Την πρότασή της, στα πλαίσια της διαδικασίας για τη θέσπιση της νέας τιμολογιακής πολιτικής της ΔΕΥΑ Χερσονήσου, υπέβαλε η δημοτική κίνηση "Πολίτες για την Κοινωνία και το Περιβάλλον".
Στο σχετικό κείμενο που κατατέθηκε αναφέρεται ότι το νερό είναι κοινωνικό αγαθό και σαν τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται και από τους διαχειριστές του. Το νερό -επισημαίνεται- πρέπει να διατίθεται για τις ανθρώπινες ανάγκες σε καλή ποιότητα και με κλίμακα τιμών που σχεδιάζεται και εφαρμόζεται με κοινωνικά δίκαιο και αλληλέγγυο τρόπο.
Η δημοτική κίνηση τάσσεται υπέρ της θέσπισης ενιαίου τιμολογίου αλλά ταυτόχρονα τονίζει ότι η ΔΕΥΑΧ θα πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της ώστε να παρέχει ίδια υπηρεσία σε όλες τις περιοχές του δήμου (ίδια ποιότητα παντού, ίδια ποσότητα παντού-κάλυψη της ζήτησης 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες το χρόνο).
Παράλληλα μέμφεται τη διοίκηση της ΔΕΥΑΧ ότι αποκλιμακώνει τις επενδύσεις, δεν ασχολείται με το περιβαλλοντικό κόστος και οδηγείται σε τιμολογιακές πολιτικές που θα επιβαρύνουν σημαντικά τους δημότες.
H πρόταση που υποβάλλουν οι "Πολίτες για την Κοινωνία και το Περιβάλλον" προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει την επιβάρυνση των μικρομεσαίων καταναλώσεων, χωρίς να δημιουργεί δραματικές μειώσεις στα έσοδα, αφού προτείνει μια διαφορετική στρατηγική και αναζητά άλλες πηγές εσόδων για την επιχείρηση.
Το πλήρες κείμενο με τις θέσεις της δημοτικής κίνησης που επιδόθηκε στο δήμαρχο, τον πρόεδρο της ΔΕΥΑΧ και τους επικεφαλείς των δημοτικών παρατάξεων έχει ως εξής:
«Προς τον πρόεδρο της ΔΕΥΑ Χερσονήσου κ. Αργυράκη Νικόλαο
Κύριε πρόεδρε,
Ενημερωθήκαμε πρόσφατα από εσάς για την έναρξη της διαδικασίας για τη θέσπιση νέας τιμολογιακής πολιτικής της ΔΕΥΑ Χερσονήσου. Μας δόθηκε μάλιστα ένα αρχικό κείμενο το οποίο αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει η επιχείρηση το θέμα αυτό.
Όπως είναι γνωστό, τα τιμολόγια των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης-αποχέτευσης καθορίζονται με απόφαση του Διοικητικού τους Συμβουλίου η οποία εγκρίνεται ή απορρίπτεται συνολικά από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου τους. Δεδομένου ότι οι "Πολίτες για την Κοινωνία και το Περιβάλλον" δεν εκπροσωπούνται στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΥΑΧ, θεωρούμε σκόπιμο να διατυπώσουμε τις απόψεις μας πριν μας ζητηθεί να επικυρώσουμε εκ των υστέρων την όποια απόφαση του Δ.Σ. της ΔΕΥΑΧ.
Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό και σαν τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται και από τους διαχειριστές του. Πρέπει να διατίθεται για τις ανθρώπινες ανάγκες σε καλή ποιότητα και με κλίμακα τιμών που σχεδιάζεται και εφαρμόζεται με κοινωνικά δίκαιο και αλληλέγγυο τρόπο. Επιμένουμε πως ρέπει να προστατεύεται η ποιότητά του και να αποτρέπεται η σπατάλη του. Τέλος, η διαχείριση του νερού προφανώς και δεν πρέπει να περάσει στη δικαιοδοσία της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας όπως είχε διαφανεί κάποια στιγμή στους δύσκολους καιρούς που ζούμε.
