Το "προφίλ" της Κρήτης σε μια αναλυτική έρευνα

Έχετε αναρωτηθεί πόσοι είμαστε εδώ στην Κρήτη; Πόσοι είναι οι άντρες και πόσες οι γυναίκες; Πόσα σπίτια έχουμε; Πόσοι σε κάθε δήμο οι παντρεμένοι, οι χωρισμένοι ή οι χήροι; Πόσοι είναι οι Έλληνες και πόσοι οι αλλοδαποί κάτοικοι σε κάθε περιοχή του νησιού; Πόσοι είναι μαθητές, πόσοι φοιτητές, πόσοι οι εργαζόμενοι και πόσοι οι άνεργοι; Και ακόμα, από τον πληθυσμό που εργάζεται, πόσοι δουλεύουν στον πρωτογενή, στο δευτερογενή και τον τριτογενή τομέα;

Απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα υπήρχαν μέχρι τώρα αποσπασματικά. Για πρώτη φορά, ωστόσο, έχουμε ολοκληρωμένο πλέον το παζλ της "ακτινογραφίας" της Κρήτης σε πληθυσμιακό, εργασιακό και οικογενειακό επίπεδο. Και η "Ν.Κ." παραθέτει σήμερα την πλήρη αυτή "ακτινογραφία" του νησιού μέσα από τα "μάτια" της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Μέσα από τους διαδραστικούς χάρτες για όλη τη χώρα, που κατήρτισε μόλις πριν λίγες ημέρες η ΕΛ.ΣΤΑΤ.

Μια "ακτινογραφία" με εξαιρετικό ενδιαφέρον τόσο για να ικανοποιήσει την απλή περιέργεια όλων όσοι έχουν αναρωτηθεί κατά καιρούς για το πόσοι κατοικούν στο δήμο τους, πού δουλεύουν, τι έχουν κάνει στην προσωπική τους ζωή, όσο βεβαίως και για να αποτελέσει "εργαλείο" προβληματισμού και σχεδιασμού για το δημογραφικό, εργασιακό, οικονομικό και αναπτυξιακό "αύριο" της μεγαλονήσου...

ΚΕΡΑΜΙΔΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΤΟΥΣ

Το 65% των Κρητικών έχει σπίτι

Η "ακτινογραφία" αυτή έρχεται να καταδείξει τρία βασικά συμπεράσματα: Το πρώτο συμπέρασμα είναι πως η οικοδομική δραστηριότητα μέχρι πριν λίγα χρόνια στο νησί ήταν έντονη, αφού με 623.065 μόνιμους κατοίκους στην Κρήτη υπάρχουν 381.737 κατοικίες.

Δηλαδή, οι κατοικίες φτάνουν στο 65% του συνολικού πληθυσμού, στον οποίο βεβαίως περιλαμβάνονται μικρά παιδιά, μαθητές, φοιτητές κ.τ.λ. Άρα, αν το αναγάγουμε σε αναλογία κατοικιών και φορολογουμένων, τότε μιλάμε για ένα ποσοστό αναλογίας της τάξης του 80%!

Από τους 623.065 μόνιμους κατοίκους, οι 308.665 είναι άνδρες, ενώ κατά τι περισσότερες, συγκεκριμένα 314.400, είναι οι γυναίκες. Από το συνολικό πληθυσμό, οι 559.730 είναι Έλληνες. Άλλοι 25.308 είναι οι μόνιμοι κάτοικοι από χώρες της Ε.Ε., ενώ από λοιπές χώρες στην Κρήτη κατοικούν 37.570 άνθρωποι.

ΛΙΓΟΙ ΟΙ ΔΙΑΖΕΥΓΜΕΝΟΙ

Αντέχει ο θεσμός του γάμου

Ένα δεύτερο βασικό συμπέρασμα που προκύπτει από τα στοιχεία είναι πως, αν και τα τελευταία χρόνια καταγράφεται αύξηση των διαζυγίων, σε γενικές γραμμές ο θεσμός του γάμου και της οικογένειας καλά κρατεί στην ούτως ή άλλως παραδοσιακή ακόμα μεγαλόνησο. Άλλωστε, είναι ενδεικτικό πως οι διαζευγμένοι σε όλη την Κρήτη είναι μόλις 16.701, έναντι των 309.710 παντρεμένων.

