Από τον ανθρωπισμό και την αλληλεγγύη στη σαρκοφαγία και τον εκφασισμό, μία υπαρκτή ή σκοπίμως τεχνητή κρίση προσφυγικού χαρακτήρα, εντός μιας χώρας υποδοχής με κλειστά όμως σύνορα, η απόσταση μπορεί να είναι όσο το πάχος ενός συρμάτινου φράχτη που εμποδίζει την κανονικότητα. Οι θεωρίες για μια Ενωμένη Ευρώπη που είναι στο όριο της αυτοδιάλυσης, στο όνομα των προσφύγων και των μεταναστών, είναι βολική, αλλά για την ώρα η σκληρή πραγματικότητα είναι εδώ και αφορά την Ελλάδα. Ήδη η πατρίδα μας έχει μετατραπεί σε μια τεράστια παγίδα για ανθρώπινες ψυχές... Δυστυχώς αυτό, όμως, θα είναι μόνο η αρχή. Η παγίδα, αν δεν υπάρξει πειστική λύση, θα μεγαλώσει και στο τέλος θα συμπεριλάβει όλη τη χώρα...
Του Γιώργου Σαχίνη
Προσοχή, η άποψη ότι το προσφυγικό πρέπει να κατανεμηθεί δίκαια σε όλη την Ε.Ε. σημαίνει ότι, από τις 100 χιλιάδες που σήμερα είναι συνολικά εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα, δεν μπορεί να έχουν κατανεμηθεί μόλις και με το ζόρι στην Ευρώπη 560 άτομα. Αλλά σημαίνει ταυτόχρονα πως η κατανομή μάς αφορά και εμάς ως χώρα και αυτό σε αριθμούς, στο πιο αισιόδοξο σενάριο, σημαίνει πως τουλάχιστον 150 χιλιάδες άνθρωποι θα πρέπει να μείνουν εδώ. Προσοχή, να μείνουν, και όχι απλά να διέλθουν από εδώ.
Υπάρχει σχέδιο;
Είμαστε έτοιμοι, έχουμε υποδομές και προσωρινές και μόνιμες, έχουμε αντοχές ως κοινωνία; Η αυτοδιοίκηση, Περιφέρειες και Δήμοι, φορείς της κοινωνίας και επαγγελματικών κλάδων είναι έτοιμοι; Υπάρχει σχέδιο ή πιστεύουμε ότι όλα αυτά θα συνεχίσουν να αφορούν 5-6 νησιά του Αιγαίου και 3-4 περιοχές στην κεντρική και βόρεια Ελλάδα, και μάλιστα προσωρινά; Και τι θα πουν φορείς και πολίτες όταν η παραμονή θα πρέπει να έχει μόνιμα χαρακτηριστικά, αν στο αισιόδοξο σενάριο υπάρξει κατανομή ανά την Ευρώπη; Γιατί, στο απαισιόδοξο, μιλάμε για μισό εκατομμύριο και βάλε σε όλη την περίκλειστη συνοριακά Ελλάδα.
Κατά τα άλλα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες - και όχι μόνο - χύνουν κροκοδείλια δάκρυα για το δράμα στη Συρία...
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα "είπα-ξείπα" των αξιωματούχων της Αυστρίας, όταν από τη μια ο υπουργός Εξωτερικών προέτρεπε τις δυτικές βαλκανικές χώρες να κλείσουν τα σύνορά τους στους πρόσφυγες, και από την άλλη τον "άδειαζε" στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) ο αντικαγκελάριος της Αυστρίας, λέγοντας ότι αυτά είναι ανεπίτρεπτα και αντιευρωπαϊκά πράγματα, ενώ πάλι ο τελευταίος, λίγο αργότερα, έλεγε και πάλι άλλα!!! Με λίγα λόγια βλέπουμε πάλι το φασισμό να ξεπροβάλλει εξίσου παραπλανητικά και πάλι από την Ευρώπη.
