default-image

Μάχη Ελιγμών για τις ΑΟΖ με Τίρανα - Κάιρο

Απόψεις
Μάχη Ελιγμών για τις ΑΟΖ με Τίρανα - Κάιρο

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Ελλάδα και η Ιταλία είναι έτοιμες να υπογράψουν «σύντομα» την ήδη έτοιμη συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες, που επικαιροποιεί τη συμφωνία του 1977 ώστε να συμπεριλάβει και την ΑΟΖ, αλλά την ίδια στιγμή αρνητικές είναι οι εξελίξεις με την Αλβανία, ενώ δυσοίωνες είναι οι προοπτικές επίτευξης συμφωνίας με την Αίγυπτο, παρά τις προφορικές δεσμεύσεις και τις γραπτές διακηρύξεις ότι οι δύο χώρες θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις.

Του Σωτήρη Σιδέρη

Δεδομένων και γνωστών των ελληνοτουρκικών προβλημάτων έχει ενδιαφέρον το πώς εξελίσσεται η υπόθεση της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με άλλες χώρες.

Ειδικότερο πρόβλημα υπάρχει με τα Τίρανα, τα οποία δραστηριοποιούνται έντονα στο παρασκήνιο αναζητώντας στηρίγματα πολιτικά και νομικά, ώστε να αναγκάσουν την Ελλάδα να δεχθεί διαιτησία ή προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, έχουν ήδη απευθυνθεί σε παγκόσμιας εμβέλειας νομικά γραφεία.

Η συμφωνία πολλαπλών χρήσεων, σύμφωνα με έγκριτες νομικές πηγές, μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας, έχει ετοιμαστεί από την περίοδο της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου. Ομως οι πυκνές πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, οι εκλογές του περασμένου Ιανουαρίου, οι διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές και το δημοψήφισμα προκάλεσαν καθυστερήσεις. Η συμφωνία επρόκειτο τελικά να υπογραφεί στις 8 Σεπτεμβρίου, αλλά οι νέες εκλογές παρέτειναν την εκκρεμότητα και όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η υπογραφή θα γίνει σύντομα. Με τη συμφωνία δίνεται η δυνατότητα στις δύο χώρες να κάνουν έρευνες εντός της ΑΟΖ για υδρογονάνθρακες, να ανακηρύξουν και άλλες ζώνες, αρχαιολογική ζώνη, περιβαλλοντική ζώνη κ.λπ., κλείνοντας έτσι μια εκκρεμότητα την οποία η ελληνική διπλωματία επιδίωκε χρόνια, προκειμένου να υπογραμμίζει τη σημασία των ειρηνικών διαπραγματεύσεων και της ετοιμότητας της χώρας να λύνει σχετικά προβλήματα μέσω διαπραγματεύσεων.

Οι κινήσεις της Αλβανίας

Σε ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση κινούνται οι εξελίξεις με την Αλβανία, η οποία ως γνωστόν έχει ακυρώσει τη συμφωνία του 2009 με απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η Αλβανία επιδιώκει νέα διαπραγμάτευση με την Ελλάδα, από μηδενική βάση, κάτι που αρνείται η Αθήνα. Τα Τίρανα έχουν αμφισβητήσει εμπράκτως και με συνεχείς ρηματικές διακοινώσεις τις περιοχές ερευνών της Ελλάδας, εφόσον δεν αναγνωρίζουν πλέον τη συμφωνία του 2009. Κρίσιμης σημασίας θεωρείται η αμφισβήτηση της κυριότητας της χώρας μας του οικοπέδου 5 στο Ιόνιο και από το σημείο αυτό αρχίζουν τα σοβαρά προβλήματα για την Ελλάδα.

Σύμφωνα με έγκριτες νομικές πηγές, η κυβέρνηση Ράμα στην προσπάθειά της να αλλάξει τα δεδομένα και να πιέσει την Ελλάδα απευθύνθηκε πριν από λίγους μήνες σε κορυφαίο ευρωπαϊκό νομικό γραφείο προκειμένου να διερευνήσει τις πιθανότητες επιτυχίας από ενδεχόμενη προσφυγή σε διαιτησία ή στο Δικαστήριο της Χάγης. Επίσης απευθύνθηκε στο παράρτημα ενός από τα μεγαλύτερα αμερικανικά νομικά γραφεία, στο LATHAM+WATKINS, στον Καναδά. Επικεφαλής του νομικού τμήματος στο γραφείο αυτό είναι ο καθηγητής Ρόμπερτ Βολτέρα, διεθνολόγος ο οποίος είναι γνωστός στο Δικαστήριο της Χάγης, καθώς έχει αναλάβει πολλές υποθέσεις και για τον οποίο Eλληνες νομικοί μιλούν με σεβασμό.