Διαχρονικά, παρά το γεγονός ότι οι παραπάνω αρχές είναι από όλους αποδεκτές, στην πράξη δεν υλοποιούνται. Η οδηγία 2000/60 της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιβάλλει ότι με ορόσημο το 2010 θα πρέπει να εξασφαλίζεται η ανάκτηση του συνολικού κόστους (οικονομικό, φυσικών πόρων και περιβαλλοντικό), όμως κανείς δεν έχει ασχοληθεί με τα δύο τελευταία μέχρι σήμερα, ούτε το προτεινόμενο σχέδιο της ΔΕΥΑΧ ασχολείται με αυτό. Σε περιόδους οικονομικής κρίσης ίσως η ενασχόληση με την ανάκτηση του περιβαλλοντικού κόστους να θεωρείται από κάποιους πολυτέλεια, όμως θα έπρεπε κατά τη γνώμη μας να αρχίσει και αυτό να εκτιμάται, αρχικά από τη ΔΕΥΑΧ για το νερό που αυτή διαχειρίζεται (αντλεί), αλλά και για αυτό που αντλείται από την περιοχή από τρίτους και για διάφορες χρήσεις.
Γνωρίζουμε, αλλά αναφέρεται και στο κείμενο της ΔΕΥΑΧ, ότι στην επικράτεια του Δήμου Χερσονήσου ισχύουν περισσότερα από 5 διαφορετικά τιμολόγια. Άλλο στη ΔΕ Μαλίων, άλλο στην περιοχή που διαχειριζόταν ο πρώην Σύνδεσμος (Επισκοπή, Ανώπολη, Άνω και Κάτω Βάθεια), άλλο στο υπόλοιπο της ΔΕ Γουβών (Γούβες, Χαρασό κ.λπ.), άλλο στο υπόλοιπο της ΔΕ Επισκοπής (Σγουροκεφάλι, Αϊτάνια κ.λπ.) και άλλα στη ΔΕ Χερσονήσου (άλλο στο Λιμάνι Χερσονήσου, άλλο στη Χερσόνησο, άλλο στο Αβδού, άλλο στις Ποταμιές). Αυτή η πολυ-τιμολόγηση είναι επιτακτική ανάγκη να σταματήσει. Δεν είναι λογικό σήμερα ο δημότης και ο κάτοικος της περιοχής να πληρώνει διαφορετικά τέλη για την ίδια υπηρεσία στην ίδια περιοχή, με μοναδικό κριτήριο διαφοροποίησης την πλευρά του δρόμου στην οποία είναι το σπίτι του και σε ποια πάλαι ποτέ κοινότητα (τη δεκαετία του '90) αυτή η πλευρά υπαγόταν. Μελετώντας τα τιμολόγια που ισχύουν σε κάθε περιοχή αντιλαμβανόμαστε ότι η θέσπιση ενιαίου τιμολογίου θα είναι διαδικασία ιδιαίτερα δύσκολη, όμως θεωρούμε ότι πρέπει να γίνει.
Ταυτόχρονα, είναι προφανές ότι η ΔΕΥΑΧ θα πρέπει να εντείνει τις προσπάθειες της ώστε να παρέχει ίδια υπηρεσία σε όλες τις περιοχές του δήμου (ίδια ποιότητα παντού, ίδια ποσότητα παντού- κάλυψη της ζήτησης 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες το χρόνο).
