Η "Νέα Κρήτη" αποκαλύπτει το χάρτη της δημόσιας περίθαλψης στο νησί, τις ελλείψεις που ταλανίζουν τα δημόσια νοσοκομεία, τα Κέντρα Υγείας, το νοσηλευτικό προσωπικό, τους γιατρούς και κυρίως, ασφαλώς, τους ασθενείς, οι οποίοι μέσα στην κρίση όλο και περισσότερο καταφεύγουν στα δημόσια νοσοκομεία για τη συνηθισμένη τακτική ιατρική βοήθεια που στα χρόνια της ευμάρειας ζητούσαν από τους γιατρούς της γειτονιάς ή από τον προσωπικό τους γιατρό.
Σήμερα, λόγω έλλειψης χρημάτων, όλο και περισσότεροι καταφεύγουν ακόμη και στα ΤΕΠ για πράγματα που έχουν να κάνουν ακόμη και με έναν απλό πονοκέφαλο.
Την τελευταία πενταετία και συγκεκριμένα από το 2010 έως και το 2014, όπως αναφέρουν επίσημα στοιχεία, οι αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης του προσωπικού, που αφορούν είτε γιατρούς του κλάδου ΕΣΥ, είτε λοιπό προσωπικό στα νοσοκομεία της Κρήτης, έχουν ξεπεράσει τις 1.000.
Ανά κατηγορία, όπως υπογραμμίζει μιλώντας στην εφημερίδα "Νέα Κρήτη" η υποδιοικήτρια της 7ης Υ.ΠΕ. Κρήτης κ. Άννα Τριχοπούλου, το μεγαλύτερο πρόβλημα αντιμετωπίζει το λοιπό προσωπικό που έχει πάνω από 1.000 κενές οργανικές θέσεις σε όλη την Κρήτη. Προσλήφθηκαν μόνο 32 και αποχώρησαν 778!
Και όταν λέμε λοιπό προσωπικό, εννοούμε όλο το διοικητικό προσωπικό, δηλαδή τα άτομα που στελεχώνουν όλα τα διοικητικά τμήματα, τα τμήματα προμηθειών, τα γραφεία κίνησης και όλες αυτές τις υπηρεσίες που έχουν σχέση με την εξυπηρέτηση του πολίτη, όλο το βοηθητικό προσωπικό μέχρι και τους μαγείρους, που έφυγαν και δεν έγιναν προσλήψεις στις θέσεις τους.
Ο δεύτερος... χαμένος είναι το νοσηλευτικό προσωπικό, όπου οι κενές οργανικές θέσεις στα νοσοκομεία του νησιού και πάλι ξεπερνούν τις 1.000. Μάλιστα, διπλάσιοι αποχώρησαν από αυτούς που προσλήφθηκαν. Και δεν πρέπει να υποτιμήσουμε και το επιστημονικό προσωπικό σε σχέση με τον αριθμό του. Και μιλάμε για βασικές ειδικότητες και συγκεκριμένα από βιολόγους, φαρμακοποιούς, ψυχολόγους μέχρι διάφορες άλλες ειδικότητες στον τομέα της ψυχικής υγείας. Στις λίγες αλλά σημαντικές αυτές θέσεις υπηρετούν στην Κρήτη 126. Και μπορεί να προσλήφθηκαν όλα αυτά τα χρόνια μόνο 15, αλλά έφυγαν οι τριπλάσιοι σε αριθμό!
«Πολύ μεγάλο νούμερο σε σχέση με τους υπηρετούντες», τόνισε η κ. Τριχοπούλου.
Η κατάσταση στους γιατρούς είναι ότι έχουμε περίπου 200 κενές οργανικές στα νοσοκομεία του νησιού μας και στο διάστημα του 2010 με 2014 οι προσλήψεις με τις αποχωρήσεις είναι ίδιες. «Όλη την περίοδο που διοικούσαμε οι μόνες προσλήψεις που έγιναν ήταν δύο κατηγοριών και πολύ λίγων γιατρών. Συγκεκριμένα, οι επικουρικοί γιατροί, που έρχονται μόνο για ένα έτος, και οι γιατροί που είχαν κριθεί το 2010», επισήμανε η κ. Τριχοπούλου. Παράλληλα σημείωσε πως «σε όλη την Κρήτη δεν είχαμε καμία πρόσληψη μονίμου γιατρού που προκηρύχτηκε στο πλαίσιο της διοίκησής μας».
Κι όλα αυτά τη στιγμή μάλιστα που κλινικές σε κάποια νοσοκομεία, όπως για παράδειγμα στο Λασίθι, παρέμεναν λόγω ανυπαρξίας γιατρών ουσιαστικά κλειστές.