Άγαμοι είναι οι 251.188 Κρητικοί και Κρητικιές. Οι Κρητικοί που είχαν την ατυχία να χηρέψουν είναι 41.488. Εδώ, αν μη τι άλλο, η εικόνα είναι ελπιδοφόρα, αφού οι διαζευγμένοι αντιστοιχούν στο 5-6% των παντρεμένων. Αναλογία πολύ μικρότερη σε σχέση με τη μέση εικόνα διαζυγίων που επικρατεί στην Ευρώπη και γενικώς στο δυτικό κόσμο.

Με σύμφωνο συμβίωσης ζουν 166 Κρητικοί και Κρητικιές, ενώ σε διάσταση είναι 3.793 άτομα.

ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Δυσανάλογα μεγάλη απασχόληση στον τριτογενή τομέα

Το τρίτο συμπέρασμα προβληματίζει, αφού η ζυγαριά της απασχόλησης γέρνει δυσανάλογα πολύ προς ένα μόνο τομέα, τον πρωτογενή. Για του λόγου το αληθές, από τους 225.725 συνολικά απασχολούμενους σε τοπικό επίπεδο, οι 159.725 εργάζονται στον τριτογενή τομέα (159.725). Στον πρωτογενή τομέα απασχολούνται 33. 265 Κρητικοί, ενώ στο δευτερογενή 32.741. Αν μη τι άλλο, οι αριθμοί έρχονται να αποδείξουν αυτό που λέγεται κατά κόρον, πως ο τουρισμός αποτελεί το βασικό "πυλώνα" της τοπικής οικονομίας, αφού πάνω από το 60% των εργαζόμενων Κρητικών δουλεύει σε τουριστικές και εμπορικές επιχειρήσεις.

Οι μαθητές/σπουδαστές είναι 110.174. Τα περήφανα γηρατειά-συνταξιούχοι αριθμούν 131.887, ενώ με τα οικιακά ασχολούνται 57.960.

Πάμε να δούμε αναλυτικά την "ακτινογραφία" ανά δήμο.

Δ. Ηρακλείου

Ο μεγαλύτερος δήμος της Κρήτης έχει μόνιμο πληθυσμό 173.993 κατοίκους (85.133 άνδρες-88.860 γυναίκες), ενώ αριθμεί 92.333 κατοικίες.

Λίγο παραπάνω από τους μισούς Ηρακλειώτες, δηλαδή 84.139, είναι παντρεμένοι είτε με γάμο είτε με σύμφωνο συμβίωσης. Οι άγαμοι, αντίστοιχα, είναι 75.352, 9.368 είναι οι χήροι και 5.134 οι χωρισμένοι.

Οι απασχολούμενοι Ηρακλειώτες είναι 64.270, οι μαθητές/σπουδαστές 34.773 και οι συνταξιούχοι 29.061.

Στον πρωτογενή τομέα απασχολούνται 2.706 Ηρακλειώτες, στο δευτερογενή 10.136, ενώ τη μερίδα του λέοντος στην απασχόληση έχει ο τριτογενής τομέας, όπου εργάζονται 51.428 άτομα.

Δ. Χανίων

Με μόνιμο πληθυσμό 108.642 κατοίκους (54.163 άνδρες-54.479 γυναίκες), ο δήμος Χανίων αριθμεί 58.852 κατοικίες.

Άγαμοι είναι 45.594 Χανιώτες και Χανιώτισσες, ενώ οι έγγαμοι φτάνουν τους 53.117.

Οι χήροι ανέρχονται σε 6.413, ενώ διαζύγιο πήραν 3.518 άτομα. Από τον πληθυσμό, ελληνική υπηκοότητα έχουν 97.408, ενώ ξένοι υπήκοοι είναι 11.234.

Το απασχολούμενο δυναμικό φτάνει τα 41.420 άτομα. Οι μαθητές/σπουδαστές είναι 19.350, ενώ τα Χανιά έχουν 18.963 συνταξιούχους.

Μακράν το μεγαλύτερο κομμάτι των εργαζομένων δουλεύει στο εμπόριο και στον τουρισμό (33.517). Στη μεταποίηση/βιοτεχνία απασχολούνται 6.443, ενώ επαγγελματικά με τα αγροτικά και την κτηνοτροφία ασχολούνται 1.460 δημότες Χανίων.

Δ. Ρεθύμνου

Για τον τρίτο μεγαλύτερο δήμο της Κρήτης, ο μόνιμος πληθυσμός ανέρχεται σε 55.525 κατοίκους (26.670 άνδρες-28.855 γυναίκες), ενώ τα καταγεγραμμένα σπίτια είναι 34.242.