Σύμφωνα με τη ΔΕΥΑΧ, η προτεινόμενη από αυτήν τιμολογιακή πολιτική θα της επιφέρει ετήσια έσοδα από τα τέλη ύδρευσης αποχέτευσης που ανέρχονται στο ποσό των 4,5 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό με το οποίο εξασφαλίζεται η λειτουργική δραστηριότητα της επιχείρησης. Όπως καταλαβαίνουμε στο ποσό αυτό δε συμπεριλαμβάνονται έξοδα επενδύσεων. Δε γνωρίζομε σε ποιο βαθμό το παραπάνω ποσό είναι ανελαστικό -από τη σκοπιά των εσόδων που πρέπει να έχει η ΔΕΥΑΧ για να λειτουργήσει- δε γνωρίζουμε πως έχει εκτιμηθεί και αν υπάρχουν περιθώρια μείωσής του, όμως δεν είναι αποδεκτό να μη υπάρχει πρόβλεψη για επενδύσεις. Μπορεί στη διαδικασία υλοποίησης έργων ΕΣΠΑ με την οποία κατασκευάζονται τα έργα αποχέτευσης στη ΔΕ Γουβών αλλά και σε Μάλια, Σταλίδα και Χερσόνησο να μην υπάρχει σήμερα υποχρέωση για ίδια συμμετοχή της ΔΕΥΑΧ. Όμως τα έργα επενδύσεων δεν μπορούν να περιορίζονται σε αυτά. Τι γίνεται π.χ. με δίκτυα ύδρευσης σε περιοχές που αυτά είναι σχεδόν ανύπαρκτα; Και πώς θα αντιμετωπιστούν ανάγκες χρηματοδότησης, στη νέα προγραμματική περίοδο (το νέο ΕΣΠΑ ή ΣΕΣ) όταν η ίδια συμμετοχή και πάλι θα υπάρχει;
Αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη κατάργησης του μηχανισμού του ειδικού τέλους 80% (ισοσκελισμένοι ισολογισμοί, κλίμακα ΦΠΑ) όπως το εισηγείται η ΔΕΥΑΧ, όμως προβληματιζόμαστε από την έλλειψη άλλου μηχανισμού μέσω του οποίου θα υπάρχει η εγγύηση ότι μέρος των τελών που οι δημότες και οι κάτοικοι της περιοχής πληρώνουν θα κατευθύνεται σε επενδύσεις που θα αναβαθμίζουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Βέβαια η νομική απαίτηση για ισοσκελισμένο λογιστικό αποτέλεσμα θα πρέπει κατά τη γνώμη μας να αντιμετωπιστεί νομοθετικά. Και αυτό θα πρέπει σαφώς να διεκδικηθεί.
Απέναντι στις ιδέες που η ΔΕΥΑΧ εισηγείται, έχουμε να προτείνουμε ένα τιμολόγιο τελών που θα ελαχιστοποιεί κατά το δυνατόν τα τέλη των οικιακών καταναλώσεων, αλλά και μια πολιτική της επιχείρησης που θα αναζητά άλλες πηγών εσόδων.
Η ΔΕΥΑΧ προτείνει 3 εναλλακτικές προτάσεις. Και οι τρεις αυτές προτάσεις στοχεύουν και οδηγούν σε αύξηση των εσόδων της επιχείρησης, μετακυλίοντας το κόστος στο δημότη καταναλωτή. Σύμφωνα με τους δικούς μας υπολογισμούς στοχεύετε σε αύξηση των προβλεπόμενων χρεώσεων της επιχείρησης κατά 20% περίπου. Είναι σαφές ότι στην επιβάρυνση που προκύπτει, από το σχεδιασμό σας αυτό, δε μπορεί να ανταπεξέλθει μεγάλο μέρος των δημοτών ιδιαίτερα στις σημερινές οικονομικές συνθήκες.
Προσεγγίζουμε με ιδιαίτερη προσοχή τις προτάσεις σας. Στη δεύτερη(2η) από αυτές έχουμε τιμή 0,30 € το κυβικό για καταναλώσεις μέχρι 25 κυβικά το τετράμηνο, 0,50 € μέχρι τα 50 κυβικά, 0,90 € μέχρι τα 100 κυβικά, 1,30 € μέχρι τα 300 κυβικά, 1,45 μέχρι τα 500 κυβικά, 1,55 € μέχρι τα 1000 κυβικά και 1,65 € για μεγαλύτερες καταναλώσεις.
