Μια σοβαρή προσπάθεια για να αρθούν οι προβληματισμοί εκατέρωθεν και να πάμε σε μια συμφωνία-πακέτο που θα είναι δυνατό να περάσει τόσο από το ελληνικό Κοινοβούλιο, όσο και από τα ευρωπαϊκά διευθυντήρια, κάνει η Κομισιόν.
Φαίνεται ότι με αυτήν την πρόταση γίνεται και η τελική απεμπλοκή του ΔΝΤ από την "ελληνική υπόθεση", αφού το Ταμείο (που εδώ και καιρό ψάχνει τρόπο να βγει εκτός του ελληνικού προγράμματος) δηλώνει "επιφυλάξεις" για τα μέτρα και φαίνεται ότι είναι ειλημμένη απόφαση η απομάκρυνσή του από την πρώην "τρόικα".
Με ένα πολυσέλιδο κείμενο που αποκάλυψε το "Βήμα" και που τιτλοφορείται «σημείωμα βοήθειας για την Ελλάδα» και έφτασε το μεσημέρι της Δευτέρας σε όλους τους εμπλεκόμενους - στις διαπραγματεύσεις και τις αποφάσεις - φορείς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπαίνει μπροστά προκειμένου να κοπεί ο "γόρδιος δεσμός" και οι Ευρωπαίοι εταίροι να φτάσουν σε συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση.
Σε μια πρώτη ανάγνωση το κείμενο είναι σαφώς λιγότερο "οδυνηρό" από το πακέτο των υφιστάμενων μέτρων συν το mail Χαρδούβελη, που είχε αποδεχτεί η προηγούμενη κυβέρνηση και εκτιμάται ότι με ένα τέτοιο πρόγραμμα ο πρωθυπουργός ενδέχεται να καταφέρει να το περάσει από την Κ.Ο. των δύο κομμάτων (ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ) της συγκυβέρνησης.
Στο κείμενο τίθενται οι προϋποθέσεις για να ξεκλειδώσει η βοήθεια από το EFSF προς την Ελλάδα εντός του Ιουνίου και να υπάρξει μια συνολική συμφωνία μέχρι το φθινόπωρο.
Η πρώτη προϋπόθεση είναι να ληφθούν (σ.σ. να νομοθετηθούν) τα συμφωνηθέντα μέτρα, τα οποία περιγράφονται στην πρώτη λίστα του κειμένου ύψους 5 δισ. ευρώ περίπου, μέχρι τον Ιούνιο, προκειμένου να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό της διετίας 2015-2016.
Η δεύτερη προϋπόθεση για συνολική συμφωνία είναι να εφαρμοστούν το φθινόπωρο (Σεπτέμβριο-Οκτώβριο) οι μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές για την οικονομία που θα περιλαμβάνονται στη λίστα του ΟΟΣΑ και ήδη συμφωνημένες με τους Ευρωπαίους μεταρρυθμίσεις όπως η αλλαγή του ασφαλιστικού και των εργασιακών σχέσεων.
Οι στόχοι του προγράμματος
Στο κείμενο προσδιορίζονται οι δημοσιονομικοί στόχοι για την τετραετία 2015-2018 που είναι οι εξής:
-2015 Πρωτογενές πλεόνασμα 0,75% του ΑΕΠ
-2016 πρωτογενές πλεόνασμα 2% του ΑΕΠ
-2017 πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ
-2018 πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
Είναι φανερό ότι στους δημοσιονομικούς στόχους υπάρχει απόσταση από αυτά που δηλώνει ότι μπορεί να αποδεχτεί η ελληνική πλευρά, ωστόσο το ότι μετατίθενται στο μέλλον τα υπέρογκα και μη ρεαλιστικά πλεονάσματα του 3.5% δίνει ίσως έναν "αέρα" στην ελληνική πλευρά για μελλοντικές διαπραγματεύσεις.
Μέτρα 5 δισ. ευρώ
Στην πρώτη λίστα περιγράφονται τα μέτρα για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού και την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων μέχρι το τέλος του 2016.
Τα μέτρα είναι:
-Η μεταρρύθμιση του ΦΠΑ που θα εφαρμοστεί μετά το καλοκαίρι (το πιθανότερο από 1η Οκτωβρίου) και προβλέπει την καθιέρωση ενιαίου συντελεστή 18% για συναλλαγές μετρητά και 15% για συναλλαγές με κάρτα και τη διατήρηση του χαμηλού συντελεστή 6,5%.
-Αύξηση της έκτακτης εισφοράς στα ετήσια εισοδήματα πάνω από 30.000 ευρώ, στα προ της μείωσης επίπεδα.
-Διατηρείται ο ΕΝΦΙΑ ως ο πλέον αποδοτικός (από άποψη εισπραξιμότητας) φόρος.
-Δε θα εφαρμοστεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά, αλλά θα επανεξεταστεί, στα πλαίσια του διαλόγου που θα ξεκινήσει το φθινόπωρο για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
-Θα επανεξεταστεί το θέμα των συλλογικών συμβάσεων εργασίας υπό το πρίσμα της έκθεσης του ILO για τις «καλύτερες πρακτικές» στις εργασιακές σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της ανάγκης αύξησης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και της αντιμετώπισης του τεράστιου προβλήματος της ανεργίας.
-Ανεξαρτητοποιείται η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και κατοχυρώνεται θεσμικά ο ανεξάρτητος ρόλος της.
-Δημιουργείται το δημοσιονομικό συμβούλιο, επίσης ως ανεξάρτητη Αρχή.
