Ολοκληρώνεται, σε πρώτη φάση, η επί 6 μέρες μεγάλη έρευνα για τις εκφάνσεις της διαφθοράς στην Κρήτη, με την επισήμανση ότι το φαινόμενο δεν είναι παραφυάδα, αλλά σύμφυτο με το σύστημα εξουσίας και σε απόλυτη διαπλοκή μαζί του σε κάθε μορφή. Είναι προφανές ότι συχνά-πυκνά θα επανερχόμαστε στο θέμα και αυτό θα εξαρτηθεί κατά μείζονα λόγο από την ανταπόκριση των αναγνωστών μας σε επίπεδο πληροφοριών.
Άλλωστε, από την πρώτη στιγμή αυτής της έρευνας διευκρινίσαμε ότι περισσότερο μας αφορούν τα περιστατικά ως φαινόμενο και όχι η στοχοθέτηση προσώπων. Αν κάποια πρόσωπα από αυτή την έρευνα αναδεικνύονται εξ αντικειμένου, αυτό είναι μια άλλη υπόθεση.
Η ανταπόκριση των αναγνωστών μας σε επίπεδο αποδοχής ήταν εντυπωσιακή. Οφείλουμε όμως να επισημάνουμε πως η συμμετοχή τους με παράθεση στοιχείων και καταστάσεων, αντιστρόφως ανάλογη του μεγέθους του προβλήματος αλλά και των συζητήσεων που γίνονται σε σπίτια, παρέες και περίγυρο.
Ο εθισμός με το φαινόμενο δεν εξηγεί την ανοχή και τη συνενοχή μας με αυτή τη στάση που εξακολουθούμε να επιδεικνύουμε. Έχουμε την άποψη ότι η εγγύτερη εξήγηση είναι η αίσθηση του μέσου πολίτη για το «καθεστώς ασυλίας-ατιμωρησίας» που επικρατεί, ακόμη και όταν η διαφθορά είναι ατράνταχτα στοιχειοθετημένη. Όμως κατά τη γνώμη μας, ακόμη κι αν αυτό ισχύει και στο βαθμό που ισχύει, δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τη σιωπή μας με εξακολουθητικό τρόπο. Ιδίως τώρα που κοντεύουμε να πιάσουμε πάτο ως οικονομία, κοινωνία, πολιτική και πολιτισμική πραγματικότητα. Περισσότερο, δε, που είμαστε από εκείνους που πιστεύουν στις δυνατότητες της Κρήτης για μία άλλη πορεία ως περιφέρεια με ισχυρές δυνάμεις δημιουργίας.
"Επανεκκίνηση"
Η "επανεκκίνηση" με μια άλλη κουλτούρα και πρακτική στο πεδίο έναντι της διαφθοράς, που είναι τελικά «το σύστημα», δεν είναι εύκολη υπόθεση, ούτε μπορεί να αποτελεί αίτημα μειοψηφιών. Ή αλλάζουμε στην πλειοψηφία μας στάση απέναντι στο φαινόμενο, ή δεν αλλάζει τίποτα. Άρα στο βάθος της με τη διαφθορά να είναι «το σύστημα», η επανεκκίνηση στην Κρήτη με μια άλλη οπτική και πρακτική συνιστά επί της ουσίας μια βαθιά πολιτική επιλογή και πράξη. Σε αυτό το πεδίο ευθύνη και μερτικό έχουν όλοι: πολιτικοί παράγοντες, αιρετοί, τοπικοί φορείς κάθε μορφής εξουσίας, οικονομικοί παράγοντες και πρώτιστα οι απλοί πολίτες.
Αν επιλέξουμε να συνεχίσουμε με τη λογική του «κουτσομπολιού» ή της «κλειδαρότρυπας» και του ιδιωτικού κύκλου συζητήσεων, τότε η διαφθορά απλά θα μας κλείνει κάθε φορά πονηρά το μάτι για τις «φιλολογικού» χαρακτήρα προσεγγίσεις μας. Αν πράγματι θέλουμε μια άλλη πορεία για την Κρήτη, τότε η επιλογή σύγκρουσης μαζί της θα αποδειχτεί και η πιο καίρια πολιτική μας παρέμβαση.
Αποκαλύψεις
Στο σημερινό τελευταίο μέρος αποκαλύπτουμε το «μακρύ χέρι» ανώτερου υπαλλήλου της Περιφέρειας Κρήτης, διαχρονικά από τότε που ήταν υπάλληλος στη Νομαρχία Ηρακλείου, σε βάρος ταμείου ιδρύματος με κληροδοτήματα στο Ηράκλειο, που χρηματοδοτούσε υποτροφίες φτωχών παιδιών ως πρωτοετείς φοιτητές σε πανεπιστήμια της χώρας. Θέμα που για ένα και πλέον χρόνο αποτελούσε «κοινό μυστικό» για θεσμικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες.
Νέα στοιχεία για τα κυκλώματα «αποκλειστικών» στα δημόσια νοσοκομεία χωρίς πτυχίο και με πατέντες προστασίας. Αλλά και καταγγελίες πολιτών για κατευθυνόμενες εξετάσεις στα απογευματινά ιατρεία.
Κυκλώματα παροχής τουριστικών-ξενοδοχειακών υπηρεσιών με ακριβό αντίτιμο σε δήθεν κληρώσεις με νικητές και διακοπές με «φύκια για μεταξωτές κορδέλες». Παραθέτουμε, τέλος, και ιστορίες καθημερινής τρέλας στο δημόσιο τομέα.
