Σκεπτικοί, προβληματισμένοι έως... διχασμένοι για τον "Καλλικράτη", αρκετά δυσαρεστημένοι με το έργο των δημάρχων και ακόμα πιο δυσαρεστημένοι από την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητά τους... Αυτό είναι το κλίμα μεταξύ των πολιτών της χώρας απέναντι στους Δήμους, όπως προκύπτει μέσα από την ενδιαφέρουσα μελέτη που παρουσιάστηκε χθες στη συνέλευση των εργαζομένων του Δήμου Ηρακλείου.
Η μελέτη εκπονήθηκε από το Κοινωνικό Πολύκεντρο της ΑΔΕΔΥ, με αντικείμενο "Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση: Τα οικονομικά της, η εκχώρηση αρμοδιοτήτων της και οι επιπτώσεις στο ανθρώπινο δυναμικό και στα δημόσια αγαθά".
Πέρα από τα όσα παρατίθενται αναφορικά με τα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης, και τα οποία έχουμε παραθέσει σε προηγούμενα δημοσιεύματά μας, άκρως αποκαλυπτικά και διαφωτιστικά για τη γνώμη των πολιτών απέναντι στους αιρετούς και στη λειτουργία των Δήμων είναι τα όσα αναφέρονται στο επιμέρους σκέλος της μελέτης που καταπιάνεται με την εικόνα της Αυτοδιοίκησης στην κοινή γνώμη. Μάλιστα, γίνεται παραπομπή και σε σχετικές δημοσκοπήσεις που έχουν διενεργηθεί.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη μελέτη, η αδυναμία κατάστρωσης και εφαρμογής ενός στρατηγικού οράματος για την αυτοδιοίκηση και την κρατική διοίκηση στην Ελλάδα της κρίσης αποτυπώνεται και στις σχετικές αντιλήψεις της κοινής γνώμης, η οποία σε πολλά θέματα εμφανίζεται διχασμένη, ενώ έχει εμφανώς χάσει την εμπιστοσύνη της στους θεσμούς, η οποία ούτως ή άλλως ήταν συγκριτικά χαμηλή στην Ελλάδα και πριν την κρίση.
Έτσι, ως προς τη μεταρρύθμιση του "Καλλικράτη", υπήρχαν αντιφατικά ευρήματα σε διαφορετικές έρευνες της κοινής γνώμης. Έτσι, σε σχετική έρευνα της ΚΑΠΑ Research που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Το Βήμα" στις 13 Σεπτεμβρίου 2013 υπογραμμίζεται: «Διχασμένοι εμφανίζονται οι πολίτες απέναντι στο σχέδιο "Καλλικράτης", έπειτα από τρία χρόνια εφαρμογής του. Το 48,8% εκτιμά ότι πρόκειται για μια θετική μεταρρύθμιση και το 47,9% το απορρίπτει. Επιπλέον, μόλις το 13% πιστεύει ότι το σχέδιο "Καλλικράτης" είναι σωστό και ότι το υπηρετούν σωστά οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες.
Το 30,3% θεωρεί ότι πρόκειται για μια λανθασμένη μεταρρύθμιση, ενώ το 49,1% εκτιμά ότι δε φταίει το σχέδιο, αλλά οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που δεν το υπηρετούν σωστά».
Δυσαρεστημένοι με την καθημερινότητα
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι σημερινοί δήμαρχοι κρίνονται αρνητικά τόσο ως πρόσωπα (το 59,3% εκφράζει αρνητική γνώμη γι' αυτούς), όσο και για το έργο τους (60,7% αρνητικές γνώμες). Οι πολίτες εμφανίζονται σε ποσοστό μεγαλύτερο του 70% δυσαρεστημένοι με την καθημερινή τους ζωή στο δήμο τους. Στην κορυφή της "μαύρης λίστας" για τους νυν δημάρχους βρίσκεται η κακοδιαχείριση των δημοτικών πόρων (38,3%), ενώ ακολουθούν η καθαριότητα (31%), η διαφθορά (21,4%) και το κυκλοφοριακό (21,1%).
