίνεται πιο αναβαθμισμένες υπηρεσίες, με το μικρότερο δυνατό κόστος.
«Ο στόχος μας είναι αυτός και ο κόσμος δείχνει να το εκτιμά», λέει χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, το μέλος της διοίκησης της ΔΕΠΤΑΗ Νεκτάριος Κανακαράκης ξεκαθάρισε στη "Ν. Κρήτη" ότι είναι πολύ σημαντικό το κομμάτι που έχει να κάνει με το ναυαγοσώστη. «Ένας ιδιώτης δεν έχει το οικονομικό αυτό κόστος. Μάλιστα, εκατέρωθεν της δικής μας παραλίας, οι ιδιώτες που έχουν τις επιχειρήσεις τους καλύπτονται με το δικό μας ναυαγοσώστη, αφού ο νόμος προβλέπει ότι τα καθήκοντά του είναι 300 μέτρα δεξιά και αριστερά από το σημείο στο οποίο βρίσκεται η βάση του».
Για να συνειδητοποιήσει ο κόσμος πόσο σημαντικό είναι αυτό το θέμα, αρκεί να σκεφτεί τους πνιγμούς που έχουν σημειωθεί μόνο φέτος σε πολλές παραλίες που δεν είχαν ναυαγοσώστη, αλλά και να πληροφορηθεί ότι η ΔΕΠΤΑΗ πληρώνει 3.000 ευρώ το μήνα το ναυαγοσώστη, συμπεριλαμβανομένου, εκτός από την αμοιβή του, του κόστους του εξοπλισμού και των τρεχουσών αναγκών.
Σε ό,τι αφορά τις ξαπλώστρες, ο ίδιος λέει ότι «από την αρχή του καλοκαιριού δεν πληρώνει σε μας ο κόσμος για καρέκλες και ομπρέλα. Αυτή ήταν μια γενναία απόφαση για να βοηθήσουμε κι εμείς τον κόσμο, σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες που βιώνουμε. Από 'δω και πέρα θα επανεξετάσουμε το θέμα και ίσως υπάρξει μία μικρή επιβάρυνση της τάξεως του ενός ή δύο ευρώ ανά καρέκλα και ομπρέλα».
Από την πλευρά της, ένα άλλο στέλεχος της ΔΕΠΤΑΗ, η Άννα Μπαστάκη, λέει ότι μόνο η δημοτική Αρχή του Ηρακλείου προσφέρει τόσο οργανωμένες εγκαταστάσεις στους λουόμενους, χωρίς να υποχρεώνει κανέναν για να τις χρησιμοποιεί να πρέπει να ψωνίσει κάτι από το αναψυκτήριο, ή να πληρώσει καρέκλες και ομπρέλες. Και γενικότερα, η πολιτική που εφαρμόζει είναι ανάλογη των δύσκολων καταστάσεων που βιώνει ο κόσμος.
Στο μεταξύ, η σημερινή κυβέρνηση, με απόφαση που εξέδωσε στις 9 Απριλίου φέτος αναφορικά με τον τρόπο αδειοδότησης και διαχείρισης των χώρων αυτών, προβλέπει ότι η διαχείριση των παράκτιων περιοχών, των παράκτιων ζωνών, των αιγιαλών κ.λπ. ανήκει στους ΟΤΑ, οι οποίοι μπορούν να την παραχωρήσουν είτε σε δημοτικές επιχειρήσεις δικές τους, είτε σε ιδιώτες με συμβόλαια. Επιβάλλει επίσης την υποχρέωση της απόστασης της εκμετάλλευσης το λιγότερο στα πέντε μέτρα από την ακτή. Και ανάμεσα στα τραπεζοκαθίσματα να υπάρχουν διαδρομή πλάτους ενός μέτρου για να μπορεί να γίνεται η διέλευση του κόσμου κ.ά.
«Δεν ξέρω αν τηρούνται όλα αυτά. Παλιότερα δεν τηρούνταν πολύ», τονίζει στη "Ν. Κρήτη" ο πρόεδρος της Οικολογικής Παρέμβασης Ηρακλείου Μιχάλης Προμπονάς.
«Οι επιχειρηματίες, τόσο σε περιοχές κοντά στο Ηράκλειο όσο και σε πιο απομακρυσμένες περιοχές, προσπαθούσαν να εκμεταλλευτούν όσο περισσότερο χώρο μπορούν, ώστε να έχουν όσο γίνεται μεγαλύτερο κέρδος. Και βέβαια όσο ερχόταν περισσότερος κόσμος, γινόταν χαμός στα μέρη αυτά, με συνέπεια να μην τηρούνται οι διατάξεις που υπήρχαν».
ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ
Έχει δικαίωμα και ο απλός πολίτης να κάνει το μπάνιο του
Απευθυνόμενος στον κόσμο, ο γνωστός περιβαλλοντολόγος και συνεργάτης του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης λέει μέσω της εφημερίδας μας: «Οι παραλίες είναι ελεύθερες. Έχουν βεβαίως και τα δικά τους δικαιώματα και οι ΟΤΑ που μισθώνουν αυτές τις εκμεταλλεύσεις, όπως και οι ιδιώτες που πληρώνουν κάποια μισθώματα. Αλλά έχει δικαίωμα και ο απλός πολίτης, αν θελήσει να πάει να κάνει το μπάνιο του χωρίς να επιβαρυνθεί οικονομικά πληρώνοντας ξαπλώστρες και ομπρέλες. Υπάρχουν κάποιοι χώροι που καταλαμβάνονται από καρέκλες, πολλές κατά τη γνώμη μου, σε πολλές περιοχές. Και δεν μπορεί να τηρηθεί εύκολα ο νόμος όταν υπάρχει μεγάλη ζήτηση. Βέβαια, φέτος δεν υπάρχει τόση ζήτηση λόγω των οικονομικών».
Ο Μιχάλης Προμπονάς υπενθυμίζει ότι το φαινόμενο των δωρεάν υπηρεσιών στις παραλίες με αντάλλαγμα έναν καφέ από την καφετέρια, ή οτιδήποτε άλλο, είναι κάτι που παρουσιάζεται εδώ και δύο χρόνια. «Όμως, πάντα θα πρέπει να υπάρχει και ο επαρκής χώρος για τους υπόλοιπους λουόμενους, χωρίς ούτε να ενοχλούν, ούτε και να ενοχλούνται. Γιατί έχουμε στο παρελθόν φαινόμενα με την εκδίωξη αυτών των ανθρώπων από τους διαχειριστές της παραλίας, που με διακριτικό και ευγενικό τρόπο τούς ζητάει να στήσουν την ομπρέλα τους παραπέρα», σύμφωνα με τον κ. Προμπονά.
Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της Οικολογικής Παρέμβασης Ηρακλείου θεωρεί ότι δεν έχει αποκτήσει ακόμα μέχρι σήμερα τη συνείδηση που θα έπρεπε ο κόσμος, ώστε να μην αφήνει τα σκουπίδια και τα αποτσίγαρά του στην άμμο. Σε ό,τι αφορά τα λύματα, φέτος δεν έχουν γίνει γνωστές κάποιες περιπτώσεις, αλλά αυτό μπορεί να οφείλεται και στο μειωμένο τουρισμό.
«Πάντως», καταλήγει ο Μιχάλης Προμπονάς, «σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια η κατάσταση παρουσιάζει βελτίωση».
Χριστόφορος Παπαδάκης
