Στη σημερινή ανάλυση της εκπομπής του ραδιοφωνικού σταθμού 98.4 με τον Γιώργο Σαχίνη, παρουσιάστηκε το πρώτο μέρος της ανάλυσης για την κλιμάκωση της έντασης ΗΠΑ-Ρωσίας με σχολιασμό σε πρόσφατο άρθρο των Ν.Υ. Times, όπου αποτυπώνεται ανάγλυφα μία στρεβλή δυτική αντίληψη περιγραφής των γεγονότων, την ώρα που η ανθρωπότητα σε αυτό τον ανταγωνισμό που απειλέι την ίδια την παγκόσμια ειρήνη, έχει ανάγκη από μια ψύχραιμη και όσο το δυνατόν εντιμότερη προσέγγιση των σοβαρών καταστάσεων που διαμορφώνονται, λαμβανομένης υπόψη και της υποκειμενικότητας της κάθε πλευράς.
Είναι εμφανές ότι το τελευταίο διάστημα κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, σε βαθμό μάλιστα που να παίρνει επικίνδυνες διαστάσεις. Το γεγονός ότι και στο παρελθόν υπήρξαν εντάσεις που έφερναν εξαιρετικά συχνά το επίπεδο των σχέσεων σε κρίσιμη κατάσταση, δεν πρέπει να λαμβάνεται ως καθησυχαστικό, ώστε οι σημερινές εξελίξεις να ερμηνεύονται, σαν μια συνήθης και επαναλαμβανόμενη διαδικασία ανταλλαγής έντονων και αιχμηρών φραστικών διατυπώσεων που περιορίζονται σε επικοινωνιακό επίπεδο κι ότι δεν εγκυμονούν πραγματικούς κινδύνους.
Επομένως ο κίνδυνος για μια δυσμενή εξέλιξη από την επικρατούσα ένταση ειδικότερα στα σύνορα Ρωσίας - Ουκρανίας και ενδεχομένως – αν και απευκταίο – από τις επικείμενες συνομιλίες ΗΠΑ και ΝΑΤΟ με τη Ρωσική Ομοσπονδία, απειλεί και αφορά όλους μας.
Η χώρα μας σαν μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, κουβαλώντας το πρόσθετο βάρος των Αμερικανικών βάσεων, ιδιαίτερα της Αλεξανδρούπολης, έχοντας επιπλέον υπογράψει πρόσφατα μια διμερή ελληνοαμερικανική στρατιωτική συμφωνία και κατέχοντας περίοπτη θέση στα στρατηγικά σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, βρίσκεται σήμερα εξαιρετικά εκτεθειμένη βαδίζοντας με μια πολιτική στο μάτι του κυκλώνα.
Οφείλουμε λοιπόν να αναζητήσουμε την αλήθεια, που συστηματικά αποκρύπτεται από τη κυρίαρχα ΜΜΕ και την Πολιτεία, οφείλουμε να ενημερωθούμε, να κατανοήσουμε και να ενεργοποιηθούμε, ώστε να μπει ένα φρένο στην αντι-Ρωσική υστερία, αντι- ΕΕ ή αντι- Αμερικανική , αν και η πρώτη είναι αυτή που κυριαρχεί, που είναι σαφές πλέον τι είδους και τίνος σκοπιμότητες εξυπηρετεί και μάλιστα να το κάνουμε, προτού να είναι πλέον αργά. Αύριο ακολουθεί το 2ο μέρος της ανάλυσης.
Είναι εμφανές ότι το τελευταίο διάστημα κλιμακώνεται η ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, σε βαθμό μάλιστα που να παίρνει επικίνδυνες διαστάσεις. Το γεγονός ότι και στο παρελθόν υπήρξαν εντάσεις που έφερναν εξαιρετικά συχνά το επίπεδο των σχέσεων σε κρίσιμη κατάσταση, δεν πρέπει να λαμβάνεται ως καθησυχαστικό, ώστε οι σημερινές εξελίξεις να ερμηνεύονται, σαν μια συνήθης και επαναλαμβανόμενη διαδικασία ανταλλαγής έντονων και αιχμηρών φραστικών διατυπώσεων που περιορίζονται σε επικοινωνιακό επίπεδο κι ότι δεν εγκυμονούν πραγματικούς κινδύνους.
Η αλήθεια είναι ότι ποτέ άλλοτε οι σχέσεις δεν είχαν φθάσει σε τόσο κρίσιμο επίπεδο. Ήδη από τη περασμένη δεκαετία δύο πράγματα είχαν αρχίσει να γίνονται σαφή. Πρώτον η μεταστροφή στη Ρωσική εσωτερική και εξωτερική πολιτική, που απέβλεπε στην ανόρθωση της χώρας με βασικές κατευθύνσεις τη βελτίωση του κοινωνικο – οικονομικού επιπέδου του Ρωσικού λαού, τη διασφάλιση της απειλούμενης εθνικής κυριαρχίας και εθνικής ακεραιότητας της χώρας, την αποκατάσταση του ρόλου και του κύρους της προκειμένου να επανακτήσει τη θέση της ως βασική δύναμη σε διεθνές επίπεδο σε έναν αναδυόμενο πολυπολικό κόσμο στις νέες ιστορικές και γεωπολιτικές συνθήκες.
Απαραίτητο για όλα αυτά ήταν, από τη μια η δημιουργία ενός πραγματικά δημοκρατικού κλίματος, στο εσωτερικό της χώρας, που θα εξασφάλιζε μια ομαλή προοδευτική, σταδιακή εξελικτική πορεία μέσα από την οποία η κοινωνικο – οικονομική ανόρθωση θα ήταν δημιούργημα και κτήμα τουΡωσικού λαού.
Από την άλλη, η ενίσχυση της στρατιωτικής της ισχύος προκειμένου να μπορεί να λειτουργεί ως αποτρεπτική δύναμη απέναντι σε οποιαδήποτε στρατιωτική απειλή.
