Αποτελεί τη... λεωφόρο της πληροφορίας. Οτιδήποτε και να ψάξουμε θα το βρούμε στο ίντερνετ. Πόσω μάλλον τα παιδιά, που το θεωρούν πολύ σημαντικό εργαλείο στην αναζήτηση υλικού στις σχολικές τους εργασίες, αλλά πλέον και στην επικοινωνία, καθώς το αντιλαμβάνονται ως διασκέδαση και επέκταση των κοινωνικών τους δραστηριοτήτων. Και μπορεί το διαδίκτυο να αποτελεί πηγή χρήσιμων πληροφοριών και γνώσης, αλλά, όπως έχει αποδειχτεί, παράλληλα είναι επικίνδυνο περιβάλλον για τους μικρούς "σέρφερ", όταν μάλιστα χρησιμοποιείται χωρίς περιορισμούς.
Με όσους γονείς μίλησε η "Ν.Κ." αναφέρουν πως προσπαθούν να μην παραμένουν ανυποψίαστοι και ότι αντιλαμβάνονται τους κινδύνους. Όμως, όπως τονίζουν, όσο και να τους προβλέπουν, πολλές φορές αδυνατούν να τους καταπολεμήσουν. Από τη μια, γιατί ανοίγουν πόλεμο με τα παιδιά τους. Από την άλλη, γιατί οι απειλές ποικίλουν. Ο σημαντικότερος παράγοντας, ωστόσο, που τους ανησυχεί, είναι το ενδεχόμενο το παιδί να προβεί σε επικίνδυνες συναντήσεις με αγνώστους ενήλικες, οι οποίες μπορούν να αποβούν επικίνδυνες για τη σωματική του ακεραιότητα.
Οι απειλές
Από ιούς και απάτες, μέχρι περιεχόμενο ακατάλληλο για ανηλίκους και πολλές φορές ακόμη και για ενήλικες. Επικίνδυνους διαδικτυακούς τόπους με θρησκευτική, πολιτική ή μιλιταριστική προπαγάνδα, τόπους που ενισχύουν τον τζόγο, τη χρήση ναρκωτικών, τον αλκοολισμό ή έχουν ρατσιστικό και εθνικιστικό περιεχόμενο μπορεί, μεταξύ άλλων, να συναντήσει κάποιος. Και δυστυχώς τα σημερινά δεδομένα έχουν εδραιώσει και την εξής κατάσταση: Να βρίσκονται περισσότερες από μια συσκευές πρόσβασης στο διαδίκτυο πλέον σε κάθε οικογένεια. Έτσι, αν ένας γονιός προσπαθεί να ελέγξει έναν σταθερό υπολογιστή που βρίσκεται σε κάποιο υπνοδωμάτιο του σπιτιού ή στο σαλόνι, θα πρέπει την ίδια ώρα να τσεκάρει... τι τρέχει όταν ασχολείται παράλληλα με κάποιο smartphone ή tablet το παιδί του.
Το δίλημμα
Το ερώτημα που γεννάται, συνεπώς, είναι αν οι γονείς μπορούν να επέμβουν στη διαδικτυακή δραστηριότητα των παιδιών τους ώστε να τα προστατεύσουν από τους κινδύνους, χωρίς να περιορίσουν τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από το διαδικτυακό "σερφάρισμα". Κάποιοι γονείς, όπως μας ανέφεραν, υιοθετούν μετριοπαθείς στάσεις σε σύγκριση με άλλους που ακολουθούν πιο απαγορευτικές μεθόδους, όπως την επιβολή κανόνων γύρω από το τι επιτρέπεται να κάνουν, ενώ ελέγχουν τον υπολογιστή και το προφίλ των παιδιών στα διάφορα κοινωνικά μέσα.
Περιστατικά
Στο μεταξύ, εβδομήντα συνολικά περιπτώσεις ενδοσχολικής βίας έχουν καταγραφεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια σε σχολεία και πανεπιστήμια της χώρας, εκ των οποίων έντεκα πήραν το δρόμο της Δικαιοσύνης.
Πρόκειται για περιπτώσεις ενδοσχολικής βίας που σημειώθηκαν σε πανεπιστήμια και σχολεία και χρησιμοποιήθηκε το διαδίκτυο ως μέσο, προκειμένου οι δράστες να πιέσουν πρόσωπα και καταστάσεις. Τα περιστατικά συνήθως αφορούν μονταρισμένα βίντεο και φωτογραφίες, απειλές και προσωπικές συνομιλίες.
Προσοχή στα παιδιά
Την ίδια ώρα, το Γραφείο Καταπολέμησης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος του Αρχηγείου Αστυνομίας προτρέπει τους χρήστες του διαδικτύου και ειδικότερα τους χρήστες πλατφόρμων κοινωνικής δικτύωσης να μην ανεβάζουν φωτογραφίες των παιδιών τους στο διαδίκτυο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις τελευταίες υποθέσεις που διερεύνησε το αρμόδιο γραφείο, διαπιστώθηκε ότι οι παιδόφιλοι είχαν στα αρχεία τους εκτός, από παιδιά που είναι σε διάφορες σεξουαλικές πράξεις, φωτογραφίες παιδιών που είτε είναι ντυμένα και ασχολούνται με διάφορες δραστηριότητες, είτε γυμνές φωτογραφίες των παιδιών τους (π.χ. στην παραλία, στο μπάνιο κ.λπ.), ή φωτογραφίες παιδιών με μαγιό ή ελαφριά ενδυμασία.
