Χωρίς διατροφική δεν υπάρχει ούτε εθνική ανεξαρτησία. Και σήμερα η χώρα μας τελεί υπό τεράστια εξάρτηση στον τομέα των τροφίμων. Και αυτό ήταν το επακόλουθο του λανθασμένου εξαγωγικού προσανατολισμού της χώρας μας από την αντιπολίτευση και μετά, μέσα από τις κατευθύνσεις της πρώην ΕΟΚ και νυν Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Την κατηγορηματική αυτή θέση εκφράζουν στη "Ν.Κ." σήμερα επιστήμονες που έχουν αναλώσει τη ζωή τους στα εργαστήρια της γεωργικής έρευνας, καλώντας τη σημερινή κυβέρνηση να βάλει τέλος στην κατάσταση αυτή και να ξεκινήσει ουσιαστική αγροτική πολιτική ανάπτυξης της ντόπιας παραγωγής των φυτικών και ζωικών τροφίμων για το λαό μας!
Με έκδηλη δυσαρέσκεια για τη "φτώχια" των κυβερνητικών δηλώσεων σε σχέση με την αγροτική οικονομία της χώρας, ο γεωπόνος και πρώην ερευνητής αμπέλου στο ΕΘΙΑΓΕ Βαγγέλης Βαρδάκης και ο γεωπόνος-φυτοπαθολόγος και ερευνητής στο πρώην ΕΘΙΑΓΕ και νυν ΕΛΓΟ "Δήμητρα" Λευτέρης Λιγοξυγκάκης καλούν την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα να δώσει μεγάλο βάρος στην επιστροφή του κόσμου στην καλλιέργεια της γης και ταυτόχρονα να επενδύσει σημαντικά στη γεωργική έρευνα και να στηρίξει τους παραγωγικούς συνεταιρισμούς βάσει των αρχών του συνεργατισμού και όχι της αγοράς.
Τα "εγκλήματα"
Πιο αναλυτικά, ο Βαγγέλης Βαρδάκης λέει στην εφημερίδα μας. «Διαφωνώ με τις προηγούμενες πολιτικές που εφαρμόστηκαν στη γεωργία γιατί ήθελαν να έχει η γεωργία μας μόνο εξαγωγικό προσανατολισμό. Εάν δεν καλύψουμε τις διατροφικές μας ανάγκες από την εσωτερική μας παραγωγή, δεν μπορούμε να μιλάμε για εξαγωγές. Γιατί η διατροφική εξάρτηση αποτελεί τη μήτρα κάθε άλλης μορφής εξάρτησης. Όταν είμαστε εξαρτημένοι στα αγροτικά μας προϊόντα, είμαστε "πεθαμένοι" ουσιαστικά».
Ο πρώην ερευνητής αμπέλου τονίζει στο σημείο αυτό ότι «ενώ έχουμε επιστήμονες, οι οποίοι βγαίνουν στη σύνταξη σιγά-σιγά, δεν έχουμε έρευνα. Θα μπορούσαμε να φτιάξουμε οίκο σποροπαραγωγής και όλες οι νέες ποικιλίες που θα παράγουμε να είναι προσαρμοσμένες σε τοπικό επίπεδο ώστε να έχουμε πολύ καλύτερα αποτελέσματα από αυτά που μας δίνουν οι σπόροι που παίρνουμε από το εξωτερικό».
Μάλιστα, ο Βαγγέλης Βαρδάκης καταγγέλλει ότι «οι σπόροι που φέρνουμε από το εξωτερικό είναι περασμένης τεχνολογίας γιατί δε μας δίνουν τα τελευταία αποτελέσματα της έρευνας, ενώ δεν είναι προσαρμοσμένοι και δεν είναι αποδοτικοί στα δικά μας δεδομένα».
Ακολούθως, ο γνωστός επιστήμονας λέει στην εφημερίδα μας ότι «θα πρέπει άμεσα να αναπτύξουμε τη γεωργική έρευνα στη χώρα μας. Οι επιστήμονες υπάρχουν. Γιατί δεν αξιοποιούνται;».
