Όπως θυμόμαστε όλοι καλά, ή μάλλον... αναπολούμε, τέτοιες γιορτινές ημέρες τις περιμέναμε όλοι πώς και πώς, καταναλωτές και έμποροι. Οι πρώτοι για να βγουν στην αγορά και να επιστρέψουν με δεκάδες τσάντες στα χέρια, έχοντας την πολυτέλεια να καταναλώσουν - με την πλήρη έννοια του όρου - εκπληρώνοντας κάθε τους επιθυμία. Οι δεύτεροι επειδή ήταν βέβαιοι ότι τα ταμεία τους θα γεμίσουν, θα ξεπουλήσουν και θα δουν τους τζίρους να ανεβαίνουν στα ύψη.
Σήμερα, όμως, την περίοδο της κρίσης αλλά και για μια ακόμα φορά της πολιτικής αβεβαιότητας, τα πράγματα στην αγορά είναι αλλιώς και όλοι θέλοντας και μη είναι συγκρατημένοι.
Το σημερινό μας ρεπορτάζ θέλει να δώσει τον παλμό της αγοραστικής κίνησης όπως αυτή σημειώνεται ενόψει των Χριστουγέννων. Έτσι λοιπόν, η βόλτα μας στην οδό 1866, στην κεντρική δηλαδή αγορά της πόλης του Ηρακλείου που άλλοτε τέτοιες μέρες έσφυζε από κόσμο, εντόπισε ανθρώπους σκυθρωπούς να κοιτούν τις βιτρίνες από μακριά. Να θέλουν να ψωνίσουν αλλά τα άδεια πορτοφόλια να μην τους το επιτρέπουν.
Και αν τιμές τόσο των τροφίμων όσο και των δώρων, αλλά και των ειδών ρουχισμού, είναι οι μισές σε σχέση με πέρυσι και όντως δελεαστικές, ωστόσο ο κόσμος, που κατά γενική ομολογία στενάζει οικονομικά, δεν πλησιάζει, με τους ανθρώπους του εμπορίου να μιλάνε για κατακόρυφη πτώση της κίνησης, που θα ξεπεράσει το 30% και θα κινηθεί στο 1/10 της περσινής. Γεγονός τρομακτικό να το λες, όμως έτσι φαίνεται να είναι τα πράγματα. Εξάλλου, όπως λέει λαός, «εφόσον αυτοί οι 300 της Βουλής δεν τα βρίσκουν μεταξύ τους, έτσι θα λαλείται ο κόσμος».
Τη μεγαλύτερη απογοήτευση, φόβο και αγωνία για την έκβαση της φετινής αγοραστικής κίνησης και τις εκτιμήσεις που κάνουν λόγο για περαιτέρω πτώση του τζίρου προκαλούν τόσο οι φοροεισπρακτικές πολιτικές όσο και οι πολιτικές αναταράξεις μετά και τα προχθεσινά αποτελέσματα από την πρώτη ψηφοφορία για την ανάδειξη προέδρου της Δημοκρατίας. Και αυτό διότι πλέον ο γονέας που είναι χρόνια τώρα στην ανεργία, ή που εργάζεται αλλά παίρνει ψίχουλα για μισθό, εκεί που άλλοτε έτρεχε να ικανοποιήσει κάθε επιθυμία του παιδιού του σε δώρα αλλά και σε ρούχα αυτές τις ημέρες, στηριζόμενος στο 13ο μισθό, τώρα αδυνατεί. Όπως επίσης και ο παππούς και η γιαγιά, που, ενώ άλλοτε έδιναν 50ευρα αλλά και 100ευρα στις καλές χέρες, σήμερα με τις "τσεκουρεμένες" συντάξεις και τα κομμένα επιδόματα, όχι απλά δε θα μπορέσουν να πάρουν ένα μικρό δώρο, έτσι για το καλό στο εγγόνι, αλλά ούτε ένα κιλό ψωμί για το εορταστικό τραπέζι, όπως οι ίδιοι μας τόνισαν.
Ωστόσο, η πλειονότητα των πολιτών, αν και όπως τονίζουν δεν εμπιστεύονται κανένα, απαντούν "ναι" στο ενδεχόμενο η χώρα μας να οδηγηθεί και πάλι σε εθνικές εκλογές, ελπίζοντας στο ότι θα φύγουν μακριά οι μίζερες μέρες. Θα βγούμε από τη μαυρίλα και την οικονομική εξαθλίωση που ζούμε και ότι κάτι ίσως αλλάξει.
Οι εμπορικοί δρόμοι της πόλης και χθες, όπως άλλωστε και τις περισσότερες ημέρες, ήταν γεμάτοι κόσμο, που όμως περισσότερο έτρεχε να διεκπεραιώσει πληρωμές και υποχρεώσεις παρά διάθεση, χρόνο και χρήμα για ψώνια. Την ίδια στιγμή, από τα ηχεία ακούγονταν χριστουγεννιάτικα τραγούδια, που όμως δεν αναπτέρωναν το ηθικό κανενός. Ωστόσο, κάνοντας μια έρευνα, διαπιστώσαμε ότι οι τιμές τόσο στα είδη οπωροπωλείου όσο και στα κρεατικά, που η παράδοση θέλει να πρωταγωνιστούν στο εορταστικό τραπέζι, έχουν μειωθεί κατά πολύ σε σχέση με πέρυσι. Όμως, ο κόσμος, μη έχοντας να ζήσει, ούτε τα απαραίτητα δεν παίρνει πλέον, όπως λένε οι έμποροι.
