default-image

Ποιος είναι ο περίφημος ESM

Απόψεις
Ποιος είναι ο περίφημος ESM

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Την ώρα που η Κίνα δημιουργεί εικόνα (παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις για να κρατηθούν τα προσχήματα) ενός οιονεί παγκόσμιου κραχ των χρηματαγορών, η κυβέρνηση υπέβαλε στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) αίτηση νέας χρηματοδότησης τριετούς διάρκειας.

Του Γιώργου Σαχίνη

Αυτός ο Μηχανισμός, αν η Συμφωνία με τους εταίρους και δανειστές μας τελικά κλείσει μέχρι την Κυριακή, θα ρυθμίσει τουλάχιστον για την επόμενη τριετία και βλέπουμε όχι απλά την κανονικότητά μας, αλλά και όλη την πορεία της χώρας. Η δομή, η συνθήκη σύστασής του και οι απόλυτα αυστηροί κανόνες του συμπληρώνονται και από μία ακόμη βασική διαφορά, με τους μέχρι σήμερα μηχανισμούς στήριξης, των όποιων προγραμμάτων ακολούθησε η Ελλάδα επί χρόνια, βουλιάζοντας σε μία ατέρμονη ύφεση.

Η "λεπτομέρεια" ουσίας

Η διαφορά όμως αυτή τη φορά θα είναι ότι το Μνημόνιο που υποχρεωτικά, θα συνοδεύει την υπαγωγή μας στον ESM για χρηματοδότηση, δεν είναι μια διμερής συμφωνία με το υπό χρηματοδότηση κράτος, όπως είναι η Ελλάδα, απόρροια μιας συγκεκριμένης δανειακής σύμβασης. Εντάσσεται στη ΣΛΕΕ και στο δίκαιο της Ε.Ε. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως η εφαρμογή του μνημονίου δεν είναι κάτι ξεχωριστό από τη συμμετοχή της χώρας μας στην «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση». Ίσως αυτό να κρύβεται γιατί επιλέχθηκε την ερχόμενη Κυριακή να υπάρχει Σύνοδος των 28 μελών της Ε.Ε. και όχι των 19 της Ευρωζώνης και όχι τόσο το τελεσίγραφο περί Grexit.

Πρακτικά, με την αίτησή μας για υπαγωγή στον ESM ζητάμε τη δημιουργία ενός νέου χρέους, για το παλιό. Ο ESM δεν είναι κάτι απλό. Είναι ένα ίδρυμα «ελεγχόμενης χρεωκοπίας», με έδρα το Λουξεμβούργο, για τις χώρες της ευρωζώνης που αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στα χρέη τους και που φιλοδοξεί αργά αλλά σταθερά να μετατραπεί στο Ευρωπαϊκό ΔΝΤ. Η συνθήκη για τον ESM είναι στην ουσία μία συνθήκη χρέους για την προστασία του ευρώ. Το Διοικητικό Συμβούλιο (που είναι το κολέγιο των Υπουργών Οικονομικών του Eurogroup με πρόεδρο και εδώ τον Ντάισελμπλουμ) και ο διευθύνων σύμβουλος έχουν απόλυτη εξουσία έναντι των κρατών - μελών που οφείλουν, βάσει του καταστατικού του, να συμμορφώνονται «άνευ όρων και αμετάκλητα», όπως ορίζεται αυτολεξεί στη Συνθήκη Ίδρυσης του ESM.

Ο Οργανισμός αυτός, με έδρα το Λουξεμβούργο, ουσιαστικά δεν υπόκειται σε κανέναν έλεγχο και καμία εξουσία, δικαστική ή άλλης μορφής.

- Οι σκληρές προβλέψεις

Ας δούμε όμως τι προβλέπει η Συνθήκη Ίδρυσης του ESM, γιατί μόνο τότε ίσως αντιληφθούμε τι πραγματικά θα συμβεί μαζί με τη χρηματοδότησή μας με 51 δισ. ευρώ και πλέον τα επόμενα τρία χρόνια.