Χωρίς δανειστές
Αν η Ελλάδα ήταν αυτάρκης σε όλα αυτά τα είδη της αγροτοκτηνοτροφικής παραγωγής που εισάγει εδώ και δεκαετίες, δε θα χρειαζόταν τους ξένους δανειστές. Την άποψη αυτή εκφράζει και τεκμηριώνει στην εφημερίδα μας ο Βαγγέλης Βαρδάκης, εξηγώντας ότι «για να εισάγουμε στην Ελλάδα τα προϊόντα που χρειαζόμαστε, δαπανούμε 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ το χρόνο! Εάν εμείς ήμασταν αυτάρκεις - που θα μπορούσαμε να είμαστε και να έχουν και ένα πολύ υψηλό εισόδημα οι παραγωγοί λόγω των άριστων εδαφοκλιματικών συνθηκών που υπάρχουν στην Ελλάδα - θα μπορούσαμε να είχαμε εξοικονομήσει 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ για να τα δώσουμε εκεί που λένε ότι θέλουν να μας δανείσουν. Θα τα εξοικονομούσαμε μόνο από την ανάπτυξη της γεωργίας»...
Μάλιστα, ο πρώην ερευνητής αμπέλου ξεκαθαρίζει ότι κάποτε η Ελλάδα ήταν αυτάρκης στα περισσότερα προϊόντα. «Μέχρι την εποχή της δικτατορίας ήμασταν αυτάρκεις. Και σήμερα οι Ευρωπαίοι μάς πουλάνε τα προϊόντα που καταναλώνουμε εμείς εδώ»...
«Τρομερή εγκατάλειψη»
Σοκάρουν πραγματικά όσα λέει από την πλευρά του για το βαθμό εγκατάλειψης της γης μας ο γεωπόνος-φυτοπαθολόγος, καθηγητής του ΤΕΙ Κρήτης και ερευνητής στο πρώην ΕΘΙΑΓΕ και νυν ΕΛΓΟ "Δήμητρα" Λευτέρης Λιγοξυγκάκης. «Από τις έρευνες που κάνουμε σε όλη την Κρήτη διαπιστώνουμε μεγάλη και συνεχή μείωση της καλλιεργούμενης γης, λόγω του γεγονότος ότι η τιμή παραγωγού είναι χαμηλή. Και μόνο το γεγονός ότι για να συγκομίσουμε την ελιά έχουμε υψηλές δαπάνες αποτρέπει παραγωγούς να συγκομίσουν όταν η τιμή είναι μικρή. Μαζεύουν ένα μέρος για να συγκομίσουν το λάδι της χρονιάς και το υπόλοιπο μέρος της παραγωγής το εγκαταλείπουν».
Τι επακόλουθα έχει αυτός ο τρόπος αντιμετώπισης της σοδειάς; Όπως εξηγεί ο γνωστός επιστήμονας, αυτό έχει ως αποτέλεσμα, όταν σε μία χρονιά όπως τη φετινή έχει κάποια τιμή το λάδι, «να θελήσουν οι παραγωγοί να καλλιεργήσουν όπως καλλιεργούσαν παλιότερα, να προσδοκούν παραγωγή η οποία δεν θα 'ρθει. Διότι, όταν εγκαταλειφθεί μία καλλιέργεια για κάποια χρόνια, σημαίνει ότι για να επανέλθει στην παραγωγή που είχε πριν εγκαταλειφτεί χρειάζεται μία περίοδο κατά την οποία θα δαπανούν χρήματα οι παραγωγοί χωρίς να παράγουν»!
Ελλάς... ομήρων
«Είμαστε δεσμευμένοι. Είμαστε σε ομηρία», λέει ο Λευτέρης Λιγοξυγκάκης αναφορικά με τη διατροφική εξάρτηση της Ελλάδας από τους λεγόμενους "εταίρους". «Είναι πολλά τα θέματα που σχετίζονται με αυτή την εξάρτηση. Όπως είναι η εισαγωγή των σπόρων. Εμείς έχουμε σε πολλές περιοχές ποικιλίες παλιές, με πολύ καλή προσαρμογή στις τοπικές εδαφοκλιματικές συνθήκες. Επίσης, έχουμε πολύ καλή παραγωγή. Μάλιστα, επειδή είναι γνωστές στους ντόπιους καταναλωτές, έχουν και ζήτηση. Άρα η καλλιέργειά τους σε όσους παραγωγούς γνωρίζουν, σημαίνει εισόδημα. Πάρα πολλές φορές, όμως, η Ευρωπαϊκή Ένωση μάς βάζει περιορισμούς σε διάφορα είδη παραγωγής, όπως για παράδειγμα η ζάχαρη, όπου είχαμε τα εργοστάσια και πολλά από αυτά έκλεισαν με την προοπτική ότι θα καλλιεργηθούν ενεργειακά φυτά. Και σιγά-σιγά είμαστε δέσμιοι διαφόρων διατάξεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχω την εντύπωση ότι η χώρα μας έπρεπε να προβάλει μια σθεναρά αντίσταση».