-Λαμβάνονται μέτρα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης - και στο πλαίσιο του πακέτου Γιούνκερ - δημιουργείται δίχτυ ασφαλείας για τους «μη προνομιούχους».
Επίσης στο κείμενο - κατ' ουσίαν έκθεση αξιολόγησης και πρόπλασμα της νέας συμφωνίας - η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει ότι υπάρχει ταύτιση απόψεων για τις τράπεζες και τα κόκκινα δάνεια.
Οι επιφυλάξεις του ΔΝΤ
Στο κείμενο αποτυπώνονται σε ειδικό κεφάλαιο οι ενστάσεις του ΔΝΤ που περιληπτικά περιγράφονται ως εξής:
-η πρόταση που γίνεται από την Ε.Ε. είναι πολύ διαφορετική από το τρέχον πρόγραμμα (μνημόνιο). Πρόκειται για ένα καινούργιο οδικό χάρτη, με πολύ λίγες λεπτομέρειες για μέτρα και πολιτικές που χρειάζονται καινούργιες μελέτες. Η δημοσιονομική προσαρμογή είναι «οπισθοβαρής», δηλαδή μεταφέρεται στο μέλλον.
Κατόπιν τούτων οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι το ΔΝΤ δε θα χρηματοδοτήσει την Ελλάδα, αλλά ταυτόχρονα δε θα διατυπώνει δημόσια τις ενστάσεις της και εισηγούνται την ανάληψη της στήριξης της χώρας μας από το EFSF.
Οι πόροι
Συγκεκριμένα η Κομισιόν προτείνει να καταβληθούν εντός του Ιουνίου:
- η εκκρεμούσα δόση του 1,8 δισ. ευρώ.
- το ποσό 1,9 δισ. ευρώ από τα κέρδη των ομολόγων (πρόγραμμα SMP) των κεντρικών τραπεζών για το 2014, και
- μετά τον Ιούλιο το ποσό που αναλογεί από τα κέρδη των ομολόγων (πρόγραμμα SMP) για το 2015.
Η πρόταση της Κομισιόν έχει παραληφθεί από την ελληνική κυβέρνηση, βρίσκεται ήδη στα χέρια των θεσμών ΕΚΤ και ΔΝΤ, και τις επόμενες ημέρες αν όχι ώρες αναμένεται να ανακοινωθεί το πρόγραμμα συναντήσεων που απαιτούνται (σύγκλιση EwG, Eurogroup) που θα λάβουν τις τελικές αποφάσεις.
Εκπρόσωπος Κομισιόν
Δε θέλησε να επιβεβαιώσει τις πληροφορίες περί πρότασης της Κομισιόν για την Ελλάδα, η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανίκα Μπράινχαρντ.
Με "τιτίβιβισμα" στον προσωπικό της λογαριασμό στο twitter, πριν από λίγο, η Μπράινχαρντ αναφέρει: «Δεν μπορώ να επιβεβαιώσω αναφορές για πρόταση της Κομισιόν/Γιούνγκερ για την Ελλάδα. Δε γνωρίζω καμία τέτοια πρόταση. Εργαζόμαστε για μια συνολική συμφωνία».
«Θετική για το ΣΥΡΙΖΑ»
Η διαρροή της πρότασης της Κομισιόν για συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές ήδη έχει προκαλέσει τις πρώτες αντιδράσεις στην Ευρώπη.
Τα πρώτα σχόλια έχουν έρθει από δημοσιογράφους και οικονομικούς αναλυτές, οι οποίοι εν ολίγοις κάνουν λόγο για μια πρόταση που είναι υπέρ της ελληνικής κυβέρνησης, ενώ αναφέρεται ότι παραμένει ο ΕΝΦΙΑ που «μισούν οι Έλληνες».
Ο δημοσιογράφος Πολ Μέισον του βρετανικού "Channel 4" λίγα λεπτά μετά τη διαρροή της πρότασης Γιούνκερ μέσω του Twitter έκανε τα πρώτα του σχόλια.
«Οι απαντήσεις μου στην διαρροή από το vima.gr για την πρόταση Γιούνκερ: 1) Το ΔΝΤ δεν είναι πιθανό να το χρηματοδοτήσει, 2) Είναι μια μεγάλη ζαριά του Γιούνκερ, 3) Χρηματοδοτεί την Ελλάδα μέσα στο καλοκαίρι, αλλά καθυστερεί την αναδιάρθρωση του χρέους για το φθινόπωρο, 4) Διατηρεί τη φορολογία του ΕΝΦΙΑ: οι Έλληνες τον μισούν. Είναι ένα βήμα προς τα πίσω για τη λιτότητα, δηλαδή μια χαλάρωση υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ. Παραχωρεί στο ΣΥΡΙΖΑ μια καθυστέρηση στην μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και τους παραδίδει τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας στηρίζοντας την ελληνική θέση. Η πρόταση Γιούνκερ δίνει στην Ελλάδα 5 δισ. ευρώ τώρα και επίσης ανοίγει την πρόσβαση στην ΕΚΤ. Στον ΣΥΡΙΖΑ θα μισήσουν κάποιες λεπτομέρειες, αλλά είναι μια μεγάλη χαλάρωση. Τώρα στο πολιτικό ζήτημα της πρότασης Γιούνκερ, αν ο Σόιμπλε την απορρίψει θα θεωρηθεί ότι «η Γερμανία μας εξωθεί σε οποιοδήποτε δημοψήφισμα».