Ξενοδοχειακές «μαϊμού» υποσχέσεις με υπέρογκες χρεώσεις
Σε καλούν στο τηλέφωνο και σου λένε ότι κέρδισες δύο δωρεάν διανυκτερεύσεις σ' ένα από τα 25 ξενοδοχεία της χώρας, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, κι εσύ... πετάς από τη χαρά σου, στους δύσκολους οικονομικά καιρούς μας. Δίχως όμως να το καταλάβεις σε βάζουν σ' ένα... τρυπάκι που όχι μόνο διαπιστώνεις ότι δε θέλεις τελικά το... δώρο σου, γιατί μόνο στο πρωινό που σε υποχρεώνουν να το πάρεις θα πληρώσεις όσα θα πλήρωνες για το δωμάτιο, αλλά βγαίνεις τελικά και χαμένος κατά ένα δέκατο τουλάχιστον του... πετσοκομμένου σου μισθού με το που θα λάβεις το λογαριασμό του τηλεφώνου.
Εκατοντάδες είναι τα θύματα και στην Κρήτη διαφόρων "τηλεφωνικών" εταιρειών, που δήθεν σου χαρίζουν είτε εγκυκλοπαιδικά προγράμματα για παιδιά και βιβλία, είτε ταξίδια. Αποτέλεσμα: να χρεώνουν με 3,7 ευρώ το λεπτό την τηλεφωνική συνδιάλεξη, αφού η πειθώ τους είναι τέτοια σε μια αναπάντεχη για τον ανυποψίαστο πολίτη στιγμή, ο οποίος περνά στα... ψιλά γράμματα την υπέρογκη χρέωση, που ακούγεται πολλές φορές ακόμη και ηχογραφημένη.
Χωρίς, στην προκειμένη περίπτωση, να κάνεις βήμα γι' αυτό το ονειρικό ταξίδι διαπιστώνεις, όπως και αναγνώστρια της "Ν.Κ." που έκανε την καταγγελία, ότι έχασες και το χρόνο σου να ψάχνεις πού και σε ποιο ξενοδοχείο θα πας και συνολικά 55 ευρώ στο τηλεφώνημα, αφού η σχετική συνομιλία κρατά τουλάχιστον ένα τέταρτο. Όπως ανέφερε η ίδια, που έπεσε θύμα... τηλεφωνικής εταιρείας που "χάριζε" διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία της Ελλάδος, αρχικά της είπαν ότι κέρδισε και για να κατοχυρώσει το δώρο της έπρεπε να τηλεφωνήσει σε συγκεκριμένο νούμερο η ίδια για να διαλέξει παράλληλα και το μέρος με το ξενοδοχείο στο οποίο θα διέμενε. Η χρέωση ήταν 3,7 ευρώ το λεπτό.
Όμως μέχρι να της πουν ποια ήταν τα ξενοδοχεία και ένα σωρό άλλα στοιχεία πέρασαν δεκαπέντε λεπτά, έχοντας το ακουστικό του τηλεφώνου της κολλημένο στ' αφτί. Όταν της ανέφεραν ότι το πρωινό στο ξενοδοχείο ήταν υποχρεωτικό και ότι θα έπρεπε να καταβάλει για δύο άτομα και για δύο διανυκτερεύσεις 60 ευρώ, τότε αντέδρασε.
«Δε θέλω να μου επιβάλετε πρωινό, θέλω μόνο το δώρο μου», ζήτησε, μα αυτό διδόταν ως... πακέτο. «Έτσι είναι η συμφωνία», της είπαν. Τελικά το μόνο που επικράτησε ήταν εκνευρισμός από την πλευρά της και χάσιμο χρόνου και χρημάτων εξαιτίας του τηλεφωνήματος. Δυστυχώς δεν είναι η μόνη που πέφτει στην... παγίδα ορισμένων επιτήδειων που συνεχώς βρίσκουν νέες μεθόδους και ιδέες για να αρπάξουν τα λιγοστά πλέον χρήματα του κοσμάκη.
Έλεγχος και σε ξενοδοχεία-βίλες
Την ίδια στιγμή, τους ξενοδόχους που υπόσχονται λαγούς με πετραχήλια στους πελάτες τους ή λανσάρουν διαμερίσματα ως βίλες μέσω τηλεφωνικών προγραμμάτων ψάχνει τώρα η Όλγα Κεφαλογιάννη. Το υπουργείο Τουρισμού για το σκοπό αυτό δημιούργησε το Παρατηρητήριο Παραπλανητικής Διαδικτυακής Διαφήμισης, το οποίο λειτουργεί στο www.grhotels.gr/ppdd και δέχεται καταγγελίες πολιτών που εντοπίζουν παραπλανητική προβολή τουριστικών καταλυμάτων. Τη νέα δράση παρουσίασε ο πρόεδρος του ΞΕΕ Γιώργος Τσακίρης σε συνέντευξη Τύπου στην οποία παρευρέθηκε και η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη.
Οι κανόνες λειτουργίας του ιστότοπου είναι απλοί:
Με ένα κλικ επαγγελματίες ή πελάτες υποβάλλουν την αναφορά τους στην ειδική φόρμα. Έπειτα το Επιμελητήριο εξακριβώνει τη βασιμότητα της καταγγελίας και την προωθεί άμεσα στον ΕΟΤ και σε άλλες αρμόδιες Αρχές.