Το κατά πόσον οι στόχοι αυτοί επιτεύχθηκαν πρέπει να αποτελέσει για πολλούς, εχθρούς και φίλους αντικείμενο ενδελεχούς μελέτης, δεδομένου ότι η εξελικτική πορεία μιας τέτοιας τεράστιας– από κάθε άποψη χώρας – είναι εξαιρετικά πολύπλοκη και σύνθετη, μιας και το πέρασμα από το προηγούμενο πρωτόγνωρο και ξεχωριστό για την εποχή του κοινωνικοπολιτικό επίπεδο, σε ένα άλλο σύγχρονο, επίσης με πολλές ιδιαιτερότητες και απόλυτα νέα χαρακτηριστικά, δεν υπήρξε εύκολο. Κάθε άλλο μάλιστα, ιδιαίτερα εάν συνυπολογίσει κανείς το γεγονός ότι η πορεία αυτή ήταν άκρως βασανιστική, περνώντας μέσα από την κατάρρευση, τη φτώχεια, τη δυστυχία, τη διαφθορά, την ωμή ξένη παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις - οικονομικές και πολιτικές – και κυρίως χωρίς βίαιες κοινωνικές αναταράξεις, πολύ δε περισσότερο χωρίς αιματοχυσία και εθνικό διχασμό.
Από την άλλη, αυτό που καθιστά επίσης εξαιρετικά δυσχερές στον απλό μέσο σύγχρονο πολίτη στο σύνολο των Δυτικών χωρών, αλλά ακόμη και στους λεγόμενους ειδικούς και στους αναλυτές, να αντιληφθούν αυτή τη νέα πραγματικότητα και να μπορέσουν να εκτιμήσουν, εάν κάτι άλλαξε σε αυτή τη χώρα και προς τα που πηγαίνει, είναι το γεγονός ότι το περιβόητο «σιδηρούν παραπέτασμα» που είχε υψωθεί στη διάρκεια του ψυχρού πολέμου με πρωτοβουλία της Δύσης, αντικαταστάθηκε στις μέρες μας από ένα νέο «επικοινωνιακό παραπέτασμα» αυτή τη φορά, πολύ πιο αδιαπέραστο ακόμη και γι αυτά τα απειροελάχιστα σε μέγεθος bytes της ψηφιακής επικοινωνίας – αν και σήμερα ζούμε στον αιώνα της θεοποίησης της επικοινωνίας – που αποκλείει παντελώς τη διέλευση οποιασδήποτε ενημέρωσης, που προέρχεται από τη Ρωσική πλευρά, εάν αυτή δεν είναι απολύτως ελεγχόμενη, έως παραποιημένη.
Ο στόχος είναι προφανής. Ο μέσος πολίτης στις χώρες της Δύσης δεν πρέπει να γνωρίζει τι γίνεται «εκεί πέρα». Μόνον έτσι θα μπορούν τα κάθε λογής αφηγήματα και οι μυθοπλασίες να παρασύρουν, να θολώνουν και να δηλητηριάζουν τη σκέψη των πολιτών που σήμερα διάγουν «βίο – αβίωτο» στις χώρες της σύγχρονης φιλελεύθερης δημοκρατίας (!!).
Δύο διαφορετικοί χώροι λοιπόν, στεγανοποιημένοι, δύο διαφορετικοί χώροι, σε πλήρη επικοινωνιακή απομόνωση υπό τον αυστηρό έλεγχο και την καθοδήγηση του μιντιακο – στρατιωτικοβιομηχανικο – πολιτικού συμπλέγματος, που ωστόσο η υπαρκτή πραγματικότητα ξεπερνώντας την εικονική, τους φέρνει αναπόφευκτα σε μια συνεχή και στενή επαφή, που επιβάλλεται από έναν πολυπολικό κόσμο και που επιβάλλει κι εκείνη με τη σειρά της νέες παραγωγικές σχέσεις, αφού έτσι κι αλλιώς ο νέος πολυπολικός κόσμος αναδεικνύει νέες παραγωγικές δυνάμεις ξεπερνώντας τις γερασμένες που κυκλοφορούν πέρα δώθε στις γερασμένεςΔυτικές χώρες.
Για να επανέλθουμε όμως στο ερώτημα του κατά πόσον άλλαξε σήμερα η Ρωσία, ένα είναι σίγουρο ότι κι αν ακόμη κάποιοι δεν γνωρίζουν τι ακριβώς άλλαξε, σίγουρα έχουν αντιληφθεί ότι κάτι άλλαξε. Απομένει σε αυτούς λοιπόν, που έχουν ακόμη καλή θέληση, να βρουν τι άλλαξε!
Ίσως όμως πλέον στις μέρες μας – εκεί που φτάσανε κι εκεί που πάνε τα πράγματα να μην φτάνει μόνο αυτό. Πρέπει λοιπόν να αντιληφθούμε ότι κάτι άλλαξε γενικά στον κόσμο, κάτι άλλαξε στις χώρες μας, κάτι άλλαξε στις διεθνείς σχέσεις.
Την ίδια αυτή περίοδο, που προσδιορίσαμε ως εξελικτική για τη Ρωσία, που ξεκινάει δηλαδή από την προηγούμενη δεκαετία, όλοι μας γίναμε μάρτυρες μιας συνεχιζόμενης δομικής κρίσης σε όλα τα επίπεδα, ηθικό, κοινωνικό, πολιτικό, οικονομικό, πολιτιστικό και τόσα άλλα. Γευτήκαμε την οδυνηρή εμπειρία της κατάρρευσης ενός κράτους πρόνοιας, κράτους δικαίου, ενός κράτους που η ίδια η αστική κοινωνία είχε οικοδομήσει για το δικό της συμφέρον αρχικά και στη πορεία είχε διαφοροποιήσει κάτω από τις συνεχείς λαϊκές πιέσεις και τους ταξικούς αγώνες. Χάνοντας την πρωτοκαθεδρία του ο Δυτικός κόσμος που μετά την κατάρρευση του αντίπαλου δέους που του προκαλούσε ο τότε «υπαρκτός σοσιαλισμός», είχε απόλυτα αποθρασυνθεί και είχε εκδηλώσει την ανεξέλεγκτη τη καταστροφική του μανία, σαρώνοντας τη μια μετά την άλλη τις ανυπεράσπιστε πλέον χώρες του λεγόμενου τρίτου κόσμου, αφού τις είχε πλέον απομυζήσει, άρχισε πλέον να ανησυχεί. Και όπως δήλωσε πρόσφατα ένας από το υπηρετικό προσωπικό, εκφράζοντας τις αγωνίες του παγκόσμιου εκμεταλλευτικού συστήματος, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, ο Ζοζέπ Μπορέλ (Josep Borrell): «Και εμείς οι Δυτικοί, οι ΗΠΑ και η ΕΕ, κυβερνούσαμε τον κόσμο επειδή εμείς θέταμε τα πρότυπα, εμείς καθορίζαμε τα πρότυπα, εμείς ήμασταν οι κυρίαρχοι του τρόπου με τον οποίο λειτουργούσε η τεχνολογία. Και από τις χαλυβουργίες μέχρι τα τρένα, τους σιδηρόδρομους και όλα, όσα είχαν σχέση με τη διεξαγωγή των πολέμων, εμείς ήμασταν οι ρυθμιστές των προτύπων. Αν δεν είμαστε πλέον οι ρυθμιστές προτύπων, δεν θα κυριαρχήσουμε στον 21ο αιώνα».
