Αρπάζουν 113 εκατ. ευρώ από την Αυτοδιοίκηση της Κρήτης

Βαθιά βάζει το χέρι στην... τσέπη των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Κρήτης η κυβέρνηση, "αρπάζοντας" περίπου 91 εκατ. από τους Δήμους και άλλα 22 εκατομμύρια από την Περιφέρεια Κρήτης.

Η "Νέα Κρήτη" έκανε αναλυτικό ρεπορτάζ, και η ακτινογραφία ανά αυτοδιοικητικό φορέα του νησιού, με βάση την ενημέρωση που μας έδωσαν οι ίδιοι οι αιρετοί, έχει ως εξής:

- Από την αιρετή Περιφέρεια Κρήτης θα μεταφερθούν στην Τράπεζα της Ελλάδος τουλάχιστον 22 εκατομμύρια ευρώ. Αυτά είναι τα ταμειακά διαθέσιμα μονάχα από τα έσοδα της Περιφέρειας από Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ, τέλη μεταβίβασης, πρόστιμα κ.τ.λ. Υπάρχουν περαιτέρω διαθέσιμα από χρήματα του ΕΣΠΑ και του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων που είναι δεσμευμένα για αποπληρωμές έργων, μελετών κ.τ.λ.

- Από τους δήμους, τα συνολικά διαθέσιμα, δηλαδή από έσοδα αλλά πρωτίστως (σε ποσοστό 80-90%) από δεσμευμένα χρήματα σε τραπεζικούς λογαριασμούς για έργα ή μελέτες, προμήθειες, δάνεια κ.τ.λ. στην Τράπεζα της Ελλάδος για τις ανάγκες του κεντρικού κράτους θα μεταφερθούν τα εξής ποσά:

Ξεσηκωμός για το "χέρι" στα αποθεματικά

Με "αντάρτικο" απαντά μετά από κοινή συνεννόηση χθες το βράδυ μεταξύ ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην κίνηση της κυβέρνησης να βάλει... «χέρι» μεταξύ άλλων φορέων στα ταμειακά διαθέσιμα δήμων και περιφερειών, με τους αιρετούς και στην Κρήτη να έχουν βγει πλέον στα κάγκελα...

Η θύελλα αντιδράσεων σε τοπικό και πανελλαδικό επίπεδο, από αυτοδιοικητικούς και πολιτικά κόμματα, δείχνει απόλυτα δικαιολογημένη, καθώς, πέρα από το ηθικό συμβολικό κομμάτι της ωμής κατάλυσης - μέσω μάλιστα πράξης νομοθετικού περιεχομένου και χωρίς καμία προηγουμένως διαβούλευση - του αυτοδιοίκητου της Αυτοδιοίκησης, υπάρχουν σοβαρές, πολύπλευρες πρακτικές επιπτώσεις και συνέπειες.

Σε επίπεδο Κρήτης η αιφνιδιαστική απόφαση της κυβέρνησης μεταφράζεται, όπως αποκαλύπτει σήμερα η "Νέα Κρήτη", στην άμεση μεταφορά το λιγότερο 113 εκατομμυρίων ευρώ από την Περιφέρεια και τους δήμους του νησιού στην Τράπεζα της Ελλάδος. Εξέλιξη που ανοίγει τον ασκό του Αιόλου σε πολλαπλά επίπεδα. Από τη μια τινάζεται στον αέρα ο προγραμματισμός και η λειτουργία Δήμων και Περιφέρειας που δε θα είναι σε θέση ούτε καν να διευθετούν ζημιές, μικρές ή μεγάλες ή στοιχειώδεις προμήθειες! Από την άλλη, διαμορφώνεται ένα σκηνικό στάσης πληρωμών στην τοπική αγορά, με σημείο αναφοράς προμηθευτές, εργολάβους, ενώ την ίδια ώρα συντελείται πλήγμα και στις τράπεζες, που εν μία νυκτί θα αποστερηθούν αποταμιευτικά διαθέσιμα εκατομμυρίων ευρώ, μιλώντας για το νησί μας, και δισ. ευρώ, περί τα 2,5-3 δισ., πανελλαδικά! Χώρια βεβαίως τη λιγότερο ορατή αλλά εξίσου, αν όχι μεγαλύτερη, ζημιά που θα δημιουργηθεί μέσω του αναγκαστικού αυτού μονομερούς εσωτερικού δανεισμού στο ήδη ρευστό, αβέβαιο κλίμα που επικρατεί στην αγορά, όπου το ερώτημα πλέον είναι ένα: Σε ποιον, μετά την Αυτοδιοίκηση και τους υπόλοιπους φορείς του Δημοσίου, είναι πλέον σειρά να μπει "χέρι";

