Το "χαράτσι" της ΔΕΗ μέχρι το 2014 και από το 2014 μέχρι σήμερα ο ΕΝΦΙΑ είναι τα μεγάλα "αγκάθια" για την οικονομία των ελληνικών νοικοκυριών. Σήμερα γύρω από το ζήτημα αναπτύσσονται αναπόφευκτα πολιτικές αντιπαραθέσεις και παροχολογία και από τους δύο μονομάχους. Στην ουσία αποτελεί ένα από τα βασικά θέματα προεκλογικών αντιπαραθέσεων μεταξύ των δύο κομμάτων που διεκδικούν την εξουσία.
Ο Αντώνης Σαμαράς μιλάει για τη μείωση του συγκεκριμένου φόρου, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας μιλάει για κατάργησή του και αντικατάσταση με ένα νέο φόρο που τον ονομάζει "Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας". Και στη μία και στην άλλη περίπτωση υπάρχουν αντιδράσεις που θα τις αναπτύξει η "Νέα Κρήτη" σήμερα, ενώ, όπως και να έχουν τα πράγματα, το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ΕΝΦΙΑ του 2014-2015 λήγει με τη δόση του Φεβρουαρίου και ο ισχύον νόμος - όσο δεν καταργείται ή αλλάζει - προβλέπει έναρξη νέων πληρωμών του ΕΝΦΙΑ για το 2015-2016, από το Μάρτιο και μετά!
Χωρίς υπερβολή, ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων είναι σίγουρα ο πιο πολυσυζητημένος στην Ελλάδα και αναμφισβήτητα ο πιο μισητός από τους Έλληνες φορολογούμενους, που εξαναγκάζονται κάθε τέλος του μήνα να πηγαίνουν στις τράπεζες και να πληρώνουν τις δόσεις τους, με μεγάλες αντιδράσεις και σοβαρά παράπονα, νιώθοντας ότι στην πραγματικότητα, αν και έχτισαν ένα σπίτι, το πληρώνουν σαν να δίνουν ενοίκιο. Επομένως, τι θα κάνει από την άλλη μέρα κιόλας η νέα κυβέρνηση, όποια και αν είναι αυτή;
Ο κόσμος παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις εξελίξεις ως προς τον ΕΝΦΙΑ, ενώ για πρώτη φορά ακούγονται απόψεις, σύμφωνα με τις οποίες, «αν τα ήξερα αυτά, δε θα έχτιζα σπίτι αλλά θα ζούσα στο ενοίκιο»!
Πώς ξεκίνησε
Από το 2011, όταν ψηφίστηκε το Ειδικό Έκτακτο Τέλος Ακινήτων - γνωστότερο ως "χαράτσι" της ΔΕΗ - η Ελλάδα έζησε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Ίσως ελάχιστοι φόροι στην ιστορία του ελληνικού έθνους έχουν προκαλέσει μέχρι σήμερα τόσο μεγάλες αντιδράσεις σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οι καταστάσεις που έζησε ο λαός ήταν σκληρές, καθώς σε τακτά χρονικά διαστήματα η ΔΕΗ, μέσω της οποίας εισέπραττε το ελληνικό Δημόσιο τα χρήματα αυτά, προέβαινε σε διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος για απλήρωτα χαράτσια, ακόμα και σε οικογένειες με ανάπηρους συνανθρώπους και με μικρά παιδιά που υπέφεραν από την πείνα και το κρύο. Κι ενώ υποστήριζε από ένα σημείο και μετά, μετά από τη σχετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ότι δεν έχει το δικαίωμα να κόβει ρεύμα για απλήρωτο χαράτσι αλλά μόνο για απλήρωτο ρεύμα, αποδείχτηκε πως έμπλεκε το χαράτσι με το απλήρωτο ρεύμα και κατέβαζε τους διακόπτες.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι τα τελευταία χρόνια οι πολίτες προσέφευγαν σε διαδικασία όπως να πληρώσουμε σε ειδικά μηχανήματα της ΔΕΗ μόνο την αξία του ρεύματος, αφήνοντας απλήρωτο το χαράτσι, είτε έχοντας κάνει ένσταση είτε όχι.