Οι "Πολίτες για την Κοινωνία και το Περιβάλλον" προτείνουν μια άλλη λύση-κοντά σε αυτήν τη 2η πρότασή σας. Η πρότασή μας προσπαθεί να ελαχιστοποιήσει τα τέλη των μικρών καταναλώσεων. Προτείνουμε στη ΔΕΥΑΧ να μελετήσει και να εξετάσει την περίπτωση κατά την οποία η τιμή οικιακών καταναλώσεων μέχρι 25 κυβικά το τετράμηνο (φτωχά κυρίως νοικοκυριά), να είναι 0 € (μηδέν). Συγκεκριμένα, τα πρώτα 25 κυβικά το τετράμηνο να παρέχονται δωρεάν (τόσο στην ύδρευση όσο και στην αποχέτευση) και τα επόμενα κλιμάκια χρεώσεων μέχρι τουλάχιστον και τις μεσαίες καταναλώσεις να είναι ίδια με εκείνα που προτείνονται με την ως άνω πρότασή σας (πρόταση 2η).
Με τον τρόπο αυτό, καταναλώσεις μέχρι 25 κυβικά το τετράμηνο (ή 75 κυβικά το χρόνο) παρέχονται δωρεάν, τόσο σαν τέλος ύδρευσης όσο και σαν τέλος αποχέτευσης και τα επόμενα κυβικά το τετράμηνο κοστίζουν όσο προτείνει η ΔΕΥΑΧ. Έχουμε την ισχυρή πεποίθηση ότι η λύση αυτή δεν αυξάνει το κόστος του νερού στη συντριπτική πλειοψηφία των μικρών/μεσαίων καταναλωτών-όπως σε πολλές περιπτώσεις γίνεται με την πρότασή σας- αλλά παράλληλα δεν παράγει δραματικές μειώσεις εσόδων για την επιχείρηση. Σε κάθε περίπτωση πάντως για τις όποιες διαφορές προκύπτουν με την πρότασή μας-εφόσον βέβαια επιμένετε στο ανελαστικό ποσό των χρεώσεων- νομίζουμε ότι πρέπει να καλυφθούν από άλλες πηγές αλλά και με αντίστοιχη αύξηση στις χρεώσεις των υψηλών καταναλώσεων.
Σύμφωνα με τη ΔΕΥΑΧ υπάρχουν πολλά ακίνητα τα οποία έχουν συνδεθεί στα δίκτυα αποχέτευσης «παράτυπα» χωρίς να έχουν πληρώσει οι ιδιοκτήτες τους τα τέλη σύνδεσης αποχέτευσης. Για την περίπτωση αυτή η πρόταση της επιχείρησης είναι να επιβληθούν αυξημένα τέλη στην αξία ύδρευσης (προσαύξηση κατά 15% ) μέχρι να προσέλθουν οι ιδιοκτήτες τους προκειμένου να τακτοποιήσουν την εκκρεμότητα που έχουν οπότε και θα συμψηφιστούν τα τυχόν ποσά που έχουν καταβάλει με την παραπάνω διαδικασία. Η πρόταση αυτή μας βρίσκει αντίθετους, για διάφορους λόγους ο κυριότερος των οποίων είναι η ισότιμη αντιμετώπιση των δημοτών. Δε μπορεί να επιβραβεύουμε αυτούς που δεν προσήλθαν ώστε να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους αλλά συνδέθηκαν παράτυπα και να τους "προτρέπουμε" και αυτούς αλλά και όσους πρόκειται να συνδεθούν μελλοντικά (στη Σταλίδα σήμερα, στη ΔΕ Γουβών αύριο) να μην προσέλθουν αλλά να πληρώνουν σιγά σιγά και σε βάθος χρόνου (αλήθεια πόσο βάθος χρόνου; τριάντα έτη ας πούμε;).