Η ίδια τόνισε ότι σήμερα ανοίγονται δύο δρόμοι, τους οποίους βλέπει θετικούς, αρκεί να υλοποιηθούν. Ο ένας έχει να κάνει με την προκήρυξη του υπουργείου ότι θα προχωρήσει σε 4,5 με 5 χιλιάδες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού όλων των ειδικοτήτων. Ο άλλος αφορά στην επιστροφή όσων μπήκαν σε διαθεσιμότητα, που είναι κυρίως διοικητικοί, από την εκπαίδευση και άλλους χώρους, και θα ενισχύσουν και την υγεία.
Όσον αφορά τώρα στο θεσμό του επικουρικού, ειδικά στους γιατρούς και γενικά σε περιοχές που είναι απομονωμένες, η κ. Τριχοπούλου ανέφερε ότι δεν είναι ένας θεσμός που μπορεί να καλύψει τα κενά. Κι αυτό γιατί είναι, όπως είπε, ένας θεσμός διάρκειας μόνο ενός έτους, επομένως κανένας γιατρός δεν αποφασίζει να μετακινηθεί οπουδήποτε και μετά να σταματήσει η σύμβασή του. Με τους επικουρικούς, όπως ξεκαθάρισε η κ. Τριχοπούλου, το κενό στην ουσία δε λύνεται, γιατί δημιουργείται και πάλι. Έκανε λόγο για μια διαφορετική θεώρηση, που έχει συζητήσει και με το υπουργείο ειδικά για Λασίθι και Ρέθυμνο, όπου υπάρχουν πολλά κενά, και αυτή έχει να κάνει με ένα σύστημα επιλογής αξιοκρατικό σε επίπεδο περιφέρειας, βάσει του οποίου, όταν δημιουργείται ένα κενό, θα μπορεί να το καλύπτει.
«Μόνο έτσι μπορούν να λειτουργήσουν οι επικουρικοί, για να λειτουργούμε λίγο ευέλικτα και να υπάρχουν οι εφημερίες και να μην κλείνουν κλινικές», πρόσθεσε.
Ξεκαθάρισε ότι οι δαπάνες όλων των επικουρικών καλύπτονται, εξάλλου, από τα νοσοκομεία και όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ψυχική υγεία
Ως αρμόδια η κ. Τριχοπούλου για την ψυχική υγεία, όσον αφορά στο πώς θα λυθεί το θέμα της ανισοκατανομής ειδικοτήτων και υπηρεσιών στους νομούς για να λειτουργήσουν άμεσα κάποιοι τομείς, μεταξύ αυτών και η ψυχιατρική κλινική στο νομό Λασιθίου, υποστηρίζει ότι απαιτούνται 79 προσλήψεις. Αυτά εξάλλου είχαν ειπωθεί τις προηγούμενες ημέρες παρουσία του αναπληρωτή υπουργού Υγείας κ. Ανδρέα Ξανθού και του καθηγητή Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και ειδικού συμβούλου του αναπληρωτή υπουργού για θέματα ψυχικής υγείας κ. Θωμά Υφαντή, κατά την παρουσίαση του επιχειρησιακού σχεδίου για την ψυχική υγεία της 7ης Υ.ΠΕ. Κρήτης 2014-2020. Αναφέρονταν και τα προτεινόμενα έργα ανά νομό, καθώς και οι ανάγκες σε στελεχιακό δυναμικό.
«Εξαντλήθηκαν οι αντοχές των εργαζομένων»
Ό,τι ισχνά περιθώρια υπήρχαν πάντως στο σύστημα υγείας έχουν... εξαφανιστεί τα τελευταία χρόνια με τις πολιτικές λιτότητας και τις προβλέψεις των μνημονίων. Αυτήν τη στιγμή, όπως σημειώνει ο νέος υποδιοικητής της 7ης Υ.ΠΕ. Κρήτης και αρμόδιος για την πρωτοβάθμια υγεία κ. Στέλιος Δημητρακόπουλος, έχουμε ξεπεράσει τα όποια όρια αντοχής υπήρχαν στους εργαζόμενους. Παραπαίοντας, το σύστημα πραγματικά στέκεται χάρη στο φιλότιμο και στην αυταπάρνηση των εργαζομένων.
«Οι εργαζόμενοι είναι εξουθενωμένοι, οι ελλείψεις είναι τραγικές σε προσωπικό, αλλά και σε υποδομές, και προσπαθούμε να διαχειριστούμε τώρα όλη αυτήν την κατάσταση ούσα ολόκληρη η χώρα στον... τοίχο. Δυστυχώς, δεν έχουμε να επικαλεστούμε κάτι άλλο εκτός από το κομμάτι της προσφοράς στο συνάνθρωπο.
Ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και όχι μόνο δουλεύουν εξαντλητικά, τους χρωστάνε άδειες και είναι δικαιολογημένα εξοργισμένοι, απογοητευμένοι, έχοντας δεχτεί και λοιδορίες», τονίζει μεταξύ άλλων ο κ. Δημητρακόπουλος.
Προερχόμενος από το χώρο της πρωτοβάθμιας υγείας κι έχοντας, όπως τονίζει, σαφή γνώση της πραγματικότητας, των δυσκολιών και των παθογενειών, αναφέρει: «Προσπαθούμε από την πλευρά μας με ειλικρινή διάθεση προσφοράς να διορθώσουμε ό,τι δε χρειάζεται χρήματα σε αυτήν τη φάση. Βεβαίως, το χρήμα είναι απαραίτητο για να πει κανείς ότι φτιάχνω ένα σύστημα υγείας που στοιχειωδώς καλύπτει αυτές τις ανάγκες. Το πιο οικονομικό αυτήν τη στιγμή για μια χώρα που βρίσκεται στην κατάσταση τη δική μας είναι να φτιάξουμε ένα δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας κι εκεί έχει επικεντρώσει η Πολιτεία την προσπάθειά της. Γιατί σαφώς και λιγότερο κοστίζει σε σχέση με ένα νοσοκομείο - με υποδομές, ειδικότητες κ.τ.λ. - ενώ προσφέρει πάρα πολλά σε σχέση με τα λεφτά που επενδύονται». Ειδικά σήμερα που το παλιό ΙΚΑ έχει αποψιλωθεί από ειδικότητες και από εργαστήρια και όλος ο κόσμος αναγκάζεται απελπισμένος, όπως είπε ο κ. Δημητρακόπουλος, να απευθύνεται στα νοσοκομεία, και όχι μόνο στα νοσοκομεία, αλλά στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών.
Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει πρόσβαση στα εξωτερικά ιατρεία. Όταν πηγαίνεις 1η του μηνός θα βρεις, αν είσαι τυχερός, τον επόμενο μήνα ραντεβού».
«Ήμουν τρία χρόνια στα επείγοντα στο ΠΑΓΝΗ μαζί με το διευθυντή των ΤΕΠ κ. Αγγουριδάκη κι έχω σαφή εικόνα γι αυτό», πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
Τεράστιο το κύμα φυγής νέων γιατρών στο εξωτερικό
Την ίδια ώρα πολλοί γιατροί προτιμούν είτε να ιδιωτεύσουν, είτε να φύγουν για το εξωτερικό. Το κύμα φυγής νέων γιατρών είναι τεράστιο, όπως ανέφερε ο κ. Δημητρακόπουλος. Και αυτό το βλέπουμε όχι μόνο στην έλλειψη ενδιαφέροντος όταν προκηρύσσονται θέσεις, ειδικά επικουρικών γιατρών, αλλά το βλέπουμε και στο άδειασμα των λιστών ειδικευομένων για να ξεκινήσουν ειδικότητα στα νοσοκομεία.
«Αυτήν τη στιγμή τα νοσοκομεία αδειάζουν και δεν υπάρχουν ειδικευόμενοι να μπουν στη θέση τους, οι οποίοι αποτελούν και τη ραχοκοκκαλιά όλου του συστήματος, καθώς αυτοί είναι που βγάζουν όλη τη δουλειά σε εξαντλητικά ωράρια εργασίας ακόμη και 100 ωρών την εβδομάδα - 8 εφημερίες το μήνα - λόγω της έλλειψης προσωπικού.
Αυτό το πράγμα ενώ όλα αυτά τα χρόνια τρώγονταν λίγο-λίγο, τώρα είναι σε ένα σημείο όπου μέρα με τη μέρα αυτό που το προηγούμενο διάστημα έκανε ένα χρόνο να φανεί τώρα φαίνεται σε πολύ μικρότερο διάστημα. Αν προσθέσουμε και τις συνταξιοδοτήσεις, καθώς φεύγει τώρα μια μεγάλη φουρνιά γιατρών η κατάσταση είναι τραγική», προσθέτει.
Έχουν πάψει να κάνουν αγροτικό οι γιατροί, που είναι υποχρεωτικό για να ξεκινήσουν ειδικότητα στην Ελλάδα και φεύγουν στο εξωτερικό, που δε χρειάζεται το αγροτικό. «Η κ. Μέρκελ τρίβει τα χέρια της στη Γερμανία, τρίβουν τα χέρια τους όμως και άλλες χώρες, καθώς μιλάμε για καλή ποιότητα επιστημόνων που έχει πληρώσει η οικογένειά τους, αλλά και το κράτος μας, να τους εκπαιδεύσει και τους παίρνουν έτοιμους οι άλλες χώρες. Φεύγει υψηλά καταρτισμένο, έτοιμο δυναμικό έξω. Όχι ανειδίκευτοι εργάτες που ήταν στα παλιά χρόνια της μετανάστευσης. Και αναρωτιέται κανείς πώς θα έρθει η ανάκαμψη σε όλα τα επίπεδα», συνεχίζει.