"Γυμνή" η Ευρώπη
Με ευκαιρία την προσφυγική κρίση, η Ε.Ε. εμφανίζεται γυμνή, χωρίς το γοητευτικό της "σμάλτο" και τα δημοκρατικά της φτιασίδια, όπως ακριβώς στην πραγματικότητα είναι: ένας αδυσώπητος μηχανισμός επιβολής των συμφερόντων των ισχυρών σε βάρος των πιο αδύναμων. Στην προκειμένη (προσφυγική κρίση) περίπτωση, οι εταίροι - αλλά πάνω απ' όλα δανειστές - της Ελλάδας συμπεριφέρονται ως κοινοί γκάνγκστερ, κρατώντας "καθαρές" τις γειτονιές τους και πετώντας τα "σκουπίδια" (πρόσφυγες και μετανάστες) ο ένας στη γειτονιά του άλλου και όλοι μαζί στην Ελλάδα. Γιατί, προφανώς, ως δανειστές και τριτεγγυητές της ελληνικής οικονομικής βιωσιμότητας, θεωρούν την Ελλάδα οικόπεδό τους, που μπορούν να το χρησιμοποιήσουν όπως θέλουν. Ακόμη και για να "θάψουν" εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους... Οι εταίροι και δανειστές, κατά παράβαση κάθε κανόνα Διεθνούς Δικαίου, σταματούν να δέχονται στο έδαφός τους πρόσφυγες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ημιφασιστική Πολωνία, που δέχεται να φιλοξενήσει 20 άτομα (!!!) και η φασιστική Ουγγαρία που η προσφορά της στην αντιμετώπιση του κοινού ευρωπαϊκού προβλήματος είναι 100 χιλιόμετρα συρματόπλεγμα και μια στρατιωτική μονάδα στα σύνορα Ελλάδας-ΠΓΔΜ για να μην περνά "προσφυγικό ρουθούνι" προς τα πολιτισμένα ευρωπαϊκά εδάφη.
Οι φράχτες
Κατά παράβαση κάθε έννοιας αλληλεγγύης μεταξύ συμμάχων και εταίρων, οι πολιτισμένοι Ευρωπαίοι, όχι μόνο υψώνουν φράκτες με στόχο να στοιβάξουν τους πρόσφυγες στο ελληνικό έδαφος, αλλά ετοιμάζουν κοινή στρατιωτική δύναμη η οποία θα φυλάει τις εξόδους των ελληνικών συνόρων. Θα περίμενε κανείς ότι, τουλάχιστον, το οικονομικό βάρος που συνεπάγεται για την Ελλάδα η διαχείριση ενός, σε τελική ανάλυση, κοινού ευρωπαϊκού προβλήματος, όπως είναι το προσφυγικό, θα επιμεριζόταν δίκαια μεταξύ των εταίρων.
Ως δανειστές
Οι εταίροι, ωστόσο, είναι κατά κύριο λόγο δανειστές, και με αυτήν τους την ιδιότητα εξακολουθούν να συμπεριφέρονται στην Ελλάδα. Με πιο απλά λόγια, οι δανειστές, έχοντας ήδη διαμορφώσει τους όρους μετατροπής της Ελλάδας σε αποθήκη προσφύγων, εκβιάζουν με τη μη ολοκλήρωση της αξιολόγησης, κατά συνέπεια και με την πιστωτική ασφυξία, για να βάλουν στο χέρι τα τελευταία εναπομείναντα δημόσια τιμαλφή (ενέργεια, ΔΕΗ, νερά κ.λπ.) και τον ιδιωτικό πλούτο, κυρίως στους τομείς της ναυτιλίας και του τουρισμού.
Φανταστείτε τι θα συμβεί σε μία εντελώς απροετοίμαστη χώρα για το χειρότερο σενάριο, όλα αυτά να πάρουν χαρακτήρα χιονοστιβάδας, όταν για παράδειγμα στην Κρήτη θα έχουμε έναρξη της τουριστικής σεζόν... Της μοναδικής πηγής εισοδήματος άμεσα στους δείκτες οικονομίας της χώρας.
Πόσο βέβαιοι είμαστε ότι η ανεκτικότητα, η αλληλεγγύη και η ανθρωπιά θα πρυτανεύσουν; Σε μια Ελλάδα καθημαγμένη επί 6 χρόνια οικονομικά, ποιος βεβαιώνει ότι τα πλέον ταπεινά ελατήρια επιβίωσης και εκμετάλλευσης δε θα κονιορτοποιήσουν την ελληνική ζεστή αγκαλιά, για τον ξένο, κατατρεγμένο, διαφορετικό και αδύναμο;
Οι Έλληνες πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής ξέρουν καλά από γενιά σε γενιά τι ρόλο έπαιξε ο χαρακτηρισμός "προσφυγικά" σε μία ελληνική "μητρική" κοινωνία, ομοίως καθημαγμένη οικονομικά στο μεσοπόλεμο. Χρειάστηκε κόπος, αγώνας επιβίωσης και άλλες συμφορές, για να αποκαλούμε αυτονόητα τους πρόσφυγές μας ως ένα από τα πιο δυναμικά κομμάτια της κοινωνίας μας, που την αιμοδότησε αναζωογονητικά.
Σήμερα, η συνθήκη της Γενεύης για το άσυλο - που προβλέπει ατομική εξέταση κάθε προσφυγής κι όχι συλλογική απόρριψη ομάδων σε εθνική ή θρησκευτική βάση - η συνθήκη Σένγκεν, οι αποφάσεις κορυφής για την κατανομή των προσφύγων, η όποια αλληλεγγύη είχε απομείνει, όλα έχουν γίνει κουρέλια...