Κρεοπωλεία: Έπεσε 30% η κίνηση
Ο κρεοπώλης Στράτος Δημητρίου, δίνοντάς μας μια εικόνα των τιμών στα είδη κρέατος που προτιμώνται αυτήν την εποχή, αλλά και της κίνησης που σημειώνεται, είπε ότι «το γουρουνόπουλο γάλακτος, για παράδειγμα, το είχαμε πέρυσι 9,5 ευρώ. Τώρα το μικρό το κρητικό, το ελληνικό, από 10 κιλά και κάτω, κυμαίνεται στα 8,90 ευρώ το κιλό. Και η γαλοπούλα και αυτή στα 8 ευρώ το κιλό. Θα έχει βέβαια και εισαγόμενες που θα τις πουλάνε στα 6 ευρώ το κιλό», μας είπε. Όμως, όπως επισήμανε, «ο κόσμος περνά, ρίχνει μια ματιά και φεύγει. Δουλειά στα καταστήματά μας περιμένουμε να έχουμε από την Κυριακή και μετά, αν και δεν αναμένουμε και πολλά πράγματα.
Πριν την κρίση δεν προλαβαίναμε να εξυπηρετούμε τους πελάτες που από νωρίς έκαναν τις προμήθειές τους για τις ημέρες των Χριστουγέννων. Τώρα η κίνηση, σε εμάς τουλάχιστον, έχει πέσει κατά 30%, αν και οι τιμές είναι ακόμα σε πιο χαμηλά επίπεδα από πέρυσι».
Κηπευτικά: Δελεαστικές τιμές
Από την άλλη, αρκετά δελεαστικές είναι οι τιμές και στα λαχανικά, αφού, σύμφωνα με τις ενδεικτικές τιμές που καταγράψαμε, οι πατάτες πωλούνται στα 40-50 λεπτά το κιλό, τα κρεμμύδια στα 20-30 λεπτά το κιλό, το τεμάχιο το μαρούλι στα 50 λεπτά (αν και πολλοί παραγωγοί κάνουν στα 2 τεμάχια το ένα δώρο), το λάχανο το κιλό επίσης στην ίδια τιμή, τα αβγά η 6΄σδα στο 1,90 ευρώ, τα πορτοκάλια στα 70-80 λεπτά το κιλό, τα μανταρίνια στο 1 ευρώ το κιλό, ενώ τα μελομακάρονα και οι κουραμπιέδες πωλούνται από 7-11 ευρώ.
Ο γιορτινός τιμοκατάλογος | |
Γουρουνόπουλο γάλακτος | 8-9,5 ευρώ το κιλό |
Γαλοπούλα 6-8 ευρώ το κιλό | |
40-50 λεπτά το κιλό | |
20-30 λεπτά το κιλό | |
Μαρούλι τεμάχιο | 40-50 λεπτά |
40-50 λεπτά το κιλό | |
Αβγά 6άδα | 1,90 ευρώ |
70-80 λεπτά το κιλό | |
1 ευρώ το κιλό | |
7-11 ευρώ το κιλό |
Τι λένε οι πολίτες: «Δεν περισσεύουν ούτε για τις καλές χέρες»
Μεγάλο όμως ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δηλώσεις του κόσμου, μιας και εκείνος ξέρει, σύμφωνα με το τι βιώνει οικονομικά στο σπίτι του, αν θα ψωνίσει φέτος τις γιορτές ή όχι, με τους αγανακτισμένους Ηρακλειώτες την ίδια ώρα να σχολιάζουν και την πολιτική κατάσταση της χώρας μας με τα πιο σκληρά λόγια.
«Ο λαός υποφέρει. Διαμαρτύρεται και στεναχωριέται. Και η στεναχώρια του αυτή καταλήγει κάπου αλλού. Έχουν αυξηθεί οι θάνατοι. Τα νοσοκομεία γεμίζουν και η κατάσταση στην Ελλάδα είναι τραγικότατη. Ζούμε σε μια Πολιτεία η οποία δε βλέπω να δίνει αυτό που πρέπει να δώσει στον πολίτη που αγωνίζεται μια ζωή να αποκτήσει μια σύνταξη ή μια επιχείρηση ή μια αγροτική περιουσία. Αντίθετα, τα εκμηδενίζει όλα. Αυτό αναμφίβολα θα μας οδηγήσει όλους σε μερικά χρόνια στην καταστροφή. Και βλέπουμε τους υπουργούς, όλα τα κόμματα γενικά, να κοιτάζουν το μετερίζι τους, το τσεπάκι τους και από πού θα πάρουν περισσότερα. Πώς θα κλέψουν τον κοσμάκη. Όλοι πάνε στην πολιτική μόνο και μόνο για να αποκτήσουν περιουσία από τις κλοπές», είπε ο κ. Μανόλης Βαρδάκης.