Κι όσο ο πολυπολικός κόσμος απελευθέρωνε νέες παραγωγικές δυνάμεις και καθιέρωνε νέες παραγωγικές σχέσεις, κι όσο μέσα σε αυτόν η νέα Ρωσία έβρισκε το δρόμο της, τόσο οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις γίνονταν όλο και πιο επιθετικές, απειλώντας φυσικά όχι μόνο τους δυνητικούς της ανταγωνιστές, αλλά την ίδια την παγκόσμια ειρήνη.
Οι δυνάμεις λοιπόν του ιμπεριαλισμού άνοιγαν καινούργια μέτωπα, αναζωπύρωναν τα παλαιά και επέβαλαν οικονομικές κυρώσεις και αποκλεισμούς σε όσους πρόβαλλαν αντίσταση, διεκδικώντας το δικαίωμά τους να διατηρούν την εθνική τους ανεξαρτησία, τη εθνική τους ακεραιότητα και την κρατική τους υπόσταση.
Κάπου όμως τα πράγματα στράβωσαν και τα σχέδια των διαχειριστικών επιτελείων για τη δημιουργία κρίσεων, εντάσεων, έγχρωμων κοινωνικών επαναστάσεων, υβριδικών πολέμων κοκ, δεν έβρισκαν την κατάλληλη εφαρμογή και δεν κατέληγαν σε μια αποτελεσματική υλοποίηση. Το ένα φιάσκο διαδέχονταν το άλλο, όχι όμως χωρίς τραγικές συνέπειες για τους λαούς. Έτσι ξεκινώντας από την «Αραβική Άνοιξη», περνώντας στο πόλεμο στη Συρία και στην Ουκρανική κρίση, στο Αφγανιστάν, η κατρακύλα συνεχίζεται μέχρι σήμερα κι όλες οι απόπειρες για την επανάκτηση της κυριαρχίας τους στέφονται με πλήρη αποτυχία, οδηγώντας ωστόσο κάθε νέα κατάσταση που δημιουργούνταν, σε νέο αδιέξοδο, μετά φυσικά από ανυπολόγιστες απώλειες που υφίστανται οι λαοί, εκεί όπου σαρώνει η λαίλαπα του πληττόμενου ιμπεριαλισμού, μέχρι να μεσολαβήσουν οι δυνάμεις της πυρόσβεσης.
Και μπορεί μεν κάποια από τα μέτωπα να μην είναι σήμερα ενεργά, άλλα όμως όπως αυτό της Ουκρανίας όχι μόνο παραμένει ενεργό, αλλά επιπλέον αναζωπυρώνεται συνεχώς.
Η περικύκλωση συνεχίζεται με την επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, λες και ζήλεψε την Ναπολεόντειο και την Ντραγκ ναχ όστεν ( Drang nach Osten) εκστρατεία, με την εγκατάσταση νέων πυραυλικών συστημάτων, με την ενεργειακή κρίση που χρησιμοποιείται ποικιλοτρόπως και εντέχνως ως μοχλός πίεσης, με την Ευρώπη να παγώνει από την έλλειψη αερίου που αρνείται να πάρει από τους έτοιμους και γεμάτους αγωγούς σε φθηνή τιμή και σε μεγάλες ποσότητες από τη Ρωσία, υποκύπτοντας στους εκβιασμούς των ΗΠΑ, προκειμένου να καταλήξει να πληρώσει πολύ ακριβά το υποδεέστερο σε ποιότητα Αμερικανικό, που μεταφέρεται με πλοία από τον «Νέο (!!)Κόσμο».
Με απειλές για οικονομικές κυρώσεις και βομβαρδισμό επικοινωνιακής μυθοπλασίας που θυμίζει σενάρια ταινιών του Χόλλυγουντ. Η Δύση, μετά την κραυγαλέα αποτυχία της να αντιμετωπίσει τον «αόρατο εχθρό», της πανδημίας του «κινέζικου ιού» που ‘λεγε ο Τραμπ, μοιάζει σαν να προετοιμάζεται να αντιμετωπίσει έναν «φανταστικό εχθρό» αυτή τη φορά, που την απειλεί δήθεν από την Ανατολή.
Μέσα σε αυτό λοιπόν το κλίμα ο καθένας οφείλει να αντιληφθεί ότι βρισκόμαστε εκ νέου, σαφώς στα πρόθυρα μια σύρραξης, περισσότερο πιθανής από κάθε άλλη φορά. Η ένταση πρέπει να εκτονωθεί το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να αποτραπεί. Αυτό δεν είναι καθήκον μόνο των κύρια εμπλεκόμενων. Αφορά όλους μας, γιατί αυτό που διακυβεύεται είναι η παγκόσμια ασφάλεια, είναι η παγκόσμια ειρήνη.
Η αντίληψη, που μέχρι πρότινος αποτελούσε λίγο έως πολύ πεποίθηση, ότι δηλαδή η απειλή ενός πυρηνικού πολέμου και οι κίνδυνοι εξ αυτού λειτουργούσαν αποτρεπτικά για την πιθανότητα ενός παγκοσμίου πολέμου, αποδεικνύεται ότι σήμερα είναι μια αυταπάτη.