Και αν το ερώτημα αυτό αφορά στο προσεχές μέλλον, το σίγουρο είναι πως "χέρι" και μάλιστα γερό, μπαίνει στα ταμειακά διαθέσιμα της Αυτοδιοίκησης.

Η μεταφορά

Σύμφωνα με τη σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και με βάση και τις διευκρινίσεις που έδωσε χθες στη ΚΕΔΕ ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Δημήτρης Μάρδας, η Περιφέρεια Κρήτης και οι Δήμοι της Κρήτης, όπως όλες οι Περιφέρειες και οι Δήμοι της χώρας θα αποστείλουν έγγραφη ενημέρωση για τις ανάγκες τους, για το επόμενο 15νθήμερο.

- Τα υπόλοιπα κεφάλαια, που δεν είναι απαραίτητα για την άμεση ανάγκη των ταμειακών τους αναγκών, θα τοκιστούν με επιτόκιο 2,5%.

- Όποιος Δήμος ζητήσει επιστροφή ποσού, που δε θα υπερβαίνει το 10% του συνολικού του ποσού που έχει κατατεθεί, θα του επιστρέφεται αμέσως. Για ποσά μεγαλύτερα από 20%, η επιστροφή θα γίνεται εντός προθεσμίας ολίγων ημερών.

Οι επιπτώσεις: Στον "αέρα" έργα και μισθοί

Οι αιρετοί της Κρήτης, περιφερειάρχης, αντιπεριφερειάρχες, δήμαρχοι, αντιδήμαρχοι, αλλά και ομαδικά δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, όπως της Λαϊκής Συσπείρωσης, όπως αποτυπώνεται και στις χαρακτηριστικές δηλώσεις τους, «βράζουν». Υπάρχει μια κατανόηση για το χρηματοδοτικό κενό της χώρας. Από εκεί και πέρα όμως είναι έκδηλη η οργή και η αγανάκτηση για την απόφαση της κυβέρνησης που οι ίδιοι χαρακτηρίζουν ακατανόητη, αντισυνταγματική, προκλητική αλλά και επικίνδυνη!

Οι αυτοδιοικητικοί κάνουν λόγο για μπλοκάρισμα της λειτουργίας των ΟΤΑ που θα ανατρέψει την ομαλή καθημερινότητα των πολιτών.

Σε δεύτερη "ανάγνωση", πίσω από τις συνέπειες που συνεπάγεται η απόφαση στη λειτουργία των δήμων και στη καθημερινότητα των πολιτών, μπαίνει, όπως αναγνωρίζουν, το ζήτημα της λειτουργίας της ίδιας της αγοράς, μέσα σε ένα σκηνικό άτυπης στάσης πληρωμών, φόβου και αβεβαιότητας.

Ας τα δούμε αναλυτικά...

Πρακτικά, χάνοντας τα ταμειακά διαθέσιμά τους ανά επαναλαμβανόμενα 15νθήμερα στην πορεία του επόμενου διμήνου, οι ΟΤΑ στην Κρήτη θα μπορούν να πληρώνουν μονάχα μισθούς, το ρεύμα, άντε και να προμηθεύονται καύσιμα τα οχήματα. Για οτιδήποτε άλλο προκύψει, οποιαδήποτε ανάγκη, άγνωστοι αι βουλαί του Κυρίου.