Παράλληλα ο κ. Τσακίρης ανακοίνωσε ότι το ΞΕΕ προχωρά στην υιοθέτηση του Hotels Stars Union, του πιο αναγνωρίσιμου συστήματος αξιολόγησης ξενοδοχειακών υπηρεσιών που εφαρμόζεται σε 13 χώρες και αφορά πάνω από 180 εκατ. Ευρωπαίους και διασφαλίζει τις προϋποθέσεις που θέτουν οι μεγάλοι ταξιδιωτικοί προορισμοί.
«Έφαγε» το Ταμείο Υποτροφιών για φτωχά παιδιά!
Η καταγγελία για ένα από τα σοβαρότερα κρούσματα διαφθοράς, από δημόσιο υπάλληλο υψηλής διαβάθμισης, έφτασε τη Δευτέρα, με ανώνυμη επιστολή στα γραφεία της εφημερίδας και, παρότι αρχικά μας προκάλεσε δισταγμούς για τη βασιμότητά της, μία πρόχειρη μόνο έρευνα κατέδειξε όχι μόνο τη βασιμότητά της, αλλά ότι ήταν περίπου ένα «κοινό μυστικό» για θεσμικούς, υπηρεσιακούς αλλά και πολιτικούς παράγοντες.
Ο λόγος για τη διαχείριση ταμειακά και γραμματειακά κληροδοτήματος γνωστού ιδρύματος του Ηρακλείου, το οποίο δεκαετίες τώρα δίνει υποτροφίες για να σπουδάσουν σε ΑΕΙ-ΤΕΙ ανά την Ελλάδα, ως πρωτοετείς φοιτητές, μαθητές από οικογένειες με διαπιστωμένα οξύτατα οικονομικά προβλήματα, που κάτω από άλλες συνθήκες θα αδυνατούσαν για οικονομικούς λόγους να έχουν πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το συγκεκριμένο ίδρυμα, με έσοδα από ενοικιάσεις ακινήτων και καταθέσεις σε τράπεζες στο Ηράκλειο και γραφεία επί της λεωφόρου Δημοκρατίας, διαχρονικά ήταν υπό την εποπτεία της Νομαρχίας Ηρακλείου και με τη μετεξέλιξη και ενσωμάτωση των νομαρχιών στις αιρετές περιφέρειες, πέρασε στην εποπτεία της αιρετής Περιφέρειας Κρήτης.
Ο θεματοφύλακας
Για χρόνια θεματοφύλακας του κληροδοτήματος αυτού, ως γραμματέας και ταμίας, ήταν πρόσωπο φερέγγυο, άμεμπτος υπάλληλος της Νομαρχίας Ηρακλείου που, αρχές του 2007 και πριν συνταξιοδοτηθεί, κλήθηκε από την τότε πολιτική ηγεσία της Νομαρχίας, το 2007, που επόπτευε το ίδρυμα, να παραδώσει καθήκοντα σε άλλο πρόσωπο. Το πρόσωπο που ανέλαβε τα καθήκοντα αυτά δεν ήταν τυχαίο.
Ήταν επίσης υψηλόβαθμος υπάλληλος της Νομαρχίας, από τους πλέον διακεκριμένους, που στη θητεία του προηγούμενου νομάρχη (2000-2004) είχε βραβευθεί ως ένας από τους καλύτερους υπαλλήλους της Νομαρχίας. Ο άνθρωπος αυτός ανέλαβε ως γραμματέας και τη διαχείριση του ταμείου του ιδρύματος αναφορικά με τις υποτροφίες των πρωτοετών φοιτητών που πληρούσαν τα κριτήρια του ιδρύματος, αρχές του 2007. Ξαφνικά και ενώ είχαμε περάσει πλέον από το 2010 στην αιρετή Περιφέρεια και υπό την εποπτεία της το ίδρυμα, αποκαλύπτεται μεγάλη «μαύρη τρύπα» στο ταμείο του εν λόγω Ιδρύματος.
«Τρύπα» 100.000
Αποκαλύφθηκε, όταν ο περιφερειάρχης ζήτησε, κατά την παράδοση-παραλαβή από τη Νομαρχία που καταργούνταν στην Περιφέρεια που αναλάμβανε, απολογισμό και οικονομικά στοιχεία για ό,τι παραλάμβανε, ανάμεσά τους και τα συγκεκριμένα ιδρύματα που θα επόπτευε πλέον η Περιφέρεια. Εκεί, όπως φάνηκε, υπήρχε άνοιγμα άνω των 100 χιλιάδων ευρώ στο συγκεκριμένο ίδρυμα κατά την παραλαβή. Ειδικότερα, για αρκετούς μήνες, υπότροφοι δικαιούχοι, νέοι άνθρωποι που στην κυριολεξία σπούδαζαν χάρη σε αυτή την υποτροφία, διαπίστωναν ότι μάταια προσέρχονταν στις τράπεζες ανά την Ελλάδα για να δουν πιστωμένους τους λογαριασμούς τους.
Τα χρήματα δεν έφταναν ποτέ. Αμέσως ξέσπασε σάλος και ακολούθησε εσωτερική έρευνα τόσο από το Δ.Σ. του ιδρύματος όσο και υπηρεσιακά, από Αρχή που επόπτευε την αιρετή Περιφέρεια, της οποίας υπάλληλος πλέον ήταν και ο γραμματέας με χρέη και στο ταμείο του ιδρύματος. Τότε ήταν που αποκαλύφθηκε ότι το άνοιγμα ήταν πάνω από 100 χιλιάδες ευρώ και με άγνωστο το βάθος χρόνου.