Μάλιστα, δε θα πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι το "χαράτσι" της ΔΕΗ έγινε η αφορμή να αναπτυχθούν κινήματα πολιτών, όπως το κίνημα του "Δεν πληρώνω το χαράτσι", ενώ αυτά τα κινήματα αναλάμβαναν ακόμα και την αποκατάσταση της ρευματοδότησης σε σπίτια που η ΔΕΗ είχε κατεβάσει τους διακόπτες. Οι προσφυγές που έγιναν στη Δικαιοσύνη προκάλεσαν την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκρινε συνταγματικό το μέτρο, αλλά με την προϋπόθεση ότι αυτό θα ήταν πράγματι έκτακτο. Η συγκυβέρνηση, λοιπόν, μετά από αυτή την απόφαση προώθησε την αντικατάσταση του ΕΕΤΑ με τον ΕΝΦΙΑ, ο οποίος δεν εισπράττεται πλέον από τη ΔΕΗ αλλά απευθείας από τις εφορίες, μέσω των τραπεζικών καταστημάτων.
Κι ενώ υπήρχε η δέσμευση για πληρωμή σε δόσεις, έχει αποδειχτεί ότι πολίτες που περίμεναν να εισπράξουν επιστροφή φόρου, δεν τα πήραν επειδή δεν έχουν πληρώσει το σύνολο του ΕΝΦΙΑ προς το ελληνικό Δημόσιο.
«Να καταργηθεί»
Σήμερα φορείς όπως το Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου ζητούν από τη νέα κυβέρνηση, όποια κι αν είναι αυτή, να καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ. Σύμφωνα με τη θέση του φορέα, όταν οι Έλληνες έχουν πληρώσει στο ΙΚΑ την άδεια οικοδομής και το ΤΑΠ, είναι παράτυπο να πληρώνουν νέο φόρο. Επίσης, οι συνδικαλιστές τονίζουν ότι δεν μπορεί να πληρώνει ΕΝΦΙΑ η πρώτη κατοικία, η οποία είναι κτίσμα που δεν αποφέρει στον ιδιοκτήτη του κανένα εισόδημα, διότι δεν μπορεί το κράτος να έρθει και να φορολογεί κάτι που έχει μηδενικό εισόδημα. Και το κυριότερο επιχείρημα του ΕΚΗ κατά του ΕΝΦΙΑ αναφέρει ότι οι περισσότεροι που πληρώνουν το φόρο αυτό είναι δανειολήπτες. Δηλαδή έχουν κάνει μια δανειακή σύμβαση, με την οποία προκύπτει ότι ο ιδιοκτήτης, βάσει αυτής της σύμβασης, είναι η τράπεζα. Άρα στο διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την αποπληρωμή του δανείου ο πολίτης δεν έχει την κυριότητα του σπιτιού. Και συνεπώς με ποιο αιτιολογικό έρχεται το κράτος και βάζει φόρο σε ένα σπίτι που δεν ανήκει στον πολίτη;
Οι αντιδράσεις - Πολλά τα ερωτηματικά
Στο μεταξύ, αντιδράσεις δεν υπάρχουν μόνο για τη δήλωση Σαμαρά ότι θα μειώσει τον ΕΝΦΙΑ. Αντιδράσεις υπάρχουν και για τις δηλώσεις Τσίπρα, που ανέφερε ότι ναι μεν θα καταργήσει αυτό το φόρο, αλλά θα θεσπίσει έναν άλλο, που τον ονομάζει Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας. Και τα ερωτήματα που τίθενται, και στα οποία θα πρέπει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις, είναι πώς τον εννοεί το Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας; Δηλαδή, όταν μιλάει για "μεγάλη ακίνητη περιουσία", ποιο είναι το όριο που βάζει ως προς την κατώτερη αξία της περιουσίας εκείνης που θα εντάξει ο ΣΥΡΙΖΑ αν εκλεγεί κυβέρνηση στην κατηγορία της "Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας"; Έχει ωστόσο δεσμευτεί ως προς την πρώτη κατοικία και κτίσματα που δεν αποφέρουν κανένα εισόδημα, λέγοντας ότι θα τα εξαιρέσει από τη φορολογία.
Χριστόφορος Παπαδάκης
