Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η ιδεολογικοποίηση, η οποία παράγει στρατόπεδα με αντικρουόμενα συμφέροντα. Δυστυχώς, προχθές έλαβε χώρα ένας δημόσιος διάλογος χωρίς να καταπιαστεί με τα ουσιώδη προβλήματα του δημόσιου ελληνικού Πανεπιστημίου. Είδαμε μια παραπανίσια αυθάδεια απέναντι σ’ έναν χώρο που, εάν τον είχαμε αξιοποιήσει σωστά, ούτε στην οικονομική κρίση θα φτάναμε ούτε στις οδυνηρές κοινωνικές συνέπειες που βιώνουμε σήμερα. Είμαι υπέρμαχος της άποψης πως ενίσχυση του Πανεπιστημίου σημαίνει ενίσχυση κοινωνικής συνοχής, εμπλουτισμός γνώσεων που μπορούν ενδεχομένως να αποτελέσουν σανίδα σωτηρίας για το κοινωνικοοικονομικό μοντέλο της Ελλάδας.
Ταυτίζομαι απόλυτα με την άποψη που εξέφρασε από το βήμα της ελληνικής Βουλής η Χαρά Κεφαλίδου, βουλευτής ΚΙΝ.ΑΛ, η οποία υποστήριξε πως «η κυβέρνηση πατάει πάνω στη χρόνια κουλτούρα αδιαφορίας και οχαδερφισμού, που όλοι μαζί, κυβέρνηση, αντιπολίτευση, εξωκοινοβουλευτικοί, συνδικαλιστές, νεολαίοι και ακαδημαϊκή κοινότητα, καλλιεργήσαμε επιμελώς επί δεκαετίες, θύτες όλοι σε ένα διαρκές έγκλημα με θύμα την Ελλάδα».
Η κ. Κεφαλίδου χρησιμοποίησε τις συγκεκριμένες προτάσεις με σκοπό να καταδείξει πως το σχέδιο της νέας δημοκρατίας πατάει πάνω σε μια χρόνια αδιαφορία. Εγώ θέλω να απομονώσω τις λέξεις «χρόνια κουλτούρα αδιαφορίας και οχαδερφισμού». Αυτή η συλλογική αδιαφορία αφορά το σύνολο του ελληνικού κόσμου, ανεξαρτήτως μόρφωσης, κοινωνικής και εισοδηματικής τάξης.
Το νομοσχέδιο που έγινε νόμος του κράτους με την υπερψήφισή του δεν απαντάει στα καυτά ζητήματα του Πανεπιστημίου. Και είναι πραγματικά... εκκωφαντική η σιωπή των πανεπιστημιακών λειτουργών, των φοιτητών-πολιτικών νεολαίων και των ανθρώπων εκείνων που έζησαν και ζουν το δημόσιο ελληνικό Πανεπιστήμιο.
Τα προβλήματα είναι πολλά. Κατά καιρούς, πολλοί ακαδημαϊκοί απομονώνουν ένα πρόβλημα, δημοσιοποιώντας το μέσα από τον έντυπο Τύπο. Ή κάποια προβλήματα προβάλλονται από ρεπορταζιακά κείμενα με στόχο να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη ή να απαντήσει η κυβέρνηση μέσα από πολιτικές στρατηγικές.
Μερικά από τα σοβαρότερα προβλήματα του ελληνικού Πανεπιστημίου είναι:
* Η υποχρηματοδότηση.
* Η τεράστια δεξαμενή αποφοίτων με έναν τίτλο σπουδών που δε βρίσκουν ένα επάγγελμα αντίστοιχο με αυτό που σπούδασαν.
* Ο μη προσαρμοσμένος στα ευρωπαϊκά πρότυπα τρόπος επιλογής διδακτορικών φοιτητών.
* Η χαμηλή μισθοδοσία των συμβασιούχων διδασκόντων.
* Ο μεγάλος μέσος όρος ηλικίας στα ελληνικά πανεπιστήμια.