Χέρι στο ταμείο
Οι υποψίες έπεσαν αμέσως πάνω στο διαχειριστή του ταμείου, ο οποίος φέρεται να παραδέχτηκε την πράξη του αμέσως. Για την ακρίβεια, «χέρι» στο ταμείο φέρεται να έβαζε λίγους μήνες μετά που ανέλαβε καθήκοντα, μετακυλώντας κάθε φορά από λογαριασμό σε λογαριασμό δικαιούχου υπότροφου τα λεφτά ώστε με μικρο-καθυστερήσεις ανάληψης τα φτωχόπαιδα που σπούδαζαν να μην αντιλαμβάνονται το πρόβλημα.
Όμως, κάποια στιγμή φαίνεται ότι ο έλεγχος χάθηκε, τα ποσά δεν μπορούσαν να καλυφθούν, δανεικά λόγω κρίσης δε βρίσκονταν και έτσι στο τέλος αποκαλύφθηκε το γερό «χέρι» στο ταμείο του ιδρύματος. Τότε ακριβώς, περί τα τέλη του 2011, ο εμπλεκόμενος ζήτησε και έλαβε πολύμηνη άδεια από την υπηρεσία του άνευ αποδοχών. Εγκαταστάθηκε στην Κύπρο και άρχισε να δουλεύει στον ιδιωτικό τομέα. Με την εργασία του αυτή επέστρεψε μέρος των χρημάτων που είχε «καρπωθεί» παράνομα και ενώ οι διαδικασίες στην Περιφέρεια πλέον έτρεχαν ιλιγγιωδώς, με τον περιφερειάρχη να ζητάει την άμεση απομάκρυνσή του από τις υπηρεσίες και της γραμματειακής του υποστήριξης.
Η μετάταξη
Ο ίδιος ο εμπλεκόμενος, γνωρίζοντας τις εξελίξεις και ιδίως με την επιστροφή του από την πολύμηνη άδεια, αιτήθηκε μετάταξη σε περιφέρεια εκτός Κρήτης. Επισήμως η μετάταξη αυτή ζητήθηκε για οικογενειακούς λόγους. Υπό κανονικές συνθήκες βέβαια και μετά την παραδοχή της πράξης, ο περιφερειάρχης θα έπρεπε να διατάξει κατεπείγουσα ΕΔΕ και να τον θέσει σε διαθεσιμότητα, στέλνοντας το φάκελο στην Εισαγγελία για τα περαιτέρω. Όμως τελικά επιλέχθηκε η έγκριση της μετάταξης σε άλλη περιφέρεια, όπου και βρίσκεται πλέον ο εν λόγω υπάλληλος.
Δύο ζητήματα φαίνεται να βάρυναν για την εξέλιξη κατά αυτό τον τρόπο της υπόθεσης: Η έμπρακτη μεταμέλεια με την επιστροφή σημαντικού τμήματος των χρημάτων, κοντά στις 90 χιλιάδες ευρώ, και η δέσμευσή του ότι θα επιστρέψει όλο το ποσό στο ακέραιο. Αλλά και η οικογενειακή του κατάσταση, με την αντιμετώπιση δραματικής τροπής σε συγγενικό του πρόσωπο λίγους μήνες νωρίτερα από την αποκάλυψη ότι ο υπάλληλος της Νομαρχίας είχε βάλει χέρι στο ταμείο του ιδρύματος. Φυσικά το ακριβές ύψος της κατάχρησης στο ταμείο του ιδρύματος είναι γνωστό μόνο σε όσους έλεγξαν την υπόθεση και τους υπηρεσιακούς παράγοντες της Περιφέρειας, όπως επίσης και μέχρι ποιου ύψους μέχρι σήμερα έχει γίνει η επιστροφή των χρημάτων.
Οι εξελίξεις
Κύκλοι της Περιφέρειας που μόλις χθες αποταθήκαμε για το θέμα, μετά την επιστολή-καταγγελία που δεχτήκαμε, μας ενημέρωσαν ότι οι τελευταίες εξελίξεις σε αυτή την υπόθεση έχουν ως εξής: Ο οικονομικός έλεγχος που διέταξε ο περιφερειάρχης ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί για να γνωρίζουμε με ακρίβεια το ύψος και το χρονικό βάθος της κατάχρησης. Εντός των ημερών πάντως αναμένεται το πόρισμα του οικονομικού επιθεωρητή για τον έλεγχο που ζήτησε ο περιφερειάρχης. Επιπλέον διατάχθηκε τελικά και ΕΔΕ, καθότι έχουν προκύψει ενδείξεις και για άλλα δύο πρόσωπα που προς το παρόν αρνούνται την εμπλοκή τους.
Το… «στέμμα» της διαφθοράς στους πολιτικούς
«Διεφθαρμένους» χαρακτηρίζει τους πολιτικούς το 84% των Ελλήνων, ενώ βολές για εμπλοκή τους σε κυκλώματα διαφθοράς δέχονται επίσης επιχειρηματίες, αστυνομικοί, συνδικαλιστές, δημόσιοι υπάλληλοι, δημοσιογράφοι, δικαστικοί αλλά και κληρικοί.
Τα αποτελέσματα αυτά προέκυψαν κατόπιν παγκόσμιας δημοσκόπησης με θέμα τη διαφθορά που πραγματοποίησε η ICAP και δημοσιεύτηκαν στο "Έθνος" στις 12 Ιουνίου 1997, με τη διαφθορά στη χώρα μας να έχει δυστυχώς μετατραπεί σε μάστιγα, αφού τα ποσοστά που προκύπτουν είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο.