"Πάρκινγκ" προσφύγων
Και τώρα τι κάνουμε; Η Ελλάδα μετατρέπεται αναπόφευκτα σε "πάρκινγκ" προσφύγων και θα παραμείνει για κάμποσο διάστημα, αλλά και μετά ένα τμήμα αυτών των ανθρώπων θα πρέπει να μείνει μαζί μας. Ακόμη κι αν προχωρήσει το σχέδιο ΝΑΤΟ (λίγοι πιστεύουν ότι αφορά το προσφυγικό), το προσφυγικό δεν μπορεί να εναποτεθεί στο στρατό. Ούτε στο νατοϊκό, ούτε όμως πέρα από τις έκτακτες ανάγκες και στον ελληνικό. Εκτός αν δεν αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνει αυτό για τον πυρήνα ενός κράτους που υποτίθεται ότι υφίσταται η δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος και οι θεσμοί-μηχανισμοί του.
Το πρώτο είναι να διαφυλάξουμε τις πανανθρώπινες και ευρωπαϊκές αξίες, όπως κάνουν στα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα τους τελευταίους μήνες, και όπως έχει κάνει η Ελλάδα κι άλλες φορές στην ιστορία της. Σε αντίθεση με τις ξενοφοβικές αντιδράσεις και τον ακροφασισμό σε όλη την Ευρώπη.
Το δεύτερο είναι ότι η χώρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει δύο κρίσεις ταυτόχρονα. Αδυνατισμένη από τη μακρόχρονη οικονομική κρίση, η Ελλάδα δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνη της το "ευρωπαϊκό πάρκινγκ" των προσφύγων. Πρέπει να ζητηθεί γενναία οικονομική βοήθεια. Και αν η Τουρκία συνεχίζει να αθετεί τις συμφωνίες - παίζοντας και ύποπτα παιχνίδια όπως προχθές με το Καστελόριζο - τότε τα 3 δισ. που προβλέπονται στις σχετικές συμφωνίες πρέπει να έρθουν στην Αθήνα, όχι να πέσουν στη μαύρη τρύπα της Άγκυρας.
Το θέμα δεν είναι απλό και, αν τα χειρότερα σενάρια επιβεβαιωθούν, τότε η ελληνική κοινωνία, αν δεν είναι σωστά ενημερωμένη, πολύ γρήγορα μπορεί να αναστρέψει την αντίδρασή της... Από πανανθρώπινη και αξιακή, μπορεί να μεταβληθεί σε πεδίο κοινωνικών - και όχι μόνο - τυφλών συγκρούσεων.
Σε μια χώρα οικονομικά στα τάρταρα, τυχόν αποκλεισμός χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών τούς επόμενους λίγους μήνες πολύ απλά θα μπορούσε να σημαίνει κατακόρυφη αύξηση στις τιμές τροφίμων, επιπλέον επιβάρυνση σε ένα ξεχαρβαλωμένο σύστημα υγείας και κοινωνικού κράτους, εικόνες γενικευμένης ανθρωπιστικής κρίσης... Τότε, αλήθεια, πόση αλληλεγγύη και ανθρωπιά και σε ποια τμήματα της κοινωνίας θα υπάρχουν ως απόθεμα; Λέμε μακάρι να κάνουμε λάθος, αλλά η επιβίωση είναι ο πιο σκληρός κριτής σε έναν κόσμο γενικευμένης εφαρμογής τού "η ζωή μου, ο θάνατός σου". Αυτές τις παραμέτρους τις αντιλαμβάνεται κανείς;
Εθνικό θέμα
Για όσους δεν το καταλαβαίνουν, δεν είναι καιρός ούτε για μικροπολιτική, ούτε για κομματικά ή προσωπικά οφέλη. Αν εννοούμε ότι είναι εθνικό θέμα και μάλιστα απόλυτης προτεραιότητας, τότε μας αφορά όλους. Από τον κάτοικο του ορεινού Ψηλορείτη, μέχρι τον αστό του κέντρου του Ηρακλείου. Δημάρχους, περιφερειάρχες, φορείς και συλλόγους, αρχηγούς και τελευταίους στη σειρά "επώνυμους" αλλά και αποφεύγοντες τη δημοσιότητα, από θέση.
Το μεταναστευτικό-προσφυγικό, αν όλα εξελιχθούν άσχημα για την Ελλάδα, μπορεί να τινάξει στον αέρα, εκτός από την κοινωνική συνοχή και ηρεμία, την οικονομία και τους εθνικούς λογαριασμούς, µε αποτέλεσμα η αξιολόγηση να αργήσει ή να µην ολοκληρωθεί, µε συνέπειες τραγικές για τη χώρα. Είτε το θέλει είτε όχι, είτε το κατανοεί είτε όχι το πολιτικό σύστημα, η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.