Η επιχείρηση ισχυρίζεται ότι δε μπορεί να χρεώσει τα τέλη σύνδεσης αποχέτευσης γιατί δε γνωρίζει τα τετραγωνικά των ακινήτων. Όμως, για τα ξενοδοχειακά καταλύματα (που είναι και τα πολλά τετραγωνικά) τα γνωρίζει στις περισσότερες των περιπτώσεων ο Δήμος Χερσονήσου και μάλιστα με ακρίβεια αφού έχουν επιβεβαιωθεί κατά τη διαδικασία υπαγωγής τους στο καθεστώς εποχιακής λειτουργίας. Ακόμη, γνωρίζουμε ότι ο Δήμος Χερσονήσου διαθέτει πρόσφατη αεροφωτογράφιση με εκτίμηση των εμβαδών όλων των κτηρίων. Με λίγη σχετικά προσπάθεια είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν τα παραπάνω στοιχεία και να χρεωθούν όσοι και όσο πρέπει. Η παραπάνω ενέργεια δεν αποτελεί μόνο απόδοση ισότιμης αντιμετώπισης των δημοτών αλλά θα επιφέρει και αρκετά έσοδα στη ΔΕΥΑΧ, ώστε να μπορέσει να μειώσει το στόχο των 4,5 εκατ. € μέσω των τελών χρήσης.
Γνωρίζουμε, και το αναφέρει και η εισήγηση της ΔΕΥΑΧ, ότι πολλές επιχειρήσεις στην επικράτεια του Δήμου δεν υδροδοτούνται από την επιχείρηση (στο σύνολο των αναγκών τους ή σε τμήμα τους), αλλά από άλλες πηγές. Η ΔΕΥΑΧ μάλιστα για τις περιπτώσεις αυτές προτείνει τρόπο υπολογισμού των τελών χρήσης αποχέτευσης, τρόπο για τον οποίο δεν έχομε αντίρρηση (υπολογισμός μέσω των διανυκτερεύσεων). Όμως η περίπτωση αυτή αναδεικνύει και άλλο θέμα ίσης αντιμετώπισης των δημοτών. Τμήμα των εσόδων της ΔΕΥΑΧ αφιερώνεται στην ανάπτυξη υποδομών προς όφελος της περιοχής, είτε τα έσοδα αυτά προέρχονται μέσω του μηχανισμού του ειδικού τέλους 80% είτε προέρχονται μέσω των τελών χρήσης και σύνδεσης, στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει το 80%. Οι επιχειρήσεις οι οποίες υδροδοτούνται από άλλες πηγές, πως συνεισφέρουν στην προσπάθεια αυτή; Ιδιαίτερα οι επιχειρήσεις που βρίσκονται εκτός περιοχής κάλυψης των δικτύων αποχέτευσης, όποτε προφανώς δεν καταβάλλουν τέλη αποχέτευσης αλλά ούτε και τέλη ύδρευσης.
Τονίζουμε και πάλι ότι δε μπορούμε να εκτιμήσομε πόσο ανελαστικό είναι το ποσό των 4,5 εκατ. €, όμως προσωρινά το αποδεχόμαστε σαν ακριβές με στόχο να συμβάλουμε στην βιωσιμότητα και την απρόσκοπτη λειτουργία της επιχείρησης. Όμως θα πρέπει η επιχείρηση να προσπαθήσει να εξασφαλίσει έσοδα και από άλλες πηγές, όπως ενδεικτικά οι δύο περιπτώσεις που αναφέραμε παραπάνω. Ζητούμε τη δέσμευση της ΔΕΥΑΧ ότι θα προσπαθήσει προς την κατεύθυνση αυτή, προσπάθεια η οποία θα πρέπει να κριθεί μετά από παρέλευση ενός έτους και να εκτιμηθεί εκ νέου η τιμολογιακή της πολιτική. Τέλος σύμφωνα με τη ΔΕΥΑΧ δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη η διαδικασία επιστροφής της άρδευσης στο Δήμο, με άμεση συνέπεια να χρεώνεται παραπάνω ποσά για την ηλεκτρική ενέργεια. Θεωρούμε επιτακτική ανάγκη την ολοκλήρωση της διαδικασίας αυτής.
Για τους "Πολίτες για την Κοινωνία και το Περιβάλλον",
Οι δημοτικοί σύμβουλοι: Χαλκιαδάκης Γεώργιος και Μπιτζαράκης Αντώνιος».