Αντίθετα με το Ηράκλειο και τα Χανιά, η πλειονότητα των Ρεθυμνιωτών είναι άγαμοι (26.135), με τους έγγαμους να ανέρχονται σε 24.942. 2.999 δημότες Ρεθύμνου χήρεψαν, ενώ 1.449 έχουν πάρει διαζύγιο.

Ελληνική υπηκοότητα έχουν 48.522 κάτοικοι, με τους αλλοδαπούς να ανέρχονται σε 7.003.

Απασχολούμενοι στο δήμο Ρεθύμνου είναι 20.659, μαθητές/σπουδαστές 12.629 και συνταξιούχοι 8.581.

Ο πρωτογενής τομέας απασχολεί 1.416 εργαζόμενους. Ο δευτερογενής 3.237 και ο τριτογενής 16.006.

Δ. Αγίου Νικολάου

Στους 27.074 ανέρχεται ο μόνιμος πληθυσμός του δήμου Αγίου Νικολάου και στις 20.869 οι κατοικίες.

Άνδρες είναι οι 13.372 και γυναίκες οι 13.702. Απάντρευτοι είναι 10.282 Αγιονικολιώτες, ενώ έγγαμοι οι 14.088. Οι χήροι και οι χήρες είναι 1.876. Από τους μόνιμους κατοίκους 23.586 είναι οι ντόπιοι και 3.488 οι αλλοδαποί.

Οι απασχολούμενοι ανέρχονται στους 10.413. Μαθητές/σπουδαστές είναι οι 4.446 και συνταξιούχοι οι 6.659.

Αναμενόμενη απόλυτα η κατανομή της απασχόλησης σε έναν τέτοιο τουριστικό δήμο. Ο πρωτογενής τομέας απασχολεί 541 άτομα, ο δευτερογενής 1.376 και ο τριτογενής 8.496.

Δ. Χερσονήσου

Με πολύ υψηλή οικοδόμηση εμφανίζεται ο δήμος Αγίου Νικολάου, αφού σε συνολικό, μόνιμο πληθυσμό 26.717 κατοίκων αναλογούν 19.547 κατοικίες. Οι άνδρες κάτοικοι είναι 13.483 και εδώ έχουμε αξιοσημείωτη επίδοση, αφού οι γυναίκες, κατ' εξαίρεση στο γενικό κανόνα της Κρήτης και όλης της χώρας, είναι λιγότερες στο μεγάλο τουριστικό δήμο (13.234).

Άγαμοι είναι οι 10.387, ενώ με τα δεσμά του γάμου έχουν ενωθεί 14.068 κάτοικοι. Οι χήροι ανέρχονται σε 1.472 και οι χωρισμένοι σε 790.

Ένα σημαντικό μερίδιο των κατοίκων του δήμου Χερσονήσου είναι αλλοδαποί (4.989), με τους Έλληνες να ανέρχονται σε 21.728.

Οι εργαζόμενοι είναι 10.311. Οι μαθητές/σπουδαστές 4.447 και οι συνταξιούχοι 5.120.

Η απασχόληση στον τριτογενή τομέα, όπως είναι απόλυτα αναμενόμενο στο συγκεκριμένο δήμο, είναι συντριπτική (8.363 εργαζόμενοι), έναντι 616 εργαζομένων στον πρωτογενή και 1.332 στο δευτερογενή τομέα.

Δ. Μαλεβιζίου

Ανδροκρατούμενος, κόντρα στο γενικό κανόνα, αποδεικνύεται ο δήμος Μαλεβιζίου, αφού από τους 24.864 μόνιμους κατοίκους οι 12.497 είναι άνδρες και οι 12.367 γυναίκες. Στις 14.646 ανέρχονται οι καταγεγραμμένες κατοικίες.

Από τον πληθυσμό αυτό, οι άγαμοι είναι 10.108, οι έγγαμοι 12.965, οι χήροι 1.256 και οι διαζευγμένοι 535.

Ελληνική υπηκοότητα έχουν 23.303 κάτοικοι και ξένη οι υπόλοιποι 1.561. Οι απασχολούμενοι είναι 9.439. Τα μαθητικά/φοιτητικά νιάτα αριθμούν 4.284 άτομα, ενώ τα περήφανα γηρατειά-συνταξιούχοι 4.337 άτομα. Ο πρωτογενής απασχολεί 956 κατοίκους, ο δευτερογενής 1.649 και ο τριτογενής τομέας 6.834.

Δ. Φαιστού

Με μόνιμο πληθυσμό 24.466 κατοίκους ,ο μεγάλος δήμος της Μεσαράς καταγράφει 14.122 κατοικίες.

