default-image

D-DAY: Η μεγάλη μέρα του Πολέμου

Κόσμος
D-DAY: Η μεγάλη μέρα του Πολέμου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η 6η Ιουνίου του 1944 μετρούσε μόλις την πρώτη της ώρα. Ο βαθύς βόμβος από τους κινητήρες 1.200 αεροσκαφών τράνταξε το έδαφος πάνω από τη Νορμανδία. Οι κάτοικοι αλλά και οι γερμανικές μονάδες φρουράς σ' αυτή την περιοχή της βορειοδυτικής Γαλλίας δεν έδειξαν να ανησυχούν ιδιαίτερα. Σ' αυτή τη φάση του πολέμου οι νυχτερινές διελεύσεις μεγάλων σχηματισμών συμμαχικών βομβαρδιστικών που κατευθύνονταν στην καρδιά της Γερμανίας ήταν συχνές.

Όμως αυτή τη φορά τα αεροσκάφη δεν ήταν βομβαρδιστικά. Ήταν μεταγωγικά. Και δε στόχευαν τη Γερμανία. Μετέφεραν τρεις μεραρχίες αλεξιπτωτιστών - μία Βρετανική και δύο Αμερικανικές - οι άνδρες των οποίων λίγα λεπτά αργότερα κρεμασμένοι από τα αλεξίπτωτά τους γλιστρούσαν αθόρυβα προς το νορμανδικό έδαφος. Παρά τον όγκο της εχθρικής αεραπόβασης, οι γερμανικές μονάδες δεν αντιλήφθηκαν για τι ακριβώς επρόκειτο.

Η αγωνία παραμένει ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του Αμερικανού που κατάφερε να βγει ζωντανός στην ακτή "Ομάχα". Δίπλα του δύο συνάδελφοί του κείτονται νεκροί.

Περίπου πέντε ώρες αργότερα, όταν μια απίστευτη σε μέγεθος αρμάδα που την αποτελούσαν πάνω από 6.000 πολεμικά και μεταγωγικά πλοία είχε πλησιάσει σε απόσταση αναπνοής τη βόρεια ακτή της χερσονήσου της Κοταντέν, οι Γερμανοί επιτελικοί κατάλαβαν... Ήταν η "Απόβαση". Η αρχή της αντίστροφης μέτρησης για το κραταιό ακόμη - παρά τις ήττες στο ανατολικό μέτωπο - Ράιχ. Λίγο πριν τις 7 το πρώτο "κύμα εφόδου", που το αποτελούσαν 150.000 Αμερικανοί, Βρετανοί, Καναδοί, Γάλλοι και Πολωνοί στρατιώτες "σάρωναν" τη νορμανδική ακτή κάτω, παρά τα σφοδρά πυρά των αμυνομένων. Η πιο μεγάλη ημέρα του Πολέμου είχε μόλις αρχίσει...

Αμερικανοί διασώζουν συναδέλφους τους που υπό το βάρος του οπλισμού τους κινδύνευσαν να πνιγούν επίσης στην ακτή "Ομάχα".
Καναδοί στρατιώτες φρουρούν τους πρώτους τους αιχμαλώτους στην ακτή "Ομάχα".

1 Το spitfire με το οποίο πετούσε στις επιχειρήσεις της Νορμανδίας ο Έλληνας "άσος "Γιάννης Αγοραστός Πλαγής. Φέρει τις χαρακτηριστικές ασπρόμαυρες λωρίδες αναγνώρισης που οι σύμμαχοι ονόμασαν "λωρίδες εισβολής".

2. Αμερικανικό αποβατικό πλησιάζει την ακτή "Ομάχα". Στο συγκεκριμένο σημείο οι Γερμανοί προέβαλαν πεισματική αντίσταση προκαλώντας βαριές απώλειες στους στρατιώτες του πρώτου "κύματος" εισβολής.

3. Πραγματική έγχρωμη φωτογραφία εποχής. Οι πρώτοι Γερμανοί αιχμάλωτοι υπό την επιτήρηση Αμερικανών στην ακτή "Γιούτα".

4. Η αγωνία παραμένει ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του Αμερικανού που κατάφερε να βγει ζωντανός στην ακτή "Ομάχα". Δίπλα του δύο συνάδελφοί του κείτονται νεκροί.

5. Αμερικανοί διασώζουν συναδέλφους τους που υπό το βάρος του οπλισμού τους κινδύνευσαν να πνιγούν, επίσης στην ακτή "Ομάχα".

6. Καναδοί στρατιώτες φρουρούν τους πρώτους τους αιχμαλώτους στην ακτή "Γκολντ". Οι Καναδοί είναι χαρούμενοι αλλά οι Γερμανοί δείχνουν επίσης... ανακουφισμένοι που είναι ζωντανοί.

