Το «απερχόμενο» έτος 2015 αφορά ιστορικό σταθμό για τη μεταπολιτευτική περίοδο της χώρας, καθόσον για πρώτη φορά μια αμιγώς πολιτική δύναμη της αριστεράς κλήθηκε να κυβερνήσει τη χώρα. Η διαδικασία αυτή βεβαίως επικουρείται από κομματικό οργανισμό που έχει αποκοπεί από την παραδοσιακή δεξιά -ανήκει όμως στην παραδοσιακή δεξιά. Ωστόσο, το «τμήμα αυτό της δεξιάς» κράτησε μέχρι την ανάληψη της εξουσίας με το ΣΥΡΙΖΑ σταθερή αντιμνημονιακή στάση.
Του Πέτρου Ι. Μηλιαράκη*
Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το πρώτο εξάμηνο του 2015 διαπραγματεύτηκε με τους Θεσμούς προκειμένου να αντιμετωπισθούν μέτρα λιτότητας ώστε να αποκατασταθεί στο μέτρο του δυνατού η κοινωνική συνοχή και ασφαλώς η αναπτυξιακή πορεία της χώρας. Προς την κατεύθυνση αυτή το Εκλογικό Σώμα με αποκορύφωμα το Δημοψήφισμα του Ιουλίου, στήριξε απολύτως την κυβέρνηση και όπως αποδείχθηκε από τη στη συνέχεια νέα εκλογική ετυμηγορία, το Εκλογικό Σώμα «προσχώρησε» στις πολιτικές ΣΥΡΙΖΑ, παρά την «εισαγωγή» της νέας δανειακής σύμβασης και του τρίτου μνημονίου.
Η νέα σύνθεση του Κοινοβουλίου
Η «εισαγωγή» της νέας δανειακής σύμβασης και του τρίτου μνημονίου προκάλεσε αναταράξεις στο ΣΥΡΙΖΑ με αποχώρηση σημαντικού τμήματος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και διάσπαση της οργάνωσης.
Η αποχώρηση αυτή είχε ως επακόλουθο τη συγκρότηση νέου πολιτικού σχηματισμού, της Λαϊκής Ενότητας, που ωστόσο στις εκλογές του Σεπτεμβρίου οριακά βρέθηκε εκτός Kοινοβουλίου. Αντιθέτως για πρώτη φορά εισήλθε στο Κοινοβούλιο ένας «προσωποπαγής» κομματικός σχηματισμός, η «Ένωση Κεντρώων».
Τούτων δοθέντων το 2015, το Κοινοβούλιο από τον Ιανουάριο (νέα κοινοβουλευτική περίοδος) έως το Σεπτέμβριο και έκτοτε (νέα κοινοβουλευτική περίοδος), έχει διαφορετικό στη σύνθεσή του πολιτικό προσωπικό. Ωστόσο, «η διαφορετικότητα αυτή» είναι μονοσήμαντη. Και τούτο γιατί τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου έχουν νομιμοποιήσει άνευ άλλου τινός τις δανειακές συμβάσεις.
Το σχιζοφρενικό της υπόθεσης
Το σχιζοφρενικό δε της υπόθεσης είναι ότι η μεν κυβέρνηση υποστηρίζει ότι καλείται να εφαρμόσει δανειακή σύμβαση στης οποίας τις πολιτικές διαφωνεί, ενώ η αντιπολίτευση (σχεδόν στο σύνολό της), συμφωνεί μεν με τις πολιτικές που εφάρμοσε ως κυβέρνηση ή υποστήριξε ως αντιπολίτευση (π.χ. Ποτάμι), παραγνωρίζει όμως ότι υπερψήφισε τη δανειακή αυτή Σύμβαση στις 14 Αυγούστου 2015. Παρά όμως που νομιμοποίησε τη δανειακή σύμβαση, στη συνέχεια αντιπολιτεύεται τις δεσμεύεις που απορρέουν από αυτή!...
Η παράλογη αυτή «λογική» (κατ' ουσίαν αφορά λαϊκισμό) αποδεικνύει και το μέγεθος του πολιτικού προβλήματος στην Ελλάδα. Το πολιτικό δε αυτό πρόβλημα θα ενταθεί εντός του 2016, καθόσον η κυβέρνηση θα λειτουργεί έτσι ώστε να μην ενεργοποιηθούν ρήτρες της δανειακές σύμβασης εξόχως καταχρηστικές και άκρως επικίνδυνες (όπως παρακάτω αναλύεται). Από την άλλη η αντιπολίτευση θα κινείται στον παραλογισμό να μην νομιμοποιεί τα επακόλουθα της δανειακής σύμβασης που δεσμεύουν τη χώρα, και που ισχύουν εξ αιτίας και της δικής της ψήφου!..
Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση της οποίας οι πολιτικές έχουν νομιμοποιηθεί από το Εκλογικό Σώμα, αλλά και από την αντιπολίτευση στην πανηγυρική ψηφοφορία της 14ης Αυγούστου 2015, καλείται να εφαρμόσει μέτρα με σοβαρό ενδεχόμενο ρήξης με την κοινωνία που αφορούν κυρίως: α) στο ασφαλιστικό και β) στη φορολόγηση των αγροτών.
Ωστόσο, η επιτυχία της κυβερνητικής πολιτικής και η παράταση του βίου της στην εξουσία, πλην της όποιας ρήξης της με την κοινωνία, εξαρτάται και από άλλους παράγοντες διαχείρισης.