Ωστόσο, η διαφθορά δεν κυλά μόνο στο αίμα των Ελλήνων πολιτικών, αφού όπως προέκυψε από την έρευνα, την ίδια άποψη για τους πολιτικούς τους έχουν και άλλοι λαοί, που τους κατατάσσουν στην πρώτη θέση των διεφθαρμένων. Ενδεικτικό είναι ότι στο σύνολό τους και συγκεκριμένα σε ποσοστό 90% οι κάτοικοι της Άπω Ανατολής αλλά και της Λατινικής Αμερικής δεν έχουν σχηματίσει καθόλου καλή εντύπωση για τους κυβερνώντες τους.
Ο επόμενος κλάδος που δέχεται τα περισσότερα πυρά των Ελλήνων είναι οι επιχειρηματίες, με το 82% των πολιτών να εκφράζει έντονα την αμφισβήτησή του απέναντί τους. Ακολουθούν οι πάσης φύσεως συνδικαλιστές, με το 69% των ερωτηθέντων να τους τοποθετεί επίσης ανάμεσα στους πιο διεφθαρμένους, ενώ ακόμα υψηλότερο ποσοστό αμφισβήτησης συγκεντρώνουν οι συνδικαλιστές και στη Λατινοαμερική. Επιστρέφοντας στα ελληνικά δεδομένα, στη λίστα των διεφθαρμένων έπονται οι αστυνομικοί με 62%. Επίσης για διαφθορά κατηγορεί τους δημόσιους υπαλλήλους το 54% των Ελλήνων πολιτών, όπως και τους δημοσιογράφους το 51%. Πιο έντιμοι κρίνονται οι δημοσιογράφοι στην ανατολική Ευρώπη, όπου μόλις το 30% των πολιτών εξαπολύει σε βάρος τους κατηγορίες για διαφθορά ενώ, σύμφωνα πάντα με την έρευνα της ICAP, κατηγορίες από το 47% των πολιτών, δέχονται και οι δημοσιογράφοι της Άπω Ανατολής.
Συνεχίζοντας, αναφορικά με τους δικαστές, διεφθαρμένους τους θεωρεί το 43% των Ελλήνων, ενώ τους κληρικούς το 41%, ποσοστό που, όπως προέκυψε από την έρευνα, είναι το υψηλότερο στον κόσμο μετά τη Μέση Ανατολή, όπου οι κληρικοί έρχονται τρίτοι στη λίστα των διεφθαρμένων μετά τους πολιτικούς και τους επιχειρηματίες. Σχετικά τώρα με το ποια είναι τα σοβαρότερα προβλήματα που ανησυχούν την κοινωνία, το 60% των πολιτών θεωρεί την ανεργία ως
βασικότερο αυτή τη στιγμή, το 55% τα ναρκωτικά, με τη διαφθορά να ακολουθεί τρίτη και με ποσοστό 25%.
Πληγή στην κοινωνία
Η επίσημη ιστοσελίδα του ΒΒC κάνει για μια ακόμη φορά αναφορά στα κρούσματα διαφθοράς
στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι αποτελεί τη βασική πληγή στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία.
Μάλιστα, όπως τονίζεται στο άρθρο, η διαφθορά έχει πλέον και έντονα γεωγραφικά χαρακτηριστικά, καθώς μετά την Αθήνα κινείται αυξητικά και στις λεγόμενες τουριστικά εύρωστες περιοχές της χώρας.
Υπογραμμίζεται ακόμη με καυστικό τρόπο η συνήθεια πολλών επιχειρηματιών στη χώρα μας να μην κόβουν αποδείξεις και κυρίως σε ξένους τουρίστες που δε γνωρίζουν πολλά από τον τρόπο που λειτουργεί η τουριστική μας βιομηχανία. Επίσης, το κορυφαίο βρετανικό δίκτυο παραθέτει και παραδείγματα υπερτιμημένων διαδρομών ξένων επισκεπτών με ταξί.
Στο ίδιο ρεπορτάζ φιλοξενούνται και Βρετανοί που, όπως δηλώνουν, πλήρωσαν μέχρι και 70 ευρώ για μια διαδρομή που δεν άξιζε ούτε 12 ευρώ. Ανάλογη η αναφορά του δημοσιογράφου που υπογράφει το συγκεκριμένο ρεπορτάζ και για την Τουρκία.
Μπράβοι και… «μαϊμού» πτυχία
Πριν καλά-καλά στεγνώσει το μελάνι των χθεσινών αποκαλύψεών μας για τη διαφθορά στη δημόσια υγεία, με την παράθεση στοιχείων ακόμη και για το κύκλωμα με τις "αποκλειστικές νοσοκόμες", νέα στοιχεία έρχονται στην επιφάνεια.
Μάλιστα, τα συγκεκριμένα κυκλώματα φαίνεται να προσλαμβάνουν χαρακτηριστικά πανελλήνιας διάστασης. Χωρίς υπερβολή, φαίνεται πως τα δίχτυα του στα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας έχει απλώσει ένα καλοστημένο κύκλωμα προώθησης παράνομων αποκλειστικών νοσοκόμων. Η απουσία ουσιαστικού ελέγχου στα δημόσια νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας δίνει χώρο στις αποκλειστικές-"μαϊμού" να ψαρεύουν πελάτες με δέλεαρ... τις καλύτερες τιμές.
Οι - κατά κανόνα - μετανάστριες ωστόσο, κατά κύριο λόγο από χώρες της ανατολικής Ευρώπης, που απασχολούνται παρανόμως το βράδυ στα δωμάτια των νοσοκομείων, δεν έχουν υποβληθεί στις απαραίτητες εξετάσεις, ούτε έχουν τις απαραίτητες γνώσεις για να φροντίζουν τους ασθενείς.
