Πριν από, περίπου, 1 μήνα, ο Αμερικανός κ. Johnson ανέβασε μία φωτογραφία στον προσωπικό λογαριασμό του στο Twitter. Η φωτογραφία απεικόνιζε τη λίστα με τα όσα ζητούσε από τον Άγιο Βασίλη η 10χρονη κόρη του για τα φετινά Χριστούγεννα.
Το κοριτσάκι ζητούσε - μεταξύ άλλων - το IPhone 11 (μαζί με τα ακουστικά του), ένα νέο (laptop) Macbook Air, ένα παγούρι για νερό μάρκας «Hydro Flask» (αποτελεί trend στα Social Media), καλλυντικά, αιθέριο έλαιο, άρωμα, ροζ αθλητικά παπούτσια Puma, καρό παπούτσια Vans, παντόφλες Gucci, καινούρια παπούτσια, μία τσάντα Chanel, μια action κάμερα Go Pro, καθώς και 4.000 δολάρια.
Παράλληλα, ζητούσε διάφορα άλλα αντικείμενα, κούκλες (με όλα τα πιθανά αξεσουάρ τους) και ένα κουνελάκι (όπως επίσης και ρούχα για να το ντύνει), το οποίο αποτελεί και το μοναδικό χαριτωμένο στοιχείο της όλης λίστας. Γιατί, κατά τα άλλα, είναι άκρως επικίνδυνη.
Η φωτογραφία του πατέρα της 10χρονης στο Twitter κατάφερε να γίνει viral σε ελάχιστο χρόνο, έχοντας, μέσα σε ένα μήνα, 133 χιλιάδες «Μου αρέσει», 26 χιλιάδες Retweet και 6,4 χιλιάδες σχόλια, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι χιουμοριστικά, άλλα εκθειάζουν το 10χρονο κορίτσι που «ξέρει να ζητάει αυτό που θέλει να πάρει», ενώ άλλα σχολιάζουν πως «θα πρέπει να παντρευτεί κάποιον πλούσιο, προκειμένου να εκπληρώνει τα ακριβά της γούστα».
Προσωπικά με το συγκεκριμένο Tweet, ούτε γέλασα, ούτε βρήκα κάτι χαριτωμένο. Προβληματίστηκα και προβληματίστηκα πολύ. Αρχικά, αναρωτήθηκα πως ένα παιδί στα 10 του μπορεί να γνωρίζει από οίκους μόδας, να επιλέγει τη μάρκα στα αθλητικά του παπούτσια, να θέλει καλλυντικά και αιθέριο έλαιο (να τα κάνει τι;), να ζητάει το - διόλου ευκαταφρόνητο - ποσό των 4.000 δολαρίων…
Έπειτα σκέφτηκα για την επιρροή των ΜΜΕ - εν συνόλω - στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, ακόμη και στην εργαλειοποίησή τους προκειμένου να ασκούν κοινωνικό έλεγχο. Οπότε, ναι, ένα παιδί δε θα επηρεαζόταν από όλα αυτά τα κοινωνικά πρότυπα που προβάλλονται συνεχώς στα Μέσα;
Απλώς, το θέμα είναι γιατί να αφήσεις ένα 10χρονο παιδί να επηρεαστεί τόσο πολύ; Και από την άλλη, μπορείς να κάνεις αλλιώς; Η ευθύνη ανήκει, πρωτίστως, στους γονείς και, δευτερευόντως, στην ίδια την κοινωνία.
Όταν οι γονείς είτε δίνουν το ελεύθερο, είτε δεν ασκούν τον απαραίτητο έλεγχο σε ένα παιδί 10 ετών να έχει λογαριασμό στο Instagram (με το κατώτατο όριο ηλικίας που ορίζει το ίδιο το Μέσο προκειμένου να δημιουργηθεί ένας λογαριασμός, να είναι τα 13 έτη), το παιδί - και δη το κορίτσι - είναι αναμενόμενο να επηρεαστεί από τις influencers με τα ακριβά παπούτσια και τα φανταχτερά μακιγιάζ. Όταν οι γονείς δε έχουν διδάξει στο παιδί ότι μεγαλύτερη αξία στη ζωή δεν έχουν τα υλικά αγαθά ή τα 4.000 δολάρια, αλλά η επαφή με τη φύση, η προσφορά, η παιδεία, ο σεβασμός και τόσα άλλα άυλα, αλλά πολύτιμα χαρακτηριστικά μιας συγκροτημένης, υγιούς προσωπικότητας, τότε είναι λογικό να ζητάει αντικείμενα από τον Άγιο Βασίλη…
Από την άλλη, είναι η κοινωνία, οι παρέες συνομηλίκων (το γνωστό peer pressure), ακόμη και το σχολείο, τα ΜΜΕ και συγκεκριμένα, το διαδίκτυο με τα social media, οι διαφημίσεις, όλα εκείνα τα μέσα τα οποία σου προβάλλουν το δικό τους lifestyle, το δικό τους τρόπο ζωής και, υποσυνείδητα, σε ωθούν να τον ακολουθήσεις. Και πόσω μάλλον όταν είσαι 10 χρονών, ή έφηβος, που έχεις την ανάγκη να ενταχθείς κάπου, να ενσωματωθείς στο κοινωνικό σύνολο, να μην ξεχωρίζεις, να μην είσαι διαφορετικός, γιατί το διαφορετικό είναι λάθος, κατακριτέο, κοροϊδεύσιμο [sic] (και έχουμε δει τόσα παραδείγματα…).
Και ναι, μπορεί κανένα παιδάκι 10 χρονών να μη ζητήσει παγκόσμια ειρήνη για τα Χριστούγεννα (γιατί μέχρι και τα Χριστούγεννα έγιναν - η κορυφαία - γιορτή του υπερκαταναλωτισμού), αλλά, εγώ, για παράδειγμα, είχα την αίσθηση πως τα 10χρονα παιδιά δε γνωρίζουν καν τι σημαίνει «Gucci» και, πιθανολογώ πως αυτό που θα ήθελαν να τους «φέρει» ο Άγιος Βασίλης είναι παιχνίδια, ενώ εύχομαι και ελπίζω να υπάρχουν και εκείνα τα 10χρονα που ζητούν ένα καινούριο παλτό για τη συμμαθήτριά τους, που το δικό της πάλιωσε, ένα καινούριο τετράδιο για τον πρόσφυγα συμμαθητή τους, που το δικό του το έσκισαν, λίγη μητρική στοργή για εκείνο το άλλο το παιδί από την άλλη τάξη, που η μαμά του πέθανε σε τροχαίο…
Όμως θα μου πείτε, οι κοινωνίες αλλάζουν… Μάλλον πρέπει να γίνει trend στο Instagram το παιχνίδι στη βροχή, το κρυφτό, το λάστιχο και το σχοινάκι, η λογοτεχνία, η ζωγραφική, ή η μουσική για να καταφέρουμε να μη χάσουν τα παιδιά την παιδικότητά τους.
