- Βράβευση φοιτητών είς μνήμην του ζεύγους Αλεξίου
Τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Στυλιανού Αλεξίου, το έργο του παραμένει ζωντανό να εμπνέει και να προκαλεί επιστήμονες της φιλολογίας, της αρχαιολογίας, της γλωσσολογίας, κι όχι μόνο αλλά και ερευνητές που βασίζονται στα σπουδαία γραπτά του και εξελίσσονται.
Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκε στην Κομοτηνή, στις 4-6 Νοεμβρίου 2016, Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο στη μνήμη αυτού και της συζύγου του, Μάρθας Αποσκίτη, η οποία απεβίωσε ένα χρόνο μετά, με το Τμήμα Ελληνικής Φιλολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης να αναλαμβάνει την διοργάνωση.
Από την ομιλία της Φιλολόγου κυρίας Ευγενίας Λαγουδάκη "Στυλιανός Αλεξίου: Εργοβιογραφικά" την πρώτη μέρα του Συνεδρίου. Αριστερά της ο Ερευνητής Φιλολογίας και χορηγός του Συνεδρίου κ. Γιώργος Ζεβελάκης και στο προεδρείο ο Ομ. Καθηγητής Γλωσσολογίας κ. Χριστόφορς Χαραλαμπάκης.
Στο συνέδριο συμμετείχαν περισσότεροι από 30 ομιλητές, Έλληνες και ξένοι όπως ο παρασημοφορημένος με τον Χρυσό Σταυρό Τιμής Έλληνας από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Hans Eideneier, Ομότιμος Καθηγητής Βυζαντινής και Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, ο κ. Αλέξης Πολίτης, Ομότιμος Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, ο κ. Κωνσταντίνος Κασίνης, Ομότιμος Καθηγητής Μεταβυζαντινής και Νεώτερης Ελληνικής Φιλολογίας στο ΕΚΠΑ, ο κ. Μόσχος Μορφακίδης- Φυλακτός, Καθηγητής Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γρανάδας, και άλλοι. Χαιρετισμό απηύθυναν μεταξύ άλλων ο μέχρι πρότινος Υπ. Παιδείας κ. Φίλης και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, Καθηγητής κ. Οδυσσέας Ζώρας.
Μιλώντας στον τοπικό τύπο, η Πρόεδρος του Τμήματος κα. Γαβριηλίδου Ζωή δήλωσε πως ο Στυλιανός Αλεξίου ήταν μια πολυσχιδής προσωπικότητα που θεωρείται κορυφαία μορφή στο χώρο των ελληνικών γραμμάτων. «Η παρουσία του στα ελληνικά γράμματα είχε μια πολυμέρεια, διότι δεν ασχολήθηκε μόνο με ζητήματα αρχαιολογίας, αλλά ήταν και ένας πολύ καλός φιλόλογος, κι ένας πολύ καλός γλωσσολόγος», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η καθοριστική συμβολή του Στυλιανού Αλεξίου στη διατήρηση των μινωικών και ενετικών μνημείων της Κρήτης από τη θέση του Έφορου Αρχαιοτήτων, τη δεκαετία '60-'70 κατά την επέλαση του τουρισμού στο νησί, τονίστηκε ιδιαίτερα από τις αρχαιολόγους κ. Αλεξάνδρα Καρέτσου, Επ. Έφορο Αρχαιοτήτων Κρήτης, την Αν. Καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Νένα Γαλανίδου, στενές συνεργάτιδες του Αλεξίου.
Ιδιαίτερα συγκινημένη η κα. Μαρία Χατζάκη, Επίκ. Καθηγήτρια του Τμήματος Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και θετή κόρη των Αλεξίου, στην ομιλία της περιέγραψε με μοναδικό τρόπο τη βιωματική σχέση που είχε μαζί τους, παρέχοντας στους παρευρισκόμενους πληροφορίες για τη ζωή του ζεύγους μέσα από ημερολογιακές σημειώσεις.
Κατά την δεύτερη ημέρα του συνεδρίου, πραγματοποιήθηκε Τελετή Απονομής βραβείων, στη μνήμη του ζεύγους Αλεξίου, από τις κληρονόμους τους, σε τρεις μεταπτυχιακές εργασίες που διακρίθηκαν σε διαγωνισμό.
«Η ιδιοσυγκρασία και η φιλοσοφία ζωής του ζεύγους Αλεξίου αποτέλεσε και αποτελεί ηθικό πρότυπο για μας όλους», ανέφερε η άλλη θετή κόρη του Στυλιανού Αλεξίου Αικατερίνη Αλεξίου Χατζάκη, Αν. Καθηγήτρια στο Τμήμα Ιατρικής του Δημοκριτείου κατά τη διάρκεια της τελετής. «Η κληρονομιά του ονόματος που μας άφησαν είναι μια βαριά ευθύνη και νιώθουμε ότι οφείλουμε να την τιμούμε καθημερινά με τη στάση μας και τις επιλογές μας, τόσο στην ακαδημαϊκή όσο και στην προσωπική μας ζωή», τόνισε η κ. Χατζάκη και πρόσθεσε πως «Όραμα των Αλεξίου ήταν το Πανεπιστήμιο να αποτελεί λίκνο πολιτισμού και γνώσης, και για το σκοπό αυτό εργάστηκαν όλη τους τη ζωή. Με το Συνέδριο αυτό που είναι αφιερωμένο στη μνήμη τους, και που με τόσο ενθουσιασμό εμπνεύστηκαν και έκαναν πραγματικότητα αυτές τις 3 μέρες οι διοργανωτές του, το έργο τους συνεχίζεται και μετά θάνατον» ευχαριστώντας όλους τους συντελεστές αυτής της πολυδιάστατης εκδήλωσης.