Όσον αφορά στο ΠΕΔΥ - τα Κέντρα Υγείας, τα Περιφερειακά Ιατρεία, όσες δομές έχουν μείνει στις πόλεις από το παλιό ΙΚΑ - μαστίζεται κι αυτό από τις ίδιες ελλείψεις προσωπικού, όπως και στα νοσοκομεία. Και ίσως ακόμη περισσότερο, όπως είπε ο κ. Δημητρακόπουλος. «Πάντα ήταν η πρωτοβάθμια υγεία ο φτωχός συγγενής του συστήματος και τώρα δυστυχώς συνεχίζει να εφοδιάζει με προσωπικό η πρωτοβάθμια τα νοσοκομεία. Καλούμαστε πραγματικά να διαχειριστούμε μια κατάσταση όπου προσπαθούμε να μετρήσουμε το μέγεθος της τρύπας κάθε φορά, κάνοντας ουσιαστικά μπαλώματα. Δεν υπάρχει απολύτως καμία πρόθεση να κλείσει οποιαδήποτε δομή υγείας. Ίσα-ίσα, ειδικά στην πρωτοβάθμια, πρέπει να ενισχυθούν. Να εξαπλωθεί το δίκτυο πρωτοβάθμιας και στα μεγάλα αστικά κέντρα, που έχουν τόσο μεγάλη ανάγκη, και να ανακουφιστούν και τα νοσοκομεία από όλο αυτό τον όγκο περιστατικών που δέχονται και που σε πολλά από αυτά διαπιστώνει κανείς τριτοκοσμικές συνθήκες».
Η κατάσταση γενικά στο χώρο της υγείας είναι τραγική. Μεταξύ άλλων, δεν καλύπτονται οι βάρδιες των ασθενοφόρων, δεν υπάρχουν φύλακες, νοσηλευτές, σίτιση στα νοσοκομεία, ενώ τα κτηριακά προβλήματα πολλαπλασιάζονται μέρα με την ημέρα.
«Το σίγουρο είναι ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε στο δρόμο που βαδίζαμε πριν. Ενώ στην αρχή μπορεί να υπήρχαν εκτιμήσεις ή υποθέσεις, τώρα υπάρχουν σκληρά δεδομένα και αριθμοί», κατέληξε.
ΣΕΙΡΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΑΠΟ ΤΗ "ΝΕΑ ΚΡΗΤΗ"
Η "Νέα Κρήτη" ξεκινά από σήμερα σειρά από ρεπορτάζ-τομή στη σύγχρονη κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα της Κρήτης. Πρόκειται για δημοσιογραφικές έρευνες που φέρνουν με αδιάψευστα συγκριτικά στοιχεία στη γνώση των αναγνωστών της τα πραγματικά δεδομένα για παραμέτρους που αφορούν και "ρυθμίζουν" την ποιότητα ζωής όλων των κατοίκων του νησιού.
Στο πρώτο μέρος της πρώτης έρευνας αποκαλύπτουμε τους πραγματικούς αριθμούς αναφορικά με το "χάρτη" της δημόσιας περίθαλψης στην Κρήτη, τις ελλείψεις σε ιατρικό, επιστημονικό και βοηθητικό προσωπικό, και αποτυπώνουμε τις πραγματικές ανάγκες για τη σωστή λειτουργία των νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας. Ένα κρίσιμο δεδομένο που λαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις λόγω της οικονομικής κρίσης και του συνεχόμενα αυξανόμενου αριθμού ανασφάλιστων συμπολιτών μας...
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τα νοσοκομεία, που πλέον, εκτός από πυλώνες νοσηλείας και θεραπείας, αναλαμβάνουν αναγκαστικά και το ρόλο της πρωτοβάθμιας ιατρικής φροντίδας...
Αύριο η συνέχεια
Αύριο στο β' μέρος της έρευνάς μας παρουσιάζουμε αναλυτικά (και ενδεικτικά) την κίνηση στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών του Βενιζέλειου Νοσοκομείου, με τη μαζική προέλευση ασθενών. Ακόμη η βάσανος της ενδοχώρας, η κατάσταση στα Κέντρα Υγείας, τους γιατρούς, τους νοσηλευτές και τους κατοίκους.
Ιωάννα Βλαχάκη