Κι αυτό γιατί η ισχύς των σύγχρονων οπλικών συστημάτων είναι τέτοια που μπορούν να προκαλέσουν καταστροφές παρόμοιας έκτασης και μεγέθους, χωρίς να ξεχνάμε επίσης και την εξέλιξη των ίδιων των πυρηνικών που μπορούν πλέον να χρησιμοποιηθούν σε περιορισμένη έκταση.
Εξάλλου με τις σύγχρονες δομές και τις διατάξεις των στρατιωτικών δυνάμεων ο αριθμός των εμπλεκομένων είναι τόσο μεγάλος που στην εποχή μας καθιστά ακόμη και μια περιορισμένη γεωγραφικά σύγκρουση, παγκόσμιο πόλεμο. Η εκτίμηση αυτή ενισχύεται επιπλέον και από την εμπειρία ότι οι σύγχρονες συρράξεις χρησιμοποιώντας τις τεχνολογικές εξελίξεις σε πολεμικά υλικά και μέσα δεν διενεργούνται σε αυστηρά παραδοσιακά γεωγραφικά όρια.
Επομένως ο κίνδυνος για μια δυσμενή εξέλιξη από την επικρατούσα ένταση ειδικότερα στα σύνορα Ρωσίας - Ουκρανίας και ενδεχομένως – αν και απευκταίο – από τις επικείμενες συνομιλίες ΗΠΑ και ΝΑΤΟ με τη Ρωσική Ομοσπονδία, απειλεί και αφορά όλους μας.
Η χώρα μας σαν μέλος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, κουβαλώντας το πρόσθετο βάρος των Αμερικανικών βάσεων, ιδιαίτερα της Αλεξανδρούπολης, έχοντας επιπλέον υπογράψει πρόσφατα μια διμερή ελληνοαμερικανική στρατιωτική συμφωνία και κατέχοντας περίοπτη θέση στα στρατηγικά σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, βρίσκεται σήμερα εξαιρετικά εκτεθειμένη βαδίζοντας με μιαπολιτική στο μάτι του κυκλώνα.
Θα αναφερθούμε σε αυτό ειδικότερα στη συνέχεια.
Οφείλουμε λοιπόν να αναζητήσουμε την αλήθεια, που συστηματικά αποκρύπτεται από τη κυρίαρχα ΜΜΕ και την Πολιτεία, οφείλουμε να ενημερωθούμε, να κατανοήσουμε και να ενεργοποιηθούμε, ώστε να μπει ένα φρένο στην αντι-Ρωσική υστερία, που είναι σαφές πλέον τι είδους και τίνος σκοπιμότητες εξυπηρετεί και μάλιστα να το κάνουμε, προτού να είναι πλέον αργά.
Υπηρετώντας αυτή τη λογική και συμβάλλοντας σε αυτή την προσπάθεια θα παρουσιάσουμε την κυρίαρχη άποψη και από τις δύο πλευρές για να δώσουμε μια όσο το δυνατόν πληρέστερη και αντικειμενικότερη εικόνα της αντιπαλότητας που επικρατεί σε επικοινωνιακό επίπεδο.
Ξεκινώντας πρώτα απ‘ όλα με ένα άρθρο των New York Times, στο οποίο το δηλητήριο ξεχειλίζει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να θυμίζει κακόγουστα ψυχροπολεμικά αφηγήματα, που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από τα εικονογραφημένα κόμικς, εκείνης της θλιβερής και σκοτεινής εποχής.
Πώς το Κρεμλίνο στρατιωτικοποιεί τη Ρωσική κοινωνία. ΕΔΩ
Με έναν «νεολαιίστικο στρατό», έναν καθεδρικό ναό προς τιμήν του στρατού και κρατικά μέσα ενημέρωσης που προωθούν τον πατριωτισμό, η κυβέρνηση προετοιμάζει τους Ρώσους για το ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής αναμέτρησης.
Από τους Αντόν Τροιανόφσκι (Anton Troianovski), Ιβάν Νετσεπουρένκο (Ivan Nechepurenko) και Βάλερι Χόπκινς (Valerie Hopkins)
Φωτογραφίες του Σεργκέι Πονομάρεφ (Sergey Ponomarev).
ΜΟΣΧΑ - Σε μια τελετή έξω από τη Μόσχα, έξι έφηβοι με βαριές μπότες και στρατιωτικές στολές ανήλθαν στο βάθρο και παρέλαβαν βραβεία για έναν ολοένα και πιο σημαντικό θεσμό στη Ρωσία: τον πατριωτισμό.
Επί μέρες, μαθητές από όλη τη χώρα διαγωνίζονταν σε δραστηριότητες όπως ανάγνωση χαρτών, σκοποβολή και κουίζ ιστορίας. Ο διαγωνισμός χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από το Κρεμλίνο, το οποίο έχει θέσει ως προτεραιότητα τη «στρατευμένη πατριωτική» εκπαίδευση.
«Οι γονείς και τα παιδιά καταλαβαίνουν ότι αυτό το επιθετικό κέλυφος γύρω μας, σφίγγει, σκληραίνει», δήλωσε ο Σβιάτοσλαβ Ομελτσένκο (Svyatoslav Omelchenko), βετεράνος των ειδικών δυνάμεων της K.G.B. (1), ο οποίος έχει συστήσει τη Βύμπελ (Vympel), την ομάδα που διοργανώνει την εκδήλωση. «Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να βεβαιωθούμε ότι τα παιδιά μας το γνωρίζουν αυτό και να τα προετοιμάσουμε να πάνε να υπηρετήσουν».
Τα τελευταία οκτώ χρόνια, η Ρωσική κυβέρνηση προώθησε την ιδέα ότι η πατρίδα περιβάλλεται από εχθρούς (2), φιλτράροντας την ιδέα αυτή μέσω εθνικών θεσμών (3) όπως τα σχολεία, το στρατό, τα μέσα ενημέρωσης και την Ορθόδοξη Εκκλησία (4). Έχει μάλιστα εκφράσει την πιθανότητα ότι η χώρα
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ- ΣΧΟΛΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ
1) προφανώς η επιλογή δεν είναι τυχαία
2) λες και δεν είναι αλήθεια, Ουκρανική κρίση, Γεωργία, Τσετσενία, Καύκασος, χωρίς να ξεχνάμε τις πυραυλικές ζώνες που έχουν εγκατασταθεί ολόγυρα
3) λες και δεν έχει υποχρέωση σαν χώρα και σαν κοινωνία να γαλουχήσει τις νεότερες γενιές στο πνεύμα του πατριωτισμού, πρωτίστως μέσα από τους υπάρχοντες εθνικούς θεσμούς, ίσως για τους Δυτικούς θα ήταν καλύτερα να αναθέσει το έργο σε ιδιωτικές εταιρείες προμότιον και σόου μπιζ
μπορεί να χρειαστεί και πάλι να υπερασπιστεί τον εαυτό της, όπως έκανε εναντίον των Ναζί στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο (5) .