Χρειαζόμαστε... ανθρώπους στον πρωτογενή τομέα
Στο μεταξύ, όπως τονίζει κατηγορηματικά ο πρώην ερευνητής αμπέλου του ΕΘΙΑΓΕ Βαγγέλης Βαρδάκης, αυτό που βλέπει από την αγροτική οικονομία της Ελλάδας είναι... οι άνθρωποι! «Σήμερα βλέπουμε ότι δεν έχουμε ανθρώπους. Δεν μπορεί να γίνει πρωτογενής τομέας χωρίς αγρότες. Σήμερα πρωτογενή τομέα μπορεί να αναπτύξει η Πλατεία Συντάγματος, διότι εκεί ακριβώς έχουν πάει όλοι οι άνθρωποι. Δεν μπορεί λοιπόν όλη η Ελλάδα να έχει μαζευτεί στο Λεκανοπέδιο της Αττικής και αυτήν τη στιγμή να έχει πάνω από 5 εκατομμύρια ανθρώπους και να λέμε ότι θα αναπτύξουμε πρωτογενή τομέα. Εδώ, με αυτή την αγροτική οικονομία που έχουμε, που είναι απειροελάχιστη, και όμως δεν έχουμε ανθρώπους να μαζέψουμε τα προϊόντα μας. Αν δεν ήταν οι οικονομικοί μετανάστες, δε θα είχαμε ούτε λάδι, ούτε τίποτα. Άρα λοιπόν με αυτές τις συνθήκες που υπάρχουν σήμερα, μην περιμένετε ότι θα υπάρξει ο πρωτογενής τομέας», επισημαίνει ο Βαγγέλης Βαρδάκης.
Όπως τονίζει παρακάτω, χρειάζονται κίνητρα που θα έχουν ως αποτέλεσμα ο κόσμος να στραφεί προς τη γεωργία γιατί θα έχει έσοδα. Όπως τονίζει, χωρίς τον παραγωγικό συνεταιρισμό δεν μπορεί να γίνει τίποτα. «Όταν λέμε αγροτικό συνεταιρισμό εννοούμε παραγωγικό συνεταιρισμό. Δεν μπορεί μεμονωμένα σήμερα ο κάθε άνθρωπος να αναπτύξει μια βιώσιμη γεωργική εκμετάλλευση, γιατί ούτε τον κλήρο τον κατάλληλο έχει, αλλά ούτε και τις γνώσεις οι οποίες απαιτούνται διαθέτει σήμερα ο παραγωγός».
Διατροφικός "πόλεμος": Χρειάζεται στρατηγική και σχέδιο
«Σε μία χώρα με οικονομική κρίση μπορεί να συμβούν τρομερά πράγματα. Όπως για παράδειγμα με μία κάρτα να πηγαίνεις για να πάρεις ψωμί. Γι' αυτό το λόγο λοιπόν η κάθε χώρα θα πρέπει να έχει μια στρατηγική από το υπουργείο Γεωργίας, με βάση την οποία η χώρα να είναι αυτάρκης στα αγροτοκτηνοτροφικά προϊόντα», υποστηρίζει με κατηγορηματικό τρόπο ο πρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης.
«Φανταστείτε να συμβεί κάτι και αυτήν τη στιγμή η χώρα η δική μας να είναι αγροτική και να μην έχει προϊόντα για να καλύψει τις ανάγκες της. Και να είναι συσσωρευμένος πάνω από το μισό πληθυσμό στα αστικά κέντρα. Άνεργοι άνθρωποι σε κατάσταση αθλιότητας και να μην υπάρχει στρατηγική για το πού πρέπει να οδηγηθούν αυτήν τη στιγμή. Δεν υπάρχει, για παράδειγμα, ένα πρόγραμμα που να βγάζει τον κόσμο στην ύπαιθρο είτε σαν αγρότες, είτε σαν εργάτες γης. Να είναι ένα πρόγραμμα επιδοτούμενο, που να καλύπτεται κατά το 50% από το κράτος και το άλλο μισό από τον παραγωγό και να βγάζει τους ανθρώπους από τις καφετέριες και από το άγχος που υπάρχει.
Σήμερα οι νέοι έχουν μεγάλο ψυχολογικό πρόβλημα γιατί δεν μπορούν να βρουν δουλειά, γιατί δεν υπάρχει πολιτική να τους στηρίξει».