Το προσφυγικό πρόβλημα είναι τεράστιο. Μπορεί πάνω του να στήνονται επικοινωνιακές πολιτικές, τηλεοπτικά σόου (όπως με το γατάκι που αφού έπεσε στα νερά της Λέσβου με αερογέφυρα διάσωσης έφτασε στους δικούς του, που στο μεταξύ είχαν φτάσει στη Νορβηγία), αλλά η πολιτική του διαχείριση χωρίς πολιτική πυγμή με ενότητα εσωτερική και απέναντι στις χώρες που το προκαλούν είναι αδύνατη.
«Η Ελλάδα είναι ένα Hot Spot», τώρα που έκλεισαν τα σύνορα, το γράφουν όλοι, οπότε είναι προφανές πως το πιθανότερο είναι ότι θα περάσουμε ένα καλοκαίρι με εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες στη χώρα μας.
Θα έχετε καταλάβει όλοι πως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει κανένα σχέδιο για το προσφυγικό - λογικό, αφού οι άνθρωποι ασχολούνται μόνο με τις αγορές και τις τράπεζες, και δεν έχουν ιδέα από τα υπόλοιπα θέματα - οπότε έχει βάλει μπροστά "λαγό" την Αυστρία να παίζει τον κακό της υπόθεσης.
Ψυχραιμία και νηφαλιότητα
Το θέμα είναι πως - σε κάθε περίπτωση - η Ελλάδα θα έχει στο εξής πολλούς τουρίστες και πολλούς πρόσφυγες. Είμαστε έτοιμοι για αυτό με ψυχραιμία και νηφαλιότητα και κυρίως με δράσεις και υποδομές που θα βοηθήσουν όλη μαζί την κοινωνία να αντεπεξέλθει; Ή μήπως απλά θα αρχίσουμε να παρατηρούμε πώς θα "κεφαλαιοποιούν" οι ακραίοι του εκφασισμού της κοινωνίας και στην Ελλάδα την υπόθεση, και μάλιστα σε απόλυτα υπαρκτή βάση κοινωνικής ασφυξίας, που, χωρίς πρόταση, θα οδηγεί σε εκδήλωση ενστίκτων υπανθρώπων με πολιτική έκφραση;
Η χώρα δοκιμάζεται από το βάρος της προσφυγικής κρίσης και με τις γεωπολιτικές της παραμέτρους, οι οποίες γίνονται εξαιρετικά επικίνδυνες αν λάβει κανείς υπόψη τις πάγιες τουρκικές επιδιώξεις στο Αιγαίο. Η εξουθενωμένη, από τα μνημόνια, οικονομία (1/4 του ΑΕΠ εξαφανισμένο σε σχέση με το 2009) δεν επιτρέπει την εκπλήρωση βασικών λειτουργιών του κράτους (άμυνα, παιδεία, υγεία, κ.λπ.), το οποίο σαν πρεζάκι περιμένει την αξιολόγηση και τη δόση.
Για να επιτρέψουν οι δανειστές την εκταμίευση μιας ακόμα δόσης, πρώτα θα πρέπει να εισπράξουν... Τι έχει απομείνει; Ενέργεια (ΔΕΗ, κοιτάσματα άνθρακα και πιθανά υδρογονανθράκων), νερά (υπηρεσίες ύδρευσης, άρδευσης, υδροηλεκτρικά) και ιδιωτικός πλούτος (οι φεσωμένες παραγωγικές μονάδες στον πρωτογενή τομέα και κυρίως οι ζορισμένες ναυτιλιακές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις). Όσο εμείς θα επικαλούμαστε το Διεθνές Δίκαιο και τη Γενεύη, άλλο τόσο αυτοί με την "παγίδα" του προσφυγικού θα μας μετατρέπουν την πρώτη ίσως "ευρωπαϊκή μακιλαδόρα". Χώρος, όχι χώρα, αποθετήριο ψυχών, νεκρή ζώνη άνευ δικαιωμάτων παρά μόνο υποχρεώσεων για "φασόν" εργασία αγορών και πολυεθνικών, όπως αυτές στα σύνορα μεταξύ ΗΠΑ-Μεξικό. Να θυμάστε, λοιπόν, ότι η "παγίδα του προσφυγικού" μπορεί για την Ελλάδα να είναι "η αγχόνη" της.
Να θυμάστε και τον Μπρεχτ: «...Εμείς οι ίδιοι μοιάζουμε των εγκλημάτων τους απόηχος...».