Οι άρρενες κάτοικοι είναι 12.192 και οι θήλεις 12.274. Άγαμοι από τον παραπάνω πληθυσμό είναι οι 9.408, ενώ έγγαμοι οι 12.842. Χήροι είναι 1.712 και διαζευγμένοι 504.

Ελληνικής υπηκοότητας είναι 21.781 μόνιμοι κάτοικοι και ξένης 2.685.

Συνολικά στο δήμο Φαιστού εργάζονται 8.886 κάτοικοι. Οι μαθητές/σπουδαστές είναι 3.886. Οι συνταξιούχοι ανέρχονται στους 5.931.

Απόλυτα εύλογο λόγω του αγροτικού χαρακτήρα της Μεσαράς, ο δήμος Φαιστού καταγράφει ισορροπία απασχόλησης ανάμεσα στον πρωτογενή και τον τριτογενή τομέα. Ειδικότερα, στον πρωτογενή τομέα απασχολούνται 3.723 άτομα, στον τριτογενή 3.975 και στο δευτερογενή 1.188.

Δ. Μινώα Πεδιάδος

Στους 17.563 (8.742 άνδρες - 8.821. γυναίκες) ανέρχονται οι μόνιμοι κάτοικοι και στις 11.075 οι καταγεγραμμένες κατοικίες. Οι άγαμοι κάτοικοι είναι 6.052, ενώ οι παντρεμένοι 9.506. Άλλοι 1.622 είναι χήροι, ενώ 383 είναι οι χωρισμένοι.

Ελληνική υπηκοότητα έχουν 15.979 κάτοικοι, ενώ αλλοδαποί είναι 1.584. Οι απασχολούμενοι φτάνουν τους 5.126, οι μαθητές/σπουδαστές τους 2.407 και οι συνταξιούχοι τους 5.649.

Στον πρωτογενή τομέα απασχολούνται 1.581 άτομα, στο δευτερογενή 836 και στον τριτογενή 2.709.

Δ. Ιεράπετρας

Στη νύφη του Λιβυκού ή αλλιώς στο δήμο Ιεράπετρας κατοικούν μόνιμα 27.602 άνθρωποι, εκ των οποίων 13.970 άνδρες και 13.812 γυναίκες. Οι καταγεγραμμένες κατοικίες είναι 18.887.

Οι έγγαμοι κάτοικοι είναι 15.053 και οι χήροι 1.947.

Από το μόνιμο πληθυσμό, Έλληνες είναι 22.898, ενώ ξένη υπηκοότητα έχουν 4.704 κάτοικοι.

Οι απασχολούμενοι είναι 11.444, οι μαθητές/σπουδαστές 4.181, ενώ 6.522 είναι οι Ιεραπετρίτες που παίρνουν σύνταξη.

Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε άλλους μεγάλους δήμους της Κρήτης, η Ιεράπετρα επιβεβαιώνει και με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. τον έντονα αγροτικό της χαρακτήρα, αφού ο δευτερογενής τομέας, που απασχολεί 4.731 κατοίκους, έχει μικρή "ψαλίδα" με τον τριτογενή, που απασχολεί 5.621 άτομα. Στο δευτερογενή τομέα απασχολούνται 1.092 κάτοικοι.

Δ. Σητείας

Στον ανατολικότερο δήμο της Κρήτης διαμένουν μόνιμα 18.318 κάτοικοι (9.003 άνδρες - 9.315 γυναίκες) και οι κατοικίες είναι 14.158.

Άγαμοι είναι 6.013 Σητειακοί, ενώ θρησκευτικό ή πολιτικό όρκο γάμου έχουν δώσει 10.234 κάτοικοι. Χήροι έχουν μείνει 1.589 κάτοικοι της Σητείας, με τα διαζύγια να ανέρχονται σε 482.

Τον πληθυσμό συνθέτουν 16.923 ντόπιοι και 1.395 αλλοδαποί. Σε ό,τι αφορά το εργασιακό μέτωπο, το απασχολούμενο δυναμικό στη Σητεία αριθμεί 5.992 εργαζόμενους. Στους 2.687 ανέρχονται οι μαθητές και οι φοιτητές, με τους συνταξιούχους να ανέρχονται σε 5.800.

Ο πρωτογενής τομέας έχει αποτελέσει εργασιακό καταφύγιο για 1.387 άτομα, ο δευτερογενής για 825 και ο τριτογενής για 3.780.

Του Μπάμπη Σαββίδη