Επιγραμματικά με το άρθρο 32 παρ. 2 της Συνθήκης:

«Ο ESM διαθέτει πλήρη νομική προσωπικότητα, έχει πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα:

α) να αποκτά και να διαθέτει κινητή και ακίνητη περιουσία,

β) να συμβάλλεται,

γ) να είναι διάδικος και

δ) να συνάπτει συμφωνία και/ή πρωτόκολλα για την έδρα, όποτε είναι αναγκαίο, για την εξασφάλιση της αναγνώρισης και της επιβολής του νομικού καθεστώτος και των προνομίων και ασυλιών του».

Η παρ. 3 του ίδιου άρθρου αναφέρει: «Ο ESM, η ακίνητη περιουσία, οι πόροι του και τα περιουσιακά του στοιχεία, ανεξαρτήτως τοποθεσίας και κατόχου, χαίρουν ασυλίας από οιασδήποτε μορφής δικαστική διαδικασία, εκτός εάν ο ESM παραιτηθεί ρητώς από την ασυλία του για τους σκοπούς οιασδήποτε διαδικασίας ή βάσει των όρων οιασδήποτε συμβάσεως, συμπεριλαμβανομένης της τεκμηρίωσης των χρηματοδοτικών του μέσων».

Η παρ. 4 του ίδιου άρθρου αναφέρει: «Η περιουσία, οι χρηματοδοτικοί πόροι και τα στοιχεία του ενεργητικού του ESM, ανεξαρτήτως τοποθεσίας και κατόχου, χαίρουν ασυλίας έναντι έρευνας, επίταξης, δήμευσης, απαλλοτρίωσης ή οποιασδήποτε άλλης μορφής κατάσχεσης, αφαίρεσης ή δέσμευσης βάσει εκτελεστικών, δικαστικών, διοικητικών ή νομοθετικών μέτρων».

Οι παρ. 5 και 6 του ίδιου άρθρου αναφέρουν: «Τα αρχεία του ESM και όλα τα έγγραφα που ανήκουν στον ESM ή βρίσκονται στην κατοχή του είναι απαραβίαστα. Οι χώροι των εγκαταστάσεων του ESM είναι απαραβίαστοι».

Ενώ οι παρ. 8 και 9 του ίδιου άρθρου αναφέρουν: «Στο βαθμό που είναι αναγκαίο για την άσκηση των δραστηριοτήτων που προβλέπονται στην παρούσα συνθήκη, όλη η περιουσία, οι χρηματοδοτικοί πόροι και τα στοιχεία του ενεργητικού του ESM δεν υπόκεινται σε κανέναν περιορισμό, ρύθμιση, έλεγχο και μορατόρια οποιασδήποτε φύσεως. Ο ESM απαλλάσσεται από οιαδήποτε υποχρέωση έγκρισης ή αδειοδότησης ως πιστωτικό ίδρυμα, πάροχος επενδυτικών υπηρεσιών ή άλλου είδους επίσημη αδειοδοτημένη, ή ρυθμιζόμενη οντότητα δυνάμει των νομοθεσιών εκάστου μέλους του ESM».

Μάλιστα στο άρθρο 32 παρ. 8 της Συνθήκης ίδρυσης του ESM προβλέπεται: «Στο βαθμό που είναι αναγκαίο για την άσκηση των δραστηριοτήτων που προβλέπονται στην παρούσα συνθήκη, όλη η περιουσία, οι χρηματοδοτικοί πόροι και τα στοιχεία του ενεργητικού του ESM δεν υπόκεινται σε κανέναν περιορισμό, ρύθμιση, έλεγχο και μορατόρια οποιασδήποτε φύσεως».