Έλεγχοι
Το πόσο βαθιά έχει διεισδύσει το κύκλωμα των παράνομων αποκλειστικών στο ΕΣΥ διαφαίνεται και από αιφνιδιαστικές επιχειρήσεις των ελεγκτών της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) του ΙΚΑ, σε συνεργασία με την Αστυνομία, σε νοσοκομεία της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και των Ιωαννίνων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια μόνο έφοδο, τον περασμένο Οκτώβριο, οι ελεγκτές εντόπισαν 133 ανασφάλιστες αλλοδαπές που δε διέθεταν τη σχετική άδεια και τα απαραίτητα πιστοποιητικά υγείας.
Σε δύο άλλους ελέγχους εντοπίστηκαν 152 περιπτώσεις παράνομων αλλοδαπών, ενώ ένα μήνα πριν συνελήφθησαν ακόμη δέκα αποκλειστικές νοσοκόμες στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου.
Στο σκοτάδι
Όταν όμως χαμηλώνουν τα φώτα στους θαλάμους των ασθενών, οι παράνομες αποκλειστικές τρυπώνουν ανενόχλητες, με τους μπράβους που τις συνοδεύουν να τις παρακολουθούν στενά, αφού οι γυναίκες πέφτουν συχνά θύματα εκβιασμών.
«Είμαι η οικιακή βοηθός» ή «κάνω παρέα στον παππού», τους έχουν πει να απαντούν σε περίπτωση ελέγχου. Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις οι εγκέφαλοι των κυκλωμάτων διαθέτουν στις αλλοδαπές ακόμη και πλαστά πτυχία για να καλύψουν την παρανομία.
Ειδικότερα, σε υπόμνημα της Πανελλήνιας Ένωσης Νοσοκόμων Νοσηλευτριών Αποκλειστικής Απασχόλησης "Αλληλεγγύη", το οποίο έχει παραδοθεί και στους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν τα κυκλώματα. Οι μεσάζοντες προμηθεύουν με πλαστά πτυχία τους ενδιαφερομένους έναντι μεγάλων χρηματικών ποσών, με αποτέλεσμα να τους χορηγείται από τα κατά τόπους υποκαταστήματα του ΙΚΑ άδεια εργασίας.
«Δυστυχώς το ΙΚΑ δεν προβαίνει σε κανέναν έλεγχο των εν λόγω πτυχίων», υπογραμμίζεται στο συγκεκριμένο υπόμνημα.
Στη συνέχεια, το κύκλωμα, που συχνά έχει συμμέτοχους και γραφεία συμβούλων εργασίας, καθοδηγεί τις αποκλειστικές-"μαϊμού" να μη ζητούν από τους συγγενείς των ασθενών απόδειξη.
Τα ποσά
Η ταρίφα, όπως λένε εργαζόμενοι των νοσοκομείων, είναι περίπου 50 ευρώ για 12 ώρες φροντίδας - σε αρκετές περιπτώσεις πέφτει ακόμη και στα 35 ευρώ -, όταν οι νόμιμες αποκλειστικές νοσοκόμες αποζημιώνονται με 78 ευρώ (μικτά) τις καθημερινές και με 117 ευρώ τα σαββατοκύριακα.
Υπάρχει, όμως, ένα επιπλέον παραθυράκι που χρησιμοποιεί το κύκλωμα: οι ασθενείς έχουν το δικαίωμα να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση, βάσει της οποίας η συνοδός τους είναι η οικιακή βοηθός, έτσι ώστε το νοσηλευτικό ίδρυμα να δικαιολογεί την παρουσία τους μέσα στο χώρο.
Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αποκλειστικών Νοσοκόμων κ. Αθανάσιος Βασιλάκης επιμένει ότι για την αντιμετώπιση της μαύρης εργασίας και της φοροδιαφυγής η Πολιτεία θα μπορούσε να υποχρεώσει τους ασθενείς και τους φροντιστές τους να αναγράφουν στη σχετική βεβαίωση το ΑΜΚΑ εργοδότη και εργαζομένου.
Οι μαρτυρίες των νόμιμων αποκλειστικών νοσοκόμων και των νοσηλευτριών είναι αποκαλυπτικές: υπάρχουν γυναίκες οι οποίες παραμένουν στο χώρο του νοσοκομείου ολόκληρα 24ωρα, κάνοντας μπάνιο στις ντουζιέρες του θαλάμου και τρώγοντας ακόμη και το φαγητό των ασθενών.
«Με το πέρας της νύχτας, εκπρόσωπος του κυκλώματος πηγαίνει και εισπράττει τα χρήματα από τις παράνομες αποκλειστικές», που έχουν πλέον "βαφτιστεί" οικιακές βοηθοί, αναφέρεται στο ίδιο υπόμνημα.
Η διοίκηση του ΙΚΑ αναγνωρίζει το πρόβλημα και απαντά με ελέγχους και διασταυρώσεις στοιχείων, ώστε μεταξύ άλλων να παταχθεί και η εισφοροδιαφυγή.
ΦΩΝΗ ΠΟΛΙΤΩΝ
Απογευματινά ιατρεία
Αρκετοί πολίτες επίσης με επιστολές τους προς την εφημερίδα χαρακτηρίζουν ως σημείο «γέννησης» διαφθοράς και τον τρόπο που νομοθετήθηκε η λειτουργία των απογευματινών ιατρείων με ιδιωτική λειτουργία μέσα στα δημόσια νοσοκομεία. Όπως μας τονίζουν, η άποψη «πληρώνω και κάνω τις εξετάσεις μου το απόγευμα χωρίς ουρά και ταλαιπωρία», ιδίως στις σημερινές συνθήκες κρίσης, δεν ισχύει για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, που καταφεύγουν μαζικά στα δημόσια νοσοκομεία και λόγω οικονομικής αδυναμίας.