* Η μη αξιολόγηση των πανεπιστημιακών τμημάτων και διδασκόντων.
* Η σύνδεση γνώσης-αγοράς εργασίας.
* Αυτοδιοίκητο (αυτεξούσιο) του Πανεπιστημίου.
Αυτά είναι θεμελιώδη ζητήματα για την επόμενη ημέρα του δημόσιου ελληνικού Πανεπιστημίου. Ενδεχομένως να έχω ξεχάσει μερικά. Και ο γράφων το συγκεκριμένο άρθρο δεν επιθυμεί να έχει τον ρόλο του προφήτη, καθώς έχουν αναφερθεί μεμονωμένα, όπως ανέφερα νωρίτερα, και σε ρεπορτάζ και σε κείμενα ακαδημαϊκών. Απουσιάζει όμως η δράση.
Και η απουσία της δράσης από τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας σημαίνει και τη μη έναρξη δημόσιου διαλόγου εντός Κοινοβουλίου για το μέλλον πανεπιστημίων. Μεμονωμένες παρεμβάσεις στο Κοινοβούλιο έχουν γίνει, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχει υπάρξει ένας ενδελεχής διάλογος, και είναι ως επί το πλείστον αποσπασματικές.
Και εδώ θέλει μια ιδιαίτερη προσοχή. Αυτά τα ζητήματα είναι βασικά. Αφορούν το μέλλον της νέας γενιάς. Αφορούν τους εφήβους που σε είκοσι-τριάντα χρόνια θα πάρουν τις τύχες της χώρας.
Το πρόβλημα πού εντοπίζεται; Εντοπίζεται στο γεγονός πως η εκάστοτε κυβέρνηση φέρνει προς ψήφιση ζητήματα τα οποία εμφορούνται από συγκεκριμένες ιδέες και αντιλήψεις. Δε θέλω να είμαι προκλητικός, αλλά δε θεωρώ πως το πανεπιστημιακό άσυλο ούτε και η πανεπιστημιακή αστυνομία είναι ζητήματα μείζονος σημασίας. Είναι ζητήματα που εμφορούνται από αντιλήψεις που αυτόματα σε κατατάσσουν αριστερό ή δεξιό. Τέτοια ταμπού πρέπει να σταματήσουν.
Το ζήτημα δεν είναι να έχεις μια πολιτική που να είναι ευθυγραμμισμένη με τις ιδεολογικές καταβολές του κόμματος... αλλά πώς θα ανασυγκροτηθεί ένας δημόσιος χώρος ο οποίος θα δίνει ελπίδες στα νέα άτομα και πνοή στη χώρα. Αυτά τα ζητήματα που έβαλα σε κουκκίδες τα θεωρώ ιδιαιτέρως σημαντικά. Πρέπει να υπάρξει πίεση προς κάθε κατεύθυνση ώστε να ευοδωθούν και να απαντηθούν. Αυτά είναι τα σοβαρά ζητήματα και δυστυχώς με λυπεί ιδιαίτερα πως δεν υπάρχει εθνική γραμμή πάνω στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
Η Ανώτατη Εκπαίδευση ετοιμάζει τους νέους επιστήμονες. Η Ανώτατη Εκπαίδευση ετοιμάζει το νέο παραγωγικό μοντέλο. Και είναι άδικο να μετατρέπεται ο χώρος των ΑΕΙ σε ιδεολογικοπολιτικά παιχνίδια. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, που υπερψηφίστηκε προχθές, δε δίνει απάντηση στα ουσιώδη. Απλά δίνει τροφή για ιδεολογικοπολιτικές έριδες. Ή καλύτερα δίνει τη δυνατότητα στη Νέα Δημοκρατία να αυτοπροσδιοριστεί ως προστάτιδα δύναμη της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ως ένας πολιτικός χώρος που προασπίζεται τα δικαιώματα των φοιτητών. Την ίδια στιγμή, η απάντηση στα μείζονα προβλήματα του Πανεπιστημίου είναι εκκωφαντικά σιωπηλή.