«Φτώχια εξαγγελιών»
Προχθές, μάλιστα, στη Βουλή μίλησε και ο υπερ-υπουργός Παναγιώτης Λαφαζάνης από τις εξαγγελίες του οποίου διαφάνηκε φτώχια πολιτικής απέναντι στον πρωτογενή τομέα. Σύμφωνα με τον υπερ-υπουργό, η κυβέρνηση θα στηρίξει τον πρωτογενή τομέα και την αγροτική παραγωγή ώστε να υπάρξει στροφή στην ποιότητα, ωστόσο, όπως σημείωσε αναλυτικά, στα θέματα της αγροτικής οικονομίας θα αναφερθεί ο αρμόδιος υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Βαγγέλης Αποστόλου.
«Η κυβέρνησή μας θα κάνει μια μεγάλη στροφή προς την πρωτογενή παραγωγή. Προτεραιότητά μας είναι πιστοποιημένα αγροτικά και αλιευτικά προϊόντα με εξαγωγικό προσανατολισμό», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο κ. Λαφαζάνης.
Οι καταναλωτές δίνουν… ψήφο στα ντόπια προϊόντα
Η "Νέα Κρήτη" ζήτησε χθες την άποψη και του Γιάννη Παραγιουδάκη, που ήρθε από το Μυλοπόταμο, εγκαταστάθηκε στο Ηράκλειο και ασκεί εξωγεωργική απασχόληση, έχοντας όμως ενδιαφέρουσες θέσεις από την πλευρά του καταναλωτή. «Εάν το κράτος αυτήν τη στιγμή δεν προχωρήσει στη στήριξη του πρωτογενούς τομέα, είμαστε καταδικασμένοι. Αλλά πρέπει μαζί με το κράτος κι εμείς οι πολίτες να στηρίξουμε τον πρωτογενή τομέα. Πώς; Σαν καταναλωτές. Να καταναλώνουμε ντόπια προϊόντα. Πρωτίστως λοιπόν το κράτος να στηρίξει τον παραγωγό γιατί αλλιώς δεν υπάρχει ανασυγκρότηση της οικονομίας και από την πλευρά του ο καταναλωτής είναι εγκληματικό να ψωνίζει ξένα προϊόντα. Είτε αυτό λέγεται κρασί, είτε λάδι, είτε σταφίδα, είτε τυρί, είτε μέλι, είτε οτιδήποτε».
Χωρίς μεσάζοντες… «Δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο»
Ο πρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών Κρήτης Πρίαμος Ιερωνυμάκης εδώ και χρόνια έχει κάνει πράξη αυτό που λέμε "βγάζω έξω τους μεσάζοντες". Τον τελευταίο καιρό μάλιστα ενοικιάζει χώρο της Αρχιεπισκοπής πίσω από το Ιερό του Αγίου Μηνά και πουλάει ο ίδιος τα δικά του προϊόντα απευθείας στους καταναλωτές.
Πόσο εύκολο ή πόσο δύσκολο είναι όμως κάτι τέτοιο, δεδομένου ότι για παράδειγμα το κρασί του το παράγει, το εμφιαλώνει και το διακινεί ο ίδιος; «Είναι δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο. Θεωρώ πρώτα απ' όλα ότι, για να υπάρξει κίνητρο να μπουν κι άλλοι στην παραγωγική διαδικασία, το κίνητρο αυτό πρέπει να δοθεί από την ίδια την κοινωνία. Θεωρώ ότι πρέπει να υπάρξει επιτέλους μια εθνική καταναλωτική συνείδηση. Και ιδιαίτερα στις μέρες μας, που μόνο στο Ηράκλειο ακτοπλοϊκώς και αεροπορικώς φτάνουν κάθε καλοκαίρι πάνω από 5 εκατομμύρια τουρίστες. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι, εάν υπάρξει μία σωστή εθνική στρατηγική, με αυτό τον τρόπο θα επωφεληθεί ο παραγωγός είτε παράγει κρέας, είτε παράγει γάλα, είτε τυρί, είτε κρασί, είτε λάδι».
Αντιθέτως, όπως υποστηρίζει ο Πρίαμος Ιερωνυμάκης, «από τα πέντε εκατομμύρια τουρίστες οι περισσότεροι έρχονται με τα βραχιολάκια και δεν καταναλώνουν προϊόντα, διότι το πακέτο είναι πάρα πολύ φτηνό, με αποτέλεσμα να ταΐζονται κυρίως με πλαστικές τροφές. Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να στηρίξουν τα προϊόντα και την κουλτούρα του τόπου μας, αλλά αυτοί είναι λίγοι».
Χριστόφορος Παπαδάκης