Όπως χαρακτηριστικά αναρωτήθηκε μιλώντας στη "Νέα Κρήτη" δήμαρχος του νησιού, τι θα μπορεί να κάνει ο ίδιος σε περίπτωση, για παράδειγμα, που υποστεί μια σοβαρή βλάβη το αντλιοστάσιο του Δήμου από το οποίο υδροδοτούνται οι κάτοικοι; Πώς θα μπορέσει να καλύψει μια βλάβη κόστους αρκετών χιλιάδων ευρώ που δε συμπεριλαμβάνεται στο ποσό του δεκαπενθημέρου που θα κρατήσει ο Δήμος; Θα περιμένει να πάρει έγκριση και μόνο φυσικά εάν δε θα ξεπερνά το 10% από το συνολικό τραπεζικό διαθέσιμο; Και μέχρι τότε; Οι πολίτες θα μείνουν χωρίς νερό;

Πέραν του ότι τινάζεται στον αέρα ο στοιχειώδης προγραμματισμός των δήμων, υπάρχει και το έτερο σκέλος... Αυτό της ιδιότυπης στάσης πληρωμών, αφού οι πληρωμές προμηθευτών και αναδόχων έργων θα γίνονται με ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση σε σχέση με τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα. Προμηθευτές και εργολάβοι θα αποφεύγουν να συναλλάσσονται με τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, αφού δε θα γνωρίζουν ποτέ και αν θα πάρουν τα χρήματά τους! Μαζί με προμηθευτές και αναδόχους, κινδυνεύουν όσοι λαμβάνουν παροχές και επιδόματα από τους ΟΤΑ.

Στα παραπάνω κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει και τις συνέπειες που θα υπάρξουν δεδομένα και στο εμπορικό τραπεζικό σύστημα. Διότι, μιλώντας για "φυγή" 113 εκατομμυρίων ευρώ από τα τραπεζικά αποθέματα των ΟΤΑ της Κρήτης, ή για 2,5-3 δισ. ευρώ από τα τραπεζικά αποθέματα των ΟΤΑ όλης της χώρας, εννοούμε ταυτόχρονα για την απώλεια ισάριθμου ποσού από τις εμπορικές και περιφερειακές τράπεζες.

Στο παραπάνω εφιαλτικό, πολυσύνθετο παζλ των επιπτώσεων της κυβερνητικής απόφασης θα πρέπει να προστεθεί και μια τελευταία παράμετρος... Χωρίς αμφιβολία, η απόφαση αυτή της κυβέρνησης επιτείνει ακόμη περισσότερα την αβεβαιότητα και προκαλεί φόβο στην αγορά. Όταν μάλιστα η απόφαση λαμβάνεται με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και όχι με νομοσχέδιο ψηφισμένο στη Βουλή, αντιλαμβάνεται εύκολα κανείς ότι κάτι αντίστοιχο μπορεί να συμβεί είτε για άλλους φορείς του Δημοσίου, που προς το παρόν εξαιρούνται, όπως τα ασφαλιστικά ταμεία, είτε ακόμη και για τους ιδιώτες-πολίτες.

Κι αν μια τέτοια εξέλιξη χαρακτηρίζεται σενάριο συνωμοσιολογίας, εντούτοις δεν είναι εύκολο να παραγνωρίσει κανείς ότι ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που εύκολα μπορεί να μεταδοθεί από τέτοιου είδους κινήσεις...

