Πολλές φορές τα στερεότυπα κρύβουν μια δόση αλήθειας. Καθώς το αεροπλάνο χαμηλώνει πάνω από την ακτή της Βαρκελώνης πλησιάζοντας στο αεροδρόμιο, το πανόραμα θα σας κόψει την ανάσα. Ακόμα και στην καρδιά του χειμώνα, ενώ άλλες πόλεις με λιγότερο ευνοϊκό κλίμα προσπαθούν να ζεσταθούν κάτω από ένα μανδύα χιονιού, ομίχλης και βροχής, η Βαρκελώνη ακτινοβολεί μέσα σε μια πρώιμη ανοιξιάτικη λιακάδα, με τη Μεσόγειο να αγκαλιάζει τις παραλίες της. Και σαν σκηνικό θεάτρου, στο φόντο της πολυσύχναστης αυτής πόλης διαγράφονται οι κορυφές μιας ιστορικής για τους Καταλανούς οροσειράς.
Σίγουρα η Βαρκελώνη έχει και τις κακές της μέρες (το καλοκαίρι το μέρος είναι συχνά αποπνικτικό), όμως το ήπιο κλίμα είναι μόνο ένα από τα πλεονεκτήματα αυτής της αρχαίας αλλά ταχύτατα εξελισσόμενης πόλης. Η τέχνη, η αρχιτεκτονική, το καλό φαγητό, η νυχτερινή ζωή και ο δυναμισμός μιας μεγαλούπολης είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά της Βαρκελώνης. Φυσικά δεν είναι όλα υπέροχα. Η πόλη δεν έχει καταφέρει ακόμα ν' αποτινάξει τον «αέρα» της επαρχίας. Είναι μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες (γύρω στο 1,5 εκατομμύριο κατοίκους) και θορυβώδεις πόλεις της Ευρώπης, ενώ παρά τη συστηματική εκστρατεία καθαρισμού των δρόμων κανένας δεν μπορεί να τη χαρακτηρίσει ιδιαίτερα καθαρή.
Μ' εξαίρεση το κλίμα, η εικόνα της «ηλιόλουστης Ισπανίας» της θάλασσας, της σανγκρία και της σιέστα δεν έχει ιδιαίτερη απήχηση στη Βαρκελώνη. Μάλιστα, όσο καλύτερα γνωρίζει κανείς την πόλη, τόσο περισσότερο αντιλαμβάνεται ότι ελάχιστη σχέση έχει με την παραπάνω εικόνα της Ισπανίας.
Οι Βορειοευρωπαίοι που ταξίδευαν στην Ισπανία το 19ο αιώνα, διαποτισμένοι από τα τρυφηλά ιδανικά του ρομαντισμού, φαίνονταν αποφασισμένοι να βρουν σ' αυτή την τραχιά και για καιρό παραμελημένη γη ένα μεθυστικό, εξωτικό κοκτέιλ αισθησιασμού, «φλαμένκο» και ανατολίτικου μυστηρίου. Όλα αυτά όμως δεν ήταν παρά προϊόντα μιας συλλογικής, οργιαστικής φαντασίας. Στη Βαρκελώνη, στο μέσο της ακτής της Καταλονίας στη βορειοανατολική Ισπανία, ήταν ακόμα πιο δύσκολο να βγουν αληθινές αυτές οι φαντασιώσεις. Ο Γάλλος συγγραφέας Προσπέρ Μεριμέ (1803-1870) είπε: «Οι Καταλανοί μου φαίνονται σαν μια φτωχότερη εκδοχή των Γάλλων: κάπως χοντροκομμένοι και με σφοδρή επιθυμία να κάνουν λεφτά» - με άλλα λόγια κάθε άλλο παρά η θερμόαιμη τσιγγάνικη ατμόσφαιρα που ίσως περίμενε να δει. Από την άλλη, πρόσθετε -για παρηγοριά- συγκρίνοντας τη Βαρκελώνη με άλλα μέρη της Ισπανίας: «Αν ενδιαφέρεστε πάντως να μιλήσετε με έξυπνους ανθρώπους, πρέπει να πάτε στη Βαρκελώνη».
Με αφορμή ανάλογα σχόλια, συχνά άλλοι παρατηρητές πάνε ένα βήμα πιο πέρα. Το ότι η Βαρκελώνη είναι η «πιο ευρωπαϊκή» απ' όλες τις πόλεις της Ισπανίας έχει γίνει πλέον ρητό. Για τον καθένα, η λέξη «ευρωπαϊκή» σημαίνει και κάτι διαφορετικό. Για τους αντίζηλους Madrilenos (κατοίκους της Μαδρίτης), ο όρος αυτός υπονοεί έναν πεζό κομφορμισμό που εκείνοι απαρνιούνται κατηγορηματικά. Για τους πρωτευουσιάνους, η «αληθινή Ισπανία» είναι ένα εντελώς διαφορετικό θηρίο, νυχτόβιο και άγριο στην καρδιά από τη μια, σκληροτράχηλο και ανθεκτικό από την άλλη. Για κάποιους άλλους η Βαρκελώνη είναι ο πρωτοπόρος των τεχνών στην Ισπανία, στενά δεμένη με τη Γαλλία και κατ' επέκταση με την υπόλοιπη «καλλιεργημένη» Ευρώπη του βορρά. Σήμα κατατεθέν της είναι η αποτελεσματικότητα και η εργατικότητα, γι' αυτό και συχνά συγκρίνεται με το Μιλάνο ή τις Βρυξέλες.
Οι Καταλανοί πράγματι φημίζονται ως ιδιαίτερα εργατικοί και οργανωτικοί. Σε ποια άλλη πόλη σταματούν τα δρομολόγια του μετρό στις 11 μ.μ. από Κυριακή έως Πέμπτη; Όλοι πρέπει να πάνε νωρίς στα σπίτια και στα κρεβάτια τους, γιατί αύριο τους περιμένουν άλλη μια μέρα κι άλλο ένα ευρώ. Αυτή η εργασιακή ηθική και η τάση για αποταμίευση δεν χαρακτηρίζουν ιδιαίτερα τους Ισπανούς του νότου.
Όμως, οι επισκέπτες θα εκπλήσσονταν αν έβλεπαν πόσο διασκεδάζει αυτή η πόλη. Ιδίως από την Πέμπτη το βράδυ και μετά, τα εστιατόρια, τα μπαρ και οι ντίσκο της (που είναι πάρα πολλά σε κάθε κατηγορία) γεμίζουν ασφυκτικά. Η La Rambla έχει τόση κίνηση και κόσμο στις 5 π.μ. τα ξημερώματα του Σαββάτου όσο και στις 5 μ.μ. το απόγευμα της Παρασκευής. Το μετρό (που λειτουργεί μέχρι τις 2 π.μ. την Παρασκευή και το Σάββατο) μπορεί να έχει κλείσει, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα βρείτε μπαρ και ντίσκο ανοιχτά μέχρι και τις πρώτες πρωινές ώρες. Η ατμόσφαιρα δεν είναι τόσο φρενήρης όσο στη νούμερο ένα αντίζηλο Μαδρίτη, ωστόσο γεγονός είναι ότι οι περισσότερες άλλες ευρωπαϊκές πόλεις φαντάζουν... αναιμικές δίπλα στην καταλανική πρωτεύουσα.
Στο toursi.gr θα βρείτε πολλά ακόμα για την αρχόντισσα της Καταλονίας.
