Απόψεις
Διαψεύδοντας τους μύθους
Γράφει ο Νίκος ΚοσμαδάκηςΕίναι σύνηθες σε περίοδο κρίσης να υπάρχουν φανταχτερές αφηγήσεις ή συνωμοσιολογικές θεωρίες που εξυπηρετούν την αύξηση της αγωνίας του κόσμου. Είτε υγειονομική είτε οικονομική, η κρίση έχει έναν χαρακτήρα αποσταθεροποιητικό. Σου επιβάλλει μια νέα καθημερινότητα την οποία πρέπει να ρυθμίσεις στα μέτρα σου.Σε περίπτωση οικονομικής κρίσης, οφείλεις να διαχειριστείς τη νέα οικονομική κατάσταση. Λιγότερο εισόδημα σημαίνει και αυτοπειθαρχία όσον αφορά τις ανάγκες. Οι ανάγκες πρέπει να περιοριστούν. Σε περίπτωση υγειονομικής κρίσης, πρέπει να λαμβάνεις συνεχώς τα κατάλληλα μέτρα και να προσέχεις ώστε να μη γίνεις φορέας κάποιου ιού ή νοσήσεις. Σε κάθε περίπτωση, είτε σε επίπεδο οικονομικής είτε σε επίπεδο υγειονομικής κρίσης, είναι ατομική σου ευθύνη να τα φέρεις εις πέρας... Τουλάχιστον στο πρώτο στάδιο όπου ξεκινάει η κρίση, η σταδιακή δηλαδή παρέκκλιση από την καθημερινότητα.Αυτό που παρατηρείται όμως τις περισσότερες φορές, όπως έγραψα στον πρόλογό μου, είναι η δημιουργία αστικών μύθων με σκοπό την αύξηση της έντασης. Και δυστυχώς η διήγηση των μύθων λαμβάνει πρωτόγνωρες διαστάσεις χωρίς να έχει υπάρξει ορθολογικοποίηση της σκέψης. Λογικό. Εάν υπάρχει ορθολογικοποίηση της σκέψης, τότε ο μύθος παύει να υφίσταται και γίνεται ανέκδοτο.Με φόντο την υγειονομική κρίση που περνάει η ανθρωπότητα, πάλι αναδύθηκαν μύθοι του τύπου: «ο κορωνοϊός (Covid-19) δημιουργήθηκε από τους Αμερικανούς» ή «ο ιός δημιουργήθηκε με σκοπό τη μαζική εκκαθάριση μεγάλου μέρους της ανθρωπότητας».Στην πρώτη περίπτωση, στοχοποιούνται οι ΗΠΑ ενόψει του εμπορικού πολέμου που λαμβάνει εδώ και δύο χρόνια με την Κίνα. Και στη δεύτερη περίπτωση, κάποιοι υποστηρίζουν πως ο ιός επινοήθηκε με σκοπό τη συρρίκνωση του παγκόσμιου πληθυσμού, ο οποίος έχει αυξηθεί υπέρμετρα τις τελευταίες δεκαετίες. Και οι δύο περιπτώσεις είναι επιστημονικά αβάσιμες, λογικά ατεκμηρίωτες και κυρίως επικίνδυνες προς διάδοση.Οι μύθοι όμως επιζητούν να μετουσιωθούν σε πραγματικότητα. Πώς γίνεται; Όταν δε διαψεύδονται από ειδικούς και κυρίως όταν η ιατρική επιστήμη δε δίνει άμεσες απαντήσεις. Η διάψευση από τους ειδικούς δεν μπορεί να γίνει γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις οι ειδήμονες δεν μπορούν να κατανοήσουν πως η μάζα δε διακρίνεται από ορθολογική σκέψη. Και η επιστήμη της Ιατρικής θέλει τον χρόνο της για να κατανοήσει τους ιούς οι οποίοι παράγουν λοιμώδη νοσήματα. Θα απαντήσει η ιατρική επιστήμη όταν θα έχει κατανοήσει τον αόρατο εχθρό. Όπως έκανε με τον ιό Hiv, ο οποίος τη δεκαετία του 1980 φαινόταν άτρωτος. Ωστόσο, τώρα φαντάζει ένα χρόνιο νόσημα.Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε σήμερα είναι πως ο ορθός λόγος είναι το καλύτερο όπλο μας στον περιορισμό της διασποράς. Δεν υπάρχει τίποτε το παράδοξο. Ο εχθρός μας είναι ένας ιός απέναντι στον οποίο εμείς ως άνθρωποι της Δύσης φερθήκαμε με επιπολαιότητα, καθώς δεν κατανοήσαμε τις προειδοποιήσεις της Ανατολής. «Η επιστημονική και κλινική κοινότητα της Κίνας πρόσφερε στον κόσμο μια τεράστια υπηρεσία, δημοσιεύοντας αμέσως τα δεδομένα που είχε στην κατοχή της και προειδοποιώντας τον πλανήτη ότι επρόκειτο για έναν επικίνδυνο νέο ιό. Συγκλονίζομαι που πρέπει να πω ότι οι "εξπέρ" της Δύσης δεν έδωσαν βάση στις προειδοποιήσεις τους», είπε ο Richard Horton, διευθυντής της έγκριτης ιατρικής επιθεώρησης "The Lancet".Απέναντι σε αυτήν την πραγματικότητα, οφείλουμε να διαψεύσουμε τους μύθους και να ακολουθούμε με ευλαβική υπακοή τις οδηγίες του ιατρικού κόσμου. * O Nίκος Κοσμαδάκης είναι πολιτικός επιστήμονας ([email protected]).