Όσο για τον ισχυρισμό της κυβέρνησης που παρατίθεται για να χρυσώσει το χάπι στους αιρετούς, πως δηλαδή τα επιτόκια των εμπορικών τραπεζών δεν ξεπερνούν το 1%, ενώ το επιτόκιο στην Τράπεζα της Ελλάδος έχει απόδοση είναι της τάξης του 2,5%, οι αυτοδιοικητικοί της Κρήτης τον αντικρούουν με θυμηδία. Όπως μας ανέφεραν, δεν ευσταθεί, καθώς σε πολλές περιπτώσεις - και υπάρχουν χειροπιαστά παραδείγματα και εδώ στην Κρήτη - η απόδοση επιτοκίου για τραπεζικά διαθέσιμα των ΟΤΑ είναι πολύ υψηλότερη, φτάνοντας ακόμα και το 5%.

Απειθαρχία

Με βάση την παραπάνω ανάλυση, καθένας μπορεί εύκολα να αντιληφθεί το γιατί σηκώθηκε αυτή η θύελλα και το κλίμα εξέγερσης ενάντια στην κυβερνητική απόφαση που προκάλεσε ικανοποίηση στην Κομισιόν, από όπου υπήρξαν χθες διαρροές ότι η απόφαση αξιοποίησης των ταμειακών διαθέσιμων του Δημοσίου αποτελούσε επιθυμία των θεσμών.

Οι επισημάνσεις της κυβέρνησης πως η πρακτική αυτή εφαρμόζεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, πως είναι προσωρινό μέτρο, πως εφαρμόστηκε και σε εταιρείες όπως η ''Αττικό Μετρό'', δε στάθηκαν ικανές να κατευνάσουν τις σφοδρές αντιδράσεις δημάρχων και περιφερειαρχών.

Κατόπιν συνεννόησης, ΚΕΔΕ και ΕΝΠΕ χτίζουν κοινό μέτωπο αντίστασης, αποφασίζοντας να βγουν στο αντάρτικο, να μη στείλουν δηλαδή τα ταμειακά διαθέσιμα στην Τράπεζα της Ελλάδος, να αξιοποιήσουν κάθε νομική δυνατότητα ακύρωσης της απόφασης, ενώ ζητούν συνάντηση με τον ίδιο τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.

ΤΙ ΔΗΛΩΣΑΝ

«Εκφράζουμε την αντίθεση και διαμαρτυρία μας όλοι οι περιφερειάρχες της χώρας. Η απόφαση αυτή εκ μέρους της κυβέρνησης για τη μεταφορά των διαθέσιμων αποθεμάτων της Αυτοδιοίκησης στην Τράπεζα της Ελλάδας έχει μεγάλη επίπτωση στη μη συνέχιση των έργων, στη διακοπή αρκετών έργων και στον όλο προγραμματισμό».

Σταύρος Αρναουτάκης, περιφερειάρχης Κρήτης

«Μολών λαβέ»

«Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου βάζουν χέρι στο τελευταίο ανάχωμα της κρίσης! Πρέπει να αντιδράσουμε δυναμικά. Να μη δώσουμε τα χρήματα. Ας έρθουν να τα πάρουν. Επίσης, να προσφύγουμε στη Δικαιοσύνη. Αν δεν ανατραπεί η απόφαση, σε τελική ανάλυση υπάρχουν και κλειδιά των Περιφερειών και των Δήμων να παραδοθούν».

Ευριπίδης Κουκιαδάκης, αντιπεριφερειάρχης Ηρακλείου

«Κεραυνός εν αιθρία. Η δέσμευση των διαθέσιμων χρημάτων αποτελεί καταστροφή για τους Δήμους, για τον προγραμματισμό που έχουμε κάνει. Μας τα ανατρέπει όλα. Το ότι θα μας δίνεται ένα μικρό μέρος των χρημάτων για να κάνουμε τον προγραμματισμό μας είναι αστείο. Απορώ πώς πάρθηκε αυτή η απόφαση και μάλιστα χωρίς νόμο!».