Η προσπάθεια των Τιράνων να προσφύγουν μονομερώς στη Χάγη ή σε διαιτησία απέτυχε, καθώς η Ελλάδα δυσκόλεψε τις κινήσεις της με τις επιφυλάξεις που κατέθεσε στον ΟΗΕ τον περασμένο Ιανουάριο, μόλις πληροφορήθηκε τις κινήσεις του Ράμα. Με τη δήλωσή της η Ελλάδα ανανέωσε την επιφύλαξη να μην εκδικάζονται στο Δικαστήριο αμυντικά μέτρα που λαμβάνει (οχύρωση νησιών), να μην εκδικάζονται χωρίς τη συναίνεσή της προσφυγές από άλλα κράτη που αφορούν στην κυριαρχία και τα χωρικά ύδατα και τρίτο να μην εκδικάζονται προσφυγές χωρών που δεν έχουν συμπληρώσει ένα χρόνο από την υποβολή δήλωσης περί υποχρεωτικής δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου. Δηλαδή, αν σήμερα η Αλβανία καταθέσει δήλωση το Δικαστήριο της Χάγης θα την απορρίψει λόγω αναρμοδιότητας, εξαιτίας των ελληνικών επιφυλάξεων.

Πρόκειται προφανώς για ένα νομικό «κυνηγητό», την κατάληξη του οποίου δεν είναι δυνατό να γνωρίζουμε από τώρα, αλλά το πρόβλημα είναι κατά βάση πολιτικό και αυτό ανησυχεί την Ελλάδα.

Η Αθήνα έχει απευθυνθεί και στις ΗΠΑ από τις οποίες ζήτησε να μεσολαβήσουν ώστε να μην επιμείνουν τα Τίρανα στην πολιτική τους. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η Ουάσιγκτον δεν φαίνεται προς το παρόν τουλάχιστον διατεθειμένη να πιέσει τον Ράμα να αλλάξει τακτική.

Οι συνομιλίες δεν άρχισαν καν

Σύμφωνα με τον Αλβανό υπουργό Εξωτερικών Ντ. Μπουσάτι, τα Τίρανα έχουν θέσει το ζήτημα της επαναδιαπραγμάτευσης της συμφωνίας του 2009 και στην Ε.Ε., ενώ σε πρόσφατη δήλωσή του σε αλβανικό τηλεοπτικό σταθμό, ακολουθώντας τουρκική ρητορική, είπε ότι «δεν νομίζω ότι είναι προς το συμφέρον της Ελλάδος να προβεί σε μονομερείς ενέργειες, διότι αυτό θα δημιουργούσε επικίνδυνο προηγούμενο». Τη φράση «μονομερείς ενέργειες» χρησιμοποιεί  η Τουρκία  και για τις έρευνες της Κυπριακής Δημοκρατίας και απειλεί την Ελλάδα  με πόλεμο σε περίπτωση ερευνών  ή στο ενδεχόμενο επέκτασης των χωρικών υδάτων.

Στο μεταξύ, παρά τις συνεχείς διακηρύξεις και δηλώσεις, είτε στο πλαίσιο της τριμερούς μεταξύ Ελλάδας - Κύπρου και Αιγύπτου, είτε έπειτα από διμερείς επαφές ότι θα αρχίσουν άμεσα οι συνομιλίες για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, η Αίγυπτος δεν δείχνει καμία διάθεση να αρχίσουν διαπραγματεύσεις. Ούτε οι τεχνικές επιτροπές έχουν συνεδριάσει ποτέ, ούτε πολιτική βούληση υπάρχει εκ μέρους του Καΐρου να δοθεί ώθηση στην υπόθεση αυτή, αν πρώτα δεν οριοθετηθούν οι θαλάσσιες ζώνες Ελλάδας - Τουρκίας. Παρά την έντονη αντιτουρκική ρητορική και τις πράγματι πολύ κακές σχέσεις με την Αγκυρα, η Αίγυπτος δεν θέλει να περιπλέξει τα πράγματα, δεδομένης της στάσης της Τουρκίας στο θέμα του Καστελλόριζου που επηρεάζει τη χάραξη, αλλά και την εν γένει αρνητική της στάση. Υπό αυτό το πρίσμα διπλωματικές πηγές και νομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι, τουλάχιστον σύντομα, δεν πρόκειται να υπάρξουν εξελίξεις με την Αίγυπτο.

(από την εφημερίδα "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 08/11/2015)

ΤΑ ΝΕΑ του neakriti.gr στο Google News