Σήμερα, καθώς η Ρωσία συγκεντρώνει στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία, προκαλώντας με τον τρόπο αυτό φόβους στη Δύση σχετικά με μια επικείμενη εισβολή, η σταθερή στρατιωτικοποίηση της Ρωσικής κοινωνίας υπό τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν φαίνεται να προβάλλει ξαφνικά ως μεγάλη, και μοιάζει να έχει συνηθίσει πολλούς στην ιδέα ότι μια σύγκρουση θα μπορούσε να είναι κοντά.
«Οι αρχές πωλούν ενεργά την ιδέα του πολέμου», δήλωσε ο Ντμίτρι Α. Μουράτοφ (Dmitri A. Muratov), εκδότης ρωσικής εφημερίδας που μοιράστηκε φέτος το Νόμπελ Ειρήνης, στην ευχαριστήρια ομιλία του στο Όσλο αυτόν τον μήνα. «Οι άνθρωποι συνηθίζουν στη σκέψη ότι είναι αποδεκτός» (6).
Μιλώντας σε Ρώσους στρατιωτικούς ηγέτες την Τρίτη, ο κ. Πούτιν επέμεινε ότι η Ρωσία δεν επιθυμεί αιματοχυσία, αλλά είναι έτοιμη να απαντήσει με «στρατιωτικοτεχνικά μέτρα» σε αυτό που περιέγραψε ως επιθετική συμπεριφορά της Δύσης στην περιοχή (παραπομπή στη σχετική ομιλία).
Παρόλο που δεν επικρατεί πολεμικός πυρετός, υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι η κυβέρνηση καλλιεργεί την ετοιμότητα για σύγκρουση. Ένα τετραετές πρόγραμμα ύψους 185 εκατομμυρίων δολαρίων που ξεκίνησε φέτος το Κρεμλίνο στοχεύει στη δραστική αύξηση της «πατριωτικής εκπαίδευσης» και των Ρώσων, συμπεριλαμβανομένου ενός σχεδίου για την προσέλκυση τουλάχιστον 600.000 παιδιών ηλικίας μόλις 8 ετών προκειμένου να ενταχθούν στις τάξεις ενός ένστολου Στρατού Νεολαίας. Οι ενήλικες παίρνουν την κατήχησή τους από την κρατική τηλεόραση, όπου οι πολιτικές εκπομπές - μία από αυτές έχει τίτλο «Μόσχα. Κρεμλίνο. Πούτιν». - προωθούν το αφήγημα ενός φασιστικού πραξικοπήματος στην Ουκρανία και μιας Δύσης που έχει βάλει στόχο την κατάλυση της Ρωσίας (7). Και όλους τους ενώνει η σχεδόν ιερή μνήμη της σοβιετικής νίκης στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, την οποία το κράτος έχει εκμεταλλευτεί για να διαμορφώσει την ταυτότητα μιας θριαμβεύτριας Ρωσίας που πρέπει να είναι έτοιμη να ξαναπάρει τα όπλα (8) .
Ο Αλεξέι Λέβινσον (Aleksei Levinson), επικεφαλής της κοινωνικοπολιτισμικής έρευνας στο Κέντρο Λεβάντα (Levada Center), ένα ανεξάρτητο ινστιτούτο δημοσκοπήσεων της Μόσχας, αποκαλεί την τάση αυτή «στρατιωτικοποίηση της συνείδησης» των Ρώσων. Στις τακτικές έρευνες του κέντρου, ο στρατός έγινε το 2018 ο πιο αξιόπιστος θεσμός της χώρας, ξεπερνώντας σε δημοφιλία ακόμη και τον ίδιο τον πρόεδρο. Φέτος, το ποσοστό των Ρώσων που δήλωσαν ότι φοβούνται έναν παγκόσμιο πόλεμο έφτασε στο 62%, το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί σε έρευνες που χρονολογούνται από το 1994 (9).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ- ΣΧΟΛΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ
4) από του σημείου να χαρακτηρίζεται αρνητικά το καθεστώς από την ουδέτερη στάση του απέναντι στη Θρησκεία και την εκκλησία, φτάσαμε στο σημείο να χαρακτηρίζεται αρνητικά η θετική στάση απέναντί της
5) λες και δεν θα ‘πρεπε να ‘ναι περήφανη σαν χώρα για τον αγώνα που έδωσε απένατι στοφασισμό με 20 εκ. Θύματα και λες κι ότι ο αγώνας ενάντια στο φασισμό δεν ήταν συμμαχικός
6) ας θυμηθούμε μια πρόσφατη συνομιλία του συγκεκριμένου κυρίου με τον Πρόεδρο Πούτιν στη καταληκτική εκδήλωση της πρόσφατης Συνάντησης της Λέσχης Συζητήσεων Βαλντάι στις 21/10/21
7) Τι από αυτά δεν είναι αλήθεια), αξιολογώντας την κατάσταση 7 χρόνια αργότερα. Σήμερα πλέον δεν υπάρχει για κανέναν δικαιολογία «ότι δεν ήξερα»
8) η ταυτότητα αυτή είναι υπαρκτή κι έχει καταγραμμένους πάνω από 20 εκατ. νεκρούς
9) αυτό δε λέει κάτι, ή μήπως είναι ένα ποσοστό που απλώς έχει πεισθεί από την «κρατική προπαγάνδα» ; κι αν ναι πόσο καλά άραγε λειτουργούν τα προπαγανδιστικά μέσα σήμερα στη Ρωσία;
Μήπως η αλλαγή του ποσοστού από το 1994 μέχρι σήμερα θα έπρεπε να λέει για κάποιους, κάτι;
Αυτό δεν σημαίνει, διευκρίνησε ο κ. Λέβινσον, ότι οι Ρώσοι θα επικροτούσαν μια αιματηρή εδαφική κατάκτηση της Ουκρανίας. Σημαίνει όμως, όπως είπε, ότι πολλοί είναι εκείνοι, που έχουν συνηθίσει να αποδέχονται ότι η Ρωσία είναι εγκλωβισμένη σε μια υπαρξιακή αντιπαλότητα με άλλες δυνάμεις, στην οποία η χρήση βίας αποτελεί πιθανότητα.