«Θα ψωνίσουν και θα φάνε οι κύριοι που μας κυβερνάνε. Ο λαός δε θα μπορέσει να φάει αυτές τις γιορτές, όχι να ψωνίσει κιόλας. Έχω εγγόνια και δισέγγονα. Παλιότερα τους ψωνίζαμε δώρα, τους δίναμε και καλές χέρες. Τώρα βλέπεις το παιδί και στεναχωριέσαι. Πικραίνεσαι που δεν μπορείς να του προσφέρεις αυτό που θέλει. Και πώς να του εξηγήσεις τι συμβαίνει που είναι παιδιά και δεν πρέπει να τους χαλάς το όνειρο; Προσπαθούμε το κατά δύναμη. Να περιορίσουμε τα δικά μας θέλω, ανάγκες και επιθυμίες για να πούμε ότι κάτι προσφέραμε στα παιδιά και στα εγγόνια μας. Εκεί μας καταντήσανε. Εμένα πάντως προσωπικά δε με τρομάζει καθόλου αν πάμε σε εθνικές εκλογές. Και τώρα που έχουμε αυτούς που μας κυβερνάνε τι έγινε; Θα μας σώσουν αυτοί που μας καταστρέψανε; Θα πρέπει να διαιωνίζουμε αυτήν την κατάσταση; Να σκύβουμε το κεφάλι και να λέμε καλά μας έχουν εκεί, βαράτε μας; Να ανεχόμαστε συνέχεια φόρους και νέα μέτρα; Γενικά δεν έχω εμπιστοσύνη σε κανέναν, αλλά κάτι πρέπει να αλλάξει», τόνισε ο κ. Γιώργος Πολυχρονάκης.
«Δυστυχώς, με μεγάλη μας λύπη, το μόνο που χαρακτηρίζει αυτό που ζούμε τα τελευταία χρόνια και αυτό που ο καθένας από εμάς νιώθει μέσα του είναι απογοήτευση από όλους και για όλα», ανέφερε ο κ. Μανόλης Μπορμπουδάκης.
«Οπωσδήποτε τα παλιά χρόνια κάτι κάναμε στα εγγόνια μας αυτές τις άγιες μέρες των Χριστουγέννων. Τώρα μας έχουν διαλύσει και δεν μπορούμε ούτε ένα φράγκο να βρούμε για να πάρουμε ένα κιλό ψωμί να φάμε. Είμαστε όλοι απογοητευμένοι», σημείωσε ο κ. Μανόλης Σαμπροβαλάκης.
«Δε θα ψωνίσουμε αυτές τις γιορτές τίποτα, διότι δεν έχουμε την οικονομική άνεση που είχαμε παλιά. Τους ευχαριστούμε όλους πάρα πολύ έτσι όπως μας καταντήσανε και δεν έχουμε να προσθέσουμε τίποτε παραπάνω», είπε η κ. Βαρβάρα Σαμπροβαλάκη, σύζυγος του κ. Μανόλη, που φέτος θα στερηθεί πολλά για να πάρει ένα δωράκι στα εγγόνια της. «Θα ψωνίσουμε τα απολύτως αναγκαία. Ο κόσμος δεν έχει χρήματα να κινηθεί και οι γιορτές αυτές θα είναι μαύρες για πολλούς αλλά και για την αγορά», τόνισε η Γιάννα Μιχαλάκη.
«Οι εξελίξεις στην Ελλάδα θα είναι ραγδαίες, από ό,τι φαίνεται. Όμως όποιος και αν βγει, η Ελλάδα πλέον δεν ανήκει στους Έλληνες. Άλλοι τη διαφεντεύουν. Άλλοι διαχειρίζονται τα οικονομικά μας θέματα. Και δεν μπορώ να καταλάβω ποιοι είναι αυτοί... Τον πλούτο, όμως, τον παράγουν οι εργαζόμενοι. Και αυτοί θα πρέπει κάποια στιγμή στη χώρα μας να ξυπνήσουν και να καταλάβουν τι γίνεται. Οι φόροι πλέον υπερτερούν των μισθών. Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι που μας κυβερνούν δεν μπορούν να σκεφτούν ισότοπα; Δεν έχουμε χέρια που θα μπορούσαν να κινήσουν τη βιομηχανία ώστε να μην τα εισάγουμε όλα και να πάρει πάλι μπρος η οικονομία μας και να μειωθεί η ανεργία; Ύστερα, και τους άπορους τους θυμούνται δυο-τρεις φορές το χρόνο, όταν μαζεύουν τρόφιμα για αυτούς. Όμως, το υπόλοιπο διάστημα αναρωτιούνται πώς επιβιώνουν; Με αυτά τα δεδομένα, λοιπόν, πώς περιμένουν να κινηθεί η αγορά;», δήλωσε ο κ. Ανδρέας Βαβαδάκης.
Μαρία Αντωνογιαννάκη