Τα ιδιωτικά απογευματινά ιατρεία στα νοσοκομεία του ΕΣΥ συνιστούν έναν "δούρειο ίππο". Οι πολίτες, που αναγκάζονται να περιμένουν μήνες ολόκληρους στις λίστες αναμονής των πρωινών εξωτερικών ιατρείων, μπορούν με 50 έως 90 ευρώ να παρακάμψουν τους συμπολίτες τους και να εξεταστούν αυθημερόν σε ιδιωτικό απογευματινό ιατρείο! Εάν βεβαίως διαθέτουν αυτά τα πολύτιμα 90 ευρώ... Από την άλλη, γιατροί κατευθυνόμενα, και με βάση και τις δικές τους αποδοχές, "σπρώχνουν" με τον τρόπο τους πολίτες για σειρά εξετάσεων στα απογευματινά ιατρεία.
Το κράτος, λοιπόν, ενώ οφείλει να αντιμετωπίζει όλους τους πολίτες ισότιμα, στη συγκεκριμένη περίπτωση τους διακρίνει ανάλογα με την οικονομική τους κατάσταση, διαχωρίζοντάς τους σε προνομιούχους και πληβείους.
Το νοσοκομειακό κίνημα αρνήθηκε να υιοθετήσει τα ιδιωτικά απογευματινά ιατρεία από την πρώτη στιγμή της εφαρμογής τους, και σε πολλά νοσοκομεία της περιφέρειας έχουν πάψει πλέον να λειτουργούν λόγω της απροθυμίας των γιατρών να συμμετάσχουν σε αυτά. Στο Ηράκλειο όμως, και λόγω του χαρακτήρα του, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο εμφανίζει από τους υψηλότερους δείκτες πανελλαδικά σε επισκέψεις και εισπράξεις των απογευματινών ιατρείων.
Μια πρόταση
Η ορθή στάση κατά τους πολίτες, ώστε να μη λειτουργεί και η "διαφθορά" με το "σπρώξιμό" τους προς τα απογευματινά, θα ήταν η δωρεάν ολοήμερη λειτουργία των νοσοκομείων, τα οποία βεβαίως θα πρέπει να στελεχωθούν με ιατρικό και άλλο προσωπικό, ώστε να ανταποκριθούν στην αυξημένη προσέλευση ασθενών.
Με την πρόταση αυτή θα αξιοποιηθεί στο έπακρο και ο ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός των νοσοκομείων, που σήμερα ουσιαστικά γίνεται εργαλείο για ιδιωτικά ιατρεία εντός των δημόσιων νοσοκομείων, και η συσσωρευμένη γνώση των γιατρών του ΕΣΥ, ενώ θα πραγματοποιούνται οικονομίες κλίμακας, μιας και οι πολίτες δε θα αναγκάζονται να προσφεύγουν στον πανάκριβο ιδιωτικό τομέα.
Δημόσια παρέκκλιση
Προϊστάμενος για χρόνια νευραλγικής υπηρεσίας στην Κρήτη ερμήνευε τη νομοθεσία κατά το δοκούν. Όταν μάλιστα αυτή εξυπηρετούσε "συναλλαγές" για προσωπικές του υποθέσεις, από διανοίξεις δρόμων μέχρι και καταπατήσεις, φρόντιζε να "αποζημιώνει" τους εμπλεκόμενους φορείς με εγκρίσεις της υπηρεσίας που προΐστατο σε αποφάσεις που τους αφορούσαν. Στην αντίθετη περίπτωση, αρνούνταν πεισματικά εφαρμόζοντας και πάλι το νόμο, με διαφορετική ερμηνεία όμως. Αν μάλιστα κάποιοι από τους φορείς έφταναν στο σημείο να κάνουν νύξεις ή καταγγελίες για τη συμπεριφορά του, δε δίσταζε να εμπλέκεται σε πολυετείς δικαστικές διαμάχες, με μηνύσεις και αγωγές, πολλές φορές δις και τρις για το ίδιο θέμα.
Επιπλέον, ως μάρτυρες για τις υποθέσεις του χρησιμοποιούσε φωτογραφικά πάντα τους ίδιους υφιστάμενους υπαλλήλους του, προφανώς υπό το βάρος της πίεσης της εξουσίας που ασκούσε ως προϊστάμενος. Το ωραίο είναι πως πέραν της ταλαιπωρίας και των ημερομισθίων που έχαναν όσοι αντιδικούσαν μαζί του και το Δημόσιο κατάντησε να χρεώνεται δεκάδες χαμένες εργατοώρες τόσο του ιδίου, όσο και των υφισταμένων του, που χρησιμοποιούσε μόνιμα ως μάρτυρες! Ήταν τέτοια η δικομανία του που περισσότερο τον συναντούσες στις δικαστικές αίθουσες παρά στο κρίσιμο για τη δημόσια διοίκηση νευραλγικό πόστο του.
Η διαφθορά είναι υπόθεση όλων μας
Ολοκληρώνεται σήμερα η έρευνα της "Ν.Κ." για τη διαφθορά. Μια έρευνα για την οποία εργάστηκαν σκληρά το σύνολο των συνεργατών της "Ν.Κ." και των αδελφών Μέσων, που πραγματικά δεν άφησαν πέτρα τη μία πάνω στην άλλη στην προσπάθειά τους να εντοπίσουν κρούσματα διαφθοράς, ώστε να αποκαλύψουν όλη την αλήθεια.