Ο εορτασμός της νίκης της Σοβιετικής Ένωσης επί της ναζιστικής Γερμανίας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο -που στη Ρωσία αναφέρεται ως ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος- έπαιξε τον πιο σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του εν λόγω κλίματος. Αντί να προωθεί απλώς μια παράδοση μνήμης του σοβιετικού ηρωισμού και των 27 εκατομμυρίων ζωών που χάθηκαν, το Κρεμλίνο προσαρμόζει την αφήγηση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στο σήμερα, τοποθετώντας τη Ρωσία ως απειλούμενη και πάλι από εχθρούς που έχουν ως στόχο την κατάλυσή της (10) .
Στην ετήσια ομιλία του για την Ημέρα της Νίκης φέτος, μετά από μια μνημειώδη στρατιωτική παρέλαση, ο κ. Πούτιν καταφέρθηκε εναντίον των ανώνυμων σημερινών εχθρών της Ρωσίας που επαναπροσδιορίζουν την «παραληρηματική θεωρία των Ναζί για την αποκλειστικότητά τους» (11). .
Στην κρατική τηλεόραση την περασμένη εβδομάδα, ένας παρουσιαστής ειδησεογραφικής εκπομπής γελοιοποίησε τις απειλές κυρώσεων κατά της Ρωσίας από εκείνους «που δεν έχουν ιδέα πώς να τρομάξουν έναν λαό που έχασε περισσότερους από 20 εκατομμύρια άνδρες, γυναίκες, ηλικιωμένους και παιδιά στον τελευταίο πόλεμο» (υπάρχει μήπως καμία καλύτερη απόδειξη εκτός από αυτή, που να αποδεικνύει με τον πιο πειστικό και εκφραστικό τρόπο την αξιοπρέπεια ενός λαού ; Αναρωτήθηκαν άραγε οι Δυτικοί ποιους ακριβώς έθιξαν οι κυρώσεις που κατά καιρούς είχαν την έμπνευση να πάρουν εναντίον της Ρωσίας ακολουθώντας τις εντολές των Αμερικανών; τη Ρωσία ή τους ίδιους; Στην πραγματικότητα οι κυρώσεις δημιούργησαν τις κατάλληλες συνθήκες, προκειμένου η Ρωσία να προσαρμόσει το παραγωγικό της μοντέλο, προς την κατεύθυνση την αυτόνομη επάρκειά της και να ενισχύσει τις αμοιβαία επωφελείς εμπορικές της συναλλαγές με την Κίνα, αλλά και με άλλες χώρες εκτός από εκείνες της Δύσης. Βλαντίμιρ Πούτιν, στη Λέσχη Συζητήσεων Βαλντάι 21/10/21: «Ευχαριστούμε τους Ευρωπαίους για τις κυρώσεις στη γεωργική παραγωγή. <...> Για τις κυρώσεις γενικά, όμως εμείς εφαρμόσαμε αντίμετρα που αφορούσαν τη γεωργία, επενδύσαμε τους κατάλληλους πόρους, παρεμπιπτόντως, όχι μόνο στη γεωργία, αλλά και στην υποκατάσταση των εισαγωγών σε αυτόν τον κλάδο. Και πρέπει να πω ότι το αποτέλεσμα είναι καλό. Στην αρχή είχα ένα αίσθημα ανησυχίας, δεν το κρύβω, αλλά το συνολικό αποτέλεσμα είναι πολύ καλό» και σε άλλο σημείο: «Οι εξαγωγές των τροφίμων μας έχουν ήδη ξεπεράσει τα 25 δισεκατομμύρια δολάρια. Το έχω εκφράσει ήδη πολλές φορές και θέλω να ευχαριστήσω για άλλη μια φορά τους γεωργικούς μας παραγωγούς. Πρώτα απ' όλα, έκαναν καλή δουλειά». Επιπλέον όσον αφορά τις εξαγωγές στον τομέα της ενέργειας αυτές, όπως είναι φυσικό αυξήθηκαν. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι οι περισσότερες χώρες της Δύσης και ιδιαίτερα η Γερμανία είναι σχεδόν απόλυτα εξαρτημένη ενεργειακά από τη Ρωσία. Η Ρωσία; μήπως η αλλαγή του ποσοστού από το 1994 μέχρι σήμερα θα έπρεπε να λέει για κάποιους, κάτι;
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ- ΣΧΟΛΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ
10) δεν υπάρχει πιο ωμή παρέμβαση στον πυρήνα της συνείδησης ενός λαού και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να επιχειρεί μια τέτοια συνειδητή ενέργεια. Τι έχει να πει ο μέσος Αμερικανός πολίτης, εάν ένα Ρωσικό μέσο δημοσίευε παρόμοια σχόλια για την 4η Ιουλίου, την ημέρα της εθνικής Ανεξαρτησίας στις ΗΠΑ ή για την ημέρα των Ευχαριστιών, ότι δηλαδή οι Αμερικανοί προσαρμόζουν τις εθνικές εορτές ή τις θρησκευτικές εορτές στις σημερινές συνθήκες, μήπως όλοι αυτό δεν κάνουν προσπαθώντας να διατηρήσουν το τελετουργικό;
11) Ωστόσο εμείς θα παραθέσουμε τι ακριβώς είχε πει, ο Πούτιν εκείνη την ημέρα στην ομιλία του κι ας κρίνει ο αναγνώστης, τι νόημα έχει η συγκεκριμένη αναφορά στο άρθρο της εφημερίδας (!) : «Η ιστορία απαιτεί να μάθουμε από αυτήν. Δυστυχώς, γίνονται προσπάθειες να αξιοποιηθεί ένα μεγάλο μέρος της ναζιστικής ιδεολογίας και των ιδεών εκείνων που είχαν εμμονή με την παραληρηματική θεωρία της δικής τους υπεροχής» εξάρτηση αυτή θα αυξάνεται όσο θα προχωράει η διαδικασία εφαρμογής των διεθνών μέτρων για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και την ουδετερότητα του άνθρακα.).