Στρατιώτης πλήρως αποπροσανατολισμένος προσπαθεί να κρυφτεί στο... νερό, που ασφαλώς δεν προσφέρει προστασία. Η πιο διάσημη φωτογραφία του Κάπα από την απόβαση...

Ακόμη ένα εμβληματικό "καρέ". Η στιγμή που οι στρατιώτες του πρώτου κύματος βγαίνουν από το αποβατικό.

Η απόβαση στη Νορμανδία, κατ' επιλογή του επικεφαλής των συμμαχικών δυνάμεων, Αμερικανού στρατηγού Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, έλαβε την κωδική ονομασία "Overlord", δηλαδή "Επικυρίαρχος". Διόλου τυχαίος συμβολισμός, αφού από την έκβασή της εξαρτιόταν πραγματικά αν ο πόλεμος θα τελείωνε με την ολοκληρωτική συντριβή της ναζιστικής Γερμανίας, ή με μια "ανακωχή" όμοια με εκείνη του Α' Π.Π.

Ασφαλώς οι συμμαχικές δυνάμεις είχαν όλα τα πλεονεκτήματα σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο για να πραγματώσουν το στόχο. Σχεδόν δύο εκατομμύρια άριστα εκπαιδευμένους στρατιώτες, πάνω από 6.000 πλοία πολεμικά και εφοδιασμού και - κυρίως - συντριπτική υπεροχή στον αέρα. Πάνω από 3.000 βομβαρδιστικά αεροσκάφη με ανάλογο αριθμό καταδιωκτικών, από τα οποία ένας μεγάλος αριθμός ήταν "εξειδικευμένα" στις προσβολές στόχων εδάφους και ειδικά τεθωρακισμένων.

Με κάθε τρόπο προσπάθεια για κάλυψη και πορεία για την ακτή.

Ακόμη ένα εμβληματικό "καρέ". Η στιγμή που οι στρατιώτες του πρώτου κύματος βγαίνουν από το αποβατικό.

Απέναντι σ' αυτήν τη γιγαντιαία δύναμη οι Γερμανοί, που ήδη έδιναν μάχη επιβίωσης απέναντι στους Ρώσους, είχαν να αντιπαρατάξουν στην πορεία της μάχης περίπου ένα εκατομμύριο στρατιώτες, λιγότερο από 1.000 αεροσκάφη (την 6η Ιουνίου μόνο... δύο κατάφεραν να πλησιάσουν τις ακτές απόβασης) και 6 τεθωρακισμένες και εμπειροπόλεμες μεραρχίες, στις οποίες όμως ο Χίτλερ επέμεινε για δύο κρίσιμα 24ωρα να μην επιτρέπει να αντεπιτεθούν στα συμμαχικά προγεφυρώματα.

Από εκεί και πέρα, η εξέλιξη ήταν μεν αναμενόμενη αλλά διόλου εύκολη. Η "Μάχη της Νορμανδίας", όπως έμεινε στην ιστορία, δεν αφορά μόνο την 6η Ιουνίου. Η μάχη ξεκίνησε εκείνη την ημέρα με την "Απόβαση", την D - DAY, όπως την είπαν οι Σύμμαχοι (η "Εισβολή", όπως την αποκάλεσαν οι Γερμανοί), και συνεχίστηκε ως τις 25 Αυγούστου του 1945, οπότε οι δυνάμεις των "Ελεύθερων Γάλλων" του στρατηγού Λεκλέρκ μπήκαν στο Παρίσι.

Ο Ρήνος και τα μητροπολιτικά εδάφη του Ράιχ ήταν πια κοντά. Οι Γερμανοί δεν μπορούσαν πια να υποχωρούν άλλο. Παρά μόνο μέσα στο έδαφός τους...

ΡΟΜΠΕΡΤ ΚΑΠΑ

Ο κορυφαίος πολεμικός ανταποκριτής

Ρόμπερτ Κάπα. Παιδί Ούγγρων μεταναστών. Ο πιο εμβληματικός πολεμικός ανταποκριτής όλων των εποχών. Νέος ακόμη, διέπρεψε στην κάλυψη του ισπανικού εμφυλίου πολέμου. Σε αυτόν οφείλεται και η πιο ιστορική φωτογραφία της συγκεκριμένης σύρραξης. Το "καρέ" με το στρατιώτη του κυβερνητικού στρατού τη στιγμή ακριβώς που φονεύεται εν ώρα μάχης από πυρά στρατιωτών του στασιαστή Φράνκο.

Ο Κάπα "οπλισμένος" μόνο με μία φωτογραφική μηχανή την 6η Ιουνίου του 1944 ήταν ο μόνος πολεμικός ανταποκριτής που ακολούθησε το πρώτο κύμα απόβασης των Αμερικανών στην ακτή "Ομάχα", το πιο φονικό σημείο της απόβασης. Κάτω από πυκνά πυρά και τις οιμωγές των τραυματιών τράβηξε 37 "καρέ". Από ατύχημα το μεγαλύτερο μέρος του φιλμ καταστράφηκε.