Σχεδόν έξι στους δέκα πιστεύουν ότι για τα προβλήματα της Αυτοδιοίκησης ευθύνονται οι δημοτικές Αρχές και όχι η κεντρική διοίκηση. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι το 81,3% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι είναι κακή η οργάνωση και η αξιοποίηση του προσωπικού στους Δήμους. Όπως διευκρινίζεται στη μελέτη, τα ευρήματα αυτής της έρευνας αμφισβητήθηκαν όμως έντονα από την ΚΕΔΕ, ενώ σε πόρισμα της τριμελούς επιτροπής ελέγχου της Ελεγκτικής Δημοσκοπήσεων, η οποία συντάχθηκε μετά από σχετική αίτηση της ΚΕΔΕ, αμφισβητήθηκαν ορισμένα στοιχεία της, ιδίως όσον αφορά δήμους μεγαλύτερους των 55.000 κατοίκων και τη δημοφιλία των αντίστοιχων δημάρχων.
Σύμφωνα με προηγούμενη έρευνα της METRON ANALYSIS για την ΚΕΔΕ, που έγινε σε πανελλαδικό δείγμα το Μάιο του 2013, οι πολίτες δήλωσαν ότι η αυτοδιοίκηση είναι σημαντικότερη για τη ζωή τους από την κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο (πέμπτος κατά σειρά σημασίας θεσμός μετά τη Δικαιοσύνη, την Αστυνομία, το Στρατό και την Εκκλησία), ενώ ως πέμπτη επίσης αξιολογήθηκε και ως προς την προσφορά της στην περίοδο της κρίσης (μετά την Εκκλησία, το Στρατό, την Αστυνομία και τη Δικαιοσύνη).
Ως προς τη διαφθορά μετά την κρίση, οι πολίτες δήλωσαν ότι γενικώς αυξάνεται, αλλά στους Δήμους παραμένει η ίδια, ενώ έκριναν ότι η Αυτοδιοίκηση είναι ο δεύτερος σημαντικότερος παράγοντας για τα προβλήματα της περιοχής τους (27%) μετά τη διακυβέρνηση της χώρας. Παράλληλα οι ερωτηθέντες δήλωσαν ότι οι αιρετοί των ΟΤΑ βρίσκονταν πιο κοντά στους πολίτες (34%), με τους μισούς όμως σχεδόν να δηλώνουν ότι κανένας εκλεγμένος δεν είναι κοντά τους και δεν τους εκπροσωπεί (47%). Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ως προς το πρόγραμμα "Καλλικράτης", το 40% δηλώνει ότι οι αλλαγές που επέφερε ήταν αρνητικές για τον τόπο του, το 20% ότι ήταν θετικές και το 33% δηλώνει ότι ήταν «αδιάφορες».
Δυσπιστία
Αξιοσημείωτη είναι επίσης η δυσπιστία των πολιτών απέναντι στους αιρετούς τους άρχοντες... αφού η πλειοψηφία (53%) δε συμφωνεί με την άποψη που εκφράζουν πολλοί δήμαρχοι ότι, εξαιτίας των οικονομικών περικοπών, δεν μπορούν να συνεχίσουν να προσφέρουν τις ίδιες υπηρεσίες προς τους δημότες (μια μειοψηφία 43% συμφωνεί).
Επιπλέον, το 63% των πολιτών δηλώνει ότι η σχέση τιμής (τέλη, φόροι κ.λπ.) και προσφερόμενων υπηρεσιών και υποδομών από τους Δήμους είναι «κακή», ενώ το 67% των πολιτών παραπονιέται ότι οι αιρετοί και οι δημοτικές υπηρεσίες δεν τους ενημερώνουν επαρκώς για τα θέματα τοπικού ενδιαφέροντος.
Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
Το βραβείο στα ΚΕΠ
Ως προς την ικανοποίηση από διάφορες υπηρεσίες, στην κορυφή της αξιολόγησης από τους πολίτες, κατά την εν λόγω έρευνα, βρίσκονται τα ΚΕΠ (85%), η ύδρευση (76%), η αποχέτευση (63%), η καθαριότητα και τα σχολικά κτήρια (53%), ενώ στις τελευταίες θέσεις βρίσκονται ΕΛΓΑ-ΟΓΑ και κρατικές κοινωνικές δομές, υποδομές υγείας (28%), δρόμοι 29% και Κτηματολόγιο (33%). Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κοινωνικές δομές που διοικούνται από την Αυτοδιοίκηση και υπηρετούνται από τους εργαζόμενους των Δήμων, και ειδικότερα οι παιδικοί σταθμοί, βρίσκονται αισθητά ψηλότερα σε σύγκριση με τις κρατικές κοινωνικές υπηρεσίες (43% οι παιδικοί σταθμοί), ενώ και αισθητά υψηλά είναι και οι πολιτιστικές υπηρεσίες (51%).
Του Μπάμπη Σαββίδη