Ένα δημοφιλές αυτοκόλλητο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου πάνω σε προφυλακτήρες γράφει: «Μπορούμε να το ξανακάνουμε» (12) .«Υπάρχει μια διαδικασία μετάθεσης αυτής της νίκης» - στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο - «στη σημερινή αντιπαράθεση με το συνασπισμό του ΝΑΤΟ», σημείωσε ο κ. Λέβινσον (13).
Σε απόσταση μιας ώρας, στα δυτικά της Μόσχας, άνοιξε πέρυσι ο μεγάλος καθεδρικός ναός των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων. Το εξωτερικό του είναι στρατοπράσινο και τα δάπεδά του είναι κατασκευασμένα από όπλα και τανκς που κατασχέθηκαν από τη γερμανική Βέρμαχτ. Τα τοξωτά βιτρό παράθυρά του απεικονίζουν διακριτικά και μετάλλια.
Πρόσφατα, μια Κυριακή, η εκκλησία και το μουσείο και το πάρκο που τη πλαισιώνουν ήταν γεμάτα από επισκέπτες. Μια ομάδα μαθητών της πέμπτης τάξης από τη Στρατιωτική Σχολή Σουβόρωφ στο Τβερ (Suvorov Military School in Tver), φορώντας τις στολές τους, παρατάχθηκαν σε δύο σειρές πριν βαδίσουν προς το μουσείο. Ο εκπαιδευτής τους δήλωσε ότι ήταν θεμελιώδους σημασίας για τους μαθητές, στο πρώτο έτος της στρατιωτικής σχολής τους, να διδαχθούν σχετικά με τους προγενέστερούς τους.
«Κάνουμε και λίγη προπαγάνδα», σχολίασε ο επικεφαλής του τμήματος, αρνούμενος να δώσει το όνομά του.
Πέρα από το χώρο της εκκλησίας, οι επισκέπτες περπάτησαν ανάμεσα σε χιονισμένα χαρακώματα σε μια προσομοίωση της γραμμής του μετώπου. Λίγο πιο πέρα, κάτω από τον πανύψηλο θόλο της εκκλησίας, τα παιδιά μπορούσαν να κάνουν βόλτες σε μια πίστα που έμοιαζε με καρτ, μέσα σε ένα μικροσκοπικό αντίγραφο ενός άρματος μάχης.
«Όλα τα παιδιά πρέπει να έρχονται εδώ και να αναπτύσσουν ενδιαφέρον για την ιστορία από μικρή ηλικία», δήλωσε η Αλίνα Γκρένγκολμ (Alina Grengolm), καθώς ο 2χρονος γιος της σκαρφάλωνε σε μια παγωμένη δεξαμενή με τη βοήθεια του πατέρα του.
Πρόσφατα, στη Μόσχα, περισσότερα από 600 άτομα από όλη τη Ρωσία συγκεντρώθηκαν σε ένα φόρουμ που χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση με στόχο την προώθηση του πνεύματος του Πατριωτισμού μεταξύ των νέων. Ο Σεργκέι Κιριγιένκο (Sergei Kiriyenko), ο ισχυρός αναπληρωτής προσωπάρχης του κ. Πούτιν, επαίνεσε τους συμμετέχοντες για το «ιερό έργο» που επιτελούν.
Στο συνέδριο, δύο «εθελοντές της νίκης» μίλησαν για τα σχέδιά τους να διδάξουν σε μαθητές γυμνασίου σχετικά με τη Ρωσική νίκη στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, την επόμενη εβδομάδα σε μια εκδήλωση στην περιφέρεια (14).
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ- ΣΧΟΛΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ
12) αλήθεια τι θα περίμενε να δει κανείς σε ένα τέτοιο αυτοκόλλητο; Ilove World War II, μήπως
13) εμείς θα θυμίσουμε στον κ. Λέβινσον τα λόγια του Πούτιν στην ομιλία του στη καθιερωμένη στρατιωτική Παρέλαση την Ημέρα της Νίκης στις 9 Μαίου 2021: «Ο πόλεμος μάς επεφύλαξε τόσες δυσβάσταχτες δοκιμασίες, θλίψη και δάκρυα που είναι αδύνατον να ξεχάσουμε. Αυτοί που σχεδιάζουν νέες επιθέσεις δεν μπορούν να συγχωρεθούν ή να δικαιολογηθούν»
14) είναι φανερή η προσπάθεια που καταβάλουν οι συγγραφείς του άρθρου, προκειμένου να παρουσιάσουν τη Ρωσική κοινωνία ως μια στρατιωτικοποιημένη κοινωνία και ιδιαίτερα τη νεολαία ως τη χιτλερική νεολαία ή όποια άλλη παρόμοια σρατιωτικοποιημένη νεολαία της μεσοπολεμικής περιόδου και αποξενωμένη από κάθε σύγχρονη εξέλιξη. Ωστόσο σε μια άλλη περίσταση δεν θα έχαναν την ευκαιρία να την παρουσιάσουν ως υπερμοντέρνα, κατά το πρότυπο των Δυτικών χωρών, που αντιτίθεται μάλιστα και στο δήθεν «αυταρχικό καθεστώς»που επικρατεί σήμερα στη Ρωσική Ομοσπονδία.
Σε δημοσκόπηση της Levada που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, το 39% των Ρώσων δήλωσε ότι ο πόλεμος μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας είναι είτε αναπόφευκτος, είτε πολύ πιθανός. Οι μισοί δήλωσαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ ευθύνονται για την πρόσφατη αύξηση των εντάσεων, και όχι περισσότερο από το 4% - σε όλες τις ηλικιακές ομάδες – δήλωσαν ότι η Ρωσία είναι υπαίτια (15).
