Περαιτέρω, αυτό που απασχολεί σε σημαντικό βαθμό τις αγορές είναι η εξέλιξη της ισοτιμίας του δολαρίου - μετά από την ενδεχόμενη (πιθανότητες στο 78%) αύξηση των βασικών αμερικανικών επιτοκίων.
Στα πλαίσια αυτά το γράφημα που ακολουθεί (πηγή: Morgan Stanley), εμφανίζει τις ιστορικές κινήσεις της ισοτιμίας του δολαρίου, στο εκάστοτε ξεκίνημα του κύκλου των ανοδικών επιτοκίων (κάθετη γραμμή, αριστερά πριν την αύξηση των επιτοκίων, δεξιά μετά την αύξηση).
Όπως διαπιστώνεται, τις περισσότερες φορές (επισημαίνονται από τη μαύρη κάθετη γραμμή), το δολάριο υποτιμούνταν - με κορυφαία την πτώση της ισοτιμίας του μετά την αύξηση των επιτοκίων το Δεκέμβριο του 1986 (ανοιχτή γαλάζια καμπύλη), ακολουθούμενη από αυτήν του Φεβρουαρίου του 1994 (κίτρινη καμπύλη) και του Ιουνίου του 1999 (μπλε καμπύλη).
Η παράδοξη αυτή συμπεριφορά του νομίσματος (λογικά θα έπρεπε να ανατιμάται, λόγω των εισροών κεφαλαίων στις Η.Π.Α. κοκ.), αιτιολογείται από το ότι, οι χρηματαγορές προεξοφλούν συνήθως την καλυτέρευση της οικονομίας, η οποία επιτρέπει την αύξηση των επιτοκίων - οπότε επικεντρώνονται μετά στις συνέπειες που θα έχει η αυστηρότερη νομισματική πολιτική.
Εν τούτοις, οι ιστορικές εμπειρίες δεν είναι πάντοτε ο καλύτερος σύμβουλος, όσον αφορά τις μελλοντικές προβλέψεις - ειδικά στη σημερινή εποχή όπου, όσον αφορά το μονεταριστικό περιβάλλον που επικρατεί, δεν υπάρχει κανένα προηγούμενο. Ίσως λοιπόν να εκτιμούν σωστά οι αναλυτές πως το δολάριο θα ανατιμηθεί έως τα τέλη του 2016, φτάνοντας στο 1:1 σε σχέση με το ευρώ.
Είναι όμως ακόμη πιο δύσκολο να προβλέψει κανείς τι θα συμβεί, επειδή η νομισματική πολιτική της Fed είναι για πρώτη φορά μετά από είκοσι χρόνια, εντελώς αντίθετη από αυτήν της ΕΚΤ - ενώ η «διάσταση» θα τεκμηριωθεί από την πιθανή αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων.
Στο γράφημα που ακολουθεί, φαίνεται η εξέλιξη των βασικών επιτοκίων στις Η.Π.Α. (μπλε καμπύλη), καθώς επίσης στην Ευρωζώνη (κίτρινη καμπύλη). Επειδή όμως η ΕΚΤ ελέγχει τη νομισματική πολιτική μετά την υιοθέτηση του ευρώ (1.1.1999), η κίτρινη γραμμή από το 1971 έως το 1998 βασίζεται στην πολιτική της γερμανικής κεντρικής τράπεζας.
Από το γράφημα τεκμηριώνεται πως η νομισματική πολιτική στις δύο περιοχές είναι παρόμοια για είκοσι χρόνια περίπου - ενώ την τελευταία φορά που άνοιξε η ψαλίδα μεταξύ τους, με την έννοια πως ακολούθησαν αντίθετη πορεία, ήταν το 1994. Εκείνη την εποχή η Fed ξεκίνησε έναν κύκλο ανόδου των βασικών επιτοκίων, ενώ η γερμανική κεντρική τράπεζα χαλάρωνε τη νομισματική της πολιτική - για δύο περίπου έτη, έως ότου ισορρόπησαν μεταξύ τους.
Σύμφωνα με όλες τις παραπάνω ενδείξεις, οι οποίες συμπληρώνουν πολλές άλλες που έχουμε αναδείξει στο παρελθόν, οι ασυμμετρίες στον πλανήτη έχουν αυξηθεί κατακόρυφα μετά την τελευταία χρηματοπιστωτική κρίση - ενώ έχουν δημιουργηθεί βουνά χρεών σε όλες τις δυτικές χώρες, τα οποία μάταια προσπαθούν να αντιμετωπίσουν οι κεντρικές τράπεζες με τη νομισματική τους πολιτική.
Ως εκ τούτου, τα συμπεράσματα σχετικά με τους κινδύνους που διαφαίνονται από τις αγορές ομολόγων, από την άνοδο των αμερικανικών επιτοκίων, από την αύξηση της ισοτιμίας του δολαρίου, από τη βόμβα του παγκοσμίου χρέους (άρθρο), από την πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ κοκ., δεν είναι καθόλου εύκολα - οπότε οι σχετικά ασφαλείς προβλέψεις εντελώς αδύνατες.
Άρης Οικονόμου, Senior Analyst (finance & marke
