Όπως δείχνουν τα μέχρι στιγμής δεδομένα απομακρύνεται μια άμεση μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, τουλάχιστον χωρίς να υπάρξει και ταυτόχρονη αύξηση των φορολογικών συντελεστών του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), ώστε να μη θιγεί το δημοσιονομικό αποτέλεσμα, δεδομένων των ασφυκτικών δημοσιονομικών περιθωρίων που έχουν πλέον διαμορφωθεί. Ο ΕΝΦΙΑ αποδίδει 2,6 δισ. ευρώ στο δημόσιο ταμείο, ποσό που το οικονομικό επιτελείο φιλοδοξούσε να περιορίσει τουλάχιστον στα 2 δισ. ευρώ, μέσω μιας αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών.
Ωστόσο, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ακινήτων, οι πιέσεις των τελευταίων ημερών από την πλευρά των δανειστών καθιστούν σχεδόν απαγορευτική την οποιαδήποτε σκέψη μείωσης του, τουλάχιστον για το τρέχον έτος, καθώς θα πρέπει να βρεθούν ισοδύναμα μέτρα, διαδικασία που, όπως έχει αποδειχθεί από την πορεία των διαπραγματεύσεων, μόνο εύκολη δεν είναι.
Άλλωστε, η πτώση των τιμών είναι τέτοια, που, ακόμα κι αν επιβληθεί άμεσα οριζόντια μείωση των αντικειμενικών αξιών της τάξεως του 30%, θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν αποκλίσεις και μάλιστα σημαντικές, ιδίως στις ακριβότερες περιοχές. Για παράδειγμα, στη Βουλιαγμένη η μέση τιμή ζώνης, μετά μια μείωση κατά 30%, θα διαμορφωνόταν σε 4.365 ευρώ/τ.μ., τη στιγμή που η μέση τιμή πώλησης σήμερα δεν ξεπερνάει τα 2.500 ευρώ/τ.μ., μια απόκλιση της τάξεως του 42%. Αντίστοιχα, στον Πειραιά η απόκλιση αγγίζει το 30%, στη Γλυφάδα το 24% και στην Καλλιθέα το 22%. Στον αντίποδα, στις φθηνότερες περιοχές, μια μείωση των αντικειμενικών κατά 30% πιθανώς να οδηγούσε στην εξίσωσή τους με τις εμπορικές τιμές. Ασφαλώς, τα παραπάνω συμπεράσματα προκύπτουν με βάση τη μέση τιμή πώλησης κατοικιών, χωρίς να εξετάζεται η ηλικία τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, βάσει των στοιχείων του 2014, που παρουσιάστηκαν στο τελευταίο ετήσιο συνέδριο του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής, προέκυψε ότι στο κέντρο της Αθήνας οι αγοραπωλησίες παλαιότερων κατοικιών πραγματοποιούνται σε τιμές από 20% έως 70% χαμηλότερες των αντικειμενικών. Αντίστοιχα, στις νεόδμητες κατασκευές, η απόκλιση κυμαίνεται από 3% έως 33%, ανάλογα με την περιοχή. Με δεδομένο ότι έχουμε διανύσει επιπλέον μήνες εντός του 2015, κατά τη διάρκεια των οποίων οι εμπορικές τιμές συνέχισαν να υποχωρούν, είναι προφανές ότι η απόσταση αυτή μεταξύ εμπορικών και αντικειμενικών τιμών συνέχισε να μεγαλώνει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, για το φετινό πρώτο τρίμηνο οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά 3,9% συγκριτικά με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Επιπλέον, όπως γνωστοποίησε η ΤτΕ, με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία, η πτώση του 2014 διαμορφώθηκε σε 7,5% σε σχέση με το 2013, με την ένταση της κάμψης των τιμών να υποχωρεί σταδιακά κατά τη διάρκεια του έτους, από το 9,1% του πρώτου τριμήνου, σε 8% κατά το δεύτερο τρίμηνο, σε 7,2% κατά το τρίτο τρίμηνο και σε 5,4% κατά το τέταρτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Κατά τους πρώτους τρεις μήνες του 2015, η πτώση ήταν μεγαλύτερη για τα νέα διαμερίσματα, των οποίων οι αξίες μειώθηκαν κατά 4,5%, σε αντίθεση με την πτώση των παλαιότερων κατοικιών, η οποία δεν ξεπέρασε το 3,5%. Κατά το 2014, η μέση πτώση των τιμών των νεόδμητων διαμορφώθηκε σε 6,6%, ενώ των παλαιότερων διαμερισμάτων σε 8%. Αντιθέτως, το 2013, η απόσταση μεταξύ των δύο κατηγοριών ήταν αισθητά μικρότερη, με τα νεόδμητα να υποχωρούν κατά 10,9% και τα παλαιά κατά 10,8%.