Η πεποίθηση σε ολόκληρη την κοινωνία ότι η Ρωσία δεν είναι ο επιτιθέμενος αντανακλά μια βασική ιδεολογία που χρονολογείται από τη σοβιετική εποχή: ότι η χώρα διεξάγει μόνο αμυντικούς πολέμους (16). Η κυβέρνηση έχει προβλέψει ακόμη και χρήματα για ταινίες που πραγματεύονται αυτό το θέμα: Τον Απρίλιο, το Υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε ότι «οι ιστορικές νίκες της Ρωσίας» και «η ειρηνευτική αποστολή της Ρωσίας» ήταν μεταξύ των θεμάτων προτεραιότητας για τους παραγωγούς ταινιών που επεδίωκαν κρατική χρηματοδότηση.
«Αυτή τη περίοδο η ιδέα που προωθείται είναι ότι η Ρωσία είναι μια φιλειρηνική χώρα που περιβάλλεται μόνιμα από εχθρούς», δήλωσε ο Άντον Ντολίν (Anton Dolin), ένας Ρώσος κριτικός κινηματογράφου. «Αυτό διαψεύδεται από κάποια γεγονότα17, αλλά αν το δείξεις στον κινηματογράφο και μεταφράσεις αυτή την ιδέα στην εποχή του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, αμέσως επανέρχεται σε όλους μας, μια προσλαμβάνουσα παράσταση γνωστή σε όλους από την παιδική μας ηλικία"».
Στη Ρωσική κρατική τηλεόραση, το αφήγημα μιας Ουκρανίας που ελέγχεται από νεοναζί και χρησιμοποιείται ως ορμητήριο για τη δυτική επίθεση αποτελεί κοινό τροπάριο από την φιλοδυτική επανάσταση στο Κίεβο το 2014. Μετά την επανάσταση, η Ρωσία προσάρτησε την Ουκρανική χερσόνησο της Κριμαίας, υποδαύλισε έναν πόλεμο στα ανατολικά της Ουκρανίας και όξυνε τα μηνύματά της, που εμφανίζουν τη Ρωσία ως «πολιορκημένο φρούριο» (18).
Ορισμένοι αναλυτές φοβούνται ότι η κλιμακούμενη ρητορική θέτει τα θεμέλια για κάτι που η Ρωσία θα χαρακτήριζε αμυντική επέμβαση για να προστατεύσει την ασφάλειά της και τους Ρωσόφωνους στην Ουκρανία. Ο Γιεβγκένι Ποπόφ, (Yevgeny Popov) νεοεκλεγείς βουλευτής και παρουσιαστής μιας δημοφιλούς πολιτικής εκπομπής στην κρατική τηλεόραση, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι τα ποσοστά τηλεθέασης αυξήθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες - «η ένταση αυξάνεται", ανέφερε χαρακτηριστικά.
"Πιστεύω ότι οι περισσότεροι στη Ρωσία θα ήταν υπέρ, μόνο αν υπερασπιζόμασταν τους Ρώσους που ζουν σε αυτά τα εδάφη», δήλωσε ο κ. Ποπόφ, αναφερόμενος στις αυτόνομες περιοχές στην Ουκρανία, όπου εκατοντάδες χιλιάδες έχουν λάβει τη Ρωσική υπηκοότητα.
Η αποτελεσματικότητα των στρατιωτικοποιημένων μηνυμάτων του κράτους είναι συζητήσιμη. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι νέοι έχουν πιο θετική άποψη για τη Δύση από ό,τι οι Ρώσοι μεγαλύτερων ηλικιών, και το φιλοκρεμλινικό συναίσθημα που προκλήθηκε από την προσάρτηση της Κριμαίας φαίνεται να έχει εξανεμιστεί εν μέσω οικονομικής στασιμότητας.
(απόσπασμα από τη πρόσφατη καθιερωμένη ετήσια συνέντευξη του Προέδρου Πούτιν: Σημειώσαμε ποσοστό ύφεσης τρία τοις εκατό, το οποίο είναι πολύ χαμηλότερο από ό,τι σε πολλές από τις σημαντικότερες οικονομίες του κόσμου, και ανακάμψαμε επίσης πολύ ταχύτερα από άλλες χώρες.
Τα γνωρίζετε αυτά τα στοιχεία, ακόμη και πέρυσι μπορούσαμε να μιλήσουμε για αυτές τις τάσεις, και σήμερα - έχω, φυσικά, πάρει μαζί μου και τον σχετικό πίνακα, θα παραθέσω τα στοιχεία αυτή τη στιγμή, προκειμένου να είμαι ακριβής στο σημείο αυτό: αναμένεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 4,5% φέτος. Σήμερα, μέχρι και τον Οκτώβριο, βρίσκεται στο 4,6%. Η βιομηχανική παραγωγή αυξάνεται με ρυθμό πέντε τοις εκατό, ο τομέας της επεξεργασίας και μεταποίησης [βιομηχανία] με 5,2%.__.........
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ- ΣΧΟΛΙΑ ΕΚΠΟΜΠΗΣ
15) οι ίδιοι οι συγγραφείς – όπως είναι φυσικό άλλωστε, αφήνουν το εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό του 4% ασχολίαστο
16) εάν αυτό δεν είναι αλήθεια, τότε ας μας θυμίσουν έναν τουλάχιστον επιθετικό πόλεμο
17) αλήθεια, μια και μιλάμε για γεγονότα, ποια είναι αυτά;
18) Στο σημείο αυτό διαβάζοντας, αναγνωρίζει κανείς την αποθέωση της πληρωμένης δημοσιογραφίας, δεδομένου ότι η διαστρέβλωση που γίνεται χαρακτηρίζοντας το πραξικόπημα στην Ουκρανία, ως «επανάσταση», απαιτεί πολύ θράσος και προϋποθέτει ότι οι συγγραφείς υποτιμούν τη νοημοσύνη ή εκμεταλλεύονται την άγνοια του αναγνωστικού κοινού. Είναι όντως πρωτοφανές, το να επιχειρεί κανείς να αλλοιώσει πρόσφατα (προ 8ετίας) γεγονότα. Συνήθως παρόμοιες στρεβλώσεις επιχειρούνται για ιστορικά γεγονότα που έχουν συμβεί στο μακρινό παρελθόν για τα οποία οι σύγχρονες γενιές δεν διαθέτουν πρόσφατη συλλογική μνήμη.