Οι βραβευθέντες κ. Μακρυδήμας Βασίλης από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (1ο βραβείο), κα. Σωτηρία Μάττα(2ο βραβείο) και κα Ειρήνη - Μαρία Φασιάνη (3ο βραβείο) από το Αριστοτέλειο μελέτησαν αντικείμενα στις θεματικές που είχαν εργαστεί οι Αλεξίου.
«Σας ευχαριστώ πολύ για την τιμητική αυτή διάκριση στη μνήμη του Στυλιανού Αλεξίου και της Μάρθας Αποσκίτη», δήλωσε συγκινημένη η κ.Μάττα που έλαβε το 2ο βραβείο για την εργασία της «Η πατρίδα των δύο νέων στον Απόκοπο: αφετηρία για μια νέα ανάγνωση του έργου», αφορμή της οποίας στάθηκε η ορθή διαίσθηση του Στυλιανού Αλεξίου ότι η πατρίδα των δύο νέων στον Απόκοπο τοποθετείται μάλλον στον Χάνδακα. Και προσέθεσε: «Ευχαριστώ την επόπτρια της μεταπτυχιακής μου εργασίας κυρία Τασούλα Μαρκομιχελάκη καθώς και τους δασκάλους μου στον Τομέα Μεσαιωνικών και Νεοελληνικών Σπουδών του ΑΠΘ για την καθοδήγησή τους».
Το σύγγραμμα του κ. Λάμπη Καψετάκη «Κριτικά-Βιβλιογραφικά για το έργο Στυλιανού Αλεξίου-Μάρθας Αποσκίτη» δωρίστηκε σε όλους τους συνέδρους (χορηγία του ίδιου του συγγραφέα), ενώ ένα αναμνηστικό σύγγραμμα του Σ. Αλεξίου από τις Εκδόσεις 'Στιγμή' δόθηκε κατά τη διάρκεια της τελετής από τις κληρονόμους Αλεξίου στους 35 φοιτητές εθελοντές που δούλεψαν ακούραστα για την προετοιμασία και πραγματοποίηση του Συνεδρίου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο περιθώριο του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε Έκθεση η οποία περιείχε εργογραφικά τεκμήρια του ζεύγους Αλεξίου.
Συγκεκριμένα, εκτέθηκαν 53 βιβλία του Αλεξίου και της Αποσκίτη, 60 ανάτυπα δημοσιευμάτων του φιλολογικού ζεύγους, καθώς και 34 πίνακες με φωτογραφίες, τιμητικούς τίτλους και χειρόγραφα. Προβλήθηκε, τέλος, πλήθος σπάνιων φωτογραφιών από το οικογενειακό αρχείο Αλεξίου-Αποσκίτη, που παραχωρήθηκε από τους Γεώργιο και Ηλία Χατζάκη.
Οι εργασίες του Συνεδρίου έληξαν την Κυριακή το μεσημέρι, αφήνοντας σε όλους την αίσθηση πως ένα τέτοιο «μνημόσυνο» θα το προσυπέγραφε κι ο ίδιος ο Στυλιανός Αλεξίου. Τα πρακτικά θα δημοσιευτούν σύντομα από τις Εκδόσεις 'Στιγμή'.
Ο κορυφαίος Στυλιανός Αλεξίου
Ο Στυλιανός Αλεξίου, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 92 ετών. Ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου δίδαξε το διάστημα 1977-1991, κορυφαίος αρχαιολόγος, πρώην γενικός έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης και διευθυντής του Μουσείου Ηρακλείου από το 1962 έως το 1977, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, του Γερμανικού Ινστιτούτου, επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίων Padova, Αθηνών και Κύπρου, και λογοτέχνης, ο Στυλιανός Αλεξίου άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στο Ηράκλειο και την Κρήτη.
Χάρη σε αυτόν ήρθαν στο φως οι σημαντικοί υστερομινωικοί τάφοι του αρχαίου λιμανιού της Κνωσού, καθώς και οι πρωτομινωικοί τάφοι της Λεβήνας, του σημερινού Λέντα.
Ο Στυλιανός Αλεξίου ήταν ο άνθρωπος που άφησε τη σφραγίδα του όχι μόνο στην αρχαιολογία, αλλά και τη λογοτεχνία. Δημοσίευσε πολλές εργασίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Πραγματοποίησε φιλολογικές μελέτες και εκδόσεις έργων, όπως "Έρωτόκριτος", "Απόκοπος", "Βοσκοπούλα", "Διγενής Ακρίτας", "Σολωμός", καθώς και μελέτες σχετικές με την κοινωνία, τη ζωή και τον πολιτισμό της Κρήτης του 16ου και του 17ου αιώνα, οι οποίες θεωρούνται κορυφαίες στο είδος τους.
Ο ίδιος ήταν επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Μεταξύ των πολλών βραβεύσεων αναφέρεται το 1993 η απονομή του Ειδικού Κρατικού Βραβείου Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του, και το 2003 του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Τιμής.
Η Μάρθα Αποσκίτη
Η Μάρθα Αποσκίτη, δεν ήταν απλά η αγαπημένη σύζυγος του Αλεξίου. Είχε μια δική της αυτόνομη παρουσία στα γράμματα της Κρήτης και της Ελλάδας γενικότερα.
Συγγραφέας και μελετήτρια πλευρών της αρχαίας Ελληνικής γραμματείας αλλά και της Κρητικής Αναγέννησης, άφησε πίσω της ένα πολύπλευρο πνευματικό έργο.
Η Μάρθα Αποσκίτη, έφυγε από τη ζωή - ω τι σύμπτωση- ένα χρόνο μετά από το θάνατο του συντρόφου της σε ηλικία 90 ετών.