«Ο κάθε χρήστης του διαδικτύου πρέπει να γνωρίζει ότι η ανάρτηση φωτογραφιών μένει σχεδόν για πάντα και ο καθένας μπορεί να δει, να αντιγράψει και να φυλάξει τις φωτογραφίες αυτές στα αρχεία του. Η ανάρτηση αυτών των φωτογραφιών στο διαδίκτυο μπορεί να προκαλέσει τυχόν αλλοίωση φωτογραφιών και άλλους κίνδυνους γενικότερα.
Γίνεται παράκληση όπως ο καθένας να είναι προσεκτικός στην ανάρτηση φωτογραφιών των παιδιών στο διαδίκτυο. Υπενθυμίζεται ότι "ανήλικος", σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία για το διαδίκτυο, θεωρούνται τα άτομα που είναι ηλικίας κάτω των 18 ετών», αναφέρεται.
«Αντιλαμβάνομαι τους κινδύνους του διαδικτύου. Ιδιαίτερα ανησυχεί το ενδεχόμενο οι γιοι μου, ηλικίας 12 και 15 ετών, να προβούν σε επικίνδυνες συναντήσεις με άγνωστους ενήλικες, οι οποίες μπορούν να αποβούν επικίνδυνες για τη σωματική τους ακεραιότητα. Προσπαθώ για την εμπιστοσύνη τους. Ελέγχω τα facebook, ενώ δεν υπάρχει φωτογραφία στο προφίλ τους».
Ελευθερία Μυτιληναίου
«Το "κλειδί" είναι να κατορθώσει ο γονιός να κερδίσει την εμπιστοσύνη του παιδιού, ώστε αυτό να αποζητά την καθοδήγηση και τη βοήθεια του γονέα όταν συναντά διαδικτυακές συμπεριφορές που το φέρνουν σε δύσκολη θέση. Καταβάλω τέτοιες προσπάθειες ως μάνα τεσσάρων παιδιών, ηλικίας 9, 14, 18 και 19 ετών, αλλά και ως εκπαιδευτικός».
Ελευθερία Ορφανού
«Τα παιδιά είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα και ο τρόπος που αντιλαμβάνονται τα πράγματα είναι αφελής. Η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία. Όσες φορές προσπάθησα να αποτρέψω τα παιδιά μου από το διαδίκτυο, τόσο έπεφταν με τα μούτρα. Γινόταν πόλεμος. Πλέον σπουδάζουν και πιστεύω ότι αντιλαμβάνονται και οι ίδιοι τους κινδύνους».
Στράτος Τσιχλής
«Για τα μικρά παιδιά το διαδίκτυο ρητά και κατηγορηματικά το απαγορεύω. Επομένως, η χρήση εργαλείων για την προστασία των παιδιών από τα ακατάλληλα ψηφιακά υλικά θα έπρεπε να γίνει υποχρεωτική. Βέβαια, οι κίνδυνοι είναι τόσοι πολλοί και τόσο μεγάλοι για όλες τελικά τις ηλικίες. Καλύτερα να επικοινωνούμε μέσω skype, παρά με facebook».
Κρίστη Γεωργαλή
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΕΤΕ ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ
Πολύτιμες συμβουλές για τους γονείς
- Προτιμήστε να τοποθετήσετε τον Η/Υ σας σε χώρους, όπως είναι το σαλόνι και όχι σε υπνοδωμάτια. Έτσι, θα έχετε τη δυνατότητα να επιβλέπετε το παιδί σας, χωρίς το ίδιο να αισθάνεται ότι ελέγχεται.
- Κάντε την πλοήγηση στο ίντερνετ μία οικογενειακή δραστηριότητα. Χρησιμοποιήστε τον Η/Υ μαζί με τα παιδιά σας.
- Ενημερώστε τα παιδιά σας για τους κινδύνους που υπάρχουν όταν συνομιλούν με αγνώστους μέσω chatrooms.
- Συζητήστε με τα παιδιά σας για θέματα ασφάλειας (επικοινωνία με επικίνδυνα άτομα, πρόσβαση σε sites με βλαβερό περιεχόμενο) που προκύπτουν από την πλοήγηση στο διαδίκτυο.
- Διδάξτε τους να μη δίνουν προσωπικές πληροφορίες χωρίς την άδειά σας (επίθετο, όνομα, ηλικία, διεύθυνση κατοικίας, αριθμό τηλεφώνου, οικογενειακό εισόδημα, ακόμα και ωράρια σχολείου, ονόματα φίλων κ.λπ.) και να μη χρησιμοποιούν την κάρτα σας.
- Μην επιτρέπετε ποτέ στα παιδιά σας να συναντηθούν με άτομα που γνώρισαν μέσω διαδικτύου.
- Διδάξτε τα, επίσης, να αρνούνται από μόνα τους να συναντηθούν προσωπικά με άτομα που έχουν γνωρίσει στο διαδίκτυο. Εξηγήστε τους ότι οι άγνωστοι με τους οποίους θέλουν να συναντηθούν μπορεί να είναι επικίνδυνοι.
- Χρησιμοποιήστε τα λεγόμενα "φίλτρα", που είναι ειδικά προϊόντα λογισμικού με σκοπό την παρεμπόδιση της πρόσβασης σε μη επιθυμητές θέσεις- "sites" (βία, πορνογραφία).
- Ελέγξτε το περιεχόμενο οπτικοακουστικού υλικού, όπως CDs, δισκέτες κ.ά., που αγοράζουν τα παιδιά σας ή ανταλλάσουν με τους φίλους τους.
- Ενημερωθείτε σχετικά από τις αρμόδιες Αρχές, όπως είναι το Τμήμα Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (τηλ. 210/64.76.464), με το οποίο θα πρέπει να επικοινωνήσετε σε περίπτωση που συναντήσετε βλαβερό ή παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο.
Της Ιωάννας Βλαχάκη