Ο κίνδυνος ενεργοποίησης ρητρών
Η πολιτική επιτυχία της παρούσας κυβέρνησης θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από το εάν θα ενεργοποιηθούν ή όχι ρήτρες που αναγορεύουν τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ως τον κυρίαρχο των πολιτικών πραγμάτων και κατά συνέπεια και των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα. Και τούτο γιατί θα πρέπει να επισημειωθεί ότι η δανειακή σύμβαση του Αυγούστου 2015 αναγορεύει κυρίαρχο τον ESM(!), στον οποίο έχει απονεμηθεί η μονομερής εξουσία να ανατρέπει οποιοδήποτε όρο της σύμβασης εφόσον κρίνει ότι είναι προς το συμφέρον του!..
Ενταύθα υπ' όψιν ότι με βάση το Ν.4336/2015 (ΦΕΚ 94/τΑ/14.8.2015), με παραπομπή στη σελίδα 1000 του οικείου ΦΕΚ ισχύουν ακριβώς τα εξής:
«(Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων) Το δικαιούχο κράτος μέλος και το Ταμείο Ανακεφαλαιοποίησης δεσμεύονται ότι, κατόπιν αιτήματος του ESM, προβαίνουν στις τροποποιήσεις και/ ή προσθήκες στην παρούσα σύμβαση (ή στις άλλες ρυθμίσεις) τις οποίες ο ESM κρίνει αναγκαίες…καθώς και, χωρίς περιορισμό προκειμένου:
Α. να συμπεριληφθεί ως συμβαλλόμενο μέρος στην παρούσα σύμβαση (ή σε άλλες συμφωνίες με τον ESM) οποιοδήποτε μέρος του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων ενδέχεται να απαιτήσει ο ESM κατά τη διακριτική του ευχέρεια?
Β. να συμπεριληφθούν στη σύμβαση υποχρεώσεις…που ενδέχεται να απαιτήσει ο ESM κατά τη διακριτική του ευχέρεια, για την εξόφληση της χρηματοδοτικής συνδρομής από το δικαιούχο κράτος μέλος ή για λογαριασμό του, που προκύπτει από ή συνδέεται με τη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων (με ιδιωτικοποιήσεις και άλλα μέσα) ή άλλα έσοδα, καθώς και για την παροχή άλλων εγγυήσεων, δεσμεύσεων… ή την ανάληψη άλλων υποχρεώσεων ή την παροχή άλλων δικαιωμάτων που ο ESM κρίνει αναγκαία για την υποστήριξη της θέσης του…» (sic).
Επίσης χωρίς περιορισμό έχει δεσμευθεί η χώρα:
«Γ. να παρασχεθεί στον ESM εγγύηση για την υποχρέωση του δικαιούχου κράτους μέλους να εξοφλήσει τη χρηματοδοτική συνδρομή, από οποιοδήποτε μέρος του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων ενδέχεται να απαιτήσει ο ESM κατά τη διακριτική του ευχέρεια…» (sic).
Κατά συνέπεια ο ESM, μπορεί να αξιώσει έσοδα και με άλλους τρόπους και με άλλα μέσα, όπως επί παραδείγματι έσοδα από εκμετάλλευση φυσικών πόρων, έσοδα από αρχαιολογικούς χώρους ή μουσεία, έσ
οδα από οποιαδήποτε υποδομή, έσοδα ακόμη και από εκποίηση ακατοίκητων νήσων και Κύριος οίδε τι άλλο!...
Επίσης, ο ESM μπορεί να ζητεί και άλλες εγγυήσεις από οποιαδήποτε, περιουσιακά στοιχεία του κράτους ή ακόμη και εγγυήσεις υπαγωγής της όλης δανειακής σύμβασης ως προς την εφαρμογή και ερμηνεία των κανόνων σε καθεστώς άλλου δικαίου (π.χ. αγγλικού), καθόσον αποκλεισμός τέτοιας εκδοχής δεν έχει ρητώς συνομολογηθεί(!), ενώ αντιθέτως έχουν συνομολογηθεί νέες εγγυήσεις!
Συνεπώς όταν ο ESM έχει το δικαίωμα να επιβάλει και άλλες εγγυήσεις, τίποτα δεν εμποδίζει τη μονομερή μεταβολή της όλης νομικής δογματικής της δανειακής σύμβασης και υπαγωγής της σε καθεστώς κανόνων δικαίου που εξασφαλίζουν μονομερώς τα συμφέροντά του ESM σε βάρος του ελληνικού δημοσίου συμφέροντος.
Υπ' όψιν δε ότι η μονομερής μεταβολή των ήδη συμφωνηθέντων επαφίεται (ως έχει προεκτεθεί) στη διακριτική ευχέρεια του ESM! Μια τέτοια όμως διαδικασία κατ' ουσίαν ακυρώνει την ψήφο των 222 βουλευτών του Ελληνικού Κοινοβουλίου!
Ο ESM είναι ο κυρίαρχος των οικονομικών εξελίξεων στην Ελλάδα, με συνέπεια να τον αφορούν άραγε και οι πολιτικές εξελίξεις;
* Ο κ. Πέτρος Ι. Μηλιαράκης Δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR & GC-EU) www.miliarkispetros.gr