Με μπροστάρη τον Γιώργο Σαχίνη, που είχε αναλάβει το συντονισμό αυτής της δύσκολης και απαιτητικής εργασίας.
Το αποτέλεσμα μας κάνει δικαίως υπερήφανους. Κινητοποιήσαμε το σύνολο των δυνάμεών μας και προχωρήσαμε σε σημαντικές αποκαλύψεις, που έδωσαν το στίγμα αυτής της κοινωνικής, οικονομικής και τελικά πολιτισμικής μάστιγας, που είναι η διαφθορά για τη χώρα μας. Φυσικά, επικεντρωθήκαμε σε περιστατικά από το χώρο στον οποίο δραστηριοποιούμαστε, την Κρήτη.
Δε θα κάνω μια αναδρομή στις σημαντικότερες αποκαλύψεις που είδαν το φως στα έξι μέρη της έρευνας - θα ήταν περιττό κάτι τέτοιο. Ωστόσο, αξίζει να μιλήσουμε εδώ για τις αντιδράσεις που προκάλεσαν.
Αν και υπήρξε "βροχή" τηλεφωνημάτων και μηνυμάτων συγχαρητηρίων, η ανταπόκριση των πολιτών - τους οποίους καλέσαμε και, αν θέλετε, προ-καλέσαμε μέσα απ' αυτήν την έρευνα να καταγγείλουν τα περιστατικά διαφθοράς που υποπέπτουν στην αντίληψή τους - δεν ήταν ακριβώς "ποταμός".
Βεβαίως ήρθαν αρκετές περιπτώσεις, ορισμένες εκ των οποίων τις δημοσιεύσαμε (και δημοσιεύουμε και σήμερα) στο πλαίσιο της έρευνας και άλλες που ερευνούν οι συνεργάτες της "Ν.Κ.", αναζητώντας περισσότερα στοιχεία ώστε να τις "δέσουμε" και να φέρουμε στο φως στοιχεία τα οποία θα μας δώσουν την άνεση να δημοσιοποιήσουμε το κάθε θέμα στις πρέπουσες διαστάσεις.
Να επαναλάβω για μία ακόμη φορά: η διαφθορά δεν είναι "ενδημική" στην ελληνική κοινωνία. Για λόγους ιστορικούς και κοινωνικοοικονομικούς, είναι αρκετά πιο εκτεταμένη από τις περισσότερες δυτικές κοινωνίες και κυρίως είναι "βαθιά και πλατιά". Εκεί λ.χ. που στη Γερμανία ή στη Βρετανία η διαφθορά είναι ΑΠΟΛΥΤΗ στα ανώτερα οικονομικά και πολιτικά κλιμάκια, στην Ελλάδα είναι... "δημοκρατικότερη" (όχι με την... καλή έννοια) και αφορά στο σύνολο της κοινωνίας.
Οπότε, η διαφθορά μπορεί να πολεμηθεί. Όχι όμως με ευχολόγια και με δηλώσεις προθέσεων, αλλά με αποκάλυψη και ξεμπρόστιασμά της. Και για να αποκαλυφθεί η διαφθορά, είναι απαραίτητη η δική σας συνδρομή. Των πολιτών. Εκείνων από τους οποίους ζητείται "φακελάκι" ή "γρηγορόσημο" για να κάνουν τη δουλειά τους. Εκείνων που αντιλαμβάνονται φαινόμενα διαφθοράς δίπλα τους. Εκείνων που αναγκάζονται να πληρώνουν για να κάνουν αυτό που κανονικά θα έπρεπε να είναι δωρεάν, αναφαίρετο δικαίωμά τους.
Για το λόγο αυτό, ζητούμε από τον καθένα από σας να αναλογιστεί τις ευθύνες που του αναλογούν στη μάστιγα της διαφθοράς. Και να μας δώσετε τη δυνατότητα, καταγγέλλοντας τα φαινόμενα που υποπέπτουν στην αντίληψή σας, να βοηθήσουμε κι εμείς με τον τρόπο που μπορούμε, ώστε να παταχθεί αυτό το φαινόμενο.
Βεβαίως κατανοούμε το δισταγμό του κόσμου και για έναν άλλο λόγο: Η Δικαιοσύνη ενίοτε αποδεικνύεται... πιο τυφλή απ' ό,τι θα 'πρεπε σε τέτοια φαινόμενα. Συχνά, οι διεφθαρμένοι πάνε στα δικαστήρια, αλλά εντέλει για άσχετους λόγους απαλλάσσονται. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι δε θα πρέπει να καταγγέλλονται και να πηγαίνουν σε δίκη. Κάθε άλλο. Αν γίνει συνείδηση ότι κάθε "λαδιά" θα καταγγέλλεται, τότε οι "λαδιάρηδες" θα το σκεφτούν δύο και τρεις φορές. Και σιγά-σιγά θα αρχίσει να σπάει το απόστημα.
Δεν είναι ένας εύκολος δρόμος, ούτε σύντομος. Αλλά δεν υπάρχει άλλος. Και για να ακολουθήσουμε αυτόν το δρόμο, θα πρέπει να προσπαθήσουμε όλοι μας.
Ρεπορτάζ:
Γιώργος Σαχίνης, Ιωάννα Βλαχάκη
Γνώμη: Γιώργος Ψαρουλάκης