Με άλλα λόγια, ο δανεισμός και οι εγγυήσεις που θα αποσπάσει ο ESM από το κράτος-μέλος που έχει τεθεί υπό την κηδεμονία του «δεν υπόκεινται σε κανέναν περιορισμό, ρύθμιση, έλεγχο και μορατόρια οποιασδήποτε φύσεως». Κι έτσι το κράτος οφειλέτης είναι αναγκασμένο να υποστεί ό,τι έχει αποφασιστεί ερήμην του, χωρίς να έχει καν το δικαίωμα διαπραγμάτευσης, ώστε δήθεν να πετύχει τίποτε περιορισμούς, ρυθμίσεις, ελέγχους και μορατόρια στον τρόπο δανεισμού του από τον ESM.

ΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ

Τι συμβαίνει με τη χρηματοδότηση από τον ESM

Τι γίνεται όταν ο ESM εγκρίνει την έναρξη ενός νέου χρηματοδοτικού προγράμματος προς την Ελλάδα; Τότε συντάσσεται «με το ενδιαφερόμενο μέλος του ESM μνημόνιο κατανόησης («MOU»), όπου θα περιγράφονται αναλυτικά οι όροι που θα συνδέονται με τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής. Το περιεχόμενο του Μνημονίου αντικατοπτρίζει τις αδυναμίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν και το μέσο χρηματοπιστωτικής συνδρομής που έχει επιλεγεί» (άρθρο 13, παρ. 3). Επομένως, κάθε νέα χρηματοδότηση οφείλει να συνοδεύεται από «μνημόνιο κατανόησης», όπως αυτά που μας έχουν επιβληθεί μέχρι σήμερα.

Το καινούργιο είναι ότι το «ΜΚ [Μνημόνιο Κατανόησης] συνάδει πλήρως με τα μέτρα συντονισμού των οικονομικών πολιτικών που προβλέπονται στη ΣΛΕΕ [Συνθήκη Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης], ιδίως με τυχόν πράξεις του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε γνώμης, προειδοποίησης, σύστασης ή απόφασης απευθυνόμενης στο ενδιαφερόμενο μέλος του ESM» (στο ίδιο άρθρο). Δηλαδή αυτή τη φορά το Μνημόνιο δεν είναι μια διμερής συμφωνία με το υπό χρηματοδότηση κράτος, όπως είναι η Ελλάδα, απόρροια μιας συγκεκριμένης δανειακής σύμβασης. Εντάσσεται στη ΣΛΕΕ και στο δίκαιο της Ε.Ε.

Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πως η εφαρμογή του μνημονίου δεν είναι κάτι ξεχωριστό από τη συμμετοχή της χώρας μας στην «ευρωπαϊκή ολοκλήρωση». Κι επομένως η τήρηση του μνημονίου εντάσσεται στο άρθρο 28 του Συντάγματος, που «προβλέπει περιορισμούς ως προς την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας της», προκειμένου να διευκολυνθεί η «συμμετοχή της χώρας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης», όπως ρητά αναφέρεται στην ερμηνευτική δήλωση του συγκεκριμένου άρθρου.

Γι' αυτό και η «Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογράφει το ΜΚ εξ ονόματος του ESM» (παρ. 4) και επίσης η «Ευρωπαϊκή Επιτροπή - σε συνεργασία με την ΕΚΤ και, εφόσον είναι εφικτό, από κοινού με το ΔΝΤ - επιφορτίζεται με την παρακολούθηση της συμμόρφωσης προς τους όρους που συνοδεύουν τη διευκόλυνση χρηματοπιστωτικής συνδρομής» (παρ. 5).

Η εκάστοτε κυβέρνηση οφείλει "άνευ όρων και αμετάκλητα" να ακολουθεί κατά γράμμα ό,τι αποφασίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διοικητικό Συμβούλιο του ESM. Δηλαδή, με την ένταξή μας στο ESM, εφόσον δεν πληρούμε ανά πάσα στιγμή τους όρους του, είμαστε οιονεί μία οντότητα που μπορεί να τεθεί από το Μηχανισμό σε "εκκαθάριση" βάσει των προνοιών και της ασυλίας που έχει κατοχυρώσει ο ESM.

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News