Διασώθηκαν μόνο οκτώ "καρέ", που έδωσαν όμως τις πιο δραματικές φωτογραφίες της απόβασης. Ήταν τα οκτώ πρώτα στιγμιότυπα του φιλμ. Απεικονίζουν το σοκ των στρατιωτών από την πυκνότητα των αμυντικών πυρών και την πλήρη αποδιοργάνωση τα πρώτα λεπτά της απόβασης. Όλα είναι "κουνημένα". Πολύ λογικό, αφού και ο ίδιος ο Κάπα προσπαθούσε να καλυφθεί και ταυτόχρονα να φωτογραφήσει.

Εκείνη την ημέρα επέζησε. Σκοτώθηκε το 1953 στην Ινδοκίνα, όταν το τζιπ στο οποίο επέβαινε έπεσε σε νάρκη.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ

Η "Ορεινή Ταξιαρχία" στη μάχη

Τον Ιούνιο του 1944 η μοναδική μεγάλη ελληνική μονάδα, η "Ορεινή Ταξιαρχία" (του υποστρατήγου Τσακαλώτου) είχε εμπλακεί με γερμανικά τμήματα στο Ρίμινι της Ιταλίας. Όμως η Ελλάδα δεν έλειψε από τη συμμαχική προσπάθεια.

Πρώτα με τη συμμετοχή στο στόλο προστασίας της δύναμης απόβασης με τις κορβέτες "Τομπάζης" και "Κριεζής" και - κάτι λιγότερο γνωστό - τη συμμετοχή των δύο κορυφαίων Ελλήνων αεροπόρων όλων των εποχών.

ΓΙΑΝΝΗΣ-ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ ΠΛΑΓΗΣ

Ο σμηναγός της Νορμανδίας

Γεννήθηκε στη Ροδεσία το 1920. Με το ξέσπασμα του πολέμου στην Ευρώπη επιχείρησε να καταταχτεί στη RAF. Δεν έγινε δεκτός λόγω της ελληνικής του υπηκοότητας. Λίγο μετά όμως και μετά τη "μάχη της Αγγλίας" η Βρετανία είχε πια απελπιστικά ανάγκη από πιλότους. Ο Γιάννης Πλαγής έγινε δεκτός και γρήγορα απέδειξε πως είχε τη "στόφα" του αεροπόρου. Σύντομα σημείωσε τις πρώτες καταρρίψεις σε βάρος γερμανικών αεροσκαφών.

Τον Ιούνιο του 1944 ήταν ήδη σμηναγός και διοικητής σμήνους που έδρασε καίρια πάνω από τη Νορμανδία. Ο Γιάννης Πλαγής - γνωστός στους Άγγλους ως "Plagis the Greek" - καταρρίφθηκε μάλιστα από αντιαεροπορικά πυρά, αλλά κατάφερε να διαφύγει χάρη στη βοήθεια Γάλλων αντιστασιακών. Ολοκλήρωσε τον πόλεμο με 17 καταρρίψεις. Είναι ο κορυφαίος Έλληνας "άσος" όλων των εποχών.

Τα παιδιά του είναι σήμερα επιφανείς πολίτες της ομογένειας της Νοτίου Αφρικής. Το ελληνικό κράτος δεν τον γνωρίζει καν...

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ

Κατέρριψε τρία γερμανικά καταδιωκτικά

Γιος μικρο-πλοιοκτήτη από τη Χίο. Σπούδασε αξιωματικός του Εμπορικού Ναυτικού στην Ύδρα. Η οικογένειά του τον έστειλε το 1939 στο Λονδίνο για να "τριφτεί" στα ναυτιλιακά. Το 1940, χωρίς να ρωτήσει κανέναν, κατατάχτηκε στη RAF. Πολέμησε πάνω από τη Νορμανδία καταρρίπτοντας τρία γερμανικά καταδιωκτικά. Ως το 1945 ήταν αρχηγός σμήνους και είχε σημειώσει 11 καταρρίψεις.

Σκοτώθηκε 20 μέρες πριν τελειώσει ο πόλεμος, όταν το αεροσκάφος του δέχτηκε απευθείας χτύπημα αντιαεροπορικού πάνω από τη Γερμανία. Το σώμα του δε βρέθηκε ποτέ. Μετά τον πόλεμο η βρετανική κυβέρνηση δώρισε στον πάτερα του ένα εμπορικό πλοίο, το οποίο έλαβε το όνομά του. Οι αδελφές του ζουν σήμερα στην Αθήνα. Το ελληνικό κράτος δεν τον τίμησε ποτέ...

Γιώργος Παπαδάκης

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News