Κώστας Μαμουλάκης, δήμαρχος Μαλεβιζίου

«Χαριστική βολή»

«Μετά τις μνημονιακές αποφάσεις που μας έπληξαν έρχεται μια Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου να σαρώσει τα αποθεματικά των Δήμων. Αυτό στην ουσία είναι η χαριστική βολή στη λειτουργία των Δήμων. Γεννάται πλέον σοβαρό πρόβλημα ως προς τις προμήθειες και την εξέλιξη των έργων. Ως προς την καθημερινή λειτουργία των Δήμων σε ύδρευση-άρδευση-καθαριότητα».

Ζαχαρίας Καλογεράκης, δήμαρχος Μινώα Πεδιάδος

Ποιος έχει σειρά;

«Στην ουσία η κυβέρνηση κάνει αναγκαστική διαχείριση των χρημάτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και χωρίς διασφάλιση ότι τα χρήματα θα επιστραφούν. Το χειρότερο από όλα είναι, όμως, ότι δίνονται και λάθος μηνύματα στην υπόλοιπη κοινωνία. Όλοι αναρωτιούνται πλέον ποιος έχει μετά σειρά».

Γιώργος Μαρινάκης, δήμαρχος Ρεθύμνου

«Παραβιάζεται η συνταγματική έννοια της αυτοτέλειας των ΟΤΑ. Διερωτήθηκαν οι εμπνευστές αυτής της ιδέας πώς οι Δήμοι θα μπορέσουν να αγοράσουν καύσιμα για τα απορριμματοφόρα, πώς θα λειτουργήσουν οι κοινωνικές δομές, ή ακόμα πώς θα λειτουργήσουν οι παιδικοί σταθμοί σε περίπτωση δέσμευσης αυτών των διαθεσίμων;».

Τάσος Βάμβουκας, δήμαρχος Χανίων

«Ούτε ευρώ»

«Η Περιφέρεια από σήμερα δεν έχει ούτε 1 ευρώ για να διαχειριστεί, αλλά θα πρέπει να παίρνει άδεια για να διαχειριστεί οποιοδήποτε ποσό. Αυτό σημαίνει ότι, αν τα χρήματα τα διαχειρίζεται το κράτος, εμείς θα μπορούμε να προγραμματίζουμε μόνο μετά από έγκριση της ΤτΕ και μόνο αν αυτή έχει χρήματα να μας δώσει».

Απόστολος Βουλγαράκης, αντιπεριφερειάρχης Χανίων

«Με την ενέργεια αυτή η κυβέρνηση καταργεί το αυτοδιοίκητο! Όταν η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να προγραμματίζει τα έργα που χρειάζεται να γίνονται στον τόπο και τα έχει ανάγκη ο πολίτης της κάθε περιοχής, ε τότε λυπάμαι πολύ αλλά δεν έχει πλέον και νόημα ύπαρξης».

Μαρία Λιονή, αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου

«Επειδή τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα, φοβούμαι πως, αν δε μας επιστρέψει τα ταμειακά μας διαθέσιμα η κυβέρνηση όταν τα χρειαστούμε, δε θα έχουμε να πληρώσουμε τους μισθούς των υπαλλήλων, τη ΔΕΗ και τις υπόλοιπες λειτουργικές μας δαπάνες στο Δήμο».

Μανόλης Φραγκούλης, αντιδήμαρχος Οικονομικών Ιεράπετρας

«Θα επιστραφούν»

«Σαφώς και τα χρήματα και θα αποζημιωθούν και θα επιστραφούν. Το 15νθήμερο είναι μικρό και αυτοί που χρειάζονται χρήματα, παρεμβαίνοντας, τα παίρνουν. Όμως η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου είναι κάτι που κατά κόρον και άσκοπα χρησιμοποιήθηκε από τις κυβερνήσεις μνημονίου και επειδή μας έχει πληγώσει, οφείλουμε να μην το επαναλαμβάνουμε».

Γιάννης Μιχελογιαννάκης, βουλευτής Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ

Ρεπορτάζ: Χρήστος Κώνστας, Μπάμπης Σαββίδης,

Γεωργία Μακάκη, Νίκος Πετάσης