Από το 2008, με το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες του κόσμου στην προσπάθεια τους να την αντιμετωπίσουν, οδηγήθηκαν σε μία άνευ προηγουμένου διοχέτευση ρευστότητας στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Μία ρευστότητα η οποία αντί να διοχετευθεί στην πραγματική οικονομία, ώστε να γίνουν παραγωγικές επενδύσεις, να μειωθεί η ανεργία και να αυξηθεί σταδιακά η καταναλωτική δαπάνη, κατευθύνθηκε κυρίως προς, τις χρηματαγορές και κεφαλαιαγορές στην προσπάθεια των τραπεζών να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους, δημιουργώντας στην ουσία «αέρα».
Στα παρακάτω γραφήματα θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μία πληρέστερη εικόνα σχετικά με την αύξηση της ποσότητας του χρήματος, αλλά και την μείωση της αξίας του χρήματος, που στην πραγματικότητα αυτή δημιούργησε.
Στην προσπάθειά μας αυτή εξετάζουμε τον δείκτη προσφοράς χρήματος Μ2 ο οποίος περιλαμβάνει το ρευστό, πιστοποιητικά καταθέσεων, καταθέσεις και money market (προϊόντα καταθέσεων) αμοιβαία κεφάλαια, καθώς και τον δείκτη τιμών καταναλωτή (Consumer Price Index) ο οποίος στην ουσία μετράει τον πληθωρισμό. Η εξεταζόμενη περίοδος είναι από το 2000 έως και το 2015 (Q3) για τις ΗΠΑ και την ευρωζώνη, ενώ για την Ιαπωνία και την Κίνα έως το 2014.
Όπως διακρίνουμε στο παρακάτω γράφημα ο δείκτης προσφοράς χρήματος για τις ΗΠΑ, την ευρωζώνη, την Ιαπωνία και την Κίνα, από το 2000 κι έπειτα βρίσκεται σε καθαρά αυξητική πορεία.
Πηγή γραφήματος:Fred graph
Από τον Ιανουάριο του 2000 έως και τον Σεπτέμβριο του 2015 η ποσοστιαία αύξηση του δείκτη προσφοράς χρήματος ήταν:
Για τις ΗΠΑ 160,1%, για την Ευρωζώνη 142,64%, για την Κίνα 1,021%, ενώ για την Ιαπωνία έως και τον Μάιο του 2015 ήταν 44,76%.
Ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει η περίοδος από τον Ιανουάριο του 2008 έως σήμερα, όπου στην ουσία οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες αποφάσισαν να οδηγηθούν σε ποσοτική χαλάρωση (δηλαδή να «κόψουν» νέο χρήμα και να το διοχετεύσουν στην αγορά με την αγορά ομολόγων).
Έτσι η ποσοστιαία μεταβολή από το 2008 έως και το τρίτο τρίμηνο του 2015 ήταν:
Για τις ΗΠΑ 61,48%, για την ευρωζώνη 34,78%, για την Κίνα 225,43%, ενώ για την Ιαπωνία έως και τον Μάιο του 2015 ήταν 14,8%.
Κατά την εξεταζόμενη περίοδο των δεκαπέντε ετών (από το 2000 έως σήμερα) οι ποσοτικές χαλαρώσεις συνέβαλαν στην αύξηση της προσφοράς χρήματος Μ2 κατά:
- Για τις ΗΠΑ κατά 38,4%
- Για την ευρωζώνη κατά 24,38%
- Για την Ιαπωνία κατά 33%
- Και για την Κίνα κατά 22%.
Σίγουρα και δεν πρόκειται για αμελητέες αυξήσεις καθώς αφορούν ποσά μακροοικονομίας αρκετών τρισεκατομμυρίων…
Η αύξηση αυτή του χρήματος είχε άμεση επίπτωση και στο επίπεδο της αξίας χρήματος, καθώς όπως παρατηρούμε στο παρακάτω γράφημα οι επιπτώσεις από την αυξητική πορεία του δείκτη Μ2 ήταν άμεσες και στο επίπεδο του πληθωρισμού.
Πηγή γραφήματος:Fred graph
Σύμφωνα με τα παραπάνω, η αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή από τον Ιανουάριο του 2000 έως και τον Νοέμβριο του 2015 ήταν:
Για τις ΗΠΑ +40,59%, για την ευρωζώνη +39,24%, ενώ από το 2000 έως και το 2014 για την Ιαπωνία και την Κίνα ήταν +319,6% και +400% αντίστοιχα.
Ενώ, περιορίζοντας το χρονικό «παράθυρο», από τον Ιανουάριο του 2008 έως και τον Νοέμβριο του 2015, αυτός ήταν για τις ΗΠΑ και την ευρωζώνη 12,43% και 13,77% αντίστοιχα.
Από το 2000 έως και το 2014 ήταν:
- Για την Ιαπωνία +110%
- Για την Κίνα -66,1%.
Κατά την εξεταζόμενη περίοδο των δεκαπέντε ετών (από το 2000 έως σήμερα) οι ποσοτικές χαλαρώσεις συνέβαλαν στην αύξηση δείκτη τιμών καταναλωτή κατά:
- Για τις ΗΠΑ κατά 30,62%
- Για την ευρωζώνη κατά 35%
- Για την Ιαπωνία κατά 34,41% (2008-2014)
- Για την Κίνα κατά 16,52% (2008-2014).
Τα τελευταία πενήντα χρόνια, ολόκληρο το οικονομικό οικοδόμημα ήταν προσανατολισμένο προς την κατανάλωση. Ουσιαστικά τα τελευταία χρόνια αυτός ο προσανατολισμός έχει κλυδωνισθεί, με την καταναλωτική δαπάνη να βαίνει συνεχώς μειούμενη στις περισσότερες αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου και με τις κεντρικές τράπεζες να φαίνονται ανήμπορες να αντιδράσουν, τόσο στο θέμα της ανεργίας, όσο και σε αυτό του πληθωρισμού.
Εξάλλου, πρόσφατες είναι στην μνήμη μας οι δηλώσεις του κ. Mario Draghi όπου ανέφερε ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να κάνει τίποτα στο θέμα του πληθωρισμού, με τον πληθωρισμό στην Κίνα να βρίσκεται στο μισό του στόχου που έχει θέσει η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας, με την Ιαπωνία να αντιμετωπίζει αποπληθωρισμό τα τελευταία τριάντα χρόνια και την FED να προσπαθεί να φθάσει τον πληθωρισμό στο 2%...
Από όλες τις παραπάνω κεντρικές τράπεζες μόνο αυτή των ΗΠΑ παρουσιάζει σοβαρές πιθανότητες να το πετύχει, ώστε να αποφύγει μια νέα ύφεση έπειτα από οκτώ χρόνια, και με την ανεργία να βρίσκεται σε επίπεδα προ 2008 με σημαντικά όμως προβλήματα.
Ίσως το μόνο που απομένει στις κεντρικές τράπεζες είναι να διοχετεύσουν κι άλλο χρήμα στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, έως ότου κάποια μέρα αυτό να σκάσει σαν μπαλόνι. Ίδωμεν...
Πηγή: liberal